واکسن آسترازانکا، اطلاعات کلی و عوارض ناشی از آن

واکسن آسترازانکا، توسط سازمان غذا و داروی برخی از کشورها، برای تزریق عمومی تایید شده است.در حال حاضر چندین واکسن برای پیشگیری از بروز بیماری COVID-19 وجود دارد. یک از این واکسن های تولید شده علیه بیماری کرونا، آسترازانکا نام دارد. اگر شما هم مایل هستید این واکسن را تزریق کنید، بهتر است اطلاعاتی درباره آن کسب کنید.

البته نکته جالب توجه این است که واکسن آسترازانکا هنوز توسط سازمان غذا و داروی آمریکا تایید نشده است. در بخشی از این مقاله به این موضوع پرداخته شده است.

به طور کلی، کسب اطلاعات درباره واکسن های مختلفی که در حال حاضر در بازار دارویی موجود هستند، می تواند به شما در اتخاذ تصمیم برای انتخاب بهتر واکسن کرونا کمک بکند.

حقایقی جالب در مورد واکسن آسترازانکا

واکسن AstraZeneca COVID-19 که اکنون Vaxzevria نامیده می شود، یک واکسن ناقل ویروسی است.

در این واکسن از آدنوویروس شامپانزه استفاده می شود. به این دلیل از این ماده استفاده می شود تا پروتئین هایی از  ساختار ویروس کرونا را به بدن شما منتقل کرده و پاسخ ایمنی ایجاد کند. این واکسن می تواند در یک مقیاس بزرگ و ارزان تولید شود.

چنین پارامترهایی در طول یک همه گیری بسیار مهم است. بر خلاف واکسن های Pfizer و Moderna، می توان واکسن آسترازانکا را در یخچال معمولی نگهداری کرد.

علیرغم حرف و حدیث های اولیه در مورد ایمنی آن، که در اثر بروز مواردی از لخته شدن خون ایجاد شده بودند، این واکسن توسط آژانس دارویی اروپا (EMA) بی خطر شناخته شده است. همچنین، تزریق واکسن آسترازانکا توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) توصیه می شود.

چرا هنوز تزریق AstraZeneca COVID-19 در ایالات متحده تأیید نشده است؟

در حال حاضر، هیچ کدام از واکسن های کرونا به طور کامل توسط FDA آمریکا تأیید نشده است. واکسن هایی که تاکنون در آمریکا مورد استفاده قرار گرفته اند، به مجوز استفاده اضطراری تزریق شده اند. این بدان معناست که فواید شناخته شده این واکسن ها، بیشتر از مضرات احتمالی آن ها است. به همین دلیل مجوز مصرف اضطراری به آن ها‌ داده شده است.

تزریق عمومی واکسن COVID-19 AstraZeneca هنوز در ایالات متحده تأیید نشده است. زیرا FDA آمریکا از شرکت AstraZeneca خواسته است تا نتایج یک آزمایش بزرگ را در اختیار این سازمان قرار بدهد.

FDA آمریکا دریافته است که در آزمایشات اولیه، برخی از شرکت کنندگان به اشتباه نصف دوز واکسن را دریافت کرده اند. همچنین سازمان غذا و داروی آمریکا متوجه شده است که این کارآزمایی به اندازه کافی افراد بالای 65 سال را شامل نمی شود. سازمان غذا و داروی آمریکا از شرکت تولید کننده واکسن آسترازانکا خواستند که آزمایش بزرگتری انجام دهد تا بتواند داده های واضح تر و قطعی تری بدست آورد.

عوارض ناشی از واکسن COVID-19

مانند هر واکسنی، در اثر تزریق واکسن آسترازانکا نیز ممکن است عوارض جانبی ایجاد شود. این عوارض جانبی معمولا شامل واکنش های آلرژیک احتمالی جدی و لخته شدن خون می باشد. اگر پس از تزریق واکسن آسترازانکا، به عوارض جانبی جدی، واکنش آلرژیک یا هر علامت دیگری دچار شده اید که ظرف چند روز از بین نمی روند، با پزشک خود تماس بگیرید.

اگر با اولین تزریق واکنش آلرژیک شدید یا شوک آنافیلاکسی داشتید، برای تزریق دوز دوم واکسن آسترازانکا، باید با پزشک خود مشورت کنید‌. با تجویز پزشک می توانید دوز دوم واکسن آسترازانکا را دریافت کنید‌.

واکنشهای آلرژیک ناشی از تزریق واکسن آسترازانکا به طور معمول خفیف خواهند بود. اما همین واکنش های آلرژیک خفیف نیز می توانند جدی باشند. این عوارض به طور معمول در عرض 4 ساعت پس از انجام تزریق رخ می دهند و می توانند شامل موارد زیر باشند:

• ورم
• خس خس سینه
• ناراحتی و مشکل تنفسی

علائم لخته شدن خون ممکن است شامل موارد زیر باشند:

• درد قفسه سینه
• بروز تنگی نفس
• ایجاد تورم در پا
• درد شکم و سردرد

واکسن AstraZeneca COVID-19 و لخته شدن خون

در مارس 2021، چندین کشور اروپایی پس از دریافت گزارش های متعدد از لخته شدن خون در اثر تزریق واکسن آسترازانکا، استفاده از واکسن AstraZeneca COVID-19 را متوقف کردند.

لخته های ایجاد شده در اثر تزریق این واکسن، دارای ویژگی های خاصی هستند، از جمله:

• لخته ها در نواحی غیر معمول بدن مانند شکم یا مغز رخ داده بود.
• افرادی که به لخته خون دچار شده بودند، سطح پلاکت پایینی دارند.

مشخص شد که افراد مبتلا به لخته خون ناشی از تزریق واکسن، علائم مشابه با اختلالی به نام ترومبوسیتوپنی ناشی از هپارین (HIT) از خود بروز دادند. HIT معمولاً در افرادی که از داروی ضد انعقاد هپارین استفاده می کنند، به عنوان یک عارضه جانبی نادر ایجاد می شود. اگرچه افراد تزریق کننده واکسن آسترازانکا هرگز این دارو را مصرف نکرده بودند.

تا به امروز، محققان مطمئن نیستند که کدام بخش از واکسن تولیدی باعث ایجاد واکنش ایمنی در برابر واکسن و ایجاد لخته خون  می شود. واکنش مشابهی در اثر تزریق واکسن J&J نیز رخ داده است (این واکسن هم از آدنوویروس نیز استفاده می کند). این واکنش در اثر تزریق واکسن هایی که از mRNA استفاده می کنند، دیده نشده است.

بنابراین می توان گفت که به احتمال زیاد لخته شدن خون فقط در اثر واکسن های استفاده کننده از آدنوویروس ایجاد می شود.

اگرچه لخته شدن خون یک عارضه جدی است، اما باید به طور کلی به مسئله واکسیناسیون نگریست. و منافع واکسن را ندیده نگرفت.

بیش از 20 میلیون دوز واکسن AstraZeneca در انگلستان تزریق شده است. خطر لخته شدن خون جدی حدود 1 در 250،000 نفر یا 4 نفر در یک میلیون نفر است. COVID-19 نیز خطر لخته شدن خون را بسیار بیشتر می کند. بر اساس آمار، 7.8 درصد افرادی که مبتلا به COVID-19 بوده اند نیز آمبولی ریه داشته و 11.2 درصد آنها نیز ترومبوز ورید عمقی را تجربه می کرده اند.

واکسن AstraZeneca COVID-19 چگونه عمل می کند؟

واکسن AstraZeneca از نوعی آدنوویروس مخصوص شامپانزه (آدنوویروس شایع سرماخوردگی)  یا یک ناقل ویروسی استفاده می کند تا بخشی از DNA کرونا ویروس را به سلول های شما منتقل کند. سپس سلولهای شما آن DNA را می گیرند و آن را به پروتئین سنبله ویروس تبدیل می کنند. این پروتئین همان چیزی است که ویروس از آن برای ورود به سلول ها و ایجاد عفونت استفاده می کند.

در واقع، سلول های شما نسبت به تزریق واکسن واکنش ایمنی نشان می دهند. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که مقدار ویروس موجود در واکسن بسیار اندک است، و در عمل شما به این بیماری مبتلا نمی شوید.

واکسن آسترازانکا در دو دوز، و با فاصله پیشنهادی بین 8 تا 12 هفته، تزریق می شود.

تفاوت های AstraZeneca با سایر واکسن ها 

با وجود این که واکسن های Moderna و Pfizer تولید شده بر اساس mRNA هستند، واکسن AstraZeneca یک واکسن ناقل ویروسی است. این بدان معناست که از مکانیسم متفاوتی برای ایجاد پاسخ ایمنی در سلول های بدن استفاده می کند. دوز دوم واکسن آسترازانکا نیز به جای فاصله زمانی پیشنهادی 3 تا 4 هفته ای که در بقیه واکسن ها انجام می شود، با فاصله بیشتری تجویز می شود.

شباهت های واکسن AstraZeneca  با واکسن جانسون

هر دو واکسن AstraZeneca و Johnson & Johnson واکسن های ناقل ویروسی هستند. این نوع واکسن ها از نسخه اصلاح شده و بی ضرر ویروس به عنوان ناقل یا حامل، برای اثر گذاری بر سلول های بدن استفاده می کنند. سپس بدن شما مطابق با وظیفه خود، بر علیه واکسن عمل کرده و یک واکنش ایمنی در برابر ویروس ایجاد می کند.

ناقل ویروسی این دو واکسن یک نوع آدنوویروس است. این ناقل اطلاعاتی را که بدن برای تولید پاسخ ایمنی به SARS-CoV-2، ویروسی که باعث COVID-19 می شود، مورد نیاز است، به سلول های بدن ما می رساند.

واکسن COVID-19 AstraZeneca چقدر موثر است؟

تا به امروز، مطالعاتی در مورد اثربخشی این واکسن به صورت گسترده انجام‌ شده است. تجزیه و تحلیل چهار مطالعه بزرگ نشان داد که در گروه هایی که دو دوز استاندارد واکسن AstraZeneca دریافت کرده اند، اثر کلی ایمنی زایی این واکسن 70.4 درصد بوده است.

چند ماه پس از تزریق عمومی، AstraZeneca اعلام کرد که 76 درصد از افراد دریافت کننده واکسن در پیشگیری از بیماری های مورد نظر موفق بوده اند. در گروهی که در ابتدا دوز کمتری دریافت کردند، نتیجه شگفت انگیز یک یافته بود. 90 آن ها تحت تاثیر ایمنی زایی ناشی از واکسن آسترازانکا قرار گرفته بودند. علل این موفقیت در حال حاضر نامشخص است و تحقیقات بیشتری باید انجام شود.

تولید واکسن آسترازانکا، به سرعت و در حجم بالایی انجام می شود. این واکسن نسبتاً ارزان است. همچنین، برخلاف واکسن فایزر، می توان واکسن آسترازانکا را در یخچال معمولی نگه داری کرد.

معایب احتمالی واکسن COVID-19 AstraZeneca

متاسفانه واکسن آسترازانکا هنوز به طور گسترده ای در تمام مناطق دنیا در دسترس نیست. همچنین ممکن است میزان اثربخشی واقعی واکسن آسترازانکا کمتر باشد. افرادی که بیشتر از سایرین در معرض ابتلا به لخته شدن خون هستند باید از تزریق واکسن آسترازانکا اجتناب کنند.

اگرچه تحقیقات بیشتری در مورد لخته شدن خون ناشی از تزریق واکسن آسترازانکا در حال انجام است، اما به نظر می رسد که این عارضه جانبی در درصد بسیار کمی از دریافت کنندگان این واکسن اتفاق می افتد. در واقع به دلیل بیشتر بودن منافع تزریق این واکسن نسبت به عدم تزریق آن است که در حال حاضر استفاده از آن در کشورهای مختلف ادامه دارد.

سخن آخر

واکسن آسترازانکا، در تعدادی از کشورها مجوز تزریق عمومی دریافت کرده است. البته سازمان غذا و داروی آمریکا هنوز این واکسن را برای تزریق عمومی در ایالات متحده آمریکا تایید نکرده است. به علت وجود برخی از ابهامات در کار آزمایی این واکسن، سازمان غذا و داروی آمریکا چنین سیاستی را در پیش گرفته است.

به دلیل ارزان تر بودن و نگه داری در دمای پایین، واکسن آسترازانکا می تواند به یکی از محبوب ترین واکسن های ضد کرونا در دنیا تبدیل شود.

مانند هر واکسن دیگری، احتمال بروز برخی از عوارض جانبی در اثر تزریق این واکسن وجود دارد. لخته شدن خون جدی ترین عارضه ناشی از تزریق این واکسن است. بنابراین اگر شما مستعد لخته شدن خون هستید، به احتمال زیاد نباید از این واکسن استفاده کنید.

می توانید با کسب اطلاعاتی درباره سایر واکسن های موجود در بازار، نسبت به تزریق آن ها اقدام کنید.

منبع:

https://www.healthline.com/health/adult-vaccines/astrazeneca-vaccine

[advisers limit=3 online =true skill=”15 34″]