عادت، رفتاری است که کودک شما بارها و بارها و تقریباً بدون فکر و اراده انجام می دهد. عادت های کودکان غالباً ممکن است شما را آزار دهد، اما معمولاً روش هایی برای اصلاح عادات کودکان وجود دارد. عادات کودکان، معمولاً شامل لمس قسمت هایی از صورت یا بدن آنها است. گاهی کودکان از عادت های خود آگاه هستند و گاهی خیر.
برخی از عادات رایج کودکان، عبارتند از:
- دندان قروچه
- ناخن جویدن
- کندن پوست لب ها
- مکیدن انگشت شست
- چرخاندن و کشیدن مو
- انگشت در بینی کردن
- جویدن اشیا مانند مداد و لباس
چرا عادت ها از کودکی شروع می شود؟
عادت ها، می توانند برای کودکان دلگرم کننده باشند. همانطور که کودکان نوپا مرحله کودکی را پشت سر می گذارند، عادت هایی مانند مکیدن انگشت شست می تواند راهی برای تسکین استرس یا اضطراب باشد. بعضی اوقات عادت ها به دلایل خاصی شروع می شوند اما با وجود از بین رفتن عامل، هنوز ادامه دارند.
شما الگوی فرزند خود هستید. اگر می بینید فرزندتان عادت خود را شروع می کنند، شاید از خود بپرسید که آیا این یکی از عادت های خودتان است؟ به عنوان مثال، ناخن جویدن ممکن است در یک خانواده به یک عادت تبدیل شود.
توجه: به نظر می رسد برخی از کودکان رفتارهای متداول اما کمی غیرمعمول را از خردسالی دارند. اما اکثرا تا پنج سالگی این رفتار را متوقف می کنند.
برخی رفتارها ممکن است به نظر عادت باشد اما علت پزشکی دارد. به عنوان مثال، اگر كودكی به طور ناگهانی شروع به كشیدن یا ضربه زدن به گوش خود كرد می تواند به این دلیل باشد كه به عفونت گوش مبتلا شده یا در حال دندان درآوردن است. بیشتر عادت ها به خودی خود از بین می روند. اما اگر عادت رفتار های فرزند شما مختل کننده شده است نیاز به درمان دارد.
- برای اصلاح عادات کودکان به تدریج به فرزند خود تذکر دهید.
- تشویق کودک برای ترک عادت ها موفقیت زیادی به همراه خواهد داشت.
- سعی کنید در مواقع بیکاری کودک خود را به انجام کار دیگری تشویق کنید.
- سعی کنید بفهمید چرا کودک شما این عادت را انجام می دهد و گزینه دیگری را جایگزین کنید.
- عادت ها می توانند به صورت جفت باشند، مانند مکیدن انگشت شست و کشیدن مو که به صورت جفت با هم رخ می دهند. هنگامی که فرزندتان مکیدن شست را ترک می کند، ممکن است کشیدن مو نیز متوقف شود.
چه موقع برای اصلاح عادات کودکان کمک بگیریم؟
مکیدن انگشت شست در حدود سه سالگی، می تواند به مشکلی برای رشد دندان های کودکان تبدیل شود. اگر کودک شما بعد از سه سالگی هم به این عادت ادامه می دهد با پرشک خود در مورد استفاده از روش های پیشگیرانه مانند گچ چسبنده یا یک محلول رنگ، مشورت کنید. این موارد باعث می شود انگشتان دست بد مزه شوند.
اگر فکر می کنید اضطراب، دلیل اصلی این عادت است، پس علت اضطراب را درمان کنید. با پزشک خانواده خود در مورد مراجعه به روانپزشک مشورت کنید. به عنوان مثال، یک روانشناس می تواند برای ترک این عادت چند مرحله ساده را به کودک شما آموزش دهد.
عادت یا تیک؟
تیک ها عادت نیستند. تیک ها انقباضات غیر ارادی عضله هستند. به عنوان مثال می توان به چشمک زدن مکرر یا حرکت تند بازو یا شانه اشاره کرد. گاهی تیک ها به دلیل شرایطی مانند سندرم توره یا استرس ایجاد می شوند.
کودک ممکن است بتواند تیک را برای مدت کوتاهی متوقف کند، اما وقتی کودک به فکر کنترل نباشد مجدد، برمی گردد. اگر احساس می کنید که تیک برای کودک شما ناراحت کننده است، بهتر است از یک روانپزشک کمک بگیرید.
عادات خوب برای کودکان مدرسه ای
در اینجا لیستی از عادات خوب برای دانش آموزان آورده شده است که باید با شروع در مدرسه آنها را آموزش دهید.
خوردن غذاهای سالم
اهمیت تغذیه سالم و اینکه چگونه غذاهای غیرمفید می توانند برای سلامتی مضر باشند را به فرزندتان توضیح دهید. گاهی اوقات نوع خانگی میان وعده های فست فود مانند رشته، ماکارونی و پیتزا را برای کودک خود تهیه کنید.
مودبانه نشستن سر سفره غذا
این عادت، قطعاً یکی از مهمترین نکاتی است که در بین لیست عادت های خوبی وجود دارد که کودک نیاز به آموزش آن دارد. اکنون زمان آن فرا رسیده است که کودک هنگام نشستن پشت میز شام مانند یک بزرگسال رفتار کند.
مسواک زدن دو بار در روز
بچه های کوچکتر در هنگام مسواک زدن اغلب تنبل هستند. چند دقیقه وقت بگذارید تا به او در مورد اهمیت مسواک زدن صحیح آموزش دهید. اگر قول مسواک زدن بلافاصله بعد از خوردن غذا را به شما داد، مسواک زدن را به یک فعالیت پر از سرگرمی تبدیل کنید و گاهی اوقات برخی غذاهای شیرین را به او بدهید.
خواب منظم
کودک خود را وادار کنید تا یک برنامه خواب صحیح تنظیم کند و این هنگامی که کودک شما به مدرسه می رود مهمترین مسئله خواهد بود. خودتان به یک ساعت خواب منظم مقید باشید.
بازی در فضای باز
هر روز برای برخی از فعالیت های جدید را در فضای باز با فرزند خود انجام دهید و او را به داشتن فعالیت بدنی تشویق کنید.
تمیز کردن اتاق
همیشه ایده خوبی است که کودک به تمیز کردن فضای اتاق شخصی بپردازد. اطمینان حاصل کنید که همه اسباب بازی ها، کتاب ها و وسایلش در مکان های مناسب خود قرار گرفته اند و هر روز 10 دقیقه را به این کار اختصاص دهید. می توانید با میان وعده مورد علاقه کودک به او پاداش دهید!
صرفه جویی در خرج کردن پول
اگر کودک شما به اندازه کافی بزرگ شده است و شما می توانید به او پول تو جیبی بدهید مسئولیت خرج کردن صحیح پول را به او بیاموزید. برای او یک قلک بگیرید. او را تشویق کنید که پولش را پس انداز و هزینه هایش را مدیریت کند.
بگویید “لطفا” و “متشکرم“
قانون اساسی دیگری که شما باید در این زمینه به کودک خود آموزش دهید مودب بودن است. “لطفا” و “متشکرم” کلمات جادویی هستند که می توانند بسیاری از مشکلات را بدون دردسر حل کنند و این همان چیزی است که دوست دارید کودک شما بداند.
همکاری
همکاری یکی از عادت های بسیار مهم برای کودکان مدرسه ای است. به او بیاموزید که چگونه همکاری با دیگران لذت را دو چندان می كند.
انداختن زباله در سطل زباله
برای کودک خود توضیح دهید که ریختن زباله در مکان های عمومی مانند پارک یا باغ نمادی از یک شهروند بد است. از او بخواهید که همیشه زباله را در سطل مخصوص ان بیندازد و نقش خودش را به عنوان یک شهروند متمدن ایفا کند.
به کودک خود کمک کنید، پیروی از این عادت های ساده، مطمئناً در پرورش عادت ها و شکل گیری شخصیت او بسیار کمک خواهد کرد. به او توضیح دهید که چگونه پیروی از این عادت های خوب و ساده در مدرسه باعث می شود او فرد بهتری باشد.
کودک شما باید این عادت ها را ترک کند.
مهارت ها و رفتارهای خوبی در زندگی وجود دارد مانند همیشه گفتن لطفا و تشکر از شما، همکاری و احترام به بزرگترها که بچه ها باید یاد بگیرند. از طرفی عادات عصبی و نامناسبی مانند جویدن ناخن یا پیچیدن مو هم وجود دارد. اصلاح عادات کودکان باعث بهبود ارتباط کودک با اطرافیان می گردد. در اینجا 10 عادت وجود دارد که باید به فرزندان خود کمک کنید تا فوراً ترک کنند.
صحبت کردن با دهان پر
هیچ چیز بدتر از این نیست که کسی با دهان پر صحبت کند. اگر متوجه شدید فرزندتان این کار را انجام می دهد، بلافاصله و به طور مکرر رفتار او را اصلاح کنید. ممکن است مدتی طول بکشد تا آنها دیگر این کار را نکنند. بچه ها تمایل دارند همیشه حرفی برای گفتن داشته باشند، و متوقف کردن آن ها برای تکمیل جویدن و بلعیدن غذا دشوار است.
پاک کردن بینی
به بچه های خود بیاموزید که برای پاک کردن بینی از دستمال استفاده کنند و در حمام یا یک مکان خصوصی و دور از سایرین این کار را انجام دهند.
آروغ زدن در جمع
در بعضی از فرهنگ ها، آروغ زدن با صدای بلند بعد از یک وعده غذایی قابل قبول است. و اگر در فرهنگ و خانواده شما اینگونه است، به آن احترام بگذارید. اما در غیر این صورت، سعی کنید چنین رفتاری را مهار کنید، مخصوصاً وقتی این اتفاق در اکثر اوقات رخ می دهد. مطمئن شوید که در صورت انجام غیر ارادی ان نیز ببخشید می گویند.
نپوشاندن دهان هنگام سرفه
از کودکی به فرزندان خود بیاموزید تا هنگام سرفه دهان خود را بپوشانند. اما نه با دست، بلکه با قسمت داخل آرنج لباسشان باید این کار را انجام دهد. سرفه و عطسه از موارد انتشار میکروب ها است. هرچه تعداد بیشتری از بچه ها یاد بگیرند که این کار را انجام دهند، بیماری های کمتری در مدارس گسترش می یابد و در نهایت به خانه شما نیز راه نمی یابند.
انداختن لباس های کثیف روی زمین
بچه ها گاهی به جای قرار دادن لباس در داخل سطل لباس آن را روی زمین، می اندازند.
پاک کردن دستانشان با لباس
بچه ها این عادت ناخوشایند را دارند که دست هایشان را با لباس هایشان پاک کنند، معمولاً با غذا و چیزهای دیگر مانند رنگ، خاک یا هر ماده دیگری که با آنها روبرو می شوند. حتماً یک دستمال یا حوله کاغذی به کودک خود بدهید. در هر وعده غذایی او را تشویق کنید تا نه تنها دهان، بلکه دستان خود را نیز پاک کنند. و یک دستمال یا پارچه برای پاک کردن دست در هنگام فعالیتهای دیگر مانند نقاشی تهیه کنید.
عدم نوشیدن آب به میزان کافی
سخت است که کودک بتواند بدون نیاز به تشنگی آب بنوشد. در صورت مصرف آبمیوه، نوشیدن آب برای آنها سخت تر خواهد شد. عدم نوشیدن آب کافی، منجر به مشکلات زیادی از کمبود آب بدن تا یبوست، خشکی لب و حتی مشکلات دندانی می شود.
تاخیر در انجام کارها
به تعویق انداختن کارها می تواند به سرعت به یک عادت بد تبدیل شود، بنابراین شما باید فرزندان خود را در مسیر صحیح قرار دهید تا تمام کارهایی را که باید انجام شود سریع انجام دهند و زمان بر نشود.
جویدن ناخن یا کندن موها
بسیاری از کودکان وقتی احساس ناامنی، اضطراب یا عصبی شدن می کنند ناخن های خود را می جوند و این کار به تدریج تبدیل به عادت می شود. عادت کشیدن مو ها بیشتر در دختران دیده می شود. این می تواند منجر به ریزش مو شود. آنها خیلی وقتها که حوصله شان سر می رود این کار را انجام می دهند.
لمس بدن
کودکان عاشق لمس و کشف بدن خود هستند. آنها وقتی به قسمت های خصوصی خود دست می زنند احساس خوبی دارند. اما وقتی این کار را در جمع انجام می دهند کاملاً شرم آور می شود. وقتی که او این کار را در جمع انجام می دهد سعی کنید حواس او را پرت کنید.
مکیدن انگشت شست
برخی از کودکان هنگام خواب آلودگی یا خستگی شست خود را می مکند. هرچند انجام این کار به آنها راحتی زیادی می دهد اما می تواند منجر به درد یا عفونت شست و مشکلات دندانی شود.
استفاده از تنقلات به جای غذای اصلی
بعضی از بچه ها عادت دارند از تنقلات به جای غذای اصلی استفاده کنند. در نتیجه آنها در زمان وعده های غذایی احساس گرسنگی نمی کنند. برنامه مناسبی برای وعده های غذایی تعیین کنید. میان وعده هایی را که سیرکننده و مقوی هستند به کودک خود پیشنهاد دهید و او را از غذای ناسالم دور نگه دارید.
دروغ گفتن
کودکان معمولاً برای فرار از مجازات دروغ می گویند. هنگام دروغ گفتن آنها را سرزنش نکنید. به آنها بگویید انجام این کار اشتباه است و وقتی آنها حقیقت را می گویند از آنها تعریف و تمجید کنید و پاداش دهید.
سرزنش خود
بعضی از کودکان آنقدر نسبت به خود احساس ناامیدی دارند که همواره خود را سرزنش می کنند. به کودک کمی وقت بدهید و او را تشویق کنید.
فحش دادن
کودکان هنگامی که به شدت از چیزی ناراحت هستند شروع به استفاده از زبان توهین آمیز کرده و احساس می کنند این یک کار درست است اما باید هر چه زودتر این عادت را ترک کنند. کلمات بد در مقابل فرزندانتان استفاده نکنید چون آن ها از شما یاد می گیرند.
اگر می خواهید فرزندانتان از شر عادت های بد خود خلاص شوند، حتماً الگوی خوبی برای آن ها باشید.
آخرین دیدگاهها