از شایع ترین علل کهیر می توان به آلرژی، عوامل فیزیکی و حتی استرس اشاره کرد. کهیر، نوع رایجی از بثورات پوستی است که با ایجاد برجستگی های قرمز و خارش دار روی پوست مشخص می شود. علت و شدت کهیر می تواند از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. در حالی که کهیر معمولاً با آلرژی به غذا، داروها و سایر محرک‌ها همراه است، اما می‌تواند دلایل غیر آلرژیک مانند استرس، عفونت، بیماری خودایمنی و حتی مسمومیت غذایی نیز داشته باشد. سایر موارد ایدیوپاتیک هستند، به این معنی که علت بروز کهیر در برخی شرایط مشخص نیست.
کهیر می تواند هر فردی را صرف نظر از سن، جنسیت و نژاد مبتلا کند. تخمین زده می شود که بین 15 تا 23 درصد از بزرگسالان حداقل یک بار در طول زندگی خود دچار کهیر می شوند. بر همین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله از پزشکت، شایع ترین علل کهیر و عواملی که احتمال خطر آنها را بروز می دهند را بررسی کنیم.
آلرژی پوستی، شایع ترین علل کهیر
آلرژی یکی از علل شایع کهیر است. این بیماری زمانی ایجاد می شود که سیستم ایمنی به طور غیر طبیعی به یک ماده بی ضرر پاسخ می دهد و بدن را با تولید بیش از حد یک ماده شیمیایی التهابی به نام هیستامین روبرو می کند.
در حالی که ترشح هیستامین اغلب می‌تواند باعث رینیت آلرژیک و سایر علائم تنفسی یا معده شود، موارد دیگری نیز وجود دارد که باعث تورم بیش از حد مویرگ‌ها و ترشح مایع بینابینی در بافت‌های اطراف خواهد شد. در این شرایط، تورم موضعی پوست منجر به یک بثورات کاملاً مشخص می شود که متخصص پوست آن را به عنوان کهیر تشخیص می دهد.
دو آلرژی اغلب با کهیر همراه است:
- آلرژی غذایی، معمولاً آجیل، صدف، شیر، تخم مرغ، گندم و سویا
- آلرژی های دارویی، از جمله آنهایی که توسط آنتی بیوتیک های خاص (مانند سفاکلر)، ضد تشنج ها، ضد قارچ ها (مانند کلوتریمازول)، ایبوپروفن، یا سولفونامیدها ایجاد می شود.
به ندرت کهیر ممکن است توسط آلرژن های رایجی مانند گرده، شوره حیوانات خانگی، نیش حشرات و لاتکس ایجاد شود. غلظت بالای هیستامین در گوشت در حال پوسیدگی باعث ایجاد “شبه آلرژی” غذایی با علائمی مانند اسهال، گرفتگی عضلات، سرگیجه و کهیرهای گسترده می شود. اکثر این کهیرهای ناشی از آلرژی زمانی که محرک آلرژی (آلرژن) حذف شود، خود به خود برطرف خواهند شد.
کهیر فیزیکی
کهیر فیزیکی، زیر مجموعه ای از کهیرها است که در آن بثورات پوستی توسط محرک های محیطی یا فیزیکی خاص مانند سرما، گرما، فشار، لرزش، اصطکاک و نور خورشید تحریک می شود. در حالی که علت کهیر فیزیکی ناشناخته است، اما به نظر می رسد در اثر یک پاسخ خود ایمنی ایجاد می شود که در آن سلول‌های بدن به بافت‌های طبیعی حمله می‌کنند.
این وضعیت می تواند واکنش التهابی مشابهی را که در کهیرهای آلرژیک مشاهده می شود، ایجاد کند، ظاهر کهیرها اغلب کاملاً متفاوت است. در برخی موارد، آنها فقط در مناطقی از پوست که در معرض محرک های محیطی قرار دارند ایجاد می شوند. در موارد شدیدتر می تواند منجر به کاهش سریع فشار خون و علائمی مانند سردرد، گرگرفتگی، تاری دید و غش شود.
از آنجایی که اعتقاد بر این است که کهیر فیزیکی با وضعیت خود ایمنی بدن ارتباط دارد (به جای اینکه توسط یک محرک خارجی ایجاد شود)، این وضعیت اغلب مزمن است و می تواند سال ها ادامه یابد.
برخی از انواع مختلف کهیر فیزیکی، عبارتند از:
- آکواژنیک شکل نادری از کهیر است که در اثر تماس با آب ایجاد می شود.
- کهیر درموگرافیسم در اثر اصطکاک یا تماس سفت پوست ایجاد می شود.
- نوع خورشیدی در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) ایجاد می شود.
- کهیر ارتعاشی در اثر هر شکلی از لرزش (از جمله چمن زنی یا کف زدن) ایجاد می شود.
- نوع سرد آن یک شکل غیر معمول است که در اثر قرار گرفتن در معرض سرما ایجاد می شود.
- کهیر کولینرژیک که به عنوان راش گرمایی نیز شناخته می شود، در اثر تعریق زیاد و افزایش دمای پوست ایجاد می شود.
- کهیر فشاری زمانی که فشار بیش از حد به پوست وارد شود (مانند زمانی که یک کیسه سنگین را روی شانه خود حمل می کنید) رخ می دهد.
استرس، شایع ترین علل کیر
علاوه بر محرک های فیزیکی، استرس معمولاً با ایجاد یا بدتر شدن کهیر مزمن همراه است. باز هم، علت دقیق ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که ترشح هورمون های استرس مانند کورتیزول ممکن است یک اثر ضربه ای داشته باشد که در آن علت اصلی کهیر فعال می شود. به این ترتیب، استرس ممکن است مستقیماً باعث ایجاد کهیر نشود، بلکه پاسخ خود ایمنی را فعال یا تقویت کند.
یکی از این نمونه ها کهیر کولینرژیک است که در آن تعریق ناشی از استرس ممکن است باعث ایجاد بثورات گرمایی شود.
ورزش
در کهیر ناشی از ورزش وابسته به غذا، فرد تنها زمانی علائمی را خواهد داشت که هم غذای خاصی (مثلاً گندم) بخورد و هم مدت کوتاهی پس از آن ورزش کند. اما در این اختلال نه ورزش و نه مصرف غذای خاص به تنهایی باعث ایجاد علائم نمی شود. در برخی موارد، این می تواند منجر به آنافیلاکسی بالقوه خطرناک ناشی از ورزش شود.
عفونت ها و بیماری ها
عفونت ها و بیماری های خاصی وجود دارند که ممکن است باعث بروز کهیر در پوست شوند. این امر به ویژه در مورد کودکان خردسالی که 80 درصد کهیرها در آنها ناشی از عفونت ویروسی است، صادق است. فعال شدن پاسخ ایمنی ممکن است توسط چیزی ساده مانند سرماخوردگی تحریک شود. کهیرها در عرض یک هفته پس از عفونت ایجاد می شوند و معمولاً طی یک یا دو هفته بدون درمان برطرف می شوند .
سایر بیماری ها معمولاً با کهیر همراه هستند، که بسیاری از آنها خود ایمنی و برخی دیگر به عفونت یا بدخیمی مربوط می شوند. آنها عبارتند از:
- دیابت نوع 1
- بیماری مزمن کلیه (CKD)
- لنفوم، نوعی سرطان خون
- هپاتیت B، عفونت ویروسی کبد
- هپاتیت C، یک عفونت ویروسی مزمن کبد
- آرتریت روماتوئید، یک شکل خودایمنی از آرتریت
- لوپوس، یک اختلال خود ایمنی سیستمیک (کل بدن).
- پلی سیتمی ورا، سرطان مغز استخوان با رشد آهسته است.
- هلیکوباکتر پیلوری، یک عفونت باکتریایی شایع معده است.
- تیروئیدیت هاشیموتو، یک بیماری خود ایمنی مرتبط با عملکرد کم تیروئید
- درماتیت هرپتی فرمیس، یک اختلال خودایمنی پوست مرتبط با بیماری سلیاک
- عفونت های انگلی دستگاه گوارش، مانند ژیاردیا لامبلیا و آنیساکیس سیمپلکس
- سندرم شوگرن، یک اختلال خود ایمنی که غدد تولید کننده رطوبت را تحت تاثیر قرار می دهد.
- واسکولیت، التهاب رگ‌های خونی که هم علل خودایمنی و هم غیرخودایمنی دارد.
کهیرهای مرتبط با این بیماری ها می توانند مزمن یا حاد باشند.
کهیر در قسمت های مختلف بدن
کهیر می تواند در هر نقطه از بدن ظاهر شود، مانند:
- پاها
- بازوها
- تنه
- صورت
- کهیر روی پاها
برخی افراد در واکنش به نیش حشرات یا عنکبوت دچار کهیر پاپولار می شوند. این وضعیت معمولاً کودکانی را تحت تأثیر قرار می دهد که هنوز در برابر این گزش ها ایمنی ایجاد نکرده اند. ضایعات می توانند در هر جایی ایجاد شوند، اما معمولاً روی پاها ایجاد می شوند.
کهیر روی صورت
هنگامی که کهیر ناشی از یک واکنش آلرژی یا حساسیت باشد، می تواند به طور قابل توجهی روی صورت به عنوان مثال، با ایجاد تورم در لب ها تأثیر بگذارد.
تورم می تواند گسترده تر شود و دهان، گلو و راه های هوایی را تحت تاثیر قرار دهد. در این حالت ممکن است نفس کشیدن برای فرد سخت شود. این یک وضعیت اورژانسی است و فرد نیاز به مراقبت های پزشکی فوری دارد. آنها در معرض خطر ابتلا به یک بیماری جدی به نام آنافیلاکسی هستند.
کهیر در مقابل سایر بثورات پوستی
کهیر نوعی راش است. اگر فردی کهیر داشته باشد، بثورات معمولاً با علائم زیر همراه است:
- برآمده است و خارش دارد.
- ممکن است پاپول یا پلاک وجود داشته باشد.
- بثورات ممکن است صورتی، قرمز یا به رنگ پوست باشد.
- اگر کسی روی آن فشار بیاورد، مرکز از وسط رنگ پریده می شود.
- ممکن است در زیر پوست آسیب دیده تورم وجود داشته باشد.
- نواحی آسیب دیده پوست می توانند گسترش یافته و به یکدیگر بپیوندند.
- هر برآمدگی ممکن است کمتر از 24 ساعت طول بکشد، اما ممکن است برآمدگی های دیگری جایگزین آن شوند.
- به نظر می رسد که برجستگی ها ظاهر می شوند و ناپدید می شوند و شکل یا مکان خود را به طور ناگهانی تغییر می دهد.
سوالات متداول
چه چیزی باعث کهیر می شود؟
آلرژی یکی از علل شایع کهیر است. در طی واکنش آلرژیک، ماست سل های پوست باز می شوند و یک ترکیب پیش التهابی به نام هیستامین آزاد می کنند. این به نوبه خود باعث می‌شود که مویرگ‌های نزدیک سطح پوست گشاد شده و مایعات را در بافت‌های اطراف آزاد کنند که منجر به تشکیل کهیرهای برجسته و خارش‌دار می‌شود.
آیا دلایل غیر حساسیتی برای کهیر وجود دارد؟
بله. در واقع، کهیر مزمن (کهیر روزانه یا اپیزودیک که بیش از شش هفته طول می کشد) بیشتر به دلیل علل غیر آلرژیک است. اشکال غیر آلرژیک کهیر عبارتند از:
- نوع پوستی، ناشی از خاراندن پوست
- کهیر فشاری، ناشی از فشار وارد شده به پوست
- نوع کولینرژیک، ناشی از ورزش، استرس یا تعریق
- کهیر خودایمنی، یک علت شایع کهیر غیرقابل تحریک
- نوع ارتعاشی، ناشی از قرار گرفتن در معرض لرزش شدید
- کهیر ناشی از سرما، ناشی از قرار گرفتن در معرض سرمای شدید
- نوع خورشیدی، ناشی از قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV).
آیا عفونت می تواند باعث کهیر شود؟
بله. در واقع، عفونت های ویروسی عامل اصلی کهیر حاد در کودکان خردسال است. کهیر زمانی شروع می شود که سیستم ایمنی شروع به پاک کردن عفونت می کند و باعث می شود ماست سل ها باز شوند و هیستامین آزاد کنند. حتی سرماخوردگی می تواند چنین واکنشی را تحریک کند.
علت کهیر صورت چیست؟
آنها ممکن است به دلیل کهیر تماسی رخ دهند، که در آن واکنش آلرژیک به چیزی که صورت شما را لمس کرده یا روی صورت شما زده است، دارید. کهیر صورت ممکن است با آنژیوادم همراه باشد که در آن تورم لب ها، گونه ها و چشم ها وجود دارد. مانند کهیر، آنژیوادم هم محرک های آلرژیک و هم غیر آلرژیک دارد.
علت خارش بیشتر کهیر در شب چیست؟
کهیر اغلب در شب بدتر به دلیل وضعیتی به نام خارش شبانه بدتر می شود. تصور می شود این وضعیت به ریتم شبانه روزی و تغییرات در سطح هورمون استرس کورتیزول مربوط می شود. سطح کورتیزول در شب کاهش می یابد و التهاب را کمتر می کند اما احساس خارش را افزایش می دهد. تغییرات در دمای بدن و از دست دادن آب در پوست نیز ممکن است در این امر نقش داشته باشد.
