سرطان باعث خارش می شود؟

خارش پوست می تواند یکی از علائم یا حتی اولین علامت برخی از سرطان ها از جمله سرطان های مرتبط با خون، پوست، کبد، کیسه صفرا و سرطان مجرای صفراوی باشد. با این حال، خارش مطمئناً پوست ممکن است علل زیادی داشته باشد. خارش ممکن است به دلیل تحریک مستقیم پوست، مانند سرطان پوست یا سرطان جداگانه‌ای که به پوست انتشار یافته یا متاستاز داشته باشد، رخ دهد.

در موارد دیگر، خارش ناشی از تجمع نمک های صفراوی در زیر پوست، مانند سرطان های خون یا سرطان مجرای صفراوی، یا به دلیل موادی که از تومور یا در پاسخ به تومور آزاد می شوند، می باشد. تومور، رشد غیر طبیعی بافتی است که می تواند سرطانی باشد.

اگرچه تشخیص خارش ناشی از سرطان از خارش به دلایل دیگر دشوار است، اما چندین علائم وجود دارد که با استفاده از آنها می توانید برای تشخیص بهتر استفاده کنید. برهمین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله از پزشکت انواع سرطان هایی را که بیشتر با خارش و علائم شبیه به آن مرتبط هستند را مورد بررسی قرار دهیم.

مطالعه بیشتر: شایع ترین سرطان ها کدامند؟

خارش در هنگام سرطان چقدر شایع است؟

مشخص نیست که خارش به‌عنوان یک علامت یا اولین علامت سرطان چقدر اغلب رخ می‌دهد، اما تخمین زده می‌شود که خارش در یک بیماری زمینه‌ای سیستمیک یا در سطح بدن مانند بیماری کبد، بیماری کلیوی، اختلالات خونی یا سرطان تا 10٪ وجود دارد. حتی 50 درصد افرادی که در سراسر بدن خود دچار خارش می شوند. این نوع خارش به عنوان خارش عمومی شناخته می شود.

کدام سرطان ها با خارش همراه هستند؟

در یک مطالعه که روی تقریباً 17000 بیمار مبتلا به خارش انجام شد، افرادی که خارش عمومی داشتند تقریباً شش برابر بیشتر از افرادی که خارش را تجربه نکردند در معرض ابتلا به سرطان بودند. سرطان هایی که بیشتر با خارش همراه هستند، عبارتند از:

سرطان های خون

هر نوع سرطان مرتبط با خون ممکن است منجر به خارش شود، اما شایع ترین علل آن، عبارتند از:

• لنفوم هوچکین
• سرطان خون

مطالعه بیشتر: تفاوت عمده بین سرطان خون و لنفوم

لنفوم سلول T جلدی

لنفوم سلول T پوستی یک نوع سرطان نادر است که در سلول های T، نوعی گلبول سفید خون، شروع می شود و می تواند باعث حمله آنها به پوست و منجر به قرمزی بثورات مانند، لکه های پوسته پوسته یا تومور شود.

شایع ترین نوع لنفوم سلول T پوستی مایکوزیس فونگوئید نام دارد. یک شکل کمتر رایج به نام سندرم سزاری می تواند منجر به قرمزی در کل بدن شود. در لنفوم های سلول T پوستی، سرطان می تواند هم به دلیل درگیری مستقیم پوست و هم به دلیل انتشار مواد التهابی مانند سیتوکین به نام اینترلوکین-31 باعث خارش شود.

نمونه های دیگری که می توانند منجر به خارش شوند عبارتند از میلودیسپلاستیک سندروم هایی که باعث تعداد کم سلول های خونی و میلوپرولیفراتیو اختلالاتی که باعث تولید بیش از حد سلول های خونی می شود.

سندرم های میلودیسپلاتیک و اختلالات میلوپرولیفراتیو مزمن از انواع سرطان محسوب می شوند. برخی از سندرم های میلودیسپلاستیک به لوسمی تبدیل می شوند.

در مورد سرطان های خون با رشد آهسته، مانند لنفوم های سلول T یا سندرم های مزمن میلودیپلاستیک، خارش ناشی از آب ممکن است سال ها قبل از تشخیص سرطان وجود داشته باشد.

سرطان پوست

سرطان پوست یک نوع سرطان شایع است که باعث خارش می شود. خارش با کارسینوم سلول بازال و کارسینوم سلول سنگفرشی نسبت به ملانوم، خطرناک تر است.

سرطان پانکراس

افراد مبتلا به کنسر پانکراس ممکن است خارش را تجربه کنند. با این حال، خارش نشانه مستقیم سرطان نیست. زردی ممکن است در نتیجه مسدود شدن مجرای صفراوی توسط تومور ایجاد شود و مواد شیمیایی موجود در صفرا می توانند وارد پوست شده و باعث خارش شوند.

مطالعه بیشتر: کشنده ترین سرطان را بشناسید.

پلی سیتمی ورا

پلی سیتمی ورا (PV) نوعی بیماری خونی است که باعث می شود بدن تعداد زیادی گلبول قرمز، گلبول سفید یا پلاکت تولید کند. کارشناسان علت دقیق PV را نمی‌دانند، اگرچه اکثراً موافقند که ناشی از یک جهش ژنتیکی است. خارش پوست یکی از علائم PV است و معمولاً زمانی رخ می دهد که پوست با آب تماس پیدا می کند.

این نوع خارش احتمالاً به دلیل تولید بیش از حد سلول های ایمنی رخ می دهد که باعث آزاد شدن مواد شیمیایی به نام هیستامین می شود. سپس هیستامین ها باعث علائم آلرژیک مانند خارش پوست می شوند.

سرطان های دستگاه گوارش

برخی از سرطان های دستگاه گوارش، مانند تومورهای استرومایی دستگاه گوارش، ممکن است باعث خارش شوند. با این حال، اگر علائم همراه دیگری وجود نداشته باشد، تشخیص جایگزین محتمل تر است.

در سرطان های دستگاه گوارش، خارش به دلیل انسداد مجاری صفراوی که کبد و روده کوچک را به هم متصل می کند، رخ می دهد. این انسداد مانع از تخلیه طبیعی مایع از خون به روده می شود. سپس این مواد شیمیایی می توانند وارد پوست شوند، جایی که ممکن است باعث خارش شوند.

سرطان کبد، مجرای صفراوی و کیسه صفرا

هر سرطانی که با مجاری صفراوی تداخل داشته باشد می تواند منجر به انسداد و در نتیجه تجمع نمک های صفراوی در پوست شود که می تواند منجر به خارش شود.

به طور خاص در مورد سرطان لوزالمعده، این تجمع و خارش در سرطان هایی که در سر لوزالمعده قرار دارند شایع تر است. علائم دیگر ممکن است شامل زرد شدن پوست، تجمع مایع در شکم (آسیت) و درد شکم باشد.

سرطان فرج و سرطان مقعد

خارش در ناحیه فرج و ناحیه واژن یا ناحیه مقعد به احتمال زیاد علل مختلف دیگری دارد، اما هنوز هم گاهی اوقات با سرطان در این نواحی مشاهده می شود.

مطالعه بیشتر: علائم اولیه سرطان

سرطان پستان

خارش به عنوان یکی از علائم سرطان سینه شایع نیست، اما ممکن است رخ دهد. نوع کمتر شایع سرطان سینه به نام سرطان التهابی سینه، لنف و رگ های خونی سینه را مسدود می کند و اغلب در ابتدا شبیه بثورات پوستی یا عفونت پستان (ماستیت) به نظر می رسد.

گاهی اوقات، علائم با خارش و بثورات کوچک شروع می شود که حتی می تواند به عنوان نیش حشره تشخیص داده نشود. بیماری پاژه پستان نیز ممکن است با خارش همراه باشد که اغلب با بثورات پوسته‌دار و خشک نوک پستان همراه است.

سرطان متاستاتیک

سرطانی که در جای دیگری از بدن منشا گرفته و به پوست سرایت کرده است، که به عنوان سرطان متاستاتیک پوست یا متاستازهای پوستی شناخته می شود، ممکن است باعث خارش شود. منابع رایج متاستازهای پوستی عبارتند از:

• کنسر ریه
• سرطان پستان
• سرطان روده بزرگ

متاستازهای کبدی یا سرطانی که از جای دیگری شروع شده و به کبد سرایت کرده است نیز ممکن است منجر به خارش شود، مشابه خارش مرتبط با سرطان های اولیه کبد که از کبد شروع شده است.

شایع ترین سرطان هایی که به کبد سرایت می کنند عبارتند از:

• ملانوما
• سرطان پستان
• کنسر مری
• سرطان معده
• کنسر روده بزرگ
• سرطان پانکراس
• کنسر ریه
• سرطان کلیه

با این حال، خارش می تواند نشانه تعدادی از سرطان های دیگر باشد. در این مطالعه، بیماران سیاه پوست بیشتر به سرطان پوست، سرطان‌های بافت نرم (مانند سارکوم‌هایی که می‌توانند در ماهیچه‌ها و چربی‌ها شروع شوند) و سرطان‌های مرتبط با خون به‌عنوان علت زمینه‌ای خارش خود داشتند. احتمال ابتلا به سرطان کبد، سرطان ریه، سرطان دستگاه گوارش و سرطان های دستگاه تناسلی زنان، مانند سرطان تخمدان ، در بیماران سفیدپوست بیشتر بود.

در میان شرکت کنندگان مبتلا به سرطان تازه تشخیص داده شده، 30 درصد از مبتلایان به لنفوم هوچکین، 15 درصد مبتلا به لنفوم غیرهوچکین، 5 درصد مبتلا به لوسمی و بیش از 50 درصد از افراد مبتلا به اختلالاتی موسوم به نئوپلاسم های میلوپرولیفراتیو که باعث تولید بیش از حد سلول های خونی می شوند، قابل توجه بودند.

مطالعه بیشتر: کمردرد شبانه و خطر سرطان

خارش ناشی از درمان سرطان

درمان‌های زیادی برای سرطان وجود دارد که می‌تواند منجر به خارش شود. آنها عبارتند از:

• شیمی درمانی یا استفاده از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی، به ویژه در صورت وجود حساسیت به دارو. بسیاری از داروها همچنین می توانند باعث واکنش های آلرژیک یا التهاب کبد شوند که همچنین می تواند منجر به خارش شود.
• داروهای ایمونوتراپی یا درمان هایی که سیستم ایمنی شما را برای مبارزه با سرطان تحریک می کنند، به ویژه اینترفرون و اینترلوکین.
• پرتودرمانی یا استفاده از امواج پرقدرت انرژی برای از بین بردن سلول‌های سرطانی، معمولاً باعث خارش می‌شود، به ویژه در مراحل بعدی درمان که پوست شروع به بهبودی می‌کند.

آیا سرطان باعث خارش می شود؟

خارش مربوط به سرطان گاهی مشابه خارش ناشی از بیماری های پوستی یا سایر علل خوش خیم (غیر سرطانی) است، اما در برخی موارد ممکن است علائم مختلفی داشته باشد. علائم احتمالی خارش مرتبط با سرطان عبارتند از:

• خارش هنگام مرطوب بودن پوست
• فقدان هر گونه بثورات یا کهیر (اگرچه گاهی اوقات بثورات به دلیل خاراندن مکرر ایجاد می شود).
• وجود علائم دیگر مانند تغییر رنگ پوست مایل به زرد (یرقان) و علائم کلی مانند تب، کاهش وزن و تعریق شبانه است.
• علاوه بر این، خارش مرتبط با سرطان ممکن است بدترین حالت را در قسمت پایین پاها و قفسه سینه احساس کند و با احساس سوزش همراه باشد.

در هر صورت بهتر است با بروز علائم خارش و هر نشان احتمالی دیگر برای بررسی بیشتر به پزشک مراجعه کنید.

مطالعه بیشتر: 15مواد غذایی ضد سرطان را بشناسید.

سرطان چگونه باعث خارش می شود؟

راه های مختلفی وجود دارد که سرطان می تواند منجر به خارش شود. بدن حاوی پایانه های عصبی است که باعث خارش می شود. مشابه گیرنده های درد که باعث درد می شوند.

به طور کلی، هر چیزی که این انتهای عصبی را تحریک کند می تواند باعث بروز خارش شود، از جمله:

التهاب مستقیم

سرطان هایی که پوست یا غشاهای مخاطی را که ساختارهای بدن را پوشانده اند درگیر می کنند می توانند باعث التهاب و خارش شوند. این سرطان ها ممکن است شامل انواع مختلف سرطان پوست، سرطان سینه مانند سرطان سینه التهابی، بیماری پاژه نوک پستان و مطمئناً هر سرطانی باشد که به پوست سرایت کند. التهاب مستقیم همچنین ممکن است باعث خارش مرتبط با سرطان فرج و مقعد شود.

تجمع نمک های صفراوی

صفرا یک مایع گوارشی است که توسط کبد تولید می شود و بیشتر از نمک های صفراوی ساخته شده است. انسداد مجاری صفراوی، که لوله‌هایی هستند که صفرا را از کبد حمل می‌کنند، یا تجزیه گلبول‌های قرمز خون، هر دو می‌توانند منجر به تجمع نمک‌های صفراوی در زیر پوست شوند. این وضعیت اغلب منجر به خارش شدید می شود. این نوع خارش ممکن است در لوسمی ها و لنفوم ها به دلیل تجزیه سلول های خونی رخ دهد. البته در سرطان‌های شکم، مانند سرطان‌های کبد و کیسه صفرا و هر سرطانی که به کبد سرایت می‌کند مانند سرطان سینه، ریه، روده بزرگ و غیره رخ دهد.

گاهی اوقات تجمع نمک های صفراوی با زردی همراه است، البته نه همیشه.

مطالعه بیشتر: رفلاکس اسید معده و سرطان

انتشار مواد شیمیایی

موادی که توسط تومورهای سرطانی یا بدن در پاسخ به تومور آزاد می شوند، می توانند بر بسیاری از سیستم های بدن تأثیر بگذارند و منجر به علائم و نشانه های خاصی از جمله خارش شوند. هنگامی که علائم ناشی از این مواد شیمیایی رخ می دهد، آنها را پارانئوپلاستیک می نامند. بروز این خارش اغلب در پاها شدیدتر است.

در برخی موارد، علائمی مانند خارش ممکن است هفته ها یا ماه ها قبل از تشخیص سرطان هایی مانند سرطان ریه سلول غیر کوچک، لنفوم، سرطان سینه یا سرطان تخمدان رخ دهد.

تخمین زده می شود که سندرم های پارانئوپلاستیک تقریباً در 20 درصد از افراد مبتلا به سرطان ایجاد می شود. برخی از مواد شیمیایی که می توانند منجر به بروز خارش شود، عبارتند از:

• سیتوکین ها، پروتئین های التهابی هستند که از سلول های سیستم ایمنی آزاد می شوند و اغلب در پاسخ به لنفوم ها هستند.
• ماده P ، یک ماده سیگنال دهنده است که توسط سیستم ایمنی و سیستم عصبی قابل تشخیص است.
• پروستاگلاندین ها، هورمون هایی هستند که بر سیگنال های درد و التهاب تأثیر می گذارند.

برخی از این مواد شیمیایی مستقیماً روی انتهای عصبی اثر می‌گذارند و باعث خارش می‌شوند، در حالی که برخی دیگر ممکن است باعث آزاد شدن هیستامین، پروتئینی که در واکنش‌های آلرژیک دخیل است، شوند. هیستامین توسط ماست سل ها، سلول های ایمنی که در پوست برجسته هستند، آزاد می شود.

خارش به عنوان یک علامت سرطان ممکن است به تنهایی یا همراه با بثورات رخ دهد، مانند:

بیماری گروور: بثورات خارش دار در قفسه سینه و پشت

کراتوز سبورئیک فوران: ظهور ناگهانی تومورهای زگیل مانند

درماتومیوزیت: بثوراتی که همراه با ضعف عضلانی ایجاد می شود.

آکانتوز نیگریکانس: پوست تیره و ضخیم که در چین های پوستی قرار دارد.

اریترودرمی: پوست قرمز و پوسته پوسته به صورت تکه‌ای شروع شده و در سراسر بدن پخش می‌شود.

تغییرات هورمونی

تغییرات هورمونی مربوط به سرطان یا درمان‌های سرطان می‌تواند از چند طریق منجر به خارش شود. یائسگی یا پایان قاعدگی در زنان می تواند باعث خشکی پوست شود. از طرفی هم تغییرات هورمونی نیز ممکن است منجر به گرگرفتگی شود. این گرگرفتگی که اغلب با تعریق همراه است، که به راحتی می تواند منجر به خارش شود.

تشخیص نوع سرطانی که باعث خارش می شود؟

اولین گام در تشخیص شامل شرح حال دقیق و معاینه فیزیکی برای تشخیص علل واضح خارش است. آزمایش خون ممکن است شامل شمارش کامل خون برای بررسی سطح سلول‌های خونی و آزمایش‌های عملکرد کبد باشد.

اگر پزشک مشکوک به لوسمی، لنفوم یا اختلال میلوپرولیفراتیو باشد، آزمایش مغز استخوان اغلب برای تایید یا رد مشکل تجویز می کند.

اگر احتمال سرطان شکم وجود داشته باشد، ممکن است به سی تی اسکن شکم و همچنین سایر آزمایشات تصویربرداری نیاز باشد.

خارش ممکن است هفته ها تا ماه ها قبل از سایر علائم سرطان ریه یا سال ها قبل از تشخیص لنفوم سلول T ظاهر شود.

اما به طور کلی، ترکیبی از آزمایش‌های خون، آزمایش‌های مغز استخوان یا آزمایش‌های تصویربرداری می‌تواند به تشخیص علت خارش و  مشکوک شدن به سرطان و سایر علائم آن کمک کند.

دارو درمانی برای تشکین خارش ناشی از سرطان

برخی از داروهای مختلف برای کمک به تسکین خارش استفاده شده است. با این حال، قبل از استفاده از داروهای بدون نسخه (OTC)، حتما با پزشک یا انکولوژیست خود، پزشکی که در تشخیص و درمان سرطان تخصص دارد، مشورت کنید.

برخی از داروها می توانند با درمان سرطان تداخل داشته باشند. به عنوان مثال، بنادریل (دیفن هیدرامین) با اثرات داروی سرطان سینه تاموکسیفن مقابله می کند. گزینه های توصیه شده توسط پزشک ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• آنتی هیستامین ها
• استروئیدهای موضعی یا خوراکی
• داروی ضد تهوع زوفران (اودانسترون)
• مهارکننده های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) مانند پاکسیل (پاروکستین)
• مهارکننده های بازجذب سروتونین- نوراپی نفرین (SNRI) مانند سیمبالتا (دولوکستین)
• نورونتین (گاباپنتین)، یک داروی تشنج، یا رمرون (میرترازاپین)، یک داروی ضد افسردگی، ممکن است برای خارش شدید مرتبط با لنفوم سلول T مفید باشد.
• اِمِند (آپرپیتانت)، دارویی که اغلب برای جلوگیری از حالت تهوع و استفراغ مرتبط با شیمی درمانی استفاده می شود، عمل ماده P را که در سیگنال دهی خارش نقش دارد، متوقف می کند.
• کوئستران (کلستیرامین) که به اسیدهای صفراوی می‌چسبد و به آنها اجازه می‌دهد از بدن دفع شوند، ممکن است برای افرادی که به دلیل متاستازهای کبدی یا تومورهایی که باعث انسداد مجرای صفراوی می‌شوند، خارش دارند مفید باشد.
• تاگامت (سایمتیدین)، که با یا بدون آسپرین، هیستامین را مسدود می کند، ممکن است به خارش مرتبط با لنفوم هوچکین کمک کند.

مدیریت خارش ناشی از سرطان

مدیریت خارش با سرطان در بهبود کیفیت زندگی بسیار مهم است، به خصوص زمانی که خارش شدید باشد. اغلب اوقات، درمان سرطان زمینه ای خارش را کاهش می دهد. با این حال، این وضعیت به خصوص در سرطان های پیشرفته رخ نمی دهد. ممکن است مدتی طول بکشد تا خارش برطرف شود.

استراتژی های ساده برای مدیریت خارش پوست، از جمله در طول درمان سرطان، شامل موارد زیر است:

• به خوبی هیدراته بمانید.
• لباس راحت و گشاد بپوشید.
• مخلوط جوش شیرین یا بلغور جو دوسر را روی پوست خود بمالید.
• اگر هوای خانه شما خشک است از مرطوب کننده استفاده کنید.
• از لوسیون ها و کرم های با کیفیت استفاده کنید و از محصولات معطر خودداری کنید.
• به جای اینکه پوست خود را با حوله بمالید، اجازه دهید پوستتان به طور طبیعی بعد از حمام خشک شود.
• سعی کنید حمام کردن را هر چند روز یکبار به جای روزانه محدود کنید و از نشستن در وان بیش از 30 دقیقه خودداری کنید.
• برای جلوگیری از خراشیدن هنگام خواب، ناخن های خود را کوتاه نگه دارید.
• برای جلوگیری از نیش حشرات هنگام گذراندن وقت در بیرون از خانه از اسپری حشرات استفاده کنید.
• سعی کنید در صورت امکان استرس را کاهش دهید، زیرا استرس عاطفی می تواند خارش را شدیدتر کند.
• از پوشیدن لباس هایی که اصطکاک ایجاد می کنند یا لباس های خشن مانند پشم خودداری کنید. پنبه و کتان به پارچه های مصنوعی ارجحیت دارند.

سوالات متداول

چرا در شب بیشتر خارش دارم؟ خارش شدیدتر در شب می تواند ناشی از چندین بیماری و اختلال باشد. برخی از این موارد شامل بیماری های پوستی مانند درماتیت آتوپیک، پسوریازیس و لیکن پلان، و همچنین بیماری های غیر پوستی مانند بیماری کبد، بیماری مزمن کلیوی، اسکیزوفرنی، سوء مصرف مواد، استرس و سندرم پای بی قرار هستند.

کدام انواع سرطان می تواند باعث خارش پوست شود؟ بسیاری از انواع سرطان گاهی با خارش پوست همراه هستند. این انواع شامل سرطان خون، لنفوم هوچکین، لنفوم سلول T پوستی، کبد، پوست، مجرای صفراوی، لوزالمعده، کیسه صفرا، سینه، مقعد، فرج و سرطان پوست و همچنین سرطان متاستاتیک پوست (سرطانی که از جاهای دیگر به پوست سرایت می‌کند). درمان‌های سرطان مانند شیمی‌درمانی، داروهای ایمونوتراپی و پرتودرمانی نیز می‌توانند منجر به خارش پوست شوند.

سخن آخر

خارش معمولا دلایل مختلفی دارد. با این حال، گاهی اوقات می تواند یک علامت یا حتی اولین علامت سرطان باشد و ممکن است به دلیل درمان های سرطان رخ دهد. خارش در سراسر بدن رخ می دهد. از طرفی هم، خارش می تواند به دلایل مختلف در افراد مبتلا به سرطان رخ دهد. این وضعیت می تواند به دلیل درگیری مستقیم پوست و التهاب، تجمع اسیدهای صفراوی در زیر پوست، یا به دلیل مواد شیمیایی منتشر شده توسط تومورها یا در پاسخ به آنها باشد.

اگر خارش دارید که علت دیگری برای آن وجود ندارد، مهم است که برای تعیین علت زمینه‌ای، یک قرار ملاقات با پزشک خود بگیرید.

علاوه بر سرطان، بیماری های زمینه ای دیگری از بیماری کبد گرفته تا بیماری کلیوی وجود دارد که می تواند باعث خارش شود. درمان این بیماری ها یا سرطان اغلب زمانی موفقیت آمیزتر است که این بیماری زودتر کشف شود.

درمان خارش پوست ممکن است شامل کرم ها یا لوسیون های دارویی، استروئیدهای خوراکی یا موضعی یا آنتی هیستامین ها باشد. نوع دارویی که پزشک تجویز می کند تا حد زیادی به علت خارش بستگی دارد.

هر کسی که بیش از 2 هفته خارش را تجربه می کند باید با پزشک تماس بگیرد. این امر به ویژه در صورت وجود علائم دیگر مانند بثورات پوستی، زخم های پوستی یا یرقان بسیار مهم است.