در برخی از مردان، با گذشت یک یا دو ماه، ریش آنها به میزان قابل توجهی رشد می‌کند. با این حال، در برخی از افراد، رشد ریش بسیار اندک است. در چنین شرایطی، سوالی که این افراد از خود می‌پرسند این است که علت کندی رشد ریش چیست؟ پاسخ‌های مختلفی برای این سوال وجود دارد. اما دانستن اینکه چرا برخی از ریش‌ها سریع رشد می‌کنند و برخی دیگر به کندی رویش می‌یابند، ممکن است به شما در درک بهتر شرایط رشد موهای صورت و شاید حتی تسریع سرعت رشد آنها کمک قابل توجهی کند. در این مقاله پزشکت، به مهم ترین علل کندی رشد ریش در مردان می‌پردازیم.
کندی سرعت رشد ریش یا بی‌حوصلگی؟
با وجود اینکه که موهای صورت به طور معمول کمی سریعتر از موهای سر رشد می‌کنند، متوسط نرخ رشد موهای صورت فقط ۱.۲۵ سانتی‌متر در طول یک ماه است. با این حال، برخی از مردانی که رشد موی صورت آنها با این سرعت انجام می‌شود و شرایطی نرمال دارند، هنوز هم به دنبال یافتن روش‌هایی برای افزایش سرعت رشد موهای صورت خود هستند.
به عبارت دیگر، این افراد به جای اینکه در سرعت رشد موهای صورت خود مشکل داشته باشند، از بی‌صبری رنج می‌برند. بنابراین قبل از اینکه به این نتیجه برسید که سرعت رشد ریش شما پایین است، لطفاً مطمئن شوید که رشد آن کندتر از میانگین نیم اینچ یا ۱.۲۵ سانتی‌متر در ماه است. در این صورت می‌توان گفت که سرعت رویش ریش شما پایین است.
شایع ترین علل کندی ریش در مردان
از جمله علل احتمالی کاهش سرعت رویش ریش، عبارت‌اند از؛
مصرف رژیم غذایی ناکافی و نامناسب
رشد موهای صورت یک فرآیند نیازمند به مصرف انرژی است. به عبارت دیگر، برای جوانه زدن موها از صورت، مقدار زیادی کالری (انرژی) لازم است. به خصوص اگر می‌خواهید موهای صورتتان سریع رشد کنند، باید انرژی کافی برای رویش مو وجود داشته باشد.
علاوه بر این، هورمون‌هایی که میزان رشد موهای صورت شما را تنظیم می‌کنند، در صورتی که از یک «رژیم غذایی مناسب برای حفظ تناسب اندام» با کالری بسیار کم استفاده می‌کنید و گرسنگی می‌کشید، ممکن است کاهش یابد. براساس نتایج یک مطالعه طولانی ۷ ساله، مردانی را که رژیم‌های غذایی کم کالری (با محدودیت کالری) مصرف می‌کردند، بررسی و آنها را با مردانی که به طور معمول میزان کافی غذا می‌خوردند (با کالری سر‌به‌سر یا مقدار مازاد انرژی) مقایسه کرد.
نتایج این مطالعه نشان داد که در مردانی که کمتر غذا می‌خورند، نسبت به مردانی که به طور معمول مانند سایر افراد عادی، به میزان کافی غذا می‌خورند، سطح تستوسترون به‌طور قابل‌توجهی پایین‌تر است. از آنجایی که تستوسترون هورمون کلیدی برای تنظیم سرعت رشد ریش شما است، باید بدانید که کم خوردن می‌تواند سرعت رشد موهای صورت شما را کاهش دهد.
عدم دریافت ویتامین‌ها و مواد معدنی لازم
بیشتر فعالیت‌های بدن انسان به وجود ویتامین‌ها و مواد معدنی به عنوان فاکتورهای آنزیمی نیاز دارد. رشد ریش و تولید هورمون‌هایی که برای رویش مو در صورت ضروری هستند، از جمله این موارد اند. اگر رژیم غذایی مصرفی شما فاقد ویتامین‌های محلول در چربی A، E، D و K2 باشد، باید انتظار این مسئله را داشته باشید که ریش شما کندتر رشد کند.
البته همین امر در مورد ویتامین‌های B کمپلکس (و به ویژه بیوتین که برای رشد موهای صورت مهم است) صدق می‌کند. ناگفته نماند که روی، بور، منیزیم، کلسیم، سلنیوم و تعدادی دیگر از مواد مغذی که بدن شما برای حفظ میزان تولید طبیعی هورمون های رشد ریش از آنها استفاده می‌کند نیز بسیار مهم‌اند.
خوشبختانه اطمینان از دریافت ریزمغذی های لازم اصلاً کار سختی نیست. به طوری که اگر ریش شما به علت وجود یک کمبود غذایی ساده در رژیم غذایی به کندی رشد می‌کند، فقط با مصرف یک رژیم غذایی متعادل پر از غذاهای موردنیاز و شاید مصرف یک مکمل مولتی ویتامین، بتوان سرعت رشد موهای صورت را افزایش داد. برای تکمیل رژیم غذایی، نیاز نیست ویتامین‌های خاصی را مصرف کنید. مصرف مکمل مولتی ویتامین می‌تواند برای شما مفید و کافی باشد.
اثر تغییرات سطح هورمون‌ها بر کاهش سرعت رویش ریش
ریش دارای موهای آندروژنی است و رشد آن توسط دو هورمون کلیدی مردانه تحریک و تنظیم می‌شود. تستوسترون (T) و دی هیدروتستوسترون (DHT)، نام این دو هورمون مردانه کلیدی است. به طور خاص، T فولیکول ها را پر می‌کند و DHT مسئول رشد خطی موها است.
اگر رشد ریش شما به طور ناگهانی متوقف شده است یا به تازگی، بسیار کند رشد می‌کند، یکی از علل محتمل بروز این حالت، این مورد است که سطح T، DHT یا هر دو در بدن شما کاهش پیدا کرده است. علل مختلفی می‌توانند باعث شوند که سطح این دو هورمون در بدن شما کاهش پیدا کند. از جمله اینکه برخی از اساسی‌ترین علل، شامل موارد زیر است:
- عدم تحرک
- افزایش سن
- افزایش وزن
- کمبود خواب
- رژیم غذایی نامناسب
- کمبود ویتامین و مواد معدنی و غیره
اگر درباره این موارد سوالی دارید، با پزشکت تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
رسیدن ریش به طول نهایی خود
اگر ریش بلندی گذاشته‌اید، ممکن است در برخی مواقع به نظر برسد که سرعت رشد آن کند یا رشد آن به طور کامل متوقف شده‌است. این وضعیت به علت رسیدن طول ریش به طول نهایی خود ایجاد می‌شود. پاسخ این سوال که این حالت چگونه اتفاق می‌افتد ساده است.
در هر زمان معینی از روز، اکثر موهای ریش در مرحله رشد آناژن (که به طور متوسط 2 تا 6 سال طول می‌کشد) رشد می‌کنند. هنگامی که فاز آناژن به پایان می‌رسد، مو به فاز استراحت کاتاژن و سپس به فاز تلوژن وارد می‌شود که در نهایت دچار ریزش می‌شود.
سپس فولیکول مو «بازنشانی» می‌شود و دوباره از مرحله آناژن جدید شروع به رشد می‌کند. در واقع یک موی جدید شروع به تقسیم و رشد از آن فولیکول می‌کند. وقتی ریش شما واقعا بلند است و بسیاری از موها به پایان فاز آناژن خود نزدیک می‌شوند، ممکن است به نظر برسد که رشد ریش شما متوقف یا کند شده‌است.
بنابراین اساساً هر یک از موهای صورت شما، طول عمر بالقوه‌ای بین دو تا شش سال دارند و با ریزش موهای قدیمی، این چرخه با شروع رشد موهای جدید تکرار می‌شود.
مراقبت تهاجمی از ریش
مسائل زیادی وجود دارند که ممکن است به ریش افراد آسیب برسانند و سرعت رشد طبیعی آن را سرکوب کنند. اکثر پسرها بدون اینکه بدانند این کارها را انجام می‌دهند. مردانی که ریش فرفری دارند، ممکن است از سشوار بر روی ریش خود استفاده کنند. اما اگر این کار را با حرارت زیاد، روی ریش 100% مرطوب و یا از نزدیک انجام دهند، آسیب ساختاری زیادی به فولیکول ها و ریش وارد می‌شود.
علاوه براین، مردانی که از صاف‌کننده‌های ریش استفاده می‌کنند نیز در صورت استفاده زیاد از برس گرم‌کن، اتوهای مینی و غیره، با حرارت خیلی زیاد و بدون استفاده از اسپری‌های محافظت کننده در برابر حرارت، می‌توانند به شدت به ریش خود آسیب برسانند. این وضعیت، به پتانسیل رشد آنها آسیب می‌رساند.
علاوه براین، بسیاری از مردان نمی‌دانند که کرم‌های صاف‌کننده ریش با شکستن پیوندهای کراتین در الیاف موهای صورت عمل می‌کنند و باعث وارد شدن آسیب ساختاری شدید می‌شوند. این موارد، جزو شایع ترین روش‌های آسیب دیدن ساختار موهای صورت هستند. با این حال، موارد دیگری نیز می‌توانند باعث ایجاد این آسیب‌ها شوند. از جمله این موارد، عبارت‌اند از:
- شانه کردن بیش از حد ریش
- استفاده بیش از حد از محصولات مربوط به ریش و مسدود کردن منافذ پوست
- شستن بیش از حد ریش که تمام روغن‌های طبیعی موجود در ساختار مو را از بین می‌برد.
اگر گمان می‌کنید که ریش‌های بلند و مردانه، می‌توانند در برابر فشار‌های مکانیکی مقاومت داشته باشند، باید بدانید که موهای صورت جزو ساختار‌های آسیب پذیر به حساب می‌آیند. اگر در نگهداری از ریش خوب عمل نکنید و گمان کنید که موهای صورت در برابر شرایط نامساعد مقاوم هستند، به زودی شاهد کاهش کیفیت و سرعت رشد آنها خواهید بود.
آیا اصلاح صورت به افزایش سرعت رویش مو منجر می‌شود؟
یکی از شایع‌ترین باور‌های غلط درباره ریش، این است که در صورت تراشیدن موی صورت، میزان رشد آن به مقدار قابل توجهی افزایش پیدا خواهد کرد. با این حال، بهتر است بدانید که این مسئله صحیح نیست. تراشیدن ریش هیچ تاثیری بر سرعت رشد، ضخامت یا رنگ موها ندارد.
ممکن است به نظر برسد که با تراشیدن، ریش شما ضخیم‌تر می‌شود. زیرا نوک‌های ظریف‌تر را بریده‌اید و قسمت‌های ضخیم‌تر آن باقی مانده است. اما در واقع، ریش شما سریعتر یا پرپشت‌تر نمی‌شود. فقط نوک‌ها ضخیم‌تر به نظر می‌رسند.
اعتقاد به باور‌های غلطی مانند این نکته باعث نمی‌شود که ریش شما کندتر رشد کند، اما ممکن است به نظر برسد که با وجود اینکه شما هرکاری برای رشد موی خود انجام می‌دهید، موثر واقع نمی‌شود.
سرعت طبیعی رشد ریش چگونه است؟
صدها میلیون، و حتی میلیاردها مرد وجود دارند که اصلاً نمی‌توانند ریش بگذارند. بنابراین، اگر ریش شما واقعاً رشد می‌کند(البته به کندی)، باید خوشحال باشید که در چنین مسئله‌ای خو‌ش‌شانس هستید که می‌توانید ریش بگذارید. ریش‌ها شگفت‌انگیز هستند، خانم‌ها آن را دوست دارند و می‌توانند باعث شوند که یک مرد بسیار بهتر از آنچه واقعا هست به نظر برسد. بنابراین اگر نتوانید ریش بگذارید، شاید حس بدی به شما دست دهد.
با این حال، براساس سرعت رشد طبیعی ریش، میزان طبیعی از مو روی صورتتان خواهد رویید. ممکن است شرایط و ویژگی‌های ژنتیکی شما به طور طبیعی سرعت رشد موهای صورتتان را کند کرده باشد. البته این وضعیت نه تنها بد نیست، بلکه خوب است. هر انسانی ویژگی‌های منحصر به فردی دارد که او را از سایر انسان‌ها متمایز می‌کند.
روش‌های افزایش سرعت رشد ریش
برخی افراد از خود می‌پرسند که آیا روش‌هایی برای افزایش سرعت رویش ریش وجود دارد؟ بله، راه‌های زیادی وجود دارد که می‌توانند به شما کمک کنند تا ریش‌تان با سرعت بیشتری بروید. از جمله روش‌های افزایش سرعت رویش مو، عبارت‌اند از:
- اسانس نعنا
- L-Carnitine L-Tartrate ( نوعی مکمل ریش)
- ماینوکسیدیل یا روگین (داروی ریزش مو که برای ریش موثر است).
- درما رولر (دستگاه میکروسوزن که می تواند گردش ریش را بهبود بخشد).
اگر درباره هر‌کدام از این روش‌ها سوالی دارید، با پزشکت تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
سخن آخر
میانگین رشد ریش فقط نیم اینچ یا ۱.۲۵ سانتی‌متر در ماه است. این مقدار، میزان رویش طبیعی ریش را مشخص می‌سازد. اگر موهای صورت شما به طور قابل توجهی کندتر از این مقدار طبیعی رشد می‌کنند، ممکن است به علت عادات غذایی نامناسب، کمبود ویتامین، وجود سطوح پایین هورمون‌های مردانه در بدن، مراقبت نامناسب و نادرست از ریش و سرعت رشد طبیعی آهسته (مربوط به مسائل ژنتیکی) باشد.
علاوه براین، این احتمال نیز وجود دارد که موهای ریش شما، به حداکثر طول خود رسیده‌اند و به این علت دیگر رشد نمی‌کنند. در هر صورت، هر یک از موارد ذکر شده را می توان به راحتی رفع کرد تا موهای صورت شما دوباره شروع به رشد سریعتر کنند.
