علائم سرطان پانکراس

هنگامی که صحبت از علائم انواع سرطان می شود، تشخیص و شناسایی سرطان پانکراس (Pancreatic cancer) چالش خاصی را ایجاد می کند. این بیماری که اغلب به عنوان یک بیماری خاموش شناخته می شود، معمولاً هیچ علامت و نشانه ظاهری را در مراحل اولیه خود نشان نمی دهد. پزشکان معمولاً نمی توانند تومور اولیه را در طول یک دوره معمول فیزیکی احساس یا تشخیص دهند.

لوزالمعده که در عمق شکم قرار دارد ، در پشت بسیاری از اندام ها از جمله معده، روده کوچک، کبد، طحال، کیسه صفرا و مجاری صفراوی پنهان می شود. بنابراین، اگر یک تومور سرطانی در لوزالمعده ایجاد شود، ممکن است تا زمانی که بیش از حد بزرگ نشود متوجه آن نشوید.

در زمان شروع علائم، سرطان ممکن است فراتر از پانکراس شما به سایر قسمت های بدن شما انتشار یافته باشد. در مورد سرطان‌های دیگر، مانند سرطان سینه یا سرطان روده بزرگ، بیماران می‌توانند بدون در نظر گرفتن اینکه آیا علائم را تجربه می‌کنند، غربالگری‌های روتین از جمله ماموگرافی و کولونوسکوپی را انجام دهند. اما این نوع آزمایش ها برای سرطان پانکراس در دسترس نیستند.

مطالعه بیشتر: ارتباط لوزالمعده و دیابت

علائم و نشانه های اولیه سرطان پانکراس

هنگامی که علائم تومور لوزالمعده برای اولین بار ظاهر می شود، اغلب شامل یرقان یا زرد شدن پوست و سفیدی چشم می شود که به دلیل بیلی روبین بیش از حد ایجاد می شود. کاهش وزن ناگهانی، نیز یکی از علائم هشدار دهنده اولیه سرطان پانکراس است. سایر علائم سرطان لوزالمعده عبارتند از:

• ادرار تیره رنگ
• خارش پوست
• از دست دادن اشتها
• کیسه صفرا متورم
• لخته شدن خون
• دیابت
• مشکلات گوارشی، از جمله مدفوع غیر طبیعی، حالت تهوع یا استفراغ
• درد در قسمت فوقانی شکم که ممکن است به پشت نیز کشیده شود.

جهت ویزیت غیرحضوری و فوری با متخصص داخلی و غدد همین الان کلیک کنید.

زردی:

زردی، زرد شدن پوست و چشم است و همچنین ممکن است باعث خارش پوست، ادرار تیره و مدفوع روشن یا چرب شود. این وضعیت معمولاً نتیجه شرایطی مانند هپاتیت یا سنگ کیسه صفرا است. در حالی که زردی معمولاً توسط سرطان لوزالمعده ایجاد نمی شود. معمولاً یکی از اولین علائم سرطان پانکراس است و تقریباً همیشه در بیماران سرطان پانکراس مشاهده می شود.

به طور معمول، کبد صفرا را آزاد می کند که حاوی بیلی روبین (ماده ای به رنگ زرد مایل به قهوه ای تیره است که در کبد تولید می شود). در طول هضم، صفرا از طریق مجرای صفراوی مشترک به روده ها می رود تا تجزیه چربی ها را تسهیل کند، سپس در نهایت از طریق مدفوع دفع می شود.

اما اگر مجرای صفراوی مشترک مسدود شود (مثلاً از توموری که از سر لوزالمعده شروع می شود)، ممکن است بیلی روبین ایجاد و باعث زردی شود. در برخی موارد، حتی تومورهای کوچک ممکن است روی مجرا فشار بیاورند و پزشکان را قادر می‌سازد تا سرطان را در مراحل اولیه پیدا کنند.

گفته می‌شود، سرطان‌هایی که از تنه یا دم پانکراس شروع می‌شوند، تا زمانی که از طریق پانکراس و در برخی موارد به سایر اندام‌ها منتشر نشده باشند، روی مجرا فشار نمی‌آورند.

درد بالای یا وسط شکم یا کمر:

درد شکم یکی از علائم شایع سرطان لوزالمعده است، زیرا تومورهایی که نسبتاً بزرگ شده اند شروع به فشار بر اندام های مجاور می کنند و باعث ناراحتی و درد می شوند. همچنین شایع است که این سرطان ها باعث ایجاد درد در کمر بیمار می شوند که معمولاً در نتیجه انتشار به اعصاب اطراف پانکراس است.

با این حال، کمردرد و شکم ممکن است به غیر از سرطان لوزالمعده نشان دهنده شرایط دیگری نیز باشد، بنابراین اگر درد دارید، مهم است که با پزشک خود مشورت کنید.

تهوع و استفراغ:

بیمارانی که دارای تومورهایی هستند که نزدیک به انتهای معده رشد کرده و ممکن است تا حدی مسیر طبیعی غذا را از طریق دستگاه گوارش مسدود کند، احتمال دارد پس از صرف غذا دچار حالت تهوع، استفراغ و افزایش درد شوند.

تورم کیسه صفرا یا کبد:

هنگامی که یک تومور مجرای صفراوی را مسدود می کند، کیسه صفرا ممکن است با صفرای اضافی پر شود و رشد کند. در این صورت، پزشک ممکن است بتواند تورم (یک توده بزرگ زیر قفسه سینه سمت راست) را در طی یک معاینه معمول پیدا کند. در غیر این صورت، این تومورها ممکن است در آزمایشات تصویربرداری مانند اسکن توموگرافی کامپیوتری (CT) یا تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) ظاهر شوند.

کبد نیز ممکن است متورم شود، به خصوص اگر سرطان در آنجا انتشار یافته باشد.

سایر علائم سرطان پانکراس ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• خستگی
• مدفوع چرب و آبکی
• خارش پوست
• لخته شدن خون
• ادرار به رنگ تیره
• درد شکمی که به پشت کشیده می شود.
• زرد شدن پوست و سفیدی چشم (زردی)
• از دست دادن اشتها یا کاهش وزن ناخواسته
• تشخیص جدید دیابت یا مشکل در کنترل دیابت

مطالعه بیشتر: پانکراتیت چیست؟

در صورت لزوم همین الان با متخصص گوارش در پزشکت تلفنی مشورت کنید.

انواع سرطان پانکراس

بسته به اینکه سرطان بر عملکرد های غدد برون ریز و یا غدد درون ریز اثر می گذارد، دو نوع مختلف سرطان لوزالمعده وجود دارد.

سرطان لوزالمعده غدد برون ریز

بیشتر سرطان لوزالمعده از سلول هایی که مجاری لوزالمعده را پشتیبانی می کنند شروع می شود. به این نوع سرطان، آدنوکارسینوم پانکراس یا سرطان اگزوکرین لوزالمعده گفته می شود. آن ها می توانند بدخیم یا خوش خیم باشند، اما بیشتر تومورهای پانکراس بدخیم یا سرطانی هستند.

سرطان لوزالمعده غدد درون ریز

در موارد کمتری، سرطان می تواند در سلول های تولید کننده هورمون یا سلول های عصبی و غده لوزالمعده تشکیل شود. به این نوع سرطان ها تومورهای عصبی و لوزالمعده پانکراس، تومورهای سلول های جزایر یا سرطان غدد لوزالمعده گفته می شود. این نام از نوع سلول تولید کننده هورمون در جایی که سرطان شروع می شود، گرفته شده است.

آن ها شامل موارد زیر هستند:

• انسولینوم (انسولین)
• گلوکاگونون (گلوکاگون)
• گاسترینوما (گاسترین)
• سوماتوستاتینوما (سوماتوستاتین)
• VIPomas پپتید وازواکتیو روده یا VIP

مطالعه بیشتر:نارسایی برون ریز پانکراس

دیابت و سرطان پانکراس

در حالی که دیابت در حال توسعه کمتر شایع است، ممکن است نشانه سرطان پانکراس باشد، به ویژه در بیمارانی که سن بالاتری دارند و دیابت دارند به طور ناگهانی بروز می کند.

گاهی اوقات، سرطان لوزالمعده ممکن است به سلول های لوزالمعده آسیب برساند که به تولید انسولین (هورمون تنظیم کننده قند خون شما که در پانکراس ساخته می شود) کمک می کند و منجر به قند خون بالا و دیابت می شود.

ابتلا به دیابت همچنین ممکن است خطر ابتلا به سرطان پانکراس را افزایش دهد . به گفته انجمن سرطان آمریکا، اگر دیابت نوع 2 دارید یا چندین سال است که دیابت داشته اید، ممکن است بیشتر از افراد مبتلا به دیابت نوع 1 در معرض خطر ابتلا به این سرطان باشید. دانشمندان دقیقاً نمی دانند که چرا سرطان پانکراس به طور کلی در افراد دیابتی شایع تر است. اما مهم است که به خاطر داشته باشید که داشتن دیابت نشانه مطمئنی برای ابتلا به سرطان پانکراس نیست.

علائم سرطان پانکراس در مردان

بر اساس انجمن سرطان آمریکا (ACS)، سرطان پانکراس 3 درصد از سرطان ها را در ایالات متحده تشکیل می دهد. با این حال، 7 درصد از مرگ و میرهای ناشی از سرطان را تشکیل می دهد.

با وجود اینکه یکی از کشنده ترین سرطان ها است، موسسه ملی سرطان اشاره می کند که میزان بقای آن در 40 سال گذشته به طور پیوسته افزایش یافته است. در سال 1975، نرخ بقای نسبی 5 ساله تنها 3.1 درصد بود. تا سال 2013 به 10.8 درصد رسیده بود.

افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده پیش آگهی ضعیف تری دارند. اما آگاهی بیشتر از علائم و بهبود در تشخیص زودهنگام به بهبود میزان بقا کمک می کند.

علائم اغلب تا زمانی که سرطان به طور گسترده رشد نکند یا به سایر اندام ها انتشار پیدا کند، ایجاد نمی شود. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، معمولاً شامل زردی، درد شکم و کاهش وزن ناخواسته می شوند.

علائم در مردان و زنان مشابه است. با این حال مردان در معرض کمی افزایش خطر ابتلا به سرطان پانکراس هستند. بررسی ها نشان می دهد که 5.5 در هر 100000 مرد و 4.0 در هر 100000 زن به سرطان پانکراس در ایالات متحده مبتلا می شوند.

هنگامی که علائم ظاهر می شوند، تشخیص آنها دشوار است. طبق یک بررسی، حدود 70 درصد افراد در زمان تشخیص زردی بدون درد دارند. یرقان زرد شدن پوست و سفیدی چشم است. کاهش وزن ناخواسته در حدود 90 درصد افراد رخ می دهد و حدود 75 درصد دچار درد شکم می شوند.

آیا علائم سرطان پانکراس در زنان با مردان متفاوت است؟

علائم سرطان پانکراس در زنان و مردان یکسان است. اما ممکن است تفاوت‌هایی در نحوه واکنش مردان و زنان به درمان وجود داشته باشد.

یک مطالعه در سال 2022 نشان داد که در یک گروه 7470 نفری مبتلا به سرطان لوزالمعده که به اندام‌های دورتر سرایت کرده است، میزان بقای کلی زنان کمی بهتر از مردان بود. با این حال، این تنها 0.3 ماه یا حدود 9 روز بود.

مطالعه بیشتر: ساختار و عملکرد پانکراس

تشخیص سرطان پانکراس

در صورتی که پزشک معالج به سرطان پانکراس مشکوک شود می تواند برای ارزیابی و تشخیص بهتر آزمایشات زیر را پیشنهاد دهد:

• تست های تصویربرداری مانند اسکن سونوگرافی، توموگرافی کامپیوتری (CT)، تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) و گاهی اوقات، توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و سونوگرافی آندوسکوپی (EUS) برای تهیه تصاویر از اندام های داخلی از جمله لوزالمعده
• نمونه برداری و بیوپسی لوزالمعده از طریق آندوسکوپ، در بیوپسی لوزالمعده به ندرت از آسپیراسیون سوزن ریز استفاده می شود.
• آزمایش خون، برای بررسی های پروتئین های خاص (نشانگر تومور). یک آزمایش نشانگر تومور که در سرطان لوزالمعده مورد استفاده قرار می گیرد، CA19-9 نام دارد که در درک چگونگی واکنش سرطان به درمان مفید است. اما این آزمایش همیشه قابل اعتماد نیست زیرا برخی از افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده سطح CA19-9 بالایی ندارند.

مطالعه بیشتر: آزمایش خون پانکراتیت

پیشگیری سرطان پانکراس

برای پیشگیری از ابتلا به این بیماری، می توانید راهکارهای زیر را در نظر بگیرید:

• ترک سیگار
• حفظ وزن سالم
• رعایت رژیم غذایی پر از میوه، سبزیجات و غلات

در صورت داشتن سابقه خانوادگی سرطان پانکراس، بهتر است با یک مشاور ژنتیک مشورت کنید. او می تواند سابقه خانوادگی شما را بررسی و در صورت لزوم یک آزمایش ژنتیکی را برای ارزیابی میزان خطر ابتلا به سرطان، تجویز کند.

مطالعه بیشتر: غذاهای مناسب برای سلامت پانکراس

درمان سرطان پانکراس

انواع درمان سرطان لوزالمعده بستگی به مرحله و موقعیت سرطان و همچنین به وضعیت سلامتی و ترجیحات شخصی بیمار دارد. برای بیشتر افراد، اولین هدف از درمان سرطان لوزالمعده از بین بردن سرطان در صورت امکان می باشد. انواع درمان ممکن است شامل جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی یا ترکیبی از این موارد باشد. در صورت پیشرفت سرطان لوزالمعده احتمالاً این درمان ها فایده ای ندارند و پزشک بر روی تسکین علائم (مراقبت تسکین دهنده) تمرکز خواهد کرد.

سه عمل جراحی اصلی که می تواند به افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده کمک کند، عبارتند از:

جراحی تومورها در لوزالمعده. در شرایطی که سرطان قسمت لوزالمعده را درگیر کرده باشد، ممکن است بیمار تحت یک عمل Whipple (پانکراتریکودوودنکتومی) قرار بگیرد. عمل Whipple یک جراحی دشوار برای برداشتن سر لوزالمعده، قسمت اول روده کوچک (اثنی عشر)، کیسه صفرا، بخشی از مجرای صفراوی و غدد لنفاوی مجاور است. در برخی شرایط، بخشی از معده و روده بزرگ هم ممکن است برداشته شود. جراح قسمت های باقی مانده از لوزالمعده، معده و روده را مجدداً به یکدیگر وصل می کند تا به بیمار امکان هضم غذا را بدهد. روش Whipple یک روش پیچیده و خطرناک است و عوارض آن شامل نشت، عفونت، خونریزی و اختلالات معده است.

پانکراس دیستال. جراح، دم لوزالمعده و بعضی اوقات سایر قسمت های لوزالمعده را به همراه طحال خارج می کند. پزشک معمولاً این روش را برای درمان سلول های جزایر یا تومورهای عصبی و غدد درون ریز توصیه می کند.

پانکراتکتومی توتال. جراح، کل لوزالمعده و طحال را جراحی و از بدن خارج می کند. زندگی بدون لوزالمعده امکان پذیر است، اما امکان دارد بیمار به طور مادام العمر نیاز به مصرف انسولین و آنزیم های جایگزین داشته باشد، چون در این شرایط بدن دیگر سلول های انسولین تولید نمی کند.

جراحی تومورهای موثر بر رگ های خونی مجاور

بسیاری از افراد مبتلا به سرطان پیشرفته لوزالمعده در صورتی که تومورهای آنها رگ های خونی مجاور را درگیر کرده باشد، واجد شرایط انجام عمل Whipple یا سایر جراحی های پانکراس نیستند. در این شرایط جراحان باتجربه در مراکز پزشکی بسیار تخصصی می توانند نوع خاصی از عمل جراحی لوزالمعده را انجام دهند که شامل از بین بردن و بازسازی رگ های خونی آسیب دیده می باشد.

هر یک از این جراحی ها خطر خونریزی و عفونت را به همراه دارد و برخی از افراد بعد از جراحی، حالت تهوع و استفراغ را تجربه می کنند. بهبودی طولانی بعد از هر یک از این روش ها تا حدودی طولانی مدت می باشد. تحقیقات گسترده نشان می دهد که عمل جراحی سرطان لوزالمعده که توسط جراحان باتجربه در مراکز انجام می شود عوارض کمتری دارد، بر همین اساس بیماران باید قبل از جراحی در مورد تجربه جراح و بیمارستان در زمینه جراحی سرطان لوزالمعده تحقیق کنند.

مطالعه بیشتر: زندگی بدون پانکراس

شیمی درمانی:

شیمی درمانی از داروهایی برای کمک به از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. این داروها می توانند به داخل ورید، تزریق یا به صورت خوراکی مصرف شوند. ممکن است بیمار یک داروی شیمی درمانی یا ترکیبی از آن ها را دریافت کند. شیمی درمانی همچنین می تواند با پرتودرمانی ترکیب شود. به طور معمول شیمی درمانی برای معالجه سرطان از لوزالمعده که در اندام های دیگر پخش نشده، استفاده می شود. در مراکز تخصصی پزشکی، این ترکیب ممکن است قبل از عمل برای کوچک کردن تومور استفاده شود. بعضی اوقات پس از عمل برای کاهش خطر بازگشت سرطان لوزالمعده هم کاربرد دارد. در مبتلایان به سرطان لوزالمعده و سرطان پیشرفته که به سایر قسمت های بدن سرایت کرده، ممکن است از شیمی درمانی برای کنترل رشد سرطان، تسکین علائم و پیش آگهی بهتر بیماری استفاده شود.

پرتو درمانی:

پرتودرمانی، از پرتوهای پرانرژی برای تخریب سلول های سرطانی استفاده می کند و ممکن است قبل از عمل جراحی سرطان، یا اغلب در ترکیب با شیمی درمانی انجام بگیرد. در مواردی که سرطان با جراحی درمان نشود پزشک می تواند ترکیبی از پرتودرمانی و شیمی درمانی را توصیه کند. در برخی شرایط، از پروتون درمانی می توان برای درمان سرطان لوزالمعده استفاده کرد و ممکن است در مقایسه با پرتودرمانی استاندارد عوارض جانبی کمتری داشته باشد.

آزمایشات بالینی:

کارآزمایی های بالینی مطالعاتی برای آزمایش درمان های جدید مانند سیستم درمانی و روش های جدید در مورد جراحی یا پرتودرمانی است. آزمایشات بالینی مربوط به سرطان لوزالمعده ممکن است به بیمار فرصت دهد که درمان جدید هدفمند، داروهای شیمی درمانی، درمان های ایمونوتراپی یا واکسن ها را امتحان کنند. آزمایشات بالینی نمی توانند یک درمان تضمینی مناسبی باشند و ممکن است عوارض جانبی جدی یا غیر منتظره ای را همراه داشته باشد.

مراقبت حمایتی (تسکین دهنده):

مراقبت تسکین دهنده، مراقبت های پزشکی تخصصی است که بر روی تسکین درد و سایر علائم یک بیماری جدی تمرکز دارد. مراقبت تسکینی توسط تیم های پزشکان، پرستاران، مددکاران اجتماعی و سایر متخصصان متخصص آموزش دیده ارائه می شود. هدف این تیم ها بهبود کیفیت زندگی افراد مبتلا به سرطان و خانواده های آن ها است. بیمار در شرایط استفاده از این شرایط ممکن است احساس بهتر و طول عمر بیشتری داشته باشند.

روش های مکمل درمانی:

برخی از رویکردهای پزشکی یکپارچه و جایگزین ممکن است در بهبود علائم بیمار موثر باشند. افراد مبتلا به سرطان غالباً دچار پریشانی زیادی می شوند که حتی این پریشانی می تواند منجر به بروز اختلالات خواب، عصبانیت و ناراحتی بیشتر شود. برخی تحقیقات نشان می دهد که پریشانی در افراد مبتلا به سرطان لوزالمعده بیشتر از افراد مبتلا به سایر انواع سرطان است. بیماران بهتر است در مورد احساسات خود با پزشک مشورت کنند.

علاوه بر آن روش های درمانی جایگزین زیر می توانند در مقابله با این پریشانی موثر باشند:

• ورزش
• مراقبه
• طب سوزنی
• هنر درمانی
• ماساژ درمانی
• موزیک درمانی
• تکنیک های آرامش

بیمارانی که به این گزینه های درمانی علاقه دارید با پزشک خود مشورت کنند.

در صورت راهنمایی بیشتر در زمینه سرطان لوزالمعده و روش های درمانی آن 

با متخصصان آنلاین در پزشکت تلفنی مشورت نمایید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

داشتن علائم سرطان لوزالمعده لزوماً به معنای ابتلا به سرطان نیست. خدمات بهداشت ملی توصیه می کند که در صورت بروز  علائم زیر به پزشک مراجعه کنید:

• شما در طی 6 تا 12 ماه بدون تلاش مقدار قابل توجهی از وزن خود را از دست می دهید.
• علائم دیگری از سرطان لوزالمعده دارید که پس از حدود 2 هفته بهبود نمی یابند.
• شما شرایطی دارید که باعث علائم گوارشی می شود که در عرض 2 هفته بهتر نمی شوند.

اهمیت تشخیص زودهنگام سرطان پانکراس

تشخیص زودهنگام سرطان لوزالمعده برای بهبود دیدگاه شما حیاتی است. شناسایی و درمان سرطان در مراحل اولیه شانس بسیار بیشتری برای امید به زندگی می دهد. با توجه به ACS ، نرخ بقای نسبی 5 ساله زمانی که سرطان به پانکراس محدود می شود، 42 درصد است. اگر به اندام های دور سرایت کند این میزان به 3 درصد کاهش می یابد.

برخی از گروه‌های مردم دسترسی محدودی به مراقبت‌های بهداشتی دارند که ممکن است بر نتایج درمان تأثیر بگذارد.

تحقیقات انجام شده در سال 2021 نشان داد که افراد با وضعیت اجتماعی-اقتصادی پایین‌تر به دلیل نابرابری در دسترسی به مراقبت‌های بهداشتی، نتایج بدتری از سرطان پانکراس دارند. آنها همچنین با احتمال کمتری برای درمان سرطان لوزالمعده تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند، حتی زمانی که توصیه می‌شود.

سخن آخر

سرطان پانکراس اغلب در مراحل اولیه علائمی ایجاد نمی کند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، اغلب شامل کاهش وزن ناخواسته، زردی و درد شکم می شوند. اگر علائمی دارید که می تواند نشان دهنده سرطان لوزالمعده باشد، اگر بعد از حدود 2 هفته از بین نرفت، ایده خوبی است که به پزشک خود مراجعه کنید. تشخیص سرطان لوزالمعده قبل از گسترش، بهترین شانس درمان موفقیت آمیز را به شما می دهد.