راه های پیشگیری از سقط جنین ، می توانند برای داشتن یک بارداری سالم مفید و موثر باشند، چون به طور کلی نمی توان از خود سقط جنین پیشگیری کرد. سقط جنین به معنای پایان یافتن بارداری در طول هفته ها و یا ماههای اول بارداری است که به طور غیر منتظره و ناخواسته ای رخ می دهد. به این شرایط سقط خود به خودی جنین نیز گفته می شود. برخی از عواملی که منجر به بروز سقط جنین می شوند در اغلب موارد قابل پیشگیری نیستند. این عوامل شامل ناهنجاری های کروموزومی و مشکلات رشد جنین است.
سقط جنین عارضه ای نسبتا شایع است. در حدود 10 درصد از بارداری ها پیش از هفته سوم به سقط منتهی می شوند. با این حال آمار واقعی سقط جنین ممکن است بیش از این باشد؛ زیرا بسیاری از مادران حتی پیش از پی بردن به بارداری دچار سقط جنین می شوند.
علی رغم آنکه نمی توان از وقوع سقط جنین پیشگیری کرد ولی راه کارهایی برای داشتن یک بارداری سالم وجود دارد. این راهکارها ممکن است خطر پایان زودرس بارداری و سقط جنین در مادران باردار راکاهش دهد.
تشخیص علت اصلی سقط جنین دشوار است. تنها در مواردی نادر می توان علت سقط جنین را تشخیص داد. در این موارد درمان علت اصلی می تواند به پیشگیری از سقط جنین در بارداری های بعدی کمک کند.
مطالعه بیشتر:سقط جنین و شایع ترین علل بروز آن
علت سقط جنین در سه ماهه اول بارداری
حدود 80 درصد از سقط جنین ها در سه ماهه اول بارداری رخ می دهند. سه ماهه اول به زمان بین هفته های اول تا سیزدهم بارداری اطلاق می شود.
شایع ترین عوامل سقط جنین در سه ماهه اول بارداری، عبارتند از:
ناهنجاری های ژنتیکی. بیش از نیمی از سقط های سه ماهه اول بارداری ناشی از اختلالات کروموزومی جنین است. در مواردی که جنین دارای نقایص ژنتیکی است مکانیسم طبیعی بدن از رشد جنین جلوگیری کرده و باعث سقط یا خاتمه بارداری می شود.
مشکلات انعقادی خون. ابتلا به وضعیتی موسوم به سندرم آنتی فسفولیپید ASP می تواند باعث لخته شدن خون در عروق و به دنبال آن سقط جنین شود. درمان این عارضه با دارو، احتمال تکرار سقط جنین را در بارداری های بعدی کاهش می دهد.
حاملگی خارج رحمی. حاملگی خارج رحمی، بسیار جدی ولی نادر زمانی رخ می دهد که تخمک بارور در محلی خارج از رحم لانه گزینی و شروع به رشد کند. هیچ راهی برای انتقال تخمک بارور به درون رحم وجود ندارد. ابتلا به این عارضه یک فوریت پزشکی است که نیاز به درمان فوری و ختم بارداری دارد.
مشکلات مربوط به جفت. سازگار نبودن جفت و جنین از مواردی است که می تواند منجر به ختم بارداری شود. همچنین ابتلا به برخی ناهنجاری های مادرزادی که منجر به غیر طبیعی شدن شکل رحم می شود نیز از دیگر عوامل سقط جنین در مادران باردار به شمار می رود.
مطالعه بیشتر: سقط جنین در سه ماهه اول و دوم
علت سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری
سقط جنین در این مرحله از بارداری یا به عبارتی بین هفته های 13 تا 24 بارداری کمتری اتفاق میفتد. حتی در صورت رخ دادن علت احتمالی آن مربوط به شرایط بهداشتی محیط و یا بیماری مادر است.
شایع ترین عوامل سقط جنین در سه ماهه دوم بارداری، عبارتند از:
عفونت ابتلا به عفونت های داخل و یا عفونت دهانه رحم می تواند منجر به بروز سقط جنین شود. همچنین مسمومیت غذایی نیز ممکن است مادر را در معرض خطر سقط جنین قرار دهد.
بیماری های مزمن. ابتلا مادر به بیماری های مزمن مانند دیابت کنترل نشده و یا فشار خون بالا خطر وقوع سقط جنین را افزایش می دهد. همچنین عدم مدیریت یا درمان به موقع هر یک از این عوارض می تواند باعث بیشتر شدن میزان این خطر در مادران باردار شود.
بیماری تیروئید. تیروئید درمان نشده از عوامل افزایش خطر سقط جنین به شمار می رود.
بیماری های خود ایمنی. ابتلا مادر به لوپوس و سایر بیماری های خود ایمنی نیز می تواند منجر به بروز خطر سقط جنین شود.
مشکلات رحم یا سرویکس. عواملی مانند ابتلا به فیبروئید ها یا برخی ناهنجاری های مادرزادی رحم می توانند احتمال سقط ناخواسته جنین را در مادران باردار افزایش دهند.
سبک زندگی ناسالم. عواملی از جمله استعمال سیگار، قرار گرفتن در معرض دود دست دوم، مصرف الکل و مواد مخدر می توانند باعث ایجاد اختلال در رشد جنین شوند. همچنین افراط در مصرف کافئین نیز از دیگر عوامل سقط جنین به شمار می رود.
فاکتورهای محیطی. قرار گرفتن در معرض برخی ترکیبات و سموم شیمیایی از جمله جیوه، حلال ها، رقیق کننده های رنگ، سموم دفع آفات و فلزات سنگین می تواند احتمال بروز سقط جنین را افزایش دهد.
مطالعه بیشتر: سقط جنین ناقص
جهت مشاوره فوری و آسان با متخصص زنان همین الان کلیک کنید.
علت سقط جنین در سه ماهه سوم بارداری
به وقوع سقط در مراحل آخر بارداری معمولا مرده زایی یا مرگ جنین گفته می شود. تمام مواردی که باعث سقط جنین در طول سه ماهه اول و دوم بارداری می شوند همچنین می توانند منجر به ختم بارداری در سه ماهه سوم بارداری شوند. ولی با این وجود باز هم پی بردن به علت دقیق این عارضه اغلب دشوار است.
شایع ترین عوامل سقط یا مرده زایی در سه ماهه سوم بارداری، عبارتند از:
دیابت کنترل نشده. عدم درمان و کنترل قند خون می تواند منجر به مرگ جنین شود.
عفونت. عفونت مادر یا جنین از دیگر علت های شایع مرگ جنین به شمار می رود.
نقایص مادرزادی. از هر ده مرده زایی یک مورد آن ناشی از وجود نقایص ژنتیکی و مادرزادی در جنین است.
عوارض بارداری. برخی عوارض بارداری از جمله زایمان زودرس و یا جدا شدن زودرس جفت از رحم می توانند سبب سقط یا مرده زایی در مادران باردار شوند.
فشار خون بارداری. فشار خون بالای بارداری موسوم به پره اکلامپسی در 5 تا 8 درصد از کل بارداری ها رخ می دهد. این عارضه ضمن آنکه زندگی و سلامت مادر را به شدت در معرض خطر قرار می دهد می تواند باعث اختلال در فرایند تغذیه و خونرسانی به جنین شود. عارضه پره اکلامپسی در صورت عدم درمان می تواند به وضعیت بسیار وخیم تری موسوم به اکلامپسی منجر شود که برای مادر و جنین کشنده است.
مشکلات بند ناف. وجود گره در بند ناف و یا فشرده شدن آن می تواند فرایند خون و اکسیژن رسانی به جنین را قطع کرده و سبب مرگ جنین شود.
مشکلات جفت. در برخی موارد نارسایی جفت باعث عدم خونرسانی کافی به جنین و در نتیجه ختم بارداری در طول سه ماهه سوم بارداری می شود.
مطالعه بیشتر: کمبود ویتامین D و سقط جنین
سوالی داری؟ کلیک کن.
ویزیت آنلاین با بهترین متخصصان زنان و زایمان
چگونه از سقط جنین پیشگیری کنیم؟
در بسیاری موارد نمی توان از سقط جنین پیشگیری کرد. ولی با این وجود می توانید با عمل به راهکارهای زیر شانس داشتن یک بارداری سالم را بهبود بخشیده و خطر سقط جنین را در خود کاهش دهید.
مصرف کافی اسید فولیک را فراموش نکنید.
بررسی ها نشان داده است که مصرف روزانه 400 میلی گرم اسید فولیک می تواند خطر ابتلا جنین به نقایص مادرزادی که از عوامل موثر در افزایش خطر سقط جنین به شمار می رود را کاهش دهد. بهترین کار آن است که مصرف اسید فولیک یا ویتامین B9 را پیش از اقدام به بارداری آغاز کرده و سپس همچنان به مصرف آن در بارداری ادامه دهید.
از یک سبک زندگی سالم پیروی کنید.
برای داشتن سبک زندگی سالم از فاکتورهای ناسالم و پرخطر زیر دوری کنید
- مصرف الکل
- مصرف دارو
- استعمال سیگار
- قرار گرفتن در معرض دود دست دوم
- همچنین توصیه می شود مصرف کافئین خود را به کمتر از 300 میلی گرم در روز محدود کنید.
علاوه بر اجتناب از فاکتورهای پرخطر بالا برای بهبود سلامت بارداری خود توصیه های زیر را دنبال کنید:
- انجام منظم ورزش و فعالیت های بدنی
- برخورداری از خواب و استراحت کافی
- پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل در تمام طول بارداری
وزن مناسب خود را حفظ کنید.
ابتلا به اضافه وزن و چاقی و یا بالعکس کمبود وزن می تواند خطر ابتلا به عوارض بارداری از جمله سقط جنین را در مادران باردار افزایش دهد.
در برابر ابتلا به عفونت ها از خود محافظت کنید.
دست های خود را به طور منظم با آب و صابون بشویید. این کار به شما کمک می کند که از ابتلا به بیماری هایی مانند آنفلوانزا و ذات الریه که به راحتی انتشار می یابند پیشگیری کنید. پیش از اقدام به بارداری از به روز بودن واکسیناسیون خود اطمینان حاصل کنید. همچنین در مورد لزوم هر گونه ایمن سازی در این دوران از جمله دریافت واکسن آنفلوانزا با پزشک خود مشورت کنید.
مطالعه بیشتر: واکسیناسیون و بارداری
بیماری مزمن خود را کنترل کنید.
در صورت ابتلا به عوارضی مانند فشار خون بالا، دیابت و بیماری های خود ایمنی به منظور درمان و مدیریت صحیح عارضه حتما با پزشک خود مشورت کنید. این کار می تواند در پیشگیری از سقط جنین به شما کمک کند.
رابطه جنسی محافظت شده داشته باشید.
ابتلا به عفونت های مقاربتی جنسی STD می تواند منجر به بروز برخی عوارض خطرناک بارداری شود؛ بنابراین پیش از اقدام به بارداری با انجام یک آزمایش ساده خون از سلامت خود در این دوران اطمینان حاصل کنید؛ و در صورت باردار بودن بهتر است در اولین فرصت این کار را انجام دهید. به منظور کاهش خطر ابتلا به بیماری های مقاربتی در هنگام برقراری هرگونه تماس جنسی از شیوه های محافظت شده استفاده کنید.
مطالعه بیشتر:سقط جنین مکرر
علائم سقط جنین را بشناسید.
شایع ترین علائم سقط جنین، عبارتند از:
- کاهش وزن
- خروج بافت یا مایع از واژن
- خونریزی همراه با بافت و لخته های خونی
- انقباضات شکمی و کمری خفیف تا شدید
- لکه بینی و ادامه یافتن آن در مدتی بیش از 3 روز
- کاهش علائم بارداری مانند حساسیت پستان ها و حالت تهوع صبحگاهی
در صورت مشاهده هر یک از این علائم هر چه سریع تر به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک با انجام یک معاینه فیزیکی به بررسی وضعیت رحم پرداخته و علت خونریزی و یا سایر علائم بالینی را مشخص می کند.
در صورت لزوم همین الان با متخصص زنان آنلاین در پزشکت مشورت کنید.
آیا می توان به محض شروع سقط آن را متوقف کرد؟
در اغلب موارد نمی توان از وقوع سقط جنین فارغ از آنکه در کدام سه ماهه بارداری رخ داده است پیشگیری کرد. در واقع علائم سقط به طور معمول نشان دهنده آن است که بارداری قبلا به پایان رسیده است.
در برخی موارد نیز این علائم می توانند نشانه وضعیتی موسوم به تهدید به سقط باشند. این عارضه معمولا در طول 20 هفته اول بارداری رخ داده و ممکن است همراه با خونریزی های شدید باشد به طوری که تصور کنید بارداری شما رو به اتمام است.
در صورت تشخیص ضربان قلب جنین علی رغم به نظر رسیدن وقوع حتمی و قریب الوقوع سقط جنین بارداری شما می تواند بدون هیچ مشکلی ادامه پیدا کند. با این حال به منظور پیشگیری از وقوع سقط کامل جنین بهتر است تحت نظر و مراقبت کامل پزشک خود باشید.
درمان سقط جنین احتمالی که پزشک ممکن است آن را تجویز کند شامل موارد زیر است:
- پرهیز از نزدیکی
- استراحت در بستر
- تجویز پروژسترون تزریقی
- تزریق آمپول رگام در مادران Rh منفی
- بررسی وجود عوامل خطر دیگری مانند بیماری های زمینه ای که می توانند منجر به خونریزی شوند.
باورهای غلط در مورد سقط جنین
در مورد پایان یافتن غیر منتظره بارداری یا به عبارتی سقط جنین باورهای درست و نادرست بسیاری وجود دارد.
- باور اول. سقط جنین عارضه ای نادر است.
واقعیت. برخلاف باور عموم سقط جنین عارضه نادری نیست. در حدود 10 درصد از بارداری ها به سقط جنین منتهی می شود. اگرچه آمار واقعی سقط جنین می تواند بیش از این باشد؛ زیرا بسیاری از مادران باردار حتی پیش از آنکه به بارداری خود پی ببرند در همان اوائل بارداری دچار سقط جنین می شوند در حالیکه خونریزی ناشی از سقط جنین را با سیکل قائدگی خود اشتباه می گیرند.
- باور دوم. ورزش می تواند باعث سقط جنین شود.
واقعیت. ورزش در بارداری باعث سقط جنین نمی شود. در واقع ورزش بخش مهمی از یک بارداری سالم است. با این حال به منظور پیشگیری از آسیب های احتمالی در حین ورزش، اقدامات احتیاطی را کاملا رعایت کنید.
- باور سوم. خونریزی همیشه به معنای سقط جنین است.
واقعیت. خونریزی و لکه بینی در طول اولین هفته های بارداری پدیده ای شایع بوده و لزوما به معنای سقط جنین نیست. برای رفع نگرانی می توانید از پزشک خود در مورد علائم طبیعی و غیر طبیعی دوران بارداری راهنمایی بگیرید.
- باور چهارم. در سقط جنین مادر مقصر است.
واقعیت. بسیاری از موارد سقط جنین در اوائل بارداری و به دنبال یک ناهنجاری کروموزومی در جنین رخ می دهند؛ و این مساله ناشی از کوتاهی یا قصور هیچ یک از والدین نیست.
- باور پنجم. مصرف برخی غذاها می تواند باعث سقط جنین شود.
واقعیت. در دوران بارداری باید از مصرف بعضی غذاها به دلیل احتمال آلودگی به باکتری های سالمونلا و لیستریا خودداری کنید؛ زیرا ابتلا به عفونت های لیستریا و سالمونلا می تواند خطر سقط جنین را در مادران باردار افزایش دهد. مواد غذایی که باید از مصرف آنها در بارداری پرهیز کنید، عبارتند از:
- صدف های دریایی
- سوشی و ماهی های خام
- گوشت های خام یا نیم پز
- شیر یا پنیر غیرپا ستوریزه
- تخم مرغ های خام و عسلی
- انواع گوشت های فراوری شده مانند هات داگ
سخن آخر
تقریبا در بسیاری از موارد نمی توان از عارضه سقط جنین پیشگیری کرد. وقوع سقط غالبا ناشی از وجود یک ناهنجاری کروموزومی است که مانع از رشد مناسب جنین در این دوران می شود. سقط مکرر در میان مادران باردار عارضه شایعی نیست. فقط در حدود یک درصد از مادران ممکن است دو سقط متوالی را تجربه کنند. در صورت تشخیص علت سقط پزشک می تواند با درمان این عارضه در پیشگیری از وقوع مجدد سقط در بارداری های بعدی به شما کمک کند. با مراقبت کافی از خود و از پیروی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل، پرداختن به ورزش و فعالیت های بدنی و همچنین مراجعات منظم بارداری تا حد امکان برای حفظ یک بارداری سالم تلاش کنید. این کار می تواند در کاهش خطر سقط جنین کمک بسیار موثری به شما کند.
آخرین دیدگاه‌ها