جراحی حاملگی خارج از رحم

جراحی حاملگی خارج از رحم، شامل برداشتن جنینی است که در خارج از رحم شروع به رشد کرده است. در اکثریت قریب به اتفاق موارد، حاملگی خارج از رحم در یکی از لوله های فالوپ رخ می دهد. این لوله های باریک تخمدان ها را به رحم متصل می کند. به طور معمول، تخمک بارور شده ممکن است در دهانه رحم، تخمدان، شکم یا جای زخم سزارین قبلی شروع به رشد کند.

جنین هایی که خارج از رحم هستند، نمی توانند به طور طبیعی رشد کنند یا تا حد امکان زنده بمانند. در حالی که مدیریت کلی هر حاملگی خارج رحمی مشابه است، این مقاله از پزشکت بر درمان جراحی حاملگی های خارج رحمی که در لوله فالوپ ایجاد می شوند، تمرکز دارد.

مطالعه بیشتر: حاملگی خارج رحمی

جراحی حاملگی خارج از رحم

جراحی حاملگی خارج از رحم، تحت بیهوشی عمومی توسط متخصص زنان و زایمان انجام می شود. در طی جراحی حاملگی خارج رحمی، جراح یکی از دو روش زیر را در نظر می گیرد:

سالپنژکتومی. بافت حاملگی همراه با بخشی یا تمام لوله فالوپ برداشته می شود.

سالپنگوستومی. بافت حاملگی برداشته شده و لوله فالوپ ترمیم می شود.

این تصمیم به عوامل مختلفی از جمله وضعیت لوله ها، اندازه حاملگی خارج رحمی، وجود هرگونه خونریزی و راحتی یا ترجیح جراح بستگی دارد. به طور خاص، از سالپنژکتومی به جای سالپنگوستومی زمانی که لوله فالوپ پاره شده یا به شدت آسیب دیده، حاملگی خارج از رحمی بزرگ و یا  زمانی که خونریزی کنترل نشده وجود دارد استفاده می شود.

یکی دیگر از عواملی که هنگام تصمیم گیری بین دو جراحی مورد توجه قرار می گیرد این است که آیا بیمار تمایل به داشتن فرزند بیشتری در آینده دارد یا خیر. اگر بیمار بخواهد دیگر باردار نشود، ممکن است سالپنژکتومی را انتخاب کند. در این مورد، جراح می‌تواند هر دو لوله فالوپ را در طول یک عمل جراحی بردارد.

افرادی که در حال برنامه ریزی برای لقاح آزمایشگاهی (IVF) برای بارداری های آینده هستند نیز ممکن است سالپنژکتومی را انتخاب کنند. از سوی دیگر، حفظ لوله فالوپ برای افرادی که تمایل به بارداری دارند (نه از طریق IVF) و لوله فالوپ دیگر آنها وجود ندارد یا آسیب دیده است، مهم است. چه بیمار تحت سالپنژکتومی یا سالپنگوستومی قرار گیرد، با فرض سالم بودن لوله فالوپ دیگر، نتایج باروری در آینده مشابه است

مطالعه بیشتر: بارداری بعد از بستن لوله ها

به صورت ۲۴ ساعته و آنلاین با بهترین متخصصان زنان صحبت کن.

رویکردهای جراحی خارج از رحم

جراحی حاملگی خارج از رحم ممکن است به یکی از دو روش که اولین مورد لاپاراتومی و دومی لاپاراسکوپی نامیده می شود، انجام شود.

در لاپاراتومی، برش بزرگی در پوست شکم ایجاد می شود تا بافت بارداری برداشته شود. پس از آن یک تا پنج شب بستری در بیمارستان لازم است. اما در جراحی لاپاراسکوپی، ابزارهای جراحی نازکی (که یکی از آنها دوربینی به آن متصل است) از طریق چندین برش پوستی کوچک در شکم وارد می‌شود تا همان عمل را انجام دهد. بیمار می تواند در همان روز جراحی به خانه برود.

در مقایسه با لاپاراتومی، جراحی لاپاراسکوپی مطمئن تر است و امکان بهبودی سریعتر را فراهم می کند. لاپاراسکوپی، درمان جراحی ترجیحی یا “استاندارد طلایی” برای حاملگی های خارج رحمی است زیرا آمار ایمنی و اثربخشی بالاتری دارد. گفتنی است، لاپاراتومی ممکن است در شرایط اضطراری ازجمله زمانی که بیمار خونریزی داخلی داشته باشد یا اگر مقدار زیادی از بافت اسکار در شکم او وجود داشته باشد، نیاز باشد.

عوارض بعد از عمل حاملگی خارج از رحم

برخی از بیماری زمینه ای، مانند بیماری قلبی یا ریوی، ممکن است خطر عوارض بیمار را در طول جراحی افزایش دهد. مزایا و معایب جراحی در این موارد باید قبل از اقدام به دقت سنجیده شود.

علاوه بر خطرات کلی جراحی که شامل عفونت، خونریزی و مشکلات بیهوشی است، خطرات مرتبط با جراحی حاملگی خارج از رحم شامل ایجاد جای زخم (چسبندگی) و آسیب به اندام‌های مجاور مانند مثانه یا روده است. باقی ماندن بافت حاملگی، یکی دیگر از خطرات جراحی حاملگی خارج از رحم است. اگرچه این عارضه معمولاً فقط در سالپنگوستومی نگران کننده است.

مطالعه بیشتر: درد رحم در اوایل بارداری 

هدف از جراحی حاملگی خارج از رحم چیست؟

هدف از عمل جراحی حاملگی خارج از رحم، برداشتن جنین در حال رشد قبل از بزرگ شدن بیش از حد آن و ایجاد عوارض بالقوه مانند خونریزی داخلی یا سپسیس است. با این حال، جراحی حاملگی خارج از رحم معمولا آخرین راه حل است.

مدیریت پزشکی حاملگی خارج از رحم با داروی متوترکسات به طور کلی به عنوان اولین درمان در نظر گرفته می شود.

برخی افراد نمی توانند متوترکسات مصرف کنند. آنها ممکن است به دارو حساس باشند یا نتوانند یا نخواهند برای معاینات بعدی پس از درمان برگردند. زنانی که در دوران شیردهی یا مبتلا به بیماری کلیوی یا بیماری مزمن کبدی هستند نمی توانند متوترکسات مصرف کنند.

آمادگی برای جراحی حاملگی خارج از رحم

حاملگی خارج از رحم با سونوگرافی ترانس واژینال و اندازه گیری خون هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) تشخیص داده می شود. بعد از تشخیص، آزمایش‌های خون دیگری، مانند شمارش کامل خون (CBC) یا پانل متابولیک جامع (CMP)، ممکن است تجویز شود.

همین آزمایش‌های خون، احتمالاً همراه با آزمایش‌های دیگر، مانند الکتروکاردیوگرام (ECG)، ممکن است برای ارزیابی وضعیت پزشکی بیمار در آماده‌سازی برای جراحی مورد استفاده قرار گیرند.

اگر برای یک عمل جراحی حاملگی خارج از رحم برنامه ریزی شده باشد، جراح دستورالعمل هایی را در مورد نحوه آماده سازی به شما می دهد. برخی از این دستور العمل ها، عبارتند از:

• عمل در بیمارستان یا مرکز جراحی انجام خواهد شد.
• لباس‌های راحت بپوشید از آرایش، مرطوب کننده، عطر یا لاک ناخن خودداری کنید. تمام اشیای قیمتی از جمله جواهرات را در خانه بگذارید.
• به طور معمول، از شما خواسته می شود که بعد از نیمه شب، شب قبل از عمل چیزی نخورید یا ننوشید. برای زمان بندی خاص خود برای پرهیز از غذا و نوشیدنی با پزشک خود مشورت کنید.
• تا یک هفته قبل از جراحی، جراح احتمالاً از شما می‌خواهد که مصرف داروهایی را که خطر خونریزی شما را افزایش می‌دهند، مانند داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند ادویل (ایبوپروفن) را متوقف کنید.
• برای کمک به جلوگیری از عوارض جراحی، مطمئن شوید که تیم جراحی و بیهوشی خود را از تمام داروهایی که مصرف می کنید، از جمله داروهای تجویزی و بدون نسخه، مکمل های غذایی، داروهای گیاهی و داروهای تفریحی مطلع کنید.
• از آنجایی که ممکن است بعد از جراحی دچار خونریزی واژینال و گرفتگی یا تورم شکم شوید، نوار بهداشتی و لباس گشاد برای رفتن به خانه را به همراه داشته باشید.
• قبل از جراحی در اسرع وقت سیگار را قطع کنید. سیگار کشیدن خطر عوارضی از جمله مشکلات تنفسی و بهبود زخم را در حین و بعد از عمل افزایش می دهد.

مطالعه بیشتر: مشکلات شایع بارداری 

در صورت لزوم همین الان با متخصص زنان آنلاین در پزشکت مشورت کنید.

جراحی حاملگی خارج رحم چگونه انجام می شود؟

در طول جراحی با ورود به اتاق عمل، تیم جراحی، شما را روی میز منتقل می کند. سپس متخصص بیهوشی داروهای استنشاقی یا داخل وریدی را برای بیهوش کردن شما تجویز می کند. بعد از این مرحله هیچ اتفاقی را که در حین جراحی رخ دهد به خاطر نمی آورید.

در مرحله بعد، یک لوله تنفسی به نام لوله داخل تراشه به نای شما وارد می شود. این لوله به یک ونتیلاتور متصل است که کنترل تنفس شما را در حین عمل به عهده می گیرد.

جراحی حاملگی خارج از رحم معمولاً بین 45 تا 90 دقیقه طول می کشد و به طور کلی به روش زیر انجام می شود :

• برش

جراح یک یا چند برش روی شکم ایجاد می کند. اندازه و تعداد برش ها به این بستگی دارد که آیا لاپاراتومی (برش بزرگ، تکی) یا لاپاراسکوپی (برش های کوچک و متعدد) انجام می شود.

لوله فالوپ حاوی حاملگی خارج از رحم از طریق محل برش قابل مشاهده خواهد بود. گاز دی اکسید کربن ممکن است به داخل شکم پمپ شود تا جراح راحت تر همه چیز را ببیند.

• سالپنژکتومی

لوله فالوپ حاوی حاملگی خارج از رحم با استفاده از ابزارهای جراحی مختلف (مانند گیره، انبرک، قیچی و یا وسیله ای که گرما را آزاد می کند) به طور جزئی یا کامل برداشته می شود.

• سالپنگوستومی

روش دیگر، برشی در لوله ای که روی حاملگی خارج از رحم قرار دارد ایجاد می شود. بافت حاملگی با استفاده از ابزار مخصوصی به نام ساکشن-آبیاری از لوله آزاد می شود. با جراحی لاپاراسکوپی، بافت در کیسه ای قرار می گیرد و از شکم خارج می شود. محل برش داخل لوله به خودی خود بهبود می یابد. محل برش شکم با بخیه یا چسب جراحی یا نوار بسته می شود و با یک پانسمان پوشانده می شود.

• بررسی آسیب شناسی

ممکن است بافت برداشته شده به آزمایشگاه پاتولوژی فرستاده شود تا تشخیص حاملگی لوله‌ای تایید شود.

مراقبت بعد از عمل حاملگی خارج از رحم

به طور کلی بیماران می توانند در عرض یک هفته پس از انجام عمل جراحی لاپاراسکوپی حاملگی خارج از رحم، فعالیت های عادی خود را از سر بگیرند. از طرف دیگر، لاپاراتومی به یک دوره بهبودی دو تا شش هفته ای نیاز دارد.

با بهبودی، می توانید انتظار درد و تورم شکم را داشته باشید. به استفاده از داروهای مسکن تجویز شده خود طبق دستور ادامه دهید. ممکن است یک روز یا بیشتر پس از جراحی حالت تهوع خفیف را تجربه کنید. مصرف غذاهای ملایم و سبک مانند نان تست، کراکر و آب مرغ می تواند مفید باشد. ممکن است یک تا چهار هفته پس از جراحی خونریزی واژینال را تجربه کنید. در حین بهبودی، ممکن است از شما خواسته شود از استفاده از تامپون برای جلوگیری از عفونت اجتناب کنید.

از جراح خود بپرسید که چه زمانی می توانید بعد از جراحی دوش بگیرید. هنگامی که می توانید این کار را انجام دهید، مطمئن شوید که محل برش خود را به آرامی بشویید و سپس آنها را با یک حوله تمیز خشک کنید. هیچ پودر یا لوسیونی را در محل یا نزدیک محل برش خود قرار ندهید. در صورت تجویز پزشک، پس از خشک شدن، پانسمان های جدید را روی محل برش قرار دهید.

شما دستورالعمل‌های فعالیت خاصی را پس از جراحی خواهید داشت، مانند اجتناب از شنا کردن، حمام کردن، یا داشتن رابطه جنسی تا زمانی که جراح شما را تایید کند. تا زمانی که داروهای مسکن را قطع نکرده اید از رانندگی خودداری کنید. احتمالاً دو تا شش هفته پس از لاپاراتومی و یک هفته پس از لاپاراسکوپی می توانید به سر کار خود بازگردید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در صورت تجربه هر یک از موارد زیر به پزشک خود مراجعه کنید:

• تب
• سبکی سر یا غش
• بدتر شدن تورم شکم
• حالت تهوع و استفراغ مداوم
• دردی که با دارو تسکین نمی یابد.
• خونریزی شدید واژن همراه با لخته یا ترشحات واژن
• علائم عفونت محل جراحی مانند قرمزی، تورم یا تخلیه غیر طبیعی

اگر تحت سالپنگوستومی قرار گرفتید، پزشک سطح hCG شما را هر هفته اندازه گیری کرده تا تأیید کند که به صفر می رسد. این نشان می دهد که هیچ بافت بارداری در لوله فالوپ باقی نماند.

لازم است افرادی که قصد باردار شدن در آینده را دارند، با پزشک خود در مورد اینکه چه زمانی برای باردار شدن مجدد بی خطر است مورت کنند. در حال حاضر، هیچ اطلاعاتی برای حمایت از انتظار یک فاصله زمانی خاص قبل از بارداری پس از جراحی حاملگی خارج از رحم وجود ندارد.

سخن آخر

انجام جراحی حاملگی خارج از رحم می تواند از ابتدا تا انتها غافلگیر کننده و ناراحت کننده باشد. پس از عمل، زمانی را برای استراحت و مراقبت از خود اختصاص دهید. اگر در مورد باروری آینده خود نگرانی دارید، بهتر است با پزشک مشورت کنید. در بیشتر موارد، شانس داشتن یک بارداری موفق پس از خارج از رحم زیاد است.