تست مدفوع کالپروتکتین چیست؟

تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:

---

نفخ پانیک بوی مدفوع سرفه مزمن خستگی زیاد شوره سر خارش واژن علائم بیماری

تست مدفوع کالپروتکتین (calprotectin) یک آزمایش غیر تهاجمی و غیر آسیب زننده است که برای تشخیص بیماری التهابی یا غیر التهابی روده انجام می شود. از آنجایی که برخی از مشخصات مدفوع می توانند اطلاعاتی را در مورد وضعیت و سلامت دستگاه گوارش شما نشان دهند، آزمایش ها و تست های زیادی برای بررسی مدفوع انجام می شوند که یکی از آنها تست مدفوع کالپروتکتین است.  این آزمایش برای تشخیص و اندازه گیری سطح التهاب در روده مفید است.

آزمایش مدفوع کالپروتکتین برای تشخیص قطعی هیچ بیماری استفاده نمی شود. اما نتایج تست مدفوع کالپروتکتین می تواند نیاز به آزمایش های تهاجمی تر مانند کولونوسکوپی یا سیگموئیدوسکوپی را برطرف کند.

کالپروتکتین چیست؟

calprotectin پروتئینی است که توسط گلبول های سفید خون در پاسخ به التهاب ساخته می شود. هنگامی که التهاب در روده ها وجود دارد، گلبول های سفید خون به نام نوتروفیل ها به آن ناحیه از بدن منتقل می شوند و کالپروتکتین را برای مبارزه با بیماری یا عفونت آزاد می کنند.

التهاب در دستگاه گوارش می تواند نشانه ای از IBD باشد. بیماری های التهابی روده اصطلاح کلی برای بیماری های مزمنی است که باعث التهاب طولانی مدت در دستگاه گوارش می شود. نمونه هایی از IBD عبارتند از:

• کولیت اولسراتیو (UC)
• بیماری کرون

مطالعه بیشتر: 10راهکار بهبود عملکرد روده

آزمایش مدفوع کالپروتکتین (calprotectin)

آزمایش مدفوع کالپروتکتین می تواند در تشخیص IBD و حتی نظارت بر شدت شعله ور شدن IBD پس از تشخیص بیماری موثر باشد. همچنین این تست می تواند در تشخیص دو شرایط دستگاه گوارش IBD و IBS موثر باشد. IBS یک بیماری روده غیرالتهابی است که اغلب با علائم مشابهی همراه است. علاوه بر آن سطوح بالای کالپروتکتین در مدفوع می تواند نشان دهنده سایر بیماری های زمینه ای باشد، از جمله:

• عفونت باکتریایی
• عفونت انگلی
• سرطان روده بزرگ

مطالعه بیشتر: علت خلط در مدفوع 

چه کسانی باید آزمایش مدفوع کالپروتکتین را انجام دهند؟

علائم IBD بر اساس محل و شدت التهاب در دستگاه گوارش متفاوت است. اما علائم ناشی از این بیماری ها ممکن است شبیه به برخی از عفونت ها و سرطان های دستگاه گوارشی باشند. اما به طور کلی در صورت بروز علائم زیر ممکن است به آزمایش مدفوع کالپروتکتین نیاز داشته باشید:

• اسهال آبکی
• اسهال خونی
• گرفتگی
• دل درد
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• خونریزی از رکتوم
• نفخ

آزمایش مدفوع کالپروتکتین چگونه انجام می شود؟

اندازه‌گیری calprotectin مدفوع معمولاً یک آزمایش آسان است که به نمونه گیری مدفوع نیاز دارد. سطح کالپروتکتین مدفوع معمولاً در هنگام شعله ور شدن علائم بیماری افزایش پیدا می کند و در طول بهبودی پایین تر نشان داده می شود. اما احتمال ثبت نتایج کاذب در این تست هم وجود دارد. سطوح کالپروتکتین برای یک فرد خاص متفاوت باشد و البته از فردی به فرد دیگر نیز متفاوت است. با این حال، با استفاده از تست کالپروتکتین مدفوع متخصص گوارش می تواند برای کمک به افراد مبتلا به IBD از تغییرات در بیماری خود استفاده کند.

برای انجام این آزمایش، باید نمونه مدفوع تهیه کنید. پزشک ممکن است به شما دستور دهد که چند روز یا چند هفته قبل از آزمایش مواد خاصی را از رژیم غذایی خود حذف کنید. برخی از آنها عبارتند از:

• محصولات نیکوتین
• نوشیدنی های الکلی
• داروهای ضد درد مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)

پزشک یک ظرف استریل برای جمع آوری نمونه به شما می دهد. باید به این نکته توجه کنید که نمونه جمع آوری شده نباید هیچ سطحی غیر از ظرف برخورد نکند. همچنین مهم است که آب و ادرار در ظرف نمونه ریخته نشوند چون ممکن است نتایج آزمایش را تغییر دهد.

مقدار کالپروتکتین در مدفوع شما در آزمایشگاه اندازه گیری می شود. بر اساس آزمایشگاه مورد استفاده، نتایج شما ممکن است چند روز تا یک هفته طول بکشد.

مطالعه بیشتر: آزمایش مدفوع چیست؟

در صورت لزوم همین الان با متخصص گوارش و داخلی آنلاین در پزشکت تلفنی مشورت کنید.

نتایج آزمایش مدفوع کالپروتکتین

calprotectin نوعی پروتئین است که بیشتر در انواع خاصی از گلبول های سفید خون به نام گرانولوسیت های نوتروفیل و در سایر انواع گلبول های سفید خون به میزان کمتر یافت می شود. میزان کالپروتکتین در مدفوع را می توان اندازه گیری کرد، و مشخص شده است که افراد مبتلا به IBD نسبت به افرادی که IBD ندارند سطح بیشتری از کالپروتکتین را در مدفوع خود دارند (ماده مدفوع).

سطوح بالای calprotectin در مدفوع ممکن است نشانه کولیت اولسراتیو، بیماری کرون، سرطان کولورکتال یا عفونت باشد. سطوح متوسط یا پایین به این معنی است که التهاب اندک یا بدون وجود التهاب در روده ها وجود دارد. این ممکن است نشان دهد که علائم شما ناشی از عفونت ویروسی یا IBS است.

مطالعات نشان داده اند که پیگیری سطح کالپروتکتین مدفوع در مدیریت IBD مفید است. افزایش سطح آن در مدفوع می تواند نشان دهنده بیماری کرون یا کولیت اولسراتیو باشد که باعث التهاب در دستگاه گوارش می شود. هنگامی که التهاب در لایه مخاطی روده اتفاق می افتد، تعداد گلبول های سفید خون برای مبارزه با آن افزایش می یابد. گلبول های سفید ممکن است پس از آن گرانوله شوند، به این معنی که محتویات خود را آزاد می کنند تا از سلول های بدن در برابر التهاب محافظت کنند. در داخل گلبول های سفید خون کالپروتکتین (و همچنین بسیاری از مواد شیمیایی دیگر) وجود دارد و زمانی که کالپروتکتین بیشتری در مدفوع وجود داشته باشد، مطمئناً التهاب بیشتری در روده وجود دارد.

نتایج کاذب تست مدفوع کالپروتکتین

یکی از اشکالات آزمایش کالپروتکتین مدفوع، نتیجه منفی کاذب یا نتیجه مثبت کاذب است، اگرچه این نتایج به ندرت دیده می شوند. یک بیمار ممکن است در واقع IBD یا التهاب ناشی از IBD داشته باشد، اما سطح کالپروتکتین مدفوع آن خیلی بالا نباشد. در این شرایط التهاب در دستگاه گوارش رخ می دهد، اما نتایج آزمایش سطح پایین تری از کالپروتکتین را نشان می دهد. اما نتایج منفی کاذب کالپروتکتین ممکن است به ویژه در کودکان و نوجوانان مشکل ساز باشد.

آزمایش سطح کالپروتکتین مدفوع در دنیای IBD بسیار کمتر از مثلاً کولونوسکوپی مورد توجه قرار می گیرد و تجویز می شود. با این حال، این یک تست مفید است، به خصوص به این دلیل که برای انجام آن به چیز خاصی مانند آمادگی یا یک روز مرخصی از کار نیاز ندارد.

مطالعه بیشتر: بیماری التهابی روده (IBD)

اگر از نتایج آزمایشت مطمئن نیستی، همین الان با متخصص آنلاین در پزشکت تماس بگیر تا برات تفسیر کنه.

کالپروتکتین برای تشخیص بیماری های التهابی روده 

calprotectin به چند دلیل مفید است: اول این که وقتی در مدفوع یافت می شود، برای مدت زمان نسبتا طولانی پایدار است. تا 7 روز، سطح کالپروتکتین در نمونه مدفوع ثابت می ماند و انجام آزمایش را بسیار آسان تر می کند. یکی دیگر از مزایای این آزمایش این است که سطح کالپروتکتین مدفوع را می توان حتی در یک نمونه مدفوع کوچک تشخیص داد.

چندین مطالعه نشان داده است که افراد مبتلا به IBD در مقایسه با افرادی که مبتلا به IBD نیستند، مقدار کالپروتکتین بالایی در مدفوع خود دارند.

برای تعیین مفید بودن این آزمایش، مطالعاتی انجام شد که سطح کالپروتکتین مدفوع را در افراد مبتلا به IBD اندازه‌گیری کرد. بررسی ها نشان داده است که افراد مبتلا به IBD سطح کالپروتکتین مدفوع بالاتری دارند و احتمالاً در جایی از دستگاه گوارش آنها التهاب یا زخم ناشی از IBD وجود دارد.

با اندازه گیری کالپروتکتین در مدفوع، پزشکان ممکن است بتوانند روند درمانی بهتری را برای بیماری شما تجویز کند. حتی این تست روی مدفوع انجام می‌شود و می‌تواند نیاز به آندوسکوپی (مانند سیگموئیدوسکوپی یا کولونوسکوپی) را در برخی موارد برطرف کند. آزمایش کالپروتکتین مدفوع جایگزین آندوسکوپی نمی شود. هزینه این آزمایش بسیار کمتر از آندوسکوپی یا سی تی اسکن است.

در کودکان مبتلا به IBD، کالپروتکتین مدفوع ممکن است به ویژه مفید باشد. با استفاده از این آزمایش، پزشک می‌تواند به سرعت تشخیص دهد که آیا علائم به طور بالقوه ناشی از IBD هستند یا نه، بدون نیاز به انجام یک آزمایش تهاجمی مانند آندوسکوپی یا آزمایشی که شامل رادیولوژی مانند سی‌تی اسکن است.

سخن آخر

پزشکان از انواع آزمایشات برای نظارت بر آنچه در داخل دستگاه گوارش افراد مبتلا به بیماری التهابی روده (IBD) اتفاق می افتد، استفاده می کنند. استفاده از تست آندوسکوپی برای بررسی داخل روده کوچک یا بزرگ بهترین راه برای تشخیص انواع بیماری ها و سرطان های دستگاه گوارش است، اما برخی از این آزمایشات را می‌توان هر چند وقت یکبار انجام داد. در این شرایط آزمایش کالپروتکتین مدفوع می‌تواند مفید باشد، زیرا برخلاف روش آندوسکوپی، غیرتهاجمی است اما می‌تواند اطلاعاتی را در مورد وضعیت بیمار نشان دهد.

کالپروتکتین پروتئینی است که به طور معمول در گلبول‌های سفید یافت می‌شود که در افراد مبتلا به IBD به میزان بیشتری وجود دارد. آزمایش کالپروتکتین مدفوع بر روی نمونه مدفوع انجام می شود. در سطوح “طبیعی” کالپروتکتین مدفوع از فردی به فرد دیگر تغییراتی وجود دارد. سطوح کالپروتکتین مدفوع ممکن است بالا باشد حتی اگر علائم شدید IBD وجود نداشته باشد.