عوارض بارداری می توانند خطرناک و جدی باشند. این عوارض علل مختلفی دارند. گاهی اوقات شرایط خاص موجود در زن باعث بروز مشکلاتی می شود. در مواقع دیگر، به علت تغییرات هورمونی و بدنی که در دوران بارداری رخ می دهد، عوارض ناشی از بارداری رخ می دهند. در صورت نگرانی در مورد خطر ابتلا به عوارض در دوران بارداری، همیشه با پزشک مشورت شود. برخی از شایع ترین عوارض شامل موارد زیر است.
سقط جنین
سقط جنین، از دست دادن بارداری در 20 هفته اول بارداری است. علت های سقط جنین همیشه مشخص نیست. بیشتر سقط ها در سه ماهه اول بارداری یعنی 13 هفته اول بارداری اتفاق میفتد. ناهنجاری های کروموزومی، می تواند از رشد مناسب تخمک بارور پیشگیری کند و منجر به سقط جنین شود. حتی مشکلات جسمی در سیستم تولید مثل زنان می تواند رشد کودک سالم را دشوار کند.
سقط جنین، گاهی سقط خود به خودی نامیده می شود. شایعترین نشانه سقط، خونریزی غیرطبیعی از واژن است. علائم دیگر می تواند شامل درد و گرفتگی شکم پایین و از بین رفتن علائم بارداری مانند تهوع صبحگاهی باشد. بیشتر سقط ها نیازی به جراحی ندارند. وقتی سقط جنین زیر 12 هفته رخ می دهد، بافت اغلب حل می شود یا خود به خود و بدون نیاز به مداخله بیشتر عبور می کند. برخی سقط ها، به دارو یا یک عمل جزئی در مطب یا اتاق عمل احتیاج دارند.
مطالعه بیشتر: چگونه از سقط جنین پیشگیری کنیم؟
حاملگی خارج رحمی
تخمک بارور شده که در خارج از رحم کاشته می شود، حاملگی خارج رحمی می باشد. تخمک به طور کلی در یکی از لوله های رحمی مستقر می شود. در این وضعیت به علت محدودیت های مکانی و کمبود بافت های پرورش دهنده در آن، جنین نمی تواند به درستی رشد کند. حاملگی خارج از رحم می تواند درد شدید و آسیب به سیستم تناسلی زن بوجود اورد، و به طور بالقوه خطرناک و جدی است. با ادامه رشد جنین، می تواند باعث ترکیدن لوله رحمی شود و منجر به خونریزی شدید داخلی (خونریزی) شود.
جنین در بارداری خارج رحمی زنده نخواهد ماند. جراحی و یا دارو و همچنین نظارت دقیق بر سیستم تولید مثل زنان توسط یک متخصص زنان و زایمان ضروری است. علت حاملگی خارج رحمی شامل حالتی است که در آن بافت سلولی که معمولاً در رحم رشد نخواهد کرد و در جای دیگری از بدن رشد می کند (آندومتریوز). ایجاد زخم در لوله های رحمی ناشی از عفونت قبلی منتقله از راه مقاربتی است.
در هر زمان و مکانی که هستی سوالتو از متخصص زنان و زایمان آنلاین بپرس.
دیابت بارداری
دیابت بارداری نوعی دیابت است که در دوران بارداری تشخیص داده می شود. این بدان معناست که فرد در معرض خطر بیشتری برای دیابت پس از بارداری است. مانند دیابت نوع 2، دیابت حاملگی نیز ناشی از مقاومت به انسولین است (بدن به هورمون انسولین به درستی پاسخ نمی دهد). برای اکثر زنان، دیابت حاملگی علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند. در حالی که اکثر زنان مبتلا به دیابت حاملگی نوزادانی سالم به دنیا می آورند، این شرایط می تواند خطر داشتن جسمی بزرگتر از حد طبیعی در کودک را افزایش دهد.
سایر خطرات بهداشتی برای کودک در مادران مبتلا به دیابت بارداری، عبارتند از:
- زردی
- افت قند خون
- سندرم دیسترس تنفسی
- سطح غیرمعمول کم مواد معدنی در خون
دیابت بارداری از طریق تغییر در رژیم غذایی و نظارت دقیق بر سطح قند خون درمان می شود. داروهای خوراکی برای کاهش سطح گلوکز نیز ممکن است لازم باشد. هدف این است که سطح قند مادر را برای باقی مانده از بارداری در یک حد طبیعی نگه دارید.
مطالعه بیشتر: رژیم غذایی دیابت بارداری
نارسایی دهانه رحم
نوزادی که در حال رشد است به طور مداوم به دهانه رحم یک زن باردار فشار می آورد. در موارد نادر، فشار برای کنترل دهانه رحم بسیار زیاد می شود. این امر باعث باز شدن دهانه رحم قبل از رشد کودک می شود که به آن نارسایی دهانه رحم یا دهانه رحم ناتوان گفته می شود. زنانی که سابقه بارداری به علت نارسایی دهانه رحم پیچیده داشته اند یا گردن رحم خود را تحت عمل جراحی قرار داده اند، بیشتر مستعد ابتلا به این وضعیت هستند.
علائم اغلب مبهم و غیر اختصاصی هستند. بیشتر زنانی که به نارسایی دهانه رحم مبتلا هستند، علائمی از نازک شدن یا کوتاه شدن دهانه رحم ندارند. مشخصه بارز این وضعیت، بدون درد بودن آن است. با این حال، برخی از زنان احساس فشار یا گرفتگی خفیف را گزارش می کنند.
نارسایی دهانه رحم با اندازه گیری طول دهانه رحم با سونوگرافی تشخیص داده می شود. این درمان ممکن است شامل استراحت در بستر، شیاف های واژن هورمون پروژسترون یا روشی به نام سرکلاژ باشد. سرکلاژ، جراحی جزئی است که در آن نوارهای نخ محکم در اطراف دهانه رحم بخیه زده می شود تا آن را تقویت کرده و بسته نگه دارد.
درمان نارسایی دهانه رحم به عوامل زیادی از جمله طول دهانه رحم، سن حاملگی و نتیجه بارداری های قبلی بستگی دارد.
مطالعه بیشتر: دردهای شایع در بارداری
پره اکلامپسی
پره اکلامپسی بیماری است که با فشار خون بالا و میزان پروتئین بالا در ادرار یک زن مشخص می شود. این وضعیت معمولاً در اواخر بارداری ایجاد می شود. حتی می تواند در اوایل بارداری یا پس از زایمان ایجاد شود. پزشکان مطمئن نیستند که چه عواملی باعث پره اکلامپسی می شود. در موارد جدی، علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استفراغ
- سرگیجه
- حالت تهوع
- کاهش ادرار
- درد بالای شکم
- سردردهای شدید
- افزایش ناگهانی وزن
- تورم در صورت و دست ها
- تاری یا از دست دادن موقتی بینایی
در صورت سردرد شدید، تاری دید یا احساس درد در شکم، باید سریعاً به پزشک یا به اورژانس مراجعه شود. برای اکثر خانم ها، پره اکلامپسی تاثیری بر سلامت کودک نخواهد داشت. با این حال، برخی از موارد پره اکلامپسی می تواند از دریافت خون کافی از جفت پیشگیری کند. پره اکلامپسی ممکن است در مادر و کودک عوارض جدی ایجاد کند. برخی از عوارض پره اکلامپسی، عبارتند از:
- قطع جفت
- سندرم هلپ
- کندی رشد
- تولد زودرس
- اکلامپسی یا تشنج
- وزن کم هنگام تولد
- مشکلات تنفسی برای کود
روش درمانی توصیه شده برای پره اکلامپسی، زایمان و است تا از پیشرفت بیماری جلوگیری شود. پزشک درباره خطرات و مزایای مربوط به زمان زایمان با مادر مشورت خواهد کرد. پزشک ممکن است توصیه کند که مادر برای زایمان صبر کند تا کودک بتواند بیشتر بالغ شود. در این حالت، نظارت دقیق برای اطمینان از ایمنی مادر و نوزاد انجام می شود.
داروهایی برای فشار خون بالا (داروهای ضد فشار خون بالا) بعضی اوقات مصرف می شود و می توان از کورتیکواستروئیدها برای بالغ شدن ریه های کودک برای آماده شدن برای زایمان زودرس استفاده کرد. تشنج هم برای مادر و هم برای کودک می تواند یک عارضه شایع و جدی باشد.
مطالعه بیشتر: تاری دید در بارداری
کنده شدن جفت
کندگی جفت زمانی اتفاق میفتد که جفت قبل یا در هنگام به دنیا آمدن نوزاد کاملاً یا جزئی از رحم جدا شود. این جدایی به این معنی است که جنین نمی تواند مواد مغذی و اکسیژن مناسب دریافت کند. قطع جفت معمولاً در سه ماهه سوم بارداری اتفاق میفتد. علائم رایج شامل خونریزی واژینال، انقباض و درد شکم است.
در مورد چرایی وقوع قطع جفت، پاسخ قطعی وجود ندارد. تصور می شود که آسیب های جسمی می تواند جفت را مختل کند. فشار خون بالا همچنین می تواند به اتصال بین جفت و رحم آسیب برساند.
تعدادی از عوامل می توانند خطر ابتلا به قطع جفت را افزایش دهند. زنان باردار مبتلا به فشار خون بالا احتمالاً دچار پارگی می شوند. این برای مشکلات فشار خون که ارتباطی با بارداری ندارند، مانند فشار خون بالا و مشکلات مربوط به بارداری مانند توکسمی (پره اکلامپسی) صادق است. احتمال قطع جفت با تعداد و ماهیت بارداری های قبلی ارتباط نزدیک دارد. هرچه تعداد نوزادان فرد بیشتر باشد، خطر از بین رفتن کودک بیشتر می شود. از دیگر عواملی که ممکن است خطر قطع شدن جفت را افزایش دهد، سیگار کشیدن و مصرف مواد مخدر در مادر است.
جفت سر راهی
جفت سرراهی یک عارضه نادر بارداری است که اگر جفت به قسمت تحتانی دیواره رحم زن بچسبد، به طور جزئی یا کامل دهانه رحم را بپوشاند. این وضعیت معمولاً در سه ماهه دوم یا سوم اتفاق میفتد. با این حال، برخی از خانم ها در اوایل بارداری این وضعیت را تجربه می کنند. اما غالباً جفت بدون هیچ گونه مداخله ای به مکان مناسب منتقل می شود.
جفت سرراهی در سه ماهه دوم یا سوم به وضعیت جدی تری تبدیل می شود. حتی می تواند منجر به خونریزی شدید واژن شود. در صورت عدم درمان، جفت سرراهی می تواند منجر به خونریزی شدید، شوک یا حتی مرگ مادر شود. خوشبختانه، بیشتر موارد این بیماری در اوایل تشخیص داده و به طور مناسب درمان می شود.
مطالعه بیشتر: عوارض سه ماهه دوم بارداری
کاهش یا افزایش مایع آمنیوتیک
مایع آمنیوتیک رحم را احاطه می کند تا جنین از آسیب در امان بماند. همچنین به حفظ درجه حرارت داخل رحم کمک می کند. کمبود مایع آمنیوتیک (الیگوهیدرامنیوس) یا افزایش آن (پلی هیدرامنیوس) در برخی از عملکردهای طبیعی رحم تداخل ایجاد می کند. کاهش مایعات آمنیوتیک می تواند از رشد صحیح عضلات، اندام ها، ریه ها در کودک پیشگیری کرده و بر سیستم گوارشی تأثیر بگذارد.
در بیشتر موارد مایع آمنیوتیک اضافی خفیف است و مشکلی ایجاد نمی کند. در موارد نادر، افزایش مایعات آمنیوتیک می تواند باعث علائم زیر شود:
- قطع جفت
- زایمان زودرس
- خونریزی پس از زایمان
- پارگی زودرس غشا آمنیوتیک
کم یا زیاد بودن مایعات معمولاً در سه ماهه دوم که جنین شروع به تمرین تنفس و مکیدن مایع آمنیوتیک می کند، تشخیص داده می شود. برای کسانی که مایعات آمنیوتیک کمی دارند، محلول نمکی ممکن است به درون کیسه آمنیوتیک پمپ شود تا به فرد در کاهش خطر فشرده سازی یا آسیب به اعضای بدن کودک در هنگام زایمان کمک کند.
برای زنانی که مایع آمنیوتیک بیش از حد دارند، می توان از دارو برای کاهش تولید مایعات استفاده کرد. در بعضی موارد، ممکن است به روشی برای تخلیه مایعات اضافی (آمنیوروژنس) نیاز باشد. در هر صورت، اگر این درمان ها بی اثر باشند، ممکن است سزارین لازم باشد.
زایمان زودرس
زایمان وقتی زودرس تلقی می شود که بعد از 20 هفته و قبل از هفته 37 بارداری اتفاق بیفتد. به طور کلی، زایمان هنگامی انجام می شود که انقباضات منظم رحم با باز شدن (گشاد شدن) یا نازک شدن (سوراخ شدن) دهانه رحم همراه باشد.
زایمان زودرس نیاز به توجه سریع پزشکی دارد. زنی که علائم زایمان زودرس را تجربه می کند ممکن است در حالت استراحت در رختخواب قرار گیرد یا برای پیشگیری از انقباضات به او دارو داده شود. مجموعه ای از عوامل خطر مرتبط با زایمان زودرس وجود دارد، از جمله:
- فیبروئید رحم
- سیگار کشیدن
- دهانه رحم ناتوان
- سابقه تولد زودرس
- سابقه سقط جنین متعدد
- مراقبت های ناکافی قبل از تولد
- دستگاه ادراری و سایر عفونت ها
مطالعه بیشتر: امگا 3 در بارداری
ترومبوز وریدی
ترومبوز وریدی لخته خونی است که به طور معمول در ورید پا ایجاد می شود. زنان در تمام دوران بارداری و زایمان و به ویژه پس از آن (بعد از زایمان) مستعد لخته شدن هستند. بدن توانایی لخته شدن خون را در هنگام زایمان افزایش می دهد و گاهی اوقات بزرگ شدن رحم بازگشت خون در قسمت پایین بدن را به قلب دشوار می کند. لخته های نزدیک به سطح بروز بیشتری دارند. ترومبوز ورید عمقی بسیار خطرناک تر و بسیار کمتر شایع است.
زنانی بیشتر در معرض خطر ابتلا به لخته هستند که:
- اضافه وزن دارند.
- بالای 30 هستند.
- سابقه سزارین را داشته اند.
- سابقه خانوادگی ترومبوز دارند.
- سه یا بیشتر زایمان قبلی داشته اند.
بارداری مولار
بارداری مولار، ناهنجاری جفت است. زمانی رخ می دهد که بعد از لقاح، توده غیرطبیعی به جای جنین طبیعی در داخل رحم تشکیل می شود. بارداری مولار که بیماری تروفوبلاستیک حاملگی نیز نامیده می شود، به ندرت رخ می دهد.
حاملگی های مولار دو نوع دارد: کامل و جزئی. حاملگی های مولار کامل زمانی اتفاق میفتد که اسپرم تخمک خالی را بارور کند. جفت رشد کرده و هورمون حاملگی گنادوتروپین جفتی انسان ( (hCG را تولید می کند، اما هیچ جنینی در آن وجود ندارد. حاملگی مولار جزئی هنگامی اتفاق میفتد که توده ای تشکیل شود که هم سلولهای غیرطبیعی را در خود داشته باشد و هم جنینی که دارای نقص شدید باشد. در این حالت، رشد سریع جرم غیر طبیعی بر جنین غلبه خواهد کرد. بارداری مولار نیاز به کورتاژ (D&C) و پیگیری دقیق دارد، زیرا بافت مولار می تواند دوباره رشد کند و حتی به سرطان تبدیل شود.
سندرم الکل جنین
سندرم الکل جنین زمانی اتفاق میفتد که نقایص ذهنی و جسمی در اثر نوشیدن الکل توسط مادر در دوران بارداری در جنین ایجاد می شود. الکل از جفت عبور می کند و این امر با رشد کوتاه مدت مغزی در کودک مرتبط است.
سندرم هلپ
سندرم HELLP ( همولیز، افزایش آنزیم های کبدی و تعداد پلاکت پایین ) بیماری است که با ناهنجاری های کبدی و خون مشخص می شود. سندرم هلپ می تواند به تنهایی یا همراه با پره اکلامپسی رخ دهد. علائم این سندرم اغلب شامل موارد زیر است:
- سردرد
- حالت تهوع
- خارش شدید
- درد دستگاه گوارش
درمان سندرم هلپ معمولاً به زایمان فوری نیاز دارد، زیرا احتمال بروز عوارض جدی در سلامتی برای مادر افزایش می یابد. عوارض آن شامل آسیب دائمی به سیستم عصبی، ریه ها و کلیه های مادر است.
اکلامپسی
اکلامپسی زمانی اتفاق میفتد که پره اکلامپسی پیشرفت کرده و به سیستم عصبی مرکزی حمله کرده و باعث تشنج شود. این یک وضعیت بسیار جدی است. در صورت عدم درمان، هم برای مادر و هم کودک می تواند کشنده باشد. با این حال، با مراقبت های مناسب قبل از تولد، بسیار نادر است که پره اکلامپسی قابل کنترل تر به اکلامپسی پیشرفت کند.
آخرین دیدگاه‌ها