بیماری های سیستم ادراری، علت های زیادی داند. از شایع ترین علل بیماری های ادراری می توان به عفونت های مقاربتی مانند سوزاک و کلامیدیا اشاره کرد. سایر عوامل عفونی می توانند باعث عفونت مجرای ادراری، مثانه یا کلیه شوند. تحریک یا تروما به عنوان یکی از شایع ترین علل بیماری های ادراری می تواند باعث التهاب مجرای ادرار شود. بی اختیاری ادرار می تواند به دلیل ضعف عضلات در لگن یا اطراف مجرای ادراری یا اختلالات سیستم عصبی باشد. احتباس ادرار ممکن است از ناهنجاری های سیستم عصبی، بزرگ شدن پروستات یا انسداد مجرای ادرار ناشی شود. علل برخی از انواع اختلالات ادراری مانند سیستیت بینابینی، سنگ کلیه و سرطان مجاری ادراری مشخص نیست.
اما به طور کلی علل شایع اختلالات ادراری، عبارتند از:
- کم آبی
- بیماری های کلیوی
- بزرگ شدن پروستات
- تروما یا آسیب دیدگی
- بیماری های مقاربتی
- عفونت دستگاه ادراری
- سندرم پس از وازکتومی
- سنگ کلیه یا مجاری ادراری
- تومورها یا تومورهای خوش خیم
- سیستیت بینابینی شرایط مربوط به التهاب مزمن مثانه
بسیاری از بیماری ها دستگاه ادراری را تحت تاثیر قرار می دهند. بیماری های دستگاه ادراری برخی مربوط به کلیه و برخی مربوط به بخش های غیر کلیوی دستگاه ادراری می شوند؛ اما هر یک از بیماری های شایع دستگاه ادراری ممکن است علت های خاصی داشته باشند، از جمله:
علل سنگ کلیه
سنگ کلیه معمولاً هیچ دلیل قطعی و منفردی ندارد، اگرچه چندین عامل ممکن است خطر ابتلا به سنگ کلیه را افزایش دهند. سنگ کلیه هنگامی ایجاد می شود که ادرار شما حاوی مواد کریستالی زیادی مانند کلسیم، اگزالات و اسید اوریک باشد. در عین حال، ادرار ممکن است فاقد موادی باشد که از جمع شدن کریستال ها جلوگیری می کند و محیطی ایده آل برای تشکیل سنگ کلیه بوجود آورد.
علل نارسایی کلیه
نارسایی کلیه می تواند نتیجه چندین بیماری یا علل مختلف باشد. به طور معمول علت اصلی نوع نارسایی کلیه را تعیین می کند. افرادی که بیشتر در معرض خطر هستند، معمولاً یک یا چند دلیل زیر دارند:
از دست دادن جریان خون به کلیه ها
از دست رفتن ناگهانی جریان خون به کلیه های شما می تواند نارسایی کلیه را در پی داشته باشد. برخی از شرایطی که باعث از بین رفتن جریان خون به کلیه ها می شود عبارتند از:
- کم آبی
- حمله قلبی
- بیماری قلبی
- سوختگی شدید
- یک واکنش آلرژیک
- زخم کبد یا نارسایی کبد
- یک عفونت شدید مانند سپسیس
- فشار خون بالا و داروهای ضد التهابی
مشکلات دفع ادرار
هنگامی که بدن شما نمی تواند ادرار را از بین ببرد، سموم بدن ایجاد می شوند. بعضی از سرطانها می توانند معابر ادرار را مسدود کنند، مانند:
- مثانه
- روده بزرگ
- پروستات (شایع ترین نوع در مردان)
سایر شرایط می تواند در ادرار اختلال ایجاد کند و احتمالاً منجر به نارسایی کلیه شود، از جمله:
- عفونت
- سنگ کلیه
- مواد مخدر و الکل
- دیابت کنترل نشده
- پروستات بزرگ شده
- آنتی بیوتیک های خاصی
- لخته های خون در مجاری ادراری
- واسکولیت، التهاب رگ های خونی
- آسیب به اعصابی که مثانه را کنترل می کند
- گلومرولونفریت، التهاب رگهای خونی کوچک کلیه ها
- مولتیپل میلوما، سرطان سلول های پلاسما در مغز استخوان
- رنگ های مورد استفاده در برخی از آزمایشات تصویربرداری
- اسکلرودرما، یک بیماری خود ایمنی است که بر روی پوست شما تأثیر می گذارد.
- ترومبوسیتوپنیک پورپورا، اختلالی که باعث لخته شدن خون در عروق کوچک می شود.
- داروهای شیمی درمانی که سرطان و برخی از بیماریهای خود ایمنی را درمان می کند.
- لوپوس (یک بیماری خود ایمنی است که می تواند باعث التهاب بسیاری از اعضای بدن شود).
- سندرم اورمیک همولیتیک (تجزیه گلبول های قرمز به دنبال عفونت باکتریایی، معمولاً در روده ها)
علت نفروپاتی دیابتی
نفروپاتی دیابتی هنگامی رخ می دهد که دیابت به رگ های خونی و سایر سلول های کلیه آسیب برساند. کلیه های حاوی میلیون ها خوشه رگ خونی ریز (گلومرول) است که سموم را از خون دفع می کنند. آسیب شدید به این رگ های خونی می تواند منجر به نفروپاتی دیابتی، کاهش عملکرد کلیه و نارسایی کلیه شود. نفروپاتی دیابتی یک عارضه شایع دیابت نوع 1 و نوع 2 است. با گذشت زمان، دیابت کنترل نشده می تواند به خوشه های رگهای خونی در کلیه ها آسیب برساند که باعث تجمع سموم در خون می شود. تجمع سموم در خون می تواند به آسیب کلیه منجر شود و فشار خون زیادی ایجاد کند. فشار خون بالا می تواند با افزایش فشار در سیستم فیلتر ظریف کلیه ها باعث آسیب بیشتر کلیه شود.
علل عفونت کلیه
یک عامل اصلی برای عفونت ها باکتریایی Escherichia coli است. این باکتری ها در روده یافت می شوند و می توانند از طریق مجرای ادراری وارد آن شود. این باکتری ها از آنجا به مثانه و کلیه ها تکثیر و انتشار می یابند. باکتریهای حاصل از عفونت در نقاط دیگر بدن میتوانند از طریق گردش خون به کلیه منتقل و باعث بروز عفونت کلیه شوند. با اینکه این امر معمول نیست، ولی احتمال وقوع آن وجود دارد. بهعنوان مثال ممکن است مفصل یا دریچهی قلب مصنوعی عفونت کند و در نهایت موجب بروز عفونت کلیه شود. همچنین عفونت کلیه میتواند پس از جراحی کلیه بروز کند، ولی احتمال آن کم است.
علت سرطان کلیه
هنوز مشخص نیست که چه عواملی باعث سرطان های کلیوی می شود. پزشکان می دانند که سرطان کلیه از زمانی آغاز می شود که برخی از سلول های کلیوی در DNA خود تغییراتی (جهش) ایجاد می کنند. DNA سلول حاوی دستورالعملهایی است که به سلول می گوید چه کاری باید انجام شود. سلول های غیرطبیعی تجمع یافته توموری را تشکیل می دهند که می تواند فراتر از کلیه باشد. بعضی از سلول ها می توانند در قسمتهای دوردست بدن متلاشی شوند و انتشار یابند (متاستاز شوند).
علت عفونت ادراری
عفونت ادراری معمولاً هنگام ورود باکتری ها از مجرای ادراری ایجاد می شود و باکتری ها در مثانه شروع به رشد و تکثیر می کند. اگرچه سیستم ادراری از ورود باکتری های تا حد ممکن جلوگیری می کند، اما گاهی دفاع سیستم ادراری کافی و پاسخگو نیست، باکتری ها با ورود به دستگاه ادراری باعث عفونت در مجاری ادراری می شوند.
بی اختیاری ادراری
بی اختیاری ادرار یک بیماری نیست، بلکه یک علامت است و می تواند ناشی از عادت های روزمره، زمینه های پزشکی یا مشکلات جسمی باشد. برخی نوشیدنی ها، غذاها و داروهای خاص ممکن است به عنوان دیورتیک عمل کنند مثانه شما را تحریک کرده و حجم ادرار را افزایش دهد.
آنها شامل موارد زیر هستند:
- الکل
- کافئین
- شکلات
- مرکبات
- فلفل تند
- نوشیدنی های گازدار
- دوزهای زیادی ویتامین C
- شیرین کننده های مصنوعی
- غذاهایی که سرشار از ادویه، قند یا اسید
- داروهای فشار خون، آرام بخش ها و شل کننده های عضلانی
علل قابل درمان در بی اختیاری ادرار، عبارتند از:
عفونت مجاری ادراری. عفونت ها می توانند مثانه شما را تحریک کنند و بی اختیاری ادرار شوند.
یبوست. سخت و فشردگی مدفوع در راست روده باعث تکرر ادرار می شود.
بی اختیاری ادرار به علت مشکلات و یا تغییرات جسمی هم رخ می دهد از جمله:
بارداری. تغییرات هورمونی و افزایش وزن جنین می تواند منجر به بی اختیاری استرسی شود.
زایمان. زایمان طبیعی می تواند ماهیچه های مورد نیاز برای کنترل مثانه را تضعیف کند و همچنین به اعصاب مثانه و بافت پشتی آسیب برساند و منجر به افتادگی (منجر به افتادگی پرولاپس مثانه) در لگن شود.
یائسگی. پس از یائسگی زنان استروژن کمتری تولید می کنند، کاهش این هورمون می تواند بی اختیاری ادرار را تشدید کنند.
هیسترکتومی یا برداشتن رحم. هر جراحی که در سیستم تولید مثل زن ایجاد می شود، از جمله برداشتن رحم یا هیسترکتومی، ممکن است به عضلات پشتی لگن آسیب وارد کرده و منجر به بی اختیاری شود.
پروستات بزرگ شده. بی اختیاری در مردان به خصوص در سالمندان غالباً ناشی از بزرگ شدن غده پروستات است
علت سرطان پروستات
بی اختیاری ادرار. بی اختیاری ادرار در مردان می تواند با سرطان پروستات درمان نشده همراه باشد؛ اما بیشتر اوقات، بی اختیاری ادرار یک عارضه جانبی از درمان های سرطان پروستات است.
سنگ های ادراری. توده های سنگی و سخت مانند که در مثانه شکل می گیرد گاهی باعث نشت و بی اختیاری ادرار می شوند.
اختلالات عصبی. بیماری اسکلروز متعدد (مولتیپل اسکلروز)، بیماری پارکینسون، سکته مغزی، تومور مغزی یا آسیب نخاعی می تواند در امواج عصبی دخیل در کنترل مثانه اختلال ایجاد کند و باعث بی اختیاری ادرار شود.
علت سیستیت بینابینی
علت دقیق سیستیت بینابینی مشخص نیست، اما به احتمال زیاد عوامل بسیاری در این امر نقش دارند. به عنوان مثال، مبتلایان به سیستیت بینابینی نیز ممکن است نقصی در پوشش محافظ (اپیتلیوم) مثانه داشته باشند. نشت در اپیتلیوم می تواند باعث تحریک دیواره مثانه شوند. سایر عوامل موثر اما تأیید نشده شامل یک واکنش خود ایمنی، وراثت، عفونت یا حساسیت است.
علت التهاب غده پروستات
پروستاتیت حاد باکتریایی اغلب در اثر انواع متداول باکتری ایجاد می شود. عفونت می تواند از ابتدای ورود باکتری های ادرار به پروستات شروع شود. از آنتی بیوتیک ها برای درمان عفونت استفاده می شود. اگر آنها باکتری ها را از بین نبرند، پروستاتیت عود می کند یا درمان آن دشوار تر می شود که به پروستاتیت مزمن باکتریایی گفته می شود. آسیب عصبی در دستگاه ادراری تحتانی که می تواند در اثر جراحی یا تروما در ناحیه ایجاد شود، ممکن است در پروستاتیت ناشی از عفونت باکتریایی مؤثر باشد. در بسیاری از موارد پروستاتیت، علت مشخصی ندارد.
علت سرطان مثانه
سرطان مثانه، در صورت رشد غیرطبیعی سلول های مثانه ایجاد می شود رشد این سلول های غیر طبیعی، تومور را تشکیل می دهند.
دلایل سرطان مثانه عبارتند از:
- عفونت های انگلی
- قرار گرفتن در معرض تابش
- تحریک مزمن بافت پوششی مثانه
- سیگار و سایر موارد مصرف دخانیات
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی
در برخی موارد علت این بیماری مشخص نیست و برخی از مبتلایان هیچ فاکتور خطری ندارند.
علل هماتوریا
تقریباً هر کسی از جمله کودکان و نوجوانان می تواند گلبول های قرمز خون در ادرار داشته باشد. عواملی که این امر را محتمل تر می کنند عبارتند از:
- داروها
- سرطان
- بیماری کلیوی
- ورزش سنگین
- اختلالات ارثی
- عفونت ادراری
- پروستات بزرگ شده
- سنگ مثانه یا سنگ کلیه
- بیماری کلیه پلی کیستیک
- فونت های کلیوی (پیرونفریت)
- سن. بسیاری از مردان بالای 50 سال به دلیل بزرگ شدن غده پروستات دچار هماتوریا می شوند.
علل انسداد دستگاه ادراری
شایع ترین علل کلی انسداد دستگاه ادراری عبارتند از:
علل انسداد در کودکان: ناهنجاری های ساختاری و نقایص مادرزادی مانند دریچه های قسمت پشتی مجرای ادرار (به نام دریچه های پیشابراه خلفی)
علل انسداد در بزرگسالان جوان: تشکیل سنگ در کلیه یا مجاری ادراری یا جای دیگر دستگاه ادراری
علل انسداد در بزرگسالان مسن: هایپرپلازی خوش خیم پروستات (BPH) یا سرطان پروستات، تومورها و سنگ ها
بسیاری از دلایل احتمالی انسداد مجاری ادراری موارد زیر را شامل می شود:
- پولیپ ها در حالب
- لخته خون در حالب
- تومورها در مجرای ادرار یا در نزدیکی آن
- اختلالات عضلات یا اعصاب داخل مجرای مثانه
- جمع شدن انتهای تحتانی مجرای ادرار به مثانه (حالبوسل)
- تومور، آبسه و کیست مثانه، گردن رحم، رحم، پروستات یا سایر اندام های لگن
- تشکیل بافت فیبروز (زخم) داخل یا اطراف مجرای ادرار ناشی از جراحی، پرتودرمانی یا داروها (خصوصاً متیسرسید)
آخرین دیدگاهها