درمان خارش پا به علت اصلی آن بستگی دارد. اما در اکثر موارد خارش پا از عوامل خوش‌خیم ناشی می شود که می‌توان آنها را در خانه با برخی داروهای OTC، اقدامات مراقبت از پا درمان کرد. در صورت خارش شدید که با علائم دیگر همراه است، باید برای تشخیص و درمان مناسب با پزشک خود مشورت کنید.
علل خارش پا
خارش پا معمولاً خفیف است و پس از مدتی فروکش می کند. اما تا حدودی هم می تواند ناراحت کننده باشد. اگر خارش شدید، مداوم یا عود کننده شد، ممکن است ناشی از یک بیماری زمینه ای باشد که نیاز به مراقبت پزشکی دارد. به علاوه، اصطکاک دائمی ناخن ها می تواند منجر به پارگی پوست خارش شود. ناخن ها یا انگشتان شما حامل میکروب های زیادی هستند که می توانند به پوست آسیب دیده منتقل شوند و راه را برای عفونت ها هموار کنند. بنابراین، بهتر است به دنبال درمان پزشکی باشید و از این عوارض ناخواسته جلوگیری کنید.
اما به طور کلی برخی عوامل ممکن است خارش پا را تشدید کنند، از جمله:
- پوست خشک
- نوسانات هورمونی
- جای زخم
- آلرژی
- نیش حشرات و انگل ها
- پای ورزشکار
- پسوریازیس
- اگزما
- سرطان
- داروها
- خارش بارداری
- بیماری کبد و کلیه
- اختلالات تیروئید
- پیچک سمی یا بلوط
- سرما یا گرمای شدید
- نورودرماتیت (خارش شدید)
- اختلالات سلامت روان
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی موجود در لوازم آرایشی، رنگ ها یا مواد شوینده
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی صنعتی، مانند مواد موجود در الاستیک، لاتکس و لاستیک
- در معرض قرار گرفتن مواد فلزی (فلزات مختلف، مس، سیم)
علائم همراه با خارش پا
خارش پا می تواند نتیجه عوامل مختلفی باشد که اکثر آنها نسبتاً خوش خیم هستند و می توان آنها را در خانه با پمادهای OTC، درمان ها و تغییرات مطلوب در شیوه زندگی درمان کرد. با این حال، اگر خارش به طور ناگهانی رخ دهد، خیلی قوی یا طولانی مدت باشد، یا با علائم غیرعادی دیگری همراه باشد، باید به پزشک مراجعه کنید. حتی خارش در پا ممکن است با علائم زیر همراه باشد:
- کهیر
- حساسیت یا درد
- قرمزی، گرمی یا تورم
- تاول های پر از چرک یا مایع
- پوسته پوسته شدن یا لایه برداری پوست به دلیل خشکی شدید.
- تشکیل پوسته (زمانی که زخم شروع به بهبود می کند و پوسته پوسته می شود، معمولاً باعث خارش خفیف در ناحیه می شود).
اگر خارش ناشی از یک بیماری زمینه باشد، می تواند با علائم بدنی دیگری بروز کند، از جمله:
- سرفه کردن
- تب و لرز
- سردرد
- گلو درد
- تعریق
- آبریزش بینی
- سفتی و درد مفاصل
درمان های خانگی برای خارش پا
برخی درمان های طبیعی وجود دارد که می تواند به تسکین خارش پا کمک کنند، از جمله:
از سرما درمانی استفاده کنید.
استفاده از رطوبت خنک روی خارش پوست، التهاب زیرین را تسکین می دهد و خارش را از بین می برد. یک پارچه تمیز را در آب سرد خیس کنید و آب اضافی آن را بکشید. همچنین می توانید چند تکه یخ را در یک پارچه نازک بپیچید. این کمپرس سرد را روی پوست خارش دار قرار دهید. کمپرس خنک را حداقل به مدت 10 دقیقه یا تا زمانی که خارش فروکش کند، نگه دارید. سرما ناحیه را بی حس می کند به طوری که خارش را احساس نمی کنید، اما این حساسیت زدایی فقط برای مدتی طول می کشد.
در حمام بلغور جو دوسر یا آب نمک خیس کنید.
خیساندن پاها در حمام جوی دوسر و آب نمک می تواند به تسکین خارش کمک کند. بلغور جو دوسر خواص مرطوب کنندگی و ضد التهابی قوی دارد که می تواند به کنترل خارش کمک کند. نمک یکی دیگر از مواد شفابخش است که دارای اثرات ضد التهابی قابل توجهی است که می تواند به تسکین خارش خفیف کمک کند. بهتر است برای این درمان از بلغور جو دوسر پودری یا کلوئیدی استفاده کنید زیرا به راحتی در آب حل می شود.
پاهای خود را با روغن نارگیل مرطوب کنید.
روغن نارگیل نه تنها عمیقا روان کننده است، بلکه دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی قوی است. به علاوه، به راحتی در پوست ضخیم پا جذب می شود. همه اینها دلایلی برای استفاده از روغن نارگیل بکر برای مرطوب کردن پاهای خارش دار هستند. این ماده تنها می تواند به مبارزه با خشکی، التهاب و عفونت کمک کند. قبل از رفتن به رختخواب، روغن نارگیل را روی پاهای خود ماساژ دهید. جوراب بپوشید تا از چکه چکه کردن، لکه دار شدن ملحفه یا انتقال محصول جلوگیری کنید.
ماست ساده بمالید.
ماست به عنوان منبع خوبی از پروبیوتیک ها یا باکتری های خوب شناخته شده است که به کنترل میکروب های مضر کمک می کند. یکی از این گونه از باکتری های زنده مبارزه کننده با عفونت، اسیدوفیلوس است که به ویژه در برابر پای ورزشکاران موثر است. این باکتری های مطلوب به کشتن رشد قارچی مسئول این عفونت پا کمک می کنند. با کاهش عفونت، خارش نیز کاهش می یابد. مقداری ماست ساده را روی پوست پای خود بمالید. بگذارید خشک شود و سپس آن را بشویید.
آنتی هیستامین ها
اگر خارش ناشی از یک واکنش آلرژیک باشد، پزشک یک آنتی هیستامین برای مهار التهاب زمینه ای تجویز می کند.
البته توجه داشته باشید که این دسته از داروها می‌توانند باعث خواب‌آلودگی و سایر عوارض جانبی غیرمنتظره شوند، بنابراین آنها را با دقت و طبق دستور پزشک مصرف کنید. به دلیل عوارض جانبی ناخواسته، این دارو به طور کلی برای بیماران مسن توصیه نمی شود.
عوامل خنک کننده
محصولات بر پایه کالامین یا منتول اثر خنک کنندگی روی پوست دارند. هنگامی که روی پاهای خارش دار استفاده می شود، این مواد تسکین دهنده به کاهش التهاب پوست کمک می کند و بنابراین خارش را تسکین می دهد و تاول های ترشح شده را خشک می کند.
روغن درخت چای بمالید.
استفاده از روغن درخت چای نیز می تواند به تسکین خارش پا کمک کند. روغن درخت چای یک اسانس قوی است که از گیاهان دارویی به دست می آید. این ماده دارای خواص ضد میکروبی و ضد التهابی قوی است که می تواند به مبارزه با عفونت پا و مهار خارش مرتبط کمک کند.
توجه داشته باشید که روغن درخت چای در قدرت اولیه خود بسیار قوی است و باید قبل از استفاده رقیق شود، در غیر این صورت باعث آسیب بیشتر یا تحریک پوست شما می شود. سه قسمت روغن درخت چای و یک قسمت ژل آلوئه را با هم مخلوط کنید. این ژل را دو بار در روز روی ناحیه عفونی بمالید.
از یاس بنفش هندی (چریش) استفاده کنید.
یاس بنفش هندی یک گیاه دارویی و دارای خواص درمانی، ضد میکروبی و ضد التهابی پوست است. جای تعجب نیست که این دارو درمانی خوبی برای کاهش خارش ناشی از عفونت پا است. یک مشت برگ یاس بنفش هندی (چریش) را بشویید. 4 فنجان آب را در تابه ای بریزید و برگ های شسته شده را داخل آن بریزید. حرارت را روشن کنید تا آب به جوش بیاید. مایع را صاف کنید و بگذارید تا دمای اتاق خنک شود. روزانه دو یا سه بار پاهای خود را با این محلول ضدعفونی کننده بشویید.
از طرفی هم می توانید یک کاسه، سطل یا وان بزرگ را با آب ولرم پر کنید. 5-6 قطره روغن چریش بریزید و آن را بچرخانید. پاهای خود را هر روز به مدت 20 تا 30 دقیقه در آب فرو کنید تا عفونت بهبود یابد.
نکات مراقبت از خود برای حفظ خارش پاهای شما
برای تمیز نگه داشتن پاهای خود و پیشگیری از خارش آنها بهتر است راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:
از خاراندن پوست بپرهیزید.
زیرا خاراندن به طور موقت علائم شما را تسکین می دهد. خارش با شدت بیشتری عود می کند و بعد از مدتی شما مجبور هستید آن ناحیه را خراش دهید که در نهایت این وضعیت به پوست شما آسیب می رساند.
محصولات معطر پوست استفاده نکنید.
آنها حاوی ترکیبات شیمیایی معطری هستند که بر روی پوست بسیار خشن هستند و پس از استفاده منظم آن را خشک و تحریک می کنند. بنابراین، همیشه قبل از خرید کرم‌ها، لوسیون‌ها، صابون‌ها و مواد شوینده، مواد تشکیل دهنده آنها را بخوانید. بسیاری از محصولات دارای برچسب بدون عطر یا بدون عطر بوده، اما همچنان حاوی مواد شیمیایی هستند، بنابراین به آن توجه داشته باشید.
مراقب تغییرات دما باشید.
قرار گرفتن در معرض تغییرات شدید دما نیز می تواند پوست را تحریک کرده و باعث خارش شود. بنابراین، دمای پایدار و نسبتاً خنک را در فضای زندگی خود همراه با سطوح رطوبت خنثی حفظ کنید. اگر از خشکی شدید پوست یا اگزما رنج می برید، به شدت توصیه می شود در طول ماه های سرد و خشک زمستانی، یک مرطوب کننده در داخل خانه یا اتاق خود نصب کنید. مرطوب کننده، رطوبت را به هوا منتقل می کند و در نتیجه پوست تحریک شده و خارش دار را تسکین می دهد.
مدیریت استرس
استرس باعث تولید هورمون کورتیزول در بدن می شود. سطوح بالای کورتیزول با افزایش التهاب همراه است که می تواند خارش شما را بدتر کند. بنابراین، سعی کنید استرس خود را با استفاده از درمان های آرامش بخش، یوگا، تنفس عمیق و سایر فعالیت هایی که می توانند به آرامش ذهن شما کمک کنند، مدیریت کنید.
پوشش مناسب
جوراب‌ها و کفش‌هایی بپوشید که از پارچه‌های طبیعی و قابل تنفس ساخته شده‌اند که به جریان هوای مناسب اجازه می‌دهد تا پاهای شما تهویه شود.
رعایت بهداشت
همیشه پاهای خود را بعد از شستن و قبل از پوشیدن جوراب یا کفش به درستی خشک کنید. به پوست بین انگشتان پا توجه ویژه ای داشته باشید. اگر به طور طبیعی پاهای شما عرق می کند، مقداری پودر ضد تعریق را در جوراب یا کفش خود بپاشید تا در تعریق اضافی خیس شود. جوراب یا کفش مرطوب را در اسرع وقت تعویض کنید. این به این دلیل است که پاهای مرطوب یا عرق کرده در داخل محفظه های بسته جوراب یا کفش، محیط ایده آلی برای پرورش میکروب های عامل عفونت فراهم می کند. اگر به عفونت پا مبتلا شوید، خارش به دنبال خواهد داشت.
رعایت رژیم غذایی
از یک رژیم غذایی متعادل و مغذی استفاده کنید که به ویژه سرشار از ویتامین های A، B و E است که همگی برای سلامت پوست ضروری هستند. کمبود این ویتامین ها می تواند پوست شما را به شدت خشک و دچار خارش کند.
اگر خارش پا پس از 2 هفته درمان خانگی فروکش نکرد یا بدتر شد، برای تشخیص صحیح و درمان لازم با پزشک خود مشورت کنید.
