شایع ترین علل درد شکم

شایع ترین علل درد شکم را بشناسید. چون این درد، یک درد رایجی است که شاید شما هم آن را تجربه کنید. 15 علل اصلی درد شکمی در این مقاله پزشکت بررسی شده اند. درد شکم یا معده به ناراحتی در فضای بین قفسه سینه و لگن اشاره دارد. بیشتر موارد شکم درد خفیف هستند و علل شایع مختلفی مانند سوء هاضمه یا فشار عضلانی دارند.

علائم درد شکم اغلب به خودی خود یا با درمان اولیه به سرعت برطرف می شوند. درد شکم، به ویژه با علائم شدید یا مزمن، همچنین می تواند نشانه ای از بیماری های زمینه ای جدی تر، از جمله سرطان یا نارسایی اندام باشد. درد شکمی ناگهانی و شدید یا طولانی مدت ممکن است نیاز به درمان فوری پزشکی داشته باشد.

مشکلات گوارشی شایع ترین علت درد شکم در نظر گرفته می شوند. ناراحتی یا بی نظمی در هر اندام یا قسمتی از شکم می تواند باعث ایجاد دردی شود که در کل ناحیه پخش می شود.

بسیاری از مردم از درد شکم صرفاً به عنوان معده درد یاد می کنند. با این حال، شکم شامل بسیاری از اندام های حیاتی، ماهیچه ها، رگ های خونی و بافت های همبند است که عبارتند از:

• کبد
• معده
• طحال
• کلیه ها
• آپاندیس
• پانکراس
• كيسه صفرا
• روده های کوچک و بزرگ

شریان اصلی قلب (آئورت) و ورید قلب دیگر (ورید اجوف تحتانی) نیز از شکم عبور می کنند. شکم همچنین جایگاه ماهیچه های مرکزی است. ماهیچه های مرکزی چهار گروه ماهیچه های شکمی هستند که به تنه ثبات می دهند و اندام ها را در جای خود محافظت می کنند.

از آنجایی که نواحی زیادی می توانند تحت تاثیر قرار گیرند، درد شکم ممکن است دلایل زیادی داشته باشد.

علل و علائم شایع درد شکم

درد شکم یک شکایت رایج است و می تواند به دلیل عوامل مختلفی ایجاد شود. علل شایع درد شکم عبارتند از:

گاستروانتریت (آنفولانزای معده)

در این مورد، درد شکم اغلب با حالت تهوع، استفراغ و مدفوع شل و پر از مایع همراه است که خیلی زودتر و بیشتر از حد معمول بعد از خوردن غذا رخ می دهد.

باکتری ها یا ویروس ها باعث افزایش موارد می شوند و علائم معمولاً ظرف چند روز برطرف می شوند. علائمی که بیش از 2 روز طول می کشد ممکن است نشانه مشکلات سلامت جدی تری مانند عفونت یا شرایط التهابی مانند بیماری التهابی روده باشد. علائم رایج عبارتند از:

• تب
• گاز
• نفخ
• استفراغ
• حالت تهوع
• گرفتگی شکم

گاز و نفخ شکمی

گاز زمانی اتفاق می‌افتد که باکتری‌های روده کوچک غذاهایی را که بدن آن‌ها را تحمل نمی‌کند تجزیه می‌کنند. افزایش فشار گاز در روده می تواند باعث درد شدید شود. گاز همچنین می تواند باعث گرفتگی یا محدودیت در شکم و نفخ یا آروغ زدن شود. برخی غذاها می توانند باعث ایجاد گاز شوند.

سندرم روده تحریک پذیر (IBS)

به دلایل ناشناخته، مبتلایان به IBS کمتر قادر به هضم برخی غذاها یا انواع غذاها هستند. درد شکم علامت اولیه بسیاری از افراد مبتلا به IBS است و اغلب پس از اجابت مزاج برطرف می شود.

رفلاکس اسید

گاهی اسیدهای معده به سمت عقب و گلو حرکت می کنند. این رفلاکس تقریبا همیشه باعث احساس سوزش و درد همراه می شود. رفلاکس اسید همچنین باعث علائم شکمی مانند نفخ یا گرفتگی عضلات می شود.

استفراغ

استفراغ اغلب باعث درد شکم نیز می شود زیرا اسیدهای معده از طریق دستگاه گوارش به سمت عقب حرکت می کنند و بافت ها را در طول مسیر تحریک می کنند. عمل فیزیکی استفراغ نیز ممکن است باعث درد عضلات شکم شود. طیف گسترده ای از عوامل می توانند باعث استفراغ شوند. برخی عوامل شامل انسداد روده یا مسمومیت با الکل می شوند.

ورم معده

هنگامی که پوشش معده ملتهب یا متورم می شود، ممکن است درد ایجاد شود. تهوع، استفراغ، گاز معده و نفخ از دیگر علائم شایع گاستریت هستند.

عدم تحمل غذایی

هنگامی که بدن قادر به هضم مواد غذایی نباشد، توسط باکتری های روده و معده تجزیه می شوند که در این فرآیند گاز آزاد می کنند. هنگامی که مقادیر زیادی مواد هضم نشده وجود داشته باشد، گاز زیادی تولید می شود که باعث فشار و درد می شود. فرد مبتلا به عدم تحمل غذایی نسبت به برخی غذاها حساسیت مفرط خواهد داشت.

یبوست

هنگامی که مواد زائد بیش از حد در روده جمع می شوند، فشار روی روده بزرگ افزایش می یابد که ممکن است باعث درد شود. یبوست ممکن است به دلایل زیادی از جمله موارد زیر رخ دهد:

• سطوح پایین فعالیت بدنی
• استفاده از داروهای خاص
• فیبر یا مایعات بسیار کم در رژیم غذایی

همچنین یبوست می تواند نشانه ای از یک اختلال عصبی یا انسداد در روده باشد. اگر یبوست ادامه یابد و ناراحت کننده باشد، فرد باید به پزشک مراجعه کند.

بیماری ریفلاکس معده (GERD)

بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) یک بیماری طولانی مدت است که شامل رفلاکس اسید مداوم است. ریفلاکس معده می تواند باعث درد شکم، سوزش سر دل و حالت تهوع شود. به مرور زمان می تواند منجر به عوارضی مانند التهاب مری شود. این یک مشکل رایج است، اما درمان در دسترس است.

زخم معده

زخم‌هایی که بهبود نمی‌یابند باعث درد شدید و مداوم شکم می‌شوند. همچنین می تواند منجر به نفخ، سوء هاضمه و کاهش وزن شود. شایع ترین علل زخم معده، باکتری هلیکوباکتر پیلوری و استفاده بیش از حد یا استفاده مداوم از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی ( NSAIDS ) است.

بیماری کرون

کرون باعث التهاب پوشش داخلی دستگاه گوارش می شود که منجر به درد، گاز، اسهال، حالت تهوع، استفراغ و نفخ می شود. با توجه به ماهیت مزمن آن، این وضعیت ممکن است منجر به سوءتغذیه شود و کاهش وزن و خستگی شود.

بیماری کرون می تواند یک وضعیت جدی باشد، اما علائم ممکن است همیشه وجود نداشته باشد، زیرا زمان هایی برای بهبودی وجود خواهد داشت. درمان برای کمک به افراد در مدیریت علائم موجود است.

بیماری سلیاک

بیماری سلیاک زمانی اتفاق می‌افتد که فرد به گلوتن حساسیت داشته باشد. گلوتن، پروتئینی است که در بسیاری از غلات مانند گندم و جو یافت می‌شود. این حساسیت باعث التهاب در روده کوچک و در نتیجه درد می شود. اسهال و نفخ نیز از علائم شایع هستند. با گذشت زمان، سوءتغذیه ممکن است رخ دهد که منجر به کاهش وزن و خستگی می شود. افراد مبتلا به این بیماری باید از مصرف گلوتن اجتناب کنند.

کشیدگی عضلات

از آنجایی که بسیاری از فعالیت های روزانه نیاز به استفاده از ماهیچه های شکم دارند، آسیب یا کشیدگی عضله امری شایع است. بسیاری از افراد نیز به شدت بر روی تمرینات شکمی تمرکز می کنند و خطر آسیب را افزایش می دهند. برای مثال انجام بیشتر دراز و نشست بیش از حد معمول ممکن است منجر به درد عضلانی در ناحیه شکم شود.

دردهای قاعدگی یا اندومتریوز

قاعدگی می تواند باعث التهاب و درد در ناحیه شکم شود. نفخ، گاز، گرفتگی عضلات و یبوست نیز ممکن است در دوران قاعدگی رخ دهد و باعث ناراحتی شکمی شود.

زنان مبتلا به اندومتریوز ممکن است التهاب و درد شدیدتر یا مزمن را تجربه کنند. اندومتریوز وضعیتی است که در آن بافتی که به طور معمول در رحم رشد می کند در سایر قسمت های بدن، معمولاً در ناحیه لگن، اما گاهی اوقات در جاهای دیگر ایجاد می شود.

عفونت مجاری ادرار و مثانه

عفونت‌های دستگاه ادراری اغلب توسط باکتری‌ها ایجاد می‌شوند که مجرای ادرار و مثانه را کلونی می‌کنند و باعث عفونت مثانه یا سیستیت می‌شوند. علائم عفونت مجاری ادرار شامل درد، فشار و نفخ در ناحیه تحتانی شکم است. بیشتر عفونت ها همچنین باعث ادرار دردناک و ادرار کدر و با بوی قوی می شوند.

سایر علل درد شکمی

در برخی موارد، درد شکم نشانه یک وضعیت پزشکی است که بدون مراقبت پزشکی فوری می تواند کشنده باشد. علل کمتر شایع درد شکم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• هیاتال فتق
• مسمومیت غذایی
• عفونت های انگلی
• هپاتیت (التهاب کبد)
• عفونت کلیه، بیماری یا سنگ
• سنگ کیسه صفرا (رسوبات سخت در کیسه صفرا)
• سرطان اندام، به ویژه سرطان معده، پانکراس یا روده
• شرایط قلبی، مانند آنژین آتیپیک یا نارسایی احتقانی قلب
• آپاندیسیت (پارگی آپاندیس) یا هر عضو پارگی شکمی دیگر
• کیست هایی که تهاجمی شده اند یا فضا یا عملکرد اندام را به خطر می اندازند.
• عفونت یا انفارکتوس اندام شکمی (زمانی که عضو به دلیل کمبود خون می میرد)

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

بیشتر موارد درد شکم جدی نیستند و علائم با مراقبت های اولیه خانگی مانند استراحت و آبرسانی ظرف چند ساعت تا چند روز برطرف می شوند. با این حال، درد شکمی حاد (ناگهانی و شدید) یا مزمن (طولانی مدت) اغلب نشانه شرایطی است که نیاز به مراقبت و درمان پزشکی دارد. علائمی که نیاز به مراقبت پزشکی دارند عبارتند از:

• علائم عفونت ادراری
• خستگی غیر قابل توضیح
• ترشحات غیر معمول واژن
• کاهش وزن غیر قابل توضیح
• خونریزی جزئی مقعدی یا خون در مدفوع
• درد مزمنی که پس از مصرف داروهای بدون نسخه ادامه می یابد یا پس از قطع داروهای تجویز شده عود می کند.
• تغییرات یا اختلالات در حرکات روده، مانند یبوست مزمن یا اسهال، که ظرف چند ساعت یا چند روز برطرف نمی شود.

علائمی که نیاز به مراقبت اورژانسی و فوری دارند، عبارتند از:

• ناتوانی در دفع ادرار
• غش کردن یا بیهوش شدن
• درد شدید که بسیار متمرکز است.
• دردی که به سرعت بدتر می شود.
• شکم بسیار دردناک و حساس به لمس است.
• مدفوع خونی یا سیاه که ممکن است چسبناک باشد.
• درد شدید شکم که با دراز کشیدن بسیار آرام بهبود می یابد.
• استفراغ غیرقابل کنترل، به خصوص اگر استفراغ شامل خون باشد.
• درد در قفسه سینه، به خصوص در اطراف دنده ها، که به داخل شکم کشیده می شود.
• درد ناگهانی و شدید، به خصوص اگر همراه با تب بیش از 102 درجه فارنهایت باشد.

اگرچه احتمال دارد این علائم نادر باشند، اما برای افرادی که این علائم را تجربه می کنند مهم است که به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی و فوری باشند.