عوارض قرص کلرامبوسیل چیست؟

قرص خوراکی کلرامبوسیل به عنوان دارویی با نام تجاری موجود بوده ولی به عنوان یک داروی ژنریک در دسترس نیست. کلرامبوسیل فقط به صورت قرصی است که از راه خوراکی مصرف می کنید و برای درمان انواع خاصی از سرطان خون و غدد لنفاوی استفاده می شود. این دارو سرطان را درمان نمی کند، اما به تسکین علائم آن کمک خواهد کرد.

کلرامبوسیل یک داروی تجویزی است و فقط به صورت قرص خوراکی عرضه می شود. کلرامبوسیل به عنوان یک داروی ژنریک در دسترس نیست و فقط به عنوان داروی با نام تجاری Leukeran عرضه می شود. این دارو می تواند به عنوان بخشی از درمان ترکیبی استفاده شود به این معنا که شاید لازم باشد آن را با سایر داروها مصرف کنید.

چرا از کلرامبوسیل استفاده می شود؟

کلرامبوسیل برای درمان انواع خاصی از سرطان خون و غدد لنفاوی استفاده می شود. اما کلرامبوسیل برای درمان نوع خاصی از لوسمی لنفوسیتی مزمن (CLL؛ نوعی سرطان گلبول های سفید) استفاده می شود. کلرامبوسیل همچنین برای درمان لنفوم غیرهوچکین (NHL) و بیماری هوچکین (انواع سرطانی که در گلبول های سفید خاصی شروع می شوند که به طور معمول با عفونت مبارزه می کنند) استفاده می شود. کلرامبوسیل در دسته ای از داروها به نام عوامل آلکیله کننده قرار دارد. با کند کردن یا توقف رشد سلول های سرطانی در بدن شما کار می کند.

کلرامبوسیل سرطان را درمان نمی کند، اما به تسکین علائم آن کمک می کند. کلرامبوسیل متعلق به دسته ای از داروها به نام ضد نئوپلاستیک (داروهای ضد سرطان) یا به طور خاص تر، عوامل آلکیله کننده است. دسته ای از داروها گروهی از داروها هستند که به روشی مشابه عمل می کنند. این داروها اغلب برای درمان شرایط مشابه استفاده می شوند. کلرامبوسیل با اختلال در تکثیر DNA در سلول های بدن عمل می کند. هنگامی که تولید مثل DNA آنها از کنترل خارج شود، سلول ها می توانند سرطانی و زمانی که این فرآیند مختل شود، سلول های سرطانی را از بین می برد.

عوارض مصرف داروی کلرامبوسیل چیست؟

کلرامبوسیل باعث خواب آلودگی نمی شود، اما می تواند عوارض دیگری ایجاد کند. شایع ترین عوارضی که ممکن است با کلرامبوسیل رخ دهد، عبارتند از:

سرکوب مغز استخوان. این بدان معناست که در صورت مصرف این دارو ممکن است گلبول های قرمز و سفید و پلاکت کمتری داشته باشید. علائم آن می تواند شامل موارد زیر باشد

• تب
• اسهال
• استفراغ
• حالت تهوع
• خستگی مفرط
• تحریک یا زخم دهان
• هر نشانه ای از عفونت
• خون در ادرار یا مدفوع
• خونریزی یا کبودی غیر منتظره

اگر این اثرات خفیف باشند، احتمال دارد ظرف چند روز یا چند هفته از بین بروند. اگر شدیدتر هستند یا از بین نمی روند، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

عوارض جدی

اگر عوارض جدی داشتید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. در صورتی که علائم خطرناک است یا فکر می کنید در حال اورژانس پزشکی هستید با خدمات درمانی تماس بگیرید. عوارض جدی و علائم آنها می تواند شامل موارد زیر باشد:

تشنج. علائم آن می تواند شامل موارد زیر باشد:

• از دست دادن ناگهانی اختیار ادرار یا روده
• افتادن یا از دست دادن ناگهانی تون عضلانی
• غش کردن و سپس بیدار شدن با احساس گیجی

آسیب کبدی. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خستگی
• ادرار تیره رنگ
• حالت تهوع یا استفراغ
• زرد شدن پوست یا سفیدی چشم
• درد در سمت راست بالای شکم

تعداد کم پلاکت ها. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• خونریزی که متوقف نمی شود.
• کبودی بیشتر از حالت طبیعی

تعداد کم گلبول های سفید خون. مصرف این دارو احتمال دارد منجر به افزایش خطر عفونت شود که علائم آن می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تب
• درد در هنگام ادرار
• گوش درد یا سردرد
• لکه های سفید در دهان یا گلو
• علائم آنفولانزا مانند سرفه، خستگی و بدن درد
• علائم سرماخوردگی، مانند آبریزش بینی یا گلودرد که از بین نمی روند.

کم خونی (تعداد کم گلبول های قرمز). علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سبکی سر
• خستگی مفرط
• پوست رنگ پریده
• ضربان قلب سریع

التهاب غشاهای مخاطی (مانند پوشش داخلی بینی یا دهان). علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سرخی
• التهاب
• زخم های دردناک در دهان

مشکلات معده. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• حالت تهوع و استفراغ شدید

بثورات پوستی شدید. اینها ممکن است شامل نکرولیز سمی اپیدرمی یا سندرم استیونز-جانسون باشد. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تب
• التهاب
• زخم های دردناک
• لایه برداری پوست
• قرمزی و بثورات گسترده روی پوست

نوروپاتی محیطی (درد عصبی). علائم می تواند شامل موارد زیر در پاها یا بازوها باشد:

• درد
• بی حسی
• مور مورشدن
• احساس سوزش
• حساسیت شدید به لمس
• ضعف در پاها یا دست ها

آسیب ریه. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• سرفه
• تنگی نفس
• ناباروری
• سایر سرطان ها

آیا کلرامبوسیل می تواند با سایر داروها تداخل داشته باشد؟

تداخل زمانی است که یک ماده نحوه عملکرد دارو را تغییر دهد. این می تواند مضر باشد یا از عملکرد خوب دارو پیشگیری کند. برای کمک به پیشگیری از تداخلات، پزشک باید تمام داروهای شما را با دقت مدیریت کند. حتماً در مورد تمام داروها، ویتامین ها یا گیاهانی که مصرف می کنید به پزشک خود اطلاع دهید.

برای اطلاع از اینکه چگونه قرص خوراکی کلرامبوسیل می تواند با چیز دیگری که مصرف می کنید تداخل داشته باشد، با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

هشدارهای احتمالی هنگام کلرامبوسیل

کلرامبوسیل می تواند باعث کاهش تعداد سلول های خونی در مغز استخوان شود. پزشک آزمایش‌های آزمایشگاهی را قبل، در طول و بعد از درمان تجویز می‌کند تا ببیند آیا سلول‌های خونی شما تحت تأثیر این دارو قرار گرفته‌اند یا خیر. تمام قرارهای ملاقات را با آزمایشگاه نگه دارید.

کلرامبوسیل ممکن است خطر ابتلا به سرطان های دیگر را افزایش دهد. در مورد این خطر با پزشک خود صحبت کنید.

کلرامبوسیل ممکن است با چرخه طبیعی قاعدگی (پریود) در زنان تداخل داشته باشد و ممکن است تولید اسپرم را در مردان متوقف کند. کلرامبوسیل ممکن است باعث ناباروری دائمی (مشکل باردار شدن) شود. با این حال، نباید تصور کنید که نمی توانید باردار شوید یا نمی توانید شخص دیگری را باردار کنید. زنان باردار باید قبل از شروع مصرف این دارو به پزشک خود اطلاع دهند. هنگام شیمی درمانی یا مدتی پس از درمان، نباید برنامه ریزی برای بچه دار شدن داشته باشید. (برای جزئیات بیشتر با پزشک خود صحبت کنید.) برای جلوگیری از بارداری از یک روش قابل اعتماد کنترل بارداری استفاده کنید. اگر در حین مصرف کلرامبوسیل باردار شدید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. کلرامبوسیل ممکن است به جنین آسیب برساند.

هشدار آلرژی

کلرامبوسیل احتمال دارد یک واکنش آلرژیک شدید ایجاد کند. علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تب
• خارش
• تاول ها
• مشکل در تنفس
• التهاب زبان یا گلو
• زخم های دردناک
• لایه لایه شدن پوست
• کهیر یا جوش های پوستی
• قرمزی و بثورات گسترده روی پوست

در صورت بروز این علائم، با خدمات درمانی تماس بگیرید یا به نزدیکترین اورژانس بروید. اگر تا به حال به این دارو واکنش آلرژیک داشته اید، دیگر آن را مصرف نکنید. مصرف مجدد آن می تواند کشنده باشد (باعث مرگ شود).

هشدار FDA: هشدار داروی شیمی درمانی

این دارو دارای هشدار جعبه سیاه  جدی ترین هشدار سازمان غذا و دارو (FDA) است. هشدار جعبه سیاه به پزشکان و بیماران در مورد اثرات دارویی که احتمال دارد خطرناک باشد هشدار می دهد. کلرامبوسیل یک داروی شیمی درمانی است. مانند سایر داروهای سرطان، کلرامبوسیل ممکن است خطر ابتلا به سایر سرطان ها (بدخیمی های ثانویه) را افزایش دهد.

اگر کلرامبوسیل را در دوران بارداری مصرف کنید، احتمال دارد باعث ناباروری یا منجر به نقایص مادرزادی در نوزاد شود. در مردان، این دارو می تواند به اسپرم آسیب برساند و تعداد اسپرم را به میزان قابل توجهی کاهش دهد که احتمال دارد دائمی باشد.

کلرامبوسیل همچنین می تواند عملکرد مغز استخوان را به شدت سرکوب کند. مغز استخوان گلبول‌های قرمز خون (که اکسیژن را به سراسر بدن می‌رساند)، گلبول‌های سفید (که به مبارزه با عفونت‌ها کمک می‌کنند) و پلاکت‌ها (که به لخته شدن خون شما کمک می‌کنند) را می‌سازد. اگر تعداد سلول های خونی پایین باشد، پزشک احتمال دارد دوز این دارو را کاهش دهد. در صورت مشاهده علائم کاهش تعداد سلول های خونی فوراً با پزشک خود تماس بگیرید. این موارد شامل خونریزی یا کبودی غیرمنتظره، وجود خون در ادرار یا مدفوع، خستگی مفرط، تب یا هر نشانه ای از عفونت است.

هشدار واکنش های شدید پوستی

این دارو می تواند باعث واکنش های شدید پوستی شود که احتمال دارد کشنده باشند (باعث مرگ شوند). اگر علائمی از واکنش پوستی دارید به پزشک خود اطلاع دهید. علائم شامل بثورات شدید، زخم های دردناک، تاول زدن  یا لایه برداری پوست است. در صورت بروز هر یک از این واکنش ها، پزشک ممکن است به طور موقت یا دائم درمان را با این دارو متوقف کند.

هشدار برای افرادی که بیماری زمینه ای خاصی دارند.

برای افراد مبتلا به مشکلات کبدی: اگر مشکلات کبدی یا سابقه بیماری کبدی دارید، ممکن است نتوانید این دارو را به خوبی از بدن خود پاک کنید. این می تواند سطح کلرامبوسیل را در بدن افزایش دهد و عوارض بیشتری ایجاد کند. پزشک احتمال دارد دارو را با دوز کمتر شروع کند و شما را از نزدیک برای عوارض زیر نظر بگیرد. این دارو همچنین می تواند باعث آسیب کبدی شود. این بدان معنی است که ممکن است بیماری کبد را بدتر کند.

هشدار برای گروه های دیگر

برای زنان باردار: کلرامبوسیل یک داروی حاملگی دسته D است. یعنی دو چیز:

• بررسی های انجام شده در انسان، اثرات نامطلوبی را برای جنین هنگام مصرف دارو توسط مادر نشان داده است.
• این دارو در دوران بارداری باید فقط در موارد جدی که برای درمان یک بیماری خطرناک در مادر مورد نیاز است استفاده شود.

اگر باردار هستید یا قصد بارداری دارید با پزشک خود مشورت کنید. از پزشک بخواهید در مورد آسیب خاصی که ممکن است به بارداری وارد شود، توضیح دهد. این دارو تنها در صورتی باید استفاده شود که خطر زیاد آن با توجه به مزایای بالقوه دارو قابل قبول باشد. اگر در حین مصرف این دارو باردار شدید فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

در مردان، این دارو می تواند به اسپرم آسیب برساند و تعداد اسپرم را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. این اثر احتمال دارد دائمی باشد.

برای زنان شیرده: مشخص نیست که آیا کلرامبوسیل وارد شیر مادر می شود یا خیر. اگر این روی دهد، ممکن است در کودکی که از شیر مادر تغذیه می کند، عوارض ایجاد کند. اگر به کودک خود شیر می دهید با پزشک خود مشورت کنید. شاید لازم باشد تصمیم بگیرید که شیردهی یا مصرف این دارو را متوقف کنید.

برای سالمندان: کبد افراد مسن احتمال دارد مانند گذشته کار نکند. این باعث می شود بدن داروها را کندتر پردازش کند. در نتیجه مقدار بیشتری از دارو برای مدت طولانی تری در بدن باقی می ماند و خطر عوارض را افزایش می دهد.

برای کودکان: این دارو در کودکان مطالعه نشده است. در افراد کمتر از 18 سال نباید استفاده شود.

نحوه مصرف کلرامبوسیل

کلرامبوسیل به صورت قرص خوراکی و معمولاً یک بار در روز به مدت 3 تا 6 هفته مصرف می شود، اما گاهی اوقات ممکن است به صورت متناوب، به صورت تک دوز هر 2 هفته یک بار، یا به صورت تک دوز یک بار در ماه مصرف شود. طول درمان به انواع داروهایی که مصرف می کنید، میزان پاسخ بدن شما به آنها و نوع سرطان شما بستگی دارد. کلرامبوسیل را تقریباً هر روز در یک زمان مشخص مصرف کنید. دستورالعمل های روی برچسب نسخه خود را به دقت دنبال کنید و از پزشک یا داروساز خود بخواهید هر قسمتی را که متوجه نمی شوید توضیح دهد. کلرامبوسیل را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید. کمتر یا بیشتر از آن مصرف نکنید یا بیشتر از آنچه پزشک تجویز کرده است مصرف نکنید.

دوز، شکل دارویی و تعداد دفعات مصرف دارو به موارد زیر بستگی دارد:

• سن فرد
• وضعیت در حال درمان
• نحوه واکنش به اولین دوز
• وضعیت فرد چقدر شدید است.
• سایر بیماری های زمینه ای که دارید.

مقدار مصرف بزرگسالان (18 تا 64 سال)

• تنظیم دوز: پزشک شما را در طول درمان تحت نظر دارد و در صورت نیاز دوز مصرفی را تنظیم می کند.
• دوز معمولی: این دارو را یک بار در روز به مدت 3 تا 6 هفته مصرف خواهید کرد. پزشک دوز دقیق را بر اساس وزن و وضعیت بدن تعیین می کند. برای اکثر افراد، دوز مصرفی بین 4 تا 10 میلی گرم در روز متغیر است.
• برنامه های درمانی جایگزین: احتمال دارد پزشک رژیم یا برنامه دوز متفاوتی بدهد. حتما دوز خود را دقیقاً طبق دستور پزشک مصرف کنید.
• تائید نشده است که این دارو برای استفاده در افراد کمتر از 18 سال بی خطر و موثر باشد.

دوز بالا (سن 65 سال و بالاتر)

با بالا رفتن سن کبد افراد مسن ممکن است مانند گذشته کار نکند و باعث می شود بدن داروها را کندتر پردازش کند. در نتیجه مقدار بیشتری از دارو برای مدت طولانی تری در بدن باقی می ماند. این خطر عوارض را افزایش می دهد.

پزشک احتمال دارد ابتدا با کمترین دوز شروع کند. آنها هنگام تصمیم گیری در مورد دوز شما، شرایط دیگری را که دارید در نظر می گیرند.

هشدارهای دوز

پزشک سطح گلبول‌های سفید و قرمز و پلاکت‌ها را در طول درمان بررسی می‌کند. اگر سطح آنها خیلی پایین باشد، دوز را کاهش می دهد.

لنفوسیت ها و نوتروفیل ها گلبول های سفید خون هستند که از فرد در برابر عفونت ها محافظت می کنند. در بیشتر افراد، قرص خوراکی کلرامبوسیل باعث لنفوپنی پیشرونده (سطح پایین لنفوسیت ها) می شود. این مدت کوتاهی پس از قطع دارو از بین می رود. علاوه بر این، اکثر افراد پس از هفته سوم درمان با این دارو ، دچار نوتروپنی (سطح پایین نوتروفیل ها) خواهند شد که می تواند تا 10 روز پس از آخرین دوز ادامه یابد. هر دوی این مسائل خطر ابتلا به عفونت را افزایش می دهد. در صورت داشتن علائم عفونت مانند تب، سرفه یا درد عضلانی به پزشک خود اطلاع دهید.

دارو را طبق دستور مصرف کنید.

قرص خوراکی کلرامبوسیل برای درمان کوتاه مدت استفاده می شود. اگر آن را طبق دستور مصرف نکنید، خطرات جدی دارد.

مصرف دارو را به طور ناگهانی قطع  یا اصلا آن را مصرف نکردید: این دارو برای تسکین علائم سرطان موثر نیست.

اگر دوز مصرفی را فراموش کردید یا دارو را طبق برنامه مصرف نکردید: ممکن است داروی شما نیز موثر نباشد. برای اینکه این دارو خوب عمل کند، باید مقدار معینی همیشه در بدن باشد.

اگر بیش از حد مصرف کنید: احتمال دارد سطوح خطرناکی از این دارو در بدن خود داشته باشید. علائم مصرف بیش از حد این دارو می تواند شامل موارد زیر باشد:

• تشنج
• تحریک
• مشکلات هماهنگی یا کنترل عضلات
• کاهش شدید تعداد سلول های خونی که می تواند منجر به کم خونی، عفونت و خونریزی شود.

اگر یک نوبت را فراموش کردید چه باید کرد: به محض یادآوری دوز خود را مصرف کنید. اما اگر فقط چند ساعت قبل از نوبت بعدی برنامه ریزی شده خود را به خاطر می آورید، فقط یک دوز مصرف کنید. هرگز سعی نکنید با مصرف دو دوز در یک نوبت به نتیجه برسیم. این می تواند منجر به عوارض خطرناک شود.

چگونه تشخیص دهیم که دارو موثر است: علائم سرطان باید بهبود یابد. پزشک همچنین آزمایشاتی را برای بررسی اثربخشی این دارو انجام می دهد. آنها تعداد گلبول های سفید خون را در طول 3 تا 6 هفته اول درمان بررسی می کنند.

ملاحظات مهم برای مصرف کلرامبوسیل

اگر پزشک کلرامبوسیل را تجویز کرد، این ملاحظات را در نظر داشته باشید.

• این دارو را با غذا مصرف نکنید. باید آن را با معده خالی استفاده کنید.
• این دارو را در زمان های توصیه شده توسط پزشک مصرف کنید.
• می توانید تبلت را برش دهید یا خرد کنید. با این حال، این دارو در صورت دست زدن به آن می تواند به دیگران آسیب برساند. از پزشک یا داروساز خود بپرسید که چگونه با این دارو به طور ایمن رفتار کند.

ذخیره سازی

• این دارو را در مناطق مرطوب مانند حمام نگهداری نکنید.
• کلرامبوسیل را در یخچال یا در دمایی بین 36 درجه فارنهایت تا 46 درجه فارنهایت (2 تا 8 درجه سانتیگراد) نگه دارید.

پر کردن مجدد دارو

برای پر کردن مجدد این دارو نیازی به نسخه جدید ندارید. پزشک تعداد پر کردن مجدد مجاز را در نسخه خواهد نوشت.

هنگام مسافرت با داروهای خود:

• نگران دستگاه های اشعه ایکس فرودگاه نباشید. آنها نمی توانند به داروها آسیب برسانند.
• همیشه دارو را همراه داشته باشید. هنگام پرواز، هرگز آن را در کیف چک شده قرار ندهید. آن را در کیف دستی خود نگه دارید.
• شاید لازم باشد برچسب داروخانه را به کارکنان فرودگاه نشان دهید. همیشه ظروف اصلی دارای برچسب نسخه را با خود حمل کنید.
• این دارو باید در یخچال نگهداری شود. هنگام سفر، شاید لازم باشد از یک کیسه عایق با بسته سرد برای حفظ دمای دارو استفاده کنید.

این دارو را در محفظه دستکش خودروی خود قرار ندهید و در خودرو نگذارید. در مواقعی که هوا خیلی گرم یا خیلی سرد است از انجام این کار خودداری کنید.

نظارت بالینی

شما و پزشکتان باید برخی از مسائل بهداشتی را زیر نظر داشته باشید. این می تواند کمک کند تا هنگام مصرف دارو ایمن بمانید. این مسائل عبارتند از:

شمارش سلول های خونی هر هفته. پزشک تعداد گلبول های سفید خون را در بدن بررسی می کند. این کمک می کند مطمئن شوید که سطح آنها خیلی پایین نمی آید. در طول شروع درمان، پزشک ممکن است 3 یا 4 روز پس از هر شمارش هفتگی همه گلبول‌های خون، تعداد گلبول‌های سفید را مجدداً بررسی کند.

عملکرد کبد. پزشک احتمال دارد آزمایش خون انجام دهد تا بررسی کند که کبد چقدر خوب کار می کند. اگر کبد خوب کار نمی کند، پزشک می تواند دوز را کاهش دهد یا درمان با این دارو را متوقف کند.

دسترسی به دارو

هر داروخانه ای این دارو را ذخیره نمی کند. هنگام پر کردن نسخه خود، حتماً از قبل تماس بگیرید تا مطمئن شوید داروخانه آن را دارد.

داروهای دیگری نیز برای درمان بیماری وجود دارد. برخی احتمال دارد برای شما مناسب تر از دیگران باشند. با پزشک خود در مورد سایر گزینه های دارویی که می تواند مفید باشد صحبت کنید. به یاد داشته باشید که کلرامبوسیل می تواند خطر ابتلا به سرطان خون دوم را سال ها بعد افزایش دهد. زمانی که کلرامبوسیل را برای مدت طولانی مصرف می کنید، این احتمال بیشتر است. اما فواید درمان معمولاً بسیار بیشتر از این خطر است. پزشک شما می تواند در این مورد با شما صحبت کند.