تداخل سردردهای شبانه با خواب می تواند منجر به بروز بیماری های زمینه ای دیگری مانند گیجی و تحریک پذیری در روز بعد شود. با این شرایط تشخیص شایع ترین علل سردردهای شبانه می تواند تاثیر بسیار زیادی در روند بهبودی و تعیین گزینه های درمانی آن داشته باشد. بر همین اساس برای آشنایی با علل بالقوه سردرد در شب و کارهایی که می توانید در این خصوص انجام دهید، بهتر است به خواندن این مقاله از پزشکت ادامه دهید تا بفهمید علت شیوع و شروع شدن سردرد شما در طول شب چیست؟
به طور کلی، شایع ترین علت سردردهای شبانه عبارتند از:
استرس و اضطراب
استرس و اضطراب از مهمترین عوامل ایجاد سردرد در شب هستند. تنشهای روانی میتوانند باعث ایجاد تنش در عضلات سر و گردن شوند و در نتیجه سردردهای تنشی ایجاد کنند. برای کاهش اثرات استرس:
- پیش از خواب تمرینات مدیتیشن یا یوگا انجام دهید.
- از مصرف کافئین در ساعات پایانی روز خودداری کنید.
سردرد تنشی
تقریباً همه افراد در مقطعی از زندگی خود، سردرد تنشی را تجربه می کنند. درد مرتبط با این نوع سر درد از خفیف تا شدید متغیر است. متخصصان در مورد علت دقیق سردرد تنشی مطمئن نیستند، اما این نوع سر درد اغلب با استرس، خستگی و تنش عضلانی ایجاد میشود. همه این علائم می توانند در پایان یک روز طولانی ظاهر شوند. علاوه براین برای برخی، دندان قروچه باعث سردرد تنشی نیز می شود. اگر سردرد به اندازه کافی شدید باشد، می تواند شما را بیدار کند.
علائم دیگر سردردهای شبانه تنشی، عبارتند از:
- درد در دو طرف سر یا پیشانی
- سر درد مبهم، دردناک یا فشردنی
- احساس سفتی یا فشار در اطراف سر
- حساسیت در گردن، شانه ها و پوست سر
سردردهای شبانه خوشه ای
سردرد های خوشه ای یک نوع سردرد بسیار دردناک هستند که به صورت خوشه ای رخ می دهند. افرادی که این نوع سر درد را تجربه می کنند، گویی انگار یخ در چشمشان گیر کرده است. این نوع سر درد به دلیل اینکه چندین بار در طی چند هفته یا ماه ممکن است به صورت گاه به گاه بروز پیدا کند، سر درد خوشه ای نامیده می شود. برای بسیاری از افراد، سردردهای خوشه ای اغلب در شب ( معمولاً چند ساعت قبل از رفتن به رختخواب) شروع می شود. برخی از علائم دیگر این نوع سر درد، عبارتند از:
- رنگ پریدگی پوست یا برافروختگی
- گرفتگی یا آبریزش بینی در یک طرف
- سر درد شدید، معمولا در اطراف یک چشم
- مشکل در بی حرکت نشستن در طول حمله
- قرمزی، تورم، افتادگی یا پارگی در چشم آسیب دیده
- سردردهایی که به طور مکرر در یک زمان از روز اتفاق می افتد.
- دردی که از یک طرف سر شروع می شود اما به سمت بیرون منتشر می شود.
مطالعه بیشتر: علت سردرد ضربان دار
آپنه خواب
آپنه خواب، اختلالی است که در آن تنفس فرد در طول خواب به طور مکرر قطع و وصل میشود. این وقفه در تنفس باعث کاهش سطح اکسیژن خون و افزایش دیاکسید کربن میشود که میتواند منجر به سردردهای شبانه و صبحگاهی شود. سردردهای شبانه ناشی از آپنه خواب معمولاً به صورت مبهم و فشاری در ناحیه سر احساس میشوند.
درمان آپنه خواب معمولاً شامل:
- استفاده از دستگاه CPAP.
- کاهش وزن و تغییر سبک زندگی.
میگرن
میگرن میتواند در هر ساعتی از شبانهروز رخ دهد، اما برخی افراد میگرنهای شدیدی را در شب تجربه میکنند. تغییرات هورمونی، مصرف برخی غذاها یا حتی اختلالات خواب ممکن است محرک میگرن شبانه باشند. سایر علائم میگرن، عبارتند از:
- تاری دید
- دیدن جرقه های نور
- حالت تهوع یا استفراغ
- حساسیت شدید به نویز و نور
میگرن اغلب توسط موارد خاصی ایجاد می شود، از جمله:
- استرس
- تغییر در الگوهای خواب
- تغییرات آب و هوا و فشار هوا
- برخی غذاها و افزودنی های غذایی
- محرک های حسی مانند بوها، صداها یا نورها
- تغییرات هورمونی حول پریود، بارداری یا یائسگی
اگر مطمئن نیستید که چه چیزی باعث بروز میگرن در شما می شود، سعی کنید هر بار که میگرن را تجربه می کنید، جزییاتی از آن را یادداشت کنید. به زمان روز، کاری که انجام میدادید، آب و هوا و هر اطلاعات دیگری که ممکن است به شما در محدود کردن و تشخیص محرک میگرن کمک کند، را شناسایی کنید. در نهایت بهتر است مراقب بروز این عوامل محرک باشید.
تغییرات فشار خون
فشار خون به طور طبیعی در طول شب کاهش مییابد. اما در برخی افراد، این کاهش فشار خون میتواند بیش از حد باشد و باعث سردرد شود. همچنین، افزایش فشار خون در طول شب نیز میتواند منجر به سردردهای شبانه شود.
سردرد هیپنیک
سردردهای هیپنیک به عنوان “ساعت زنگدار” شناخته میشوند، زیرا اغلب در یک زمان مشخص در شب ظاهر میشوند. این سردردها نادر هستند و معمولاً در افراد مسنتر رخ میدهند. درد این نوع سردرد می تواند از خفیف تا شدید متغیر باشد و معمولاً در هر دو طرف سر ایجاد می شود. علائم دیگر سردرد هیپنیک، عبارتند از:
- حالت تهوع و استفراغ
- بیدار شدن با سردرد، بیش از 10 شب در ماه
- سردردی که 15 دقیقه تا 4 ساعت پس از بیدار شدن طول می کشد.
مانند سردردهای شبانه خوشه ای، متخصصان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث بروز سردرد هیپنیکی می شود و هیچ محرک شناخته شده ای ندارد. مصرف کافئین یا داروهایی مانند لیتیوم ممکن است به پیشگیری از این نوع سردرد کمک کند.
ویزیت آنلاین متخصص مغز و اعصاب
مشکلات گردن
نحوه خوابیدن و نوع بالشتی که استفاده میکنید، تأثیر مستقیمی بر وضعیت گردن و ستون فقرات دارد. فشار بیش از حد روی گردن میتواند به سردرد در شب منجر شود. برای پیشگیری بهتر است از بالشتی با ارتفاع مناسب استفاده کنید و وضعیت خواب خود را اصلاح کنید.
تغذیه و سبک زندگی نامناسب
مصرف غذاهای سنگین یا پرچرب پیش از خواب ممکن است باعث سردردهای شبانه شود. همچنین، مصرف بیش از حد نوشیدنیهای حاوی کافئین یا الکل میتواند عامل محرکی برای این سردردها باشد. توصیه می شود شام را حداقل سه ساعت قبل از خواب میل کنید و از مصرف الکل و کافئین قبل از خواب خودداری کنید.
اختلالات هورمونی
تغییرات هورمونی، بهویژه در زنان، میتواند باعث سردردهای شبانه شود. این سردردها ممکن است در دوره قاعدگی یا در دوران یائسگی بیشتر رخ دهند. پزشک متخصص میتواند با ارائه درمانهای هورمونی، به کاهش این علائم کمک کند.
کمآبی بدن
نوشیدن آب کافی در طول روز برای جلوگیری از سردردهای شبانه ضروری است. کمآبی میتواند باعث اختلال در جریان خون مغز و ایجاد درد شود. سعی کنید همیشه یک لیوان آب کنار تخت خود داشته باشید.
مطالعه بیشتر: چرا با سردرد از خواب بیدار می شوم؟
چگونه بفهمیم چه نوع سردردی داریم؟
در حالی که برخی از سردردها دارای ویژگی های منحصر به فردی هستند که تشخیص آنها را آسان می کند، اما اکثر سردردها آنقدرها هم ساده نیستند. اگر مرتباً در شب دچار سردرد میشوید و دلیل آن را نمیدانید، ممکن است ارزش آن را داشته باشد که با پزشک خود مشورت کنید.
آنها می توانند به شما کمک کنند تا نوع سردردی که دارید را محدود و هرگونه بیماری زمینه ای را که ممکن است باعث ایجاد آنها شود را رد کنید. برای انجام این کار، پزشک احتمالاً یک سری سؤال از شما خواهد پرسید. این سوالات ممکن است در خصوص موارد زیر باشد:
- هر گونه علامت هشدار دهنده. آیا قبل از سردرد علائمی مانند اختلالات بینایی یا تغییرات خلقی دارید؟
- زمان سردرد. آیا این سردرد فقط زمانی اتفاق می افتد که خواب هستید؟ آیا هر شب در همان ساعت اتفاق می افتد؟
- نوع دردی که تجربه می کنید. آیا درد کسل کننده و دردناک است؟ آیا احساس می کنید چشم شما می سوزد؟ آیا ضربان دار یا ثابت است؟
- هر گونه علائم همراه با سردرد. آیا حالت تهوع یا استفراغ را تجربه می کنید؟ آیا احساس سرگیجه یا حساسیت مضاعف به نور و صدا دارید؟
- شدت درد. آیا سردرد شما را در شب بیدار می کند؟ آیا شما را بیدار نگه می دارد؟ به دلیل سردرد چقدر خواب شما کم شده است؟ آیا این بدترین دردی است که تا به حال تجربه کرده اید؟
- محرک های احتمالی. آیا متوجه شده اید که سردرد در شب هایی اتفاق می افتد که غذاهای خاصی می خورید؟ آیا سردرد در هوای غیرعادی اتفاق می افتد؟ آیا علائم شما با هر الگوی در چرخه قاعدگی شما مطابقت دارد؟
- محل درد. آیا این درد یک طرف سر را تحت تاثیر قرار می دهد یا هر دو ؟ آیا فقط روی پیشانی تاثیر می گذارد یا پشت و کناره های سر را هم؟ درگیر می کند؟ آیا درد به گردن سرایت می کند؟ درد در اطراف یک چشم متمرکز است؟ برای تشخیص مکان سردرد و معنای آنها کلیک کنید.
- مدت زمان وجود علائم. چه مدت است که این سردردها اتفاق می افتد؟ آیا در هر مقطع دیگری از زندگی خود سردرد داشته اید؟ چه چیزی کمک می کند و چه چیزی کمک نمی کند؟ چه چیزی باعث می شود سردرد شما بهتر یا بدتر شود؟
با در نظر گرفتن این سوالات، یک دفتر یادداشت سردرد برای پزشک خود تهیه کرده و حدود دو هفته قبل از قرار ملاقات، هر سردردی را که دارید ثبت کنید. اطمینان حاصل کنید که تمام جزئیات مربوط به ویژگی های درد، زمان، محرک ها و غیره را شامل می شود.
درمان سردردهای شبانه
روشهای درمان سردرد شبانه به نوع سردرد بستگی دارد. در صورت ناآگاهی از نوع سردرد، میتوان از مسکنهای بدون نسخه مانند ایبوپروفن یا استامینوفن استفاده کرد. اگر این داروها مؤثر نبودند، ترکیبات حاوی آسپرین و کافئین، نظیر داروهای میگرنی OTC، گزینه مناسبی هستند.
برای سردردهای هیپنیک، کافئین به عنوان یکی از مؤثرترین درمانها توصیه میشود. نوشیدن یک فنجان قهوه قبل از خواب یا مصرف مکمل کافئین میتواند به کاهش علائم کمک کند. همچنین، مصرف مکمل ملاتونین و تکنیکهای کاهش استرس مانند یوگا یا پیادهروی روزانه، تأثیر مثبتی بر سردردهای تنشی دارد.
سعی کنید حداقل 5 تا 10 دقیقه زمانی را که از سر کار به خانه بر می گردید برای انجام تنفس کنترل شده یا یوگا اختصاص دهید. حتی یک پیاده روی سریع در اطراف خانه می تواند به کاهش استرس و تنش عضلانی کمک کند.
داروهای تجویزی برای درمان سردردهای شبانه
در صورت ناکارآمدی مسکنهای OTC، پزشک میتواند داروهای تجویزی متناسب با شرایط بیمار پیشنهاد دهد:
- کورتیکواستروئیدها. اینها می توانند درمان کوتاه مدتی را در طول دوره شدید سردردهای خوشه ای ارائه دهند.
- ارگوت. این داروها به دسته قدیمیتری از داروها تعلق دارند که میتوانند در درمان میگرن مزمن موثر واقع شوند.
- ایندومتاسین. این دارو یک ضد التهاب غیر استروئیدی است که می تواند به جلوگیری از سردرد هیپنیک کمک کند.
- داروهای مسکن تجویزی. اگر سردرد شدید دارید، پزشک ممکن است مصرف مسکنهای قویتری را تجویز کند.
- داروهای ضد تشنج. برخی از پزشکان داروهای ضد تشنج را برای پیشگیری از میگرن مزمن تجویز می کنند، اما این دارو ها می توانند عوارض زیادی ایجاد کنند.
- داروهای ضد افسردگی. اگرچه به طور کلی برای بیماری سلامت روان استفاده می شود، اما داروهای ضد افسردگی می توانند برای پیشگیری از میگرن نیز موثر باشند.
- لیتیوم. این داروی دیگری است که به طور سنتی برای بیماری سلامت روان استفاده می شود. همچنین می تواند در درمان یا پیشگیری از سردردهای شبانه هیپنیک و خوشه ای موثر باشد.
- مسدود کننده های بتا و کانال کلسیم. این داروها معمولاً برای درمان فشار خون بالا استفاده می شوند، اما در پیشگیری از میگرن و سردردهای خوشه ای نیز موثر هستند.
- تریپتان ها. اینها داروهایی هستند که رگ های خونی را منقبض و مسیرهای درد را برای درمان میگرن مسدود می کنند. آنها همچنین می توانند در درمان سردردهای شبانه تنشی مزمن و سردردهای خوشه ای موثر باشند.
مطالعه بیشتر:بهترین دارو برای سردرد
درمانهای تزریقی برای سردرد
داروهای تزریقی نیز گزینههایی مؤثر برای درمان سردرد هستند:
- بوتاکس. بوتاکس که اغلب برای درمان خطوط و چین و چروک صورت استفاده می شود، برای درمان میگرن نیز تایید شده است.
- اکتروتید. این یک شکل تزریقی از یک هورمون مصنوعی مغز است که به جلوگیری از سردرد خوشه ای در برخی افراد کمک می کند.
- بلوک های عصبی. اینها تزریق داروهای بی حس کننده و کورتیکواستروئیدها هستند که در پیشگیری از میگرن و سردردهای خوشه ای موثرند.
- Erenumab-aooe (Aimovig). جدیدترین دسته از داروهای میگرن است. این دارو برای مهار نقش مولکول های مرتبط با میگرن عمل می کند.
- تریپتان ها. در حالی که تریپتان های خوراکی وجود دارند، یک فرم تزریقی به نام ایمترکس ممکن است در درمان میگرن و سردردهای خوشه ای موثر باشد.
درمانهای خاص برای سردردهای خوشهای
برای سردردهای خوشه ای، پزشک ممکن است موارد زیر را نیز توصیه کند:
- اکسیژن. استنشاق اکسیژن خالص ممکن است به کاهش درد سردرد خوشه ای کمک کند.
- لیدوکائین. این یک عامل بی حس کننده موضعی است که به شکل اسپری بینی مصرف می شود.
در نهایت، برای انتخاب بهترین روش درمان، مشورت با پزشک ضروری است تا برنامهای متناسب با نوع سردرد و شرایط فرد ارائه شود.
آیا سردردهای شبانه خطرناک هستند؟
سردردهای شبانه معمولاً نشانهای از بیماری جدی نیست. با این حال، اگر سردرد شما شبیه سردردهای قبلی نیست، بهتر است فوراً به دنبال درمان باشید. همچنین اگر سردرد با موارد زیر همراه باشد، باید فورا به پزشک مراجعه کنید:
- گیجی
- تب شدید
- غش کردن
- مشکل در دیدن
- از دست دادن تعادل
- مشکل در صحبت کردن
- یک گردن غیر معمول سفت
- بی حسی یا ضعف در یک طرف بدن
سخن آخر
سردردهای شبانه میتوانند دلایل مختلفی داشته باشند. از آپنه خواب و میگرن شبانه گرفته تا تغییرات فشار خون و استرس، هر کدام میتوانند در بروز این دردها نقش داشته باشند. تشخیص دقیق علت سردرد توسط پزشک متخصص، اولین قدم برای درمان مؤثر است. برای دریافت مشاوره پزشکی در هر لحظه، میتوانید از پزشکان متخصص در اپلیکیشن پزشکت کمک بگیرید.
پرسشهای متداول درباره سردردهای شبانه
1. چگونه میتوانم از سردردهای شبانه پیشگیری کنم؟
رعایت بهداشت خواب، کاهش استرس، اجتناب از مصرف بیش از حد کافئین و الکل و درمان بیماریهای زمینهای میتواند به پیشگیری از سردردهای شبانه کمک کند.
2. اگر به طور مکرر دچار سردردهای شبانه میشوم، چه باید بکنم؟
در صورت تکرار سردردهای شبانه، حتماً به پزشک مراجعه کنید. شما میتوانید از طریق اپلیکیشن پزشکت، با متخصص آنلاین مغز و اعصاب به صورت تلفنی ویزیت شوید و در مورد سردرد خود مشورت بگیرید.
3. آیا سردردهای شبانه خطرناک هستند؟
در بیشتر موارد، سردردهای شبانه خطرناک نیستند، اما میتوانند نشانهای از یک بیماری زمینهای باشند. بنابراین، مراجعه به پزشک برای تشخیص دقیق علت سردرد ضروری است.
2 دیدگاه
سلام چند روزی است که سردرد دارم و نصف شب ها اتفاق می افتد اگر قرص نخورم تا ظهر ادامه خواهد داشت سردرد در پیشانی اتفاق می افتد و باعث تاری چشمام میشه نمی تونم زیاد تحرک داشته باشم وقتی می خوام کمی راه برم سردردم بدتر میشه و سرگیجه میگیرم کمی حالم جوری میشه که انگار می خوام از حال برم کلا 14 سالمه اگه راهی است لطفا بگید پول دکتر نداریم
سلام دوست عزیز، با توجه به توضیحاتی که دادید، احتمال میرود که سردردتان میگرنی باشد یا به نوعی سردرد تنشی یا حتی سردردهای سینوسی. البته، این تنها یک حدس است و نمیتوان دقیق بدون معاینه گفت که مشکل دقیقاً چیست. برای کاهش سردرد، سعی کنید خواب منظم داشته باشید، آب کافی بنوشید، از استرس دوری کنید، و در محیطی آرام و تاریک استراحت کنید. اگر درد ادامه داشت،می توانید با متخصص مغز و اعصاب به صورت تلفنی با هزینه کمتر مشورت کنید.
برای گفتگوی تلفنی با پزشک متخصص روی لینک کلیک کنید.