سندرم خشکی چشم در نتیجه نبود یا ناکافی بودن میزان رطوبت و چربی در سطح چشم ها اتفاق می افتد. شدت این خشکی نیز متفاوت بوده و با توجه به میزان شدت آن فرد ممکن است دچار ناراحتی های چشمی مداوم، التهابات و تورم چشم یا حتی زخم شدن سطح چشم شود. اسامی مختلفی برای این عارضه وجود داشته و به آن سندرم خشکی چشم یا حتی ساده تر از همه «خشکی چشم» نیز گفته می شود.
سندرم خشکی چشم یا بیماری چشم خشک (DED) یکی از شایع ترین مشکلات چشمی در دنیا بوده که اولین علت مراجعه بیماران به چشم پزشکی است. طبق نتیجه تحقیق منتشر شده در مجله سلامتی جهانی، میزان بروز خشکی چشم در مناطق مختلف دنیا بین 5 تا 50 درصد متغیر است. احتمال بروز خشکی چشم در نتجه عواملی مثل بالا بودن سن، جنسیت و مؤنث بودن فرد و استفاده بیش از حد از کامپیوتر و گوشی تا حد زیادی افزایش خواهد یافت.
علائم خشکی چشم
علائم بروز خشکی چشم یا سندرم خشکی چشم شامل موارد زیر می شود:
- خستگی
- تاری دید
- قرمز شدن
- احساس درد
- خارش چشم ها
- احساس خشکی
- حساسیت به نور
- سنگین شدن چشم ها
- احساس سوزش چشم ها
یکی دیگر از علائم شایع نیز احساس وجود جسمی خارجی در داخل چشم است که فرد در نتیجه بروز چنین حسی، دائماً تصور می کند جسمی خارجی بر روی چشم قرار گرفته و از آن خارج نمی شود.
گاهی اوقات حتی ممکن است آب ریزش از چشم ها یکی از علائم خشکی چشم های فرد باشد. علت این آب ریزش ها عکس العمل چشم ها در نتیجه خشک بودن سطح چشم بوده و بدن با اینکار سیستم حفاظتی خود را فعال می کند. اما این تحریک اشک برای طولانی مدت کارساز نبوده و نمی تواند خشکی چشم فرد را درمان کند. سندرم خشکی چشم حتی ممکن است نتیجه عمل آب مروارید یا لازیک را نیز تغییر داده و این عمل ها را با مشکل مواجه کند.
مطالعه بیشتر: خشکی چشم بعد از جراحی آب مروارید
علت خشکی چشم
- استفاده بیش از حد کامپیوتر
- استفاده از لنز های تماسی
- افزایش سن
- یائسگی
- کمبود ویتامین A
- جراحی لیزر
- آب و هوای سرد و قرار گرفتن در معرض بادهای شدید
- مصرف برخی از داروها مثل آنتی هیستامین، داروهای ضد افسردگی، کاهش فشار خون و قرص های ضد بارداری.
- بیماری هایی مثل دیابت، تیروئید، لوپوس، آرتروز روماتید و سندرم سوژرن می تواند باعث خشکی چشمی در فرد شود.
مطالعه بیشتر: خشکی چشم پس از لیزیک
درمان های خانگی خشکی چشم
اگر علائم خشکی چشم تان متوسط بوده و چندان وخیم نیست. می تواند قبل از مراجعه به پزشک از درمان های زیر استفاده کنید:
- پلک زدن بیشتر
مطالعات نشان داده است که افراد هنگام نگاه کردن به کامپیوتر، گوشی های هوشمند و وسایل دیجیتالی کمتر پلک می زنند. کاهش میزان پلک زدن، علائم خشکی چشم را تا حد بسیار زیادی افزایش خواهد داد. حال اگر فرد به صورت آگاهانه در حین استفاده از این دستگاه ها میزان پلک زدن را افزایش می دهد. حتی با فشار دادن آرام پلک ها به هم چشم ها را ترغیب به ترشح اشک و افزایش رطوبت رسانی کند. میزان خشکی چشم نیز تا حد قابل توجهی کاهش خواهد یافت.
- پوشاندن چشم ها
یکی دیگر از تکنیک هایی که می تواند در منزل برای کاهش خشکی چشم ها استفاده کنید. استفاده از عینک است. عینک از ورود ذرات معلق به داخل چشم ها جلوگیری خواهد کرد. حتی از رطوبت چشم ها محافظت می کند.
- استراحت به چشم ها
یکی دیگر از راه های فوق العاده برای کاهش خشکی چشم ها، استراحت دادن به چشم ها در حین استفاده از کامپیوتر و وسایل هوشمند است. بهتر است بعد از گذشت 20 دقیقه استفاده از وسایل دارای مانیتور، به چشم خود استراحت دهید. حداقل 20 ثانیه به محل دیگری با 20 فوت فاصله نگاه کنید. پزشکان این شیوه را با نام 20-20-20 میشناسند. یعنی بعد از گذشت 20 دقیقه کار با کامپیوتر، 20 ثانیه به نقطه ای در 20 فوتی خود نگاه کنید.
- پاک کردن آرایش چشم
خط چشم و دیگر لوازم آرایش چشم ممکن است باعث بسته و مسدود شدن خروجی غدد ملبومین شود. در نتیجه باعث تبخیر آب از سطح چشم ها و بروز خشکی چشم شود. بهتر است در پایان روز آرایش چشم ها را با مواد و محلول های مخصوص پاکسازی چشم تمیز کنید.
مطالعه بیشتر: عادات آرایشی و خشکی چشم
- تمیز کردن پلک ها
زمانی که قبل از رفتن به رختخواب یا هنگام بیدار شدن صورت خود را می شویید. بهتر است به آرامی پلک هایتان را نیز بشویید. تا باکتری هایی که منجر به بلفاریتیس و مشکلات برای غده میبومین می شوند نیز شسته شوند. برای اینکار ابتدا به مدت 20 ثانیه حوله گرم و مرطوب بر روی پلک ها قرار دادهید. سپس به آرامی مژه ها و پلک هایتان را با شامپوی بچه یا شست و شو دهنده معمولی بشویید.
- عینک دودی باکیفیت
برای خروج از منزل و قرار گرفتن در معرض نور خورشید از عینک های دودی با کیفیت استفاده کنید. که از ورود اشعه یو وی کاملاً جلوگیری کرده و محافظ کاملی برای چشمانتان باشد. برای انتخاب عینک دودی نیز بهتر است از عینک دودی های بزرگ و لبه دار استفاده کنید. که از ورود گرد و خاک، باد و دیگر تحریک کننده ها به چشم جلوگیری کند.
- تنظیم داروها
بسیاری از داروها مثل آنتی هیستامین ها، داروهای ضد افسردگی، قرص های کنترل بارداری و فشار خون ممکن است باعث بروز خشکی چشم یا شدت گرفتن آن شود. حتی داروهای بدون نیاز به نسخه ضد حساسیت نیز می تواند زمینه ساز خشکی چشم باشد.
در نتیجه زمانی که به پزشک مراجعه کردید. داروهایی که مصرف می کنید را به اطلاع پزشک برسانید. گاهی اوقات بعضی از داروها روند درمان را کند کند. یا حتی آن را با مشکل مواجه خواهند کرد. اما هیچگاه دارویتان را بدون مشورت پزشک به یکباره قطع نکنید. گاهی اوقات پزشک با تنظیم داروهایی که قبلاً مصرف می کردید می تواند خشکی چشمتان را درمان کند.
- درمان مشکلات پلک
در صورتی که فرد مبتلا به بلفاریتیس، اختلال عملکرد غده های میبومین یا دیگر مشکلات پلکی باشد. پزشک ممکن است برای درمان خشکی چشم به سراغ درمان این مشکلات پلکی برود. به عنوان مثال فردی که دچار بلفاریتیس است. پزشک ممکن است برای درمان آن کرم های استروئیدی یا آنتی بیوتیک تجویز کرده و به او بگوید: تا همراه با اینکار از شامپو برای شست و شوی چشم هایش استفاده کند.
- استفاده کمتر از لنز های تماسی
در صورتی که فرد از لنزهای تماسی استفاده کند. تشخیص اینکه خشکی چشم به علت استفاده از لنزهای تماسی است یا اینکه ناراحتی در حین استفاده از لنزهای تماسی به خاطر خشکی بیش از حد چشم هاست را سخت می کند. در صورتی که فرد به صورت روزانه از لنزهای تماسی استفاده می کند. در حین روند تشخیص و درمان خشکی چشم باید ان را کنار گذاشته یا استفاده از آن را کاهش دهد.
- استفاده از مکمل های تغذیه ای
استفاده از مکمل ها حاوی اسید چرب امگا 3 تا حد زیادی علائم خشکی چشم را کاهش می دهد. بهترین منابع برای تأمین امگا 3 به طور طبیعی شامل ماهی های آب سرد مثل سالمون، ماهی کاد و شاه ماهی می شود. در صورتی که رژیم گیاه خواری دارید. برای تأمین امگا 3 مورد نیازتان می توانید با تجویز پزشک از روغن تخم کتان استفاده کنید.
همچنین نوشیدن بیشتر آب در طول روز می تواند به کاهش علائم خشکی چشم کمک کند. زیرا کم آبی مشکل چشم ها را بدتر می کند. حتی باعث خشکی بیشتر چشم ها در طول روز خواهد شد. علی الخصوص اگر در مناطق گرم و خشک زندگی کنید. احتمال خشکی چشم افزایش پیدا کرده و باید آب بیشتری بنوشید.
همچنین در بیشتر موارد پزشک استفاده منظم از اشک های مصنوعی را تجویز می کند که تا حد زیادی به کاهش علائم این بیماری کمک می کند. همچنین گاهی اوقات پزشک ممکن است از داروها یا عمل های سرپایی برای درمان فرد استفاده کند. بعضی از قطره های چشم که در رفع التهابات و مشکلات چشمی موثر هستند عبارتند از:
- اشک مصنوعی
- رستازیس (Restasis)
- قطره های چشمی استروئیدی
- لاکریستر (Lacrisert)
- مجرابند منگنه ای
مطالعه بیشتر: جراحی خشکی چشم
آخرین دیدگاه‌ها