تومورهای پایه جمجمه اغلب در داخل جمجمه رشد می کنند اما گاهی اوقات در خارج ایجاد می شوند. آنها می توانند در قاعده جمجمه به عنوان یک تومور اولیه منشاء بگیرند یا از یک سرطان در سایر نقاط بدن به عنوان یک تومور متاستاتیک مغزی انتشار پیدا کنند.
قاعده جمجمه از چندین استخوان تشکیل شده است که قسمت پایین سر و برآمدگی استخوانی پشت چشم و بینی را تشکیل می دهند. انواع مختلفی از تومورها می توانند در این ناحیه رشد کنند. آنها زمانی که به اندازه کافی بزرگ شوند و به مغز فشار بیاورند، علائم ایجاد می کنند و تشخیص داده می شوند. درمان تومورهای قاعده جمجمه چالش برانگیز است زیرا می توانند در عمق جمجمه رشد کنند و به اعصاب مهم و عروق خونی در مغز، سر، گردن و نخاع نزدیک شوند.
تومورهای قاعده جمجمه همه، یک چیز مشترک دارند. آنها توده ای هستند که در کنار یا درگیر استخوان های جمجمه قرار دارند. این توده اغلب در نزدیکی انتهای مغز یا پشت چشم ها، بینی و گوش ها رشد می کند. انواع تومورهای پایه جمجمه وجود دارد. آنها معمولاً در داخل جمجمه یا بینی / سینوس ها رشد می کنند، اگرچه برخی در قسمت بیرونی رشد می کنند. بسته به نوع آنها می توانند خوش خیم (غیر سرطانی) یا بدخیم (سرطانی) باشند. علائم تومورهای قاعده جمجمه متفاوت است و می تواند به آرامی در طول زمان ایجاد شود.
آیا تومور قاعده جمجمه یک تومور مغزی است؟
به طور کلی خیر، اما ممکن است در مکان‌های مختلف رشد کند، نه فقط در داخل مغز. این تومورها از بافت مغز شروع نمی شوند بلکه در کنار مغز رشد می کنند و ممکن است بر ساختارهای عصبی فشار وارد کنند. تومور ممکن است در پایه مغز یا پشت جمجمه باشد. ممکن است در قسمت جلویی – نزدیک حفره‌های چشم در بینی و سینوس‌ها – یا در غده هیپوفیز و سایر مکان‌ها رشد کند. نه. فقط به این دلیل که یک تومور در بدن شما رشد کرده است، لزوماً به این معنی نیست که شما سرطان دارید. بسیاری از تومورها خوش خیم (غیر سرطانی) هستند.
انواع مختلف تومور قاعده جمجمه چیست؟
تومورهای پایه جمجمه بر اساس نوع تومور و محل قرارگیری در قاعده جمجمه طبقه بندی می شوند.
تومور در قسمت جلویی
در قسمت جلویی قاعده جمجمه (حفره جمجمه قدامی)، که شامل حفره‌های چشم و سینوس‌ها می‌شود، احتمال بروز تومورهای زیر بیشتر است:
- مننژیوم
- سرطان سینوس پارانازال
- نوروبلاستوم بویایی (استزیونوروبلاستوما)
تومور در محفظه مرکزی
محفظه مرکزی قاعده جمجمه (حفره میانی جمجمه) حاوی sella turcica است. sella turcica، یک ساختار استخوانی زینی شکل در پایه جمجمه که غده هیپوفیز در آن قرار دارد. تومورهایی که در این ناحیه ایجاد می شوند، تومورهای سلار نامیده می شوند و ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- آدنوم هیپوفیز
- کرانیوفارنژیوم
- کیست شکاف Rathke
تومور در قسمت پشتی
در قسمت پشتی قاعده جمجمه (حفره جمجمه خلفی)، تومورهای زیر شایع ترند:
- چوردوما
- مننژیوم
- کندروسارکوم
- نوروم آکوستیک
- تومور اپیدرموئید
سایر تومورهای پایه جمجمه، عبارتند از:
کندروما
کندروما تومورهای خوش خیم بسیار نادری هستند که از غضروف استخوانی در جمجمه یافت می شوند. هم قاعده جمجمه و هم سینوس های پارانازال حاوی غضروف هستند. کندروم می تواند در این غضروف ایجاد شود، به طور معمول در افراد بین 10 تا 30 سال رخ می دهد. این تومورها به کندی رشد می کنند. اما در نهایت ممکن است باعث شکستگی یا رشد بیش از حد استخوان شوند. حتی فشاری بر مغز ایجاد کنند. در موارد نادر، کندروما ممکن است به یک وضعیت سرطانی به نام کندروسارکوم تبدیل شود.
اگرچه هر فردی ممکن است علائم متفاوتی را تجربه کند، زمانی که کندروما ایجاد می شود، ممکن است باعث تغییرات بینایی یا سردرد شود. تشخیص کندروما ممکن است شامل مطالعات تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سی تی اسکن یا MRI برای تعیین اندازه و محل تومور باشد.
انسفالوسل
انسفالوسل ها برآمدگی های کیسه مانند بخشی از مغز و مننژها از طریق سوراخ های جمجمه هستند. این نقایص نادر هنگام تولد زمانی رخ می دهد که لوله عصبی، که در آن مغز و نخاع تشکیل می شود، در طول رشد جنین به طور کامل بسته نمی شود. پوست یا در موارد کمتر، یک غشای نازک، کیسه خارج جمجمه را می پوشاند.
انسفالوسل می تواند در قاعده جمجمه، بالا یا پشت جمجمه یا بین پیشانی و بینی ایجاد شود. شرایط مرتبط با انسفالوسل شامل هیدروسفالی (انباشت بیش از حد مایع مغزی نخاعی در مغز)، تاخیر در رشد، میکروسفالی (سر کوچک غیر طبیعی)، فلج و تشنج است.
هنگامی که انسفالوسل رخ می دهد، ممکن است یک یا همه علائم زیر را ایجاد کند:
- سردرد
- مننژیت
- وزوز گوش
- تخلیه بینی
- اختلالات بینایی
تشخیص انسفالوسل شامل تجزیه و تحلیل مایع بینی برای پروتئینی به نام بتا-2 ترانسفرین است که بیشتر فقط در مایع مغزی نخاعی یافت می شود. سی تی اسکن و ام آر آی نیز ممکن است برای تعیین محل و شدت نشت مورد نیاز باشد.
همانژیوپری سیتوما
Hemangiopericytomas تومورهای نادری هستند که رگ های خونی را درگیر می کنند. آنها بیشتر در پاها، ناحیه لگن، سر، گردن و مغز شایع هستند. Hemangiopericytomas اغلب توده های بدون درد با علائم کم یا بدون علائم هستند.
بیشتر همانژیوپری سیتوماها در بافت های نرم یافت می شوند. اما ممکن است در قاعده جمجمه، حفره بینی و سینوس های پارانازال ایجاد شوند. این تومورها ممکن است خوش خیم یا بدخیم باشند. همانژیوپری سیتوما سرطانی می تواند به استخوان، ریه یا کبد انتشار یابد.
علاوه بر تاریخچه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، روش های تشخیصی همانژیوپری سیتوما ممکن است شامل اشعه ایکس، سی تی اسکن یا MRI برای تعیین اندازه و محل تومور باشد.
درمان همانژیوپری سیتوما، شامل جراحی است که شامل کرانیوتومی یا آندوسکوپی اندونازال می شود. جراح ممکن است پس از جراحی، درمان با پرتودرمانی یا شیمی درمانی را برای افزایش شانس نتیجه خوب توصیه کند.
آنژیوفیبروم نازوفارنکس پایه جمجمه
آنژیوفیبروم نازوفارنکس، همچنین به عنوان آنژیوفیبروم نازوفارنکس نوجوانان شناخته می شود، یک تومور خوش خیم در بینی است که معمولا در پسران نوجوان دیده می شود. حتی به نواحی اطراف بینی انتشار می یابد و علائمی مانند گرفتگی بینی و خونریزی از بینی را ایجاد می کند.
استئوما پایه جمجمه
استئوماها برآمدگی های خوش خیم استخوانی (رشد استخوان جدید) هستند که بیشتر در استخوان های جمجمه و صورت یافت می شوند. اگر تومور استخوانی روی استخوان دیگری رشد کند به آن استئوما هموپلاستیک می گویند. اگر روی بافت رشد کند به آن استئوما اتروپلاستیک می گویند.
استئومای قاعده جمجمه به کندی رشد می کند و به طور کلی هیچ علامتی ایجاد نمی کند. با این حال، استئومای بزرگ در برخی نقاط ممکن است باعث مشکلات تنفس، بینایی یا شنوایی شود.
ضایعات راس پتروس
ضایعات راس پتروس ناهنجاری هایی هستند که در نوک استخوان جمجمه در کنار گوش میانی ایجاد می شوند. شایع ترین نوع ضایعه راس سنگی، گرانولومای خوش خیم کلسترولی است که کیست هستند. سایر ضایعات راس سنگی شامل کلستئاتوم، آپیکیت پتروس، افیوژن رأس پتروس و سرطان استخوان است.
اکثر ضایعات راس پتروس خوش خیم هستند. با این حال، بیماران مبتلا به انواع دیگر سرطان ممکن است دچار ضایعات متاستاتیک راس سنگی شوند. آنها تومورهای بدخیم هستند که به عنوان سرطان در سایر نقاط بدن منشا گرفته و سپس به مغز گسترش می‌یابند.
علائم و نشانه های تومور قاعده جمجمه چیست؟
با رشد تومور و فشار بر ساختارهای حیاتی مغز مانند غده هیپوفیز، عصب بینایی و شریان های کاروتید، علائم به تدریج ظاهر می شوند. علائم خاص به نوع، محل و اندازه تومور بستگی دارد. به عنوان مثال، تومورهایی که قاعده جمجمه و بینی را درگیر می کنند می توانند بر تنفس و حس بویایی تأثیر بگذارند. برخی از تومورها در غده هیپوفیز می توانند بینایی و بلع را تحت تأثیر قرار دهند.
به طور کلی، علائم رایج تومورهای قاعده جمجمه، عبارتند از:
- سردرد
- دشواری در تنفس
- تغییر حس بویایی
- تاری دید یا دوبینی
- مشکل در بلع
- از دست دادن شنوایی
علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تهوع و استفراغ
- از دست دادن تعادل
- از دست دادن حافظه
هیچ دلیل واضحی برای ایجاد تومورهای قاعده جمجمه وجود ندارد. عوامل خطر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- شرایط ژنتیکی خاص
- پرتودرمانی قبلی برای درمان عفونت پوست سر یا تومورهای سر، گردن یا مغز
- قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی، از جمله وینیل کلرید، آرسنیک و علف کش ها
تومورهای پایه جمجمه چگونه تشخیص داده می شوند؟
تشخیص تومورهای پایه جمجمه با یک معاینه فیزیکی شامل سوالاتی در مورد علائم شما و سابقه سلامت شخصی و خانوادگی شروع می شود. یک معاینه عصبی بینایی، شنوایی، تعادل، هماهنگی، رفلکس ها و توانایی تفکر و به خاطر سپردن شما را بررسی می کند.
تصویربرداری از مغز ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- توموگرافی کامپیوتری
- اسکن استخوان، که در آن مواد رادیواکتیو به جریان خون شما تزریق می شود. تومور مواد را جذب می کند و از یک دوربین مخصوص برای تولید تصویر با استفاده از کامپیوتر استفاده می شود. به این ترتیب پزشک شما می تواند محل تومور استخوانی را پیدا کند و هرگونه گسترش سرطان به سایر اندام ها را تشخیص دهد.
- توموگرافی گسیل پوزیترون (PET) اسکن هایی را انجام می دهد که می تواند تغییرات سلول ها را هنگام رشد تشخیص دهد. PET/CT که اغلب همراه با CT استفاده می شود، سلول های توموری تزریق شده با گلوکز رادیواکتیو را شناسایی می کند تا بتوان آنها را با قسمت های طبیعی مغز مقایسه کند.
- آندوسکوپی، که از یک ابزار نازک و روشن برای بررسی مجرای بینی استفاده می کند.
درمان تومور پایه جمجمه
درمان تومورها و شرایط قاعده جمجمه ممکن است شامل هر ترکیبی از مشاهده و انتظار درمانی، جراحی و پرتودرمانی بسته به موارد زیر باشد:
- محل تومور
- وسعت تومور و خوش خیم یا بدخیم بودن آن
- سلامت عمومی و ترجیحات شما در مورد گزینه های درمانی بالقوه
مشاهده و انتظار درمانی
برای یک تومور کوچک قاعده جمجمه که علائم قابل توجهی ایجاد نمی کند، پزشک ممکن است مشاهده و انتظار درمانی را توصیه کند. اگر زمان بگذرد و تومور رشد نکند یا بر عملکرد شما تأثیری نداشته باشد، ممکن است نیازی به درمان بیشتر نداشته باشید.
عمل جراحی
روش های جراحی مختلفی برای درمان تومورهای مغزی قاعده جمجمه از جمله کرانیوتومی وجود دارد. اکثر بیماران مبتلا به تومور قاعده جمجمه (حدود 90 درصد) را می توان با جراحی اندوسکوپیک اندونازال کمتر تهاجمی درمان کرد. این روش ها به جراح کمک می کند تا از طریق بینی به تومورها دسترسی پیدا کند. آنها را بدون نیاز به ایجاد برش های بزرگ روی صورت یا جمجمه خارج کند.
سایر روش های کم تهاجمی می توانند از طریق یک برش کوچک در ابرو یا پشت گوش به تومورهای مغز یا قاعده جمجمه برسند:
- کرانیوتومی رترو سیگموئید کم تهاجمی
- کرانیوتومی “ابرو” سوپرااوربیتال کم تهاجمی
اگر تومور خوش خیم باشد و در بخشی از قاعده جمجمه قرار بگیرد که جراحان مغز و اعصاب بتوانند با خیال راحت آن را به طور کامل خارج کنند، ممکن است جراحی تنها درمان مورد نیاز باشد.
پرتودرمانی
پزشکان ممکن است استفاده از پرتودرمانی را پس از جراحی برای تومورهای بدخیم مخصوصاً یا برای تومورهایی که در مناطقی از مغز قرار دارند که برداشتن آنها از طریق جراحی ناامن و خطرناک است، توصیه کنند. روش های پرتودرمانی شامل پرتودرمانی خارجی و رادیوسرجری استریوتاکتیک است.
آخرین دیدگاه‌ها