هیپومنیزیمی یا کاهش سطح منیزیم

هیپومنیزیمی به سطح پایین تر از حد طبیعی منیزیم در خون اشاره دارد. هنگامی که سطح منیزیم در خون خیلی پایین باشد، ممکن است منجر به مشکلاتی مانند افزایش فشار خون، انواع دیگر بیماری های قلبی عروقی و حتی مرگ ناگهانی شود.  در ایالات متحده، هیپومنیزیمی تقریباً 2٪ از مردم را تحت تأثیر قرار می دهد. با این حال، در افرادی که در بیمارستان بستری می شوند، به ویژه در افرادی که در بخش مراقبت های ویژه بستری هستند، شایع تر است.

هیپومنیزیمی منجر به بروز چه علائمی می شود؟

فرد مبتلا به هیپومنیزیمی ممکن است هیچ علامتی نداشته باشد، اگر منیزیم کمی پایین باشد، یا ممکن است علائم خفیف داشته باشد. از سوی دیگر، هیپومنیزیمی شدیدتر به احتمال زیاد باعث مشکلات شدید می شود. علائم بالقوه عبارتند از:

• خستگی
• ضعف
• لرزش
• تشنج
• پوکی استخوان
• افزایش فشار خون
• سفتی غیر طبیعی عضلات
• کندروکلسینوز (باعث درد مفاصل)
• عدم افزایش وزن به طور طبیعی (در کودکان)
• احساس سوزن سوزن شدن یا سوزن سوزن شدن (پارستزی)

این وضعیت همچنین می تواند باعث ایجاد مشکلاتی در سایر الکترولیت ها گردد. به عنوان مثال، ممکن است منجر به هیپوکالمی (پتاسیم کم) شود که می تواند باعث مشکلات اضافی شود.

هیپومنیزیمی خطر برخی مشکلات قلبی از جمله فشار خون بالا، بیماری عروق کرونر و نارسایی احتقانی قلب را افزایش می دهد. تغییرات در ریتم قلب علائم بالقوه بسیار جدی هستند. گاهی اوقات آنها در EKG قابل مشاهده هستند، ممکن است فرد را مستعد ابتلا به ریتم های غیر طبیعی قلب خطرناک کنند. اسپاسم عروق کرونر یکی دیگر از عوارض بالقوه جدی هیپومنیزیمی شدید است.

افزایش خطر ابتلا به سندرم پیش از قاعدگی و برخی اختلالات روانپزشکی نیز در افرادی با مقادیر کم منیزیم در خونشان مشاهده می شود. افرادی که دیابت نوع 2 و هیپومنیزیمی دارند، معمولاً پیشرفت سریع تری بیماری خود دارند. این امر خطر عوارض دیابت را افزایش می دهد.

چه چیزی منجر به کاهش سطح منیزیم می شود؟

برای درک علل هیپومنیزیمی، مهم است که ابتدا به منیزیم و استفاده از آن در بدن نگاه کنید. منیزیم یکی از مواد معدنی اصلی بدن است. بیشتر منیزیم موجود در بدن شما در استخوان ها وجود دارد. وقتی منیزیم در مایعات بدن مانند خون حل شود، یک الکترولیت است. الکترولیت‌ها یون‌های کوچکی هستند که برای عملکرد سلولی و تمام فرآیندهای فیزیولوژیکی بدن ما یکپارچه هستند.

منیزیم چهارمین الکترولیت رایج در بدن است (بعد از کلسیم، پتاسیم و سدیم). به دلیل نحوه حرکت الکترولیت ها در بدن، تغییر در یک الکترولیت، مانند منیزیم، ممکن است باعث تغییر در سایر الکترولیت ها شود.

منیزیم نقش های مهمی در بدن ایفا می کند. این بخشی از چندین فرآیند آنزیمی مختلف است که باعث ایجاد بسیاری از واکنش های شیمیایی مورد نیاز برای زندگی می شود. به عنوان مثال، منیزیم نقش کلیدی در سیگنال های قلبی عروقی در قلب ایفا می کند. همچنین برای ساختن آن لازم است:

• DNA ، که هنگام تقسیم سلولی مورد نیاز است.
• RNA که برای ساخت پروتئین ها مهم است.
• ATP که بدن از آن برای ذخیره و انتقال انرژی استفاده می کند.

بنابراین جای تعجب نیست که مشکلات منیزیم ممکن است منجر به علائم در بسیاری از قسمت های مختلف بدن شود.

به دلیل نقش های بسیار مهم منیزیم، بدن شما به طور معمول مقدار منیزیم خون را با دقت زیادی تنظیم می کند. اگر چیزی باعث از بین رفتن آن شود، ممکن است دچار هیپومنیزیمی یا به طور معمول هیپرمنیزیمی (افزایش منیزیم در خون) شوید.

کمبود رژیم غذایی و کاهش سطح منیزیم

کمبود منیزیم معمولاً فقط در شرایط خاص اتفاق می افتد. مردم عموماً منیزیم کافی را از آبی که می نوشند و از برخی غذاها دریافت می کنند. به عنوان مثال، منیزیم در سبزیجات برگدار، غلات، آجیل و لوبیا یافت می شود. با این حال، گاهی اوقات افراد منیزیم کافی در رژیم غذایی خود دریافت نمی کنند، که ممکن است در صورت مصرف زیاد غذاهای فرآوری شده زیاد اتفاق بیفتد. همچنین اگر آبی بنوشید که “نرم” در نظر گرفته می شود، ممکن است بیشتر باشد – به این معنی که منیزیم و برخی الکترولیت های دیگر در آن بسیار کم است.

گاهی اوقات ممکن است افراد به دلایل دیگری مانند اختلال مصرف الکل، منیزیم کافی را در رژیم غذایی خود دریافت نکنند.

هیپومنیزیمی همچنین می تواند زمانی رخ دهد که فرد تغذیه را از طریق رگ های خود دریافت کرده باشد (تغذیه تزریقی). اگر به دقت نظارت نشود، می تواند منجر به وضعیتی به نام سندرم تغذیه مجدد شود که در آن الکترولیت هایی مانند منیزیم بسیار کم است.

بیماری ها و کاهش سطح منیزیم

سطوح پایین منیزیم در خون ممکن است به دلایل دیگری نیز رخ دهد. برخی شرایط پزشکی شما را در معرض خطر هیپومنیزیمی قرار می دهد. به عنوان مثال، شما همچنین ممکن است مقدار زیادی منیزیم را از طریق دستگاه گوارش یا کلیه ها از دست بدهید، یا اگر منیزیم را به خوبی جذب نکنید. برخی از مواردی که ممکن است این اتفاق بیفتد عبارتند از:

• پانکراتیت
• عوارض جراحی بای پس معده
• یا عوارض ناشی از بیماری کلیوی
• عوارض درمان اورژانسی کتواسیدوز دیابتی
• یا عوارض برداشتن تیروئید یا غده پاراتیروئید
• اسهال ناشی از ویروس یا عفونت باکتریایی
• اسهال ناشی از یک بیماری مزمن (مانند بیماری کرون)
• استفراغ طولانی مدت (مانند یک عفونت ویروسی)
• بیماری سلیاک یا سایر شرایطی که باعث جذب ضعیف غذاها می شود.

برخی بیماری های ژنتیکی نادر نیز می توانند باعث هیپومنیزیمی شوند. به عنوان مثال می توان به سندرم بارتر و سندرم گیتلمن اشاره کرد.

داروها و کاهش سطح منیزیم

استفاده از برخی داروها می تواند شما را در معرض خطر هیپومنیزیمی قرار دهد. مهارکننده‌های پمپ پروتون مانند Prilosec (امپرازول)، که برای درمان مشکلاتی مانند بیماری ریفلاکس معده به مری استفاده می‌شوند، نمونه‌ای رایج هستند.

سایر داروهایی که ممکن است باعث هیپومنیزیمی شوند عبارتند از:

• ضد قارچ ها مانند آبلست (آمفوتریسین B)
• مهارکننده های کلسینورین، مانند پروتوپیک (تاکرولیموس)
• برخی داروهای شیمی درمانی، مانند اربیتوکس (ستوکسیماب)
• آنتی بیوتیک های آمینوگلیکوزید، مانند جنتاک (جنتامایسین)
• داروهای دیورتیک، مانند لازیکس (فروزماید) یا میکروزید (هیدروکلروتیازید)

هیپومنیزیمی چگونه تشخیص داده می شود؟

گاهی اوقات ممکن است فردی پس از مراجعه به پزشک برای علائم خاص دچار هیپومنیزیمی شود. مواقع دیگر ممکن است فرد با یک بیماری شناخته شده دست و پنجه نرم کند و متوجه شود که هیپومنیزیمی نیز دارد. در هر صورت، نه تنها تشخیص هیپومنیزیمی، بلکه هر آنچه که باعث آن می شود نیز مهم است.

سابقه پزشکی فرد می تواند سرنخ هایی را ارائه دهد. این شامل علائم اخیر و شرایط پزشکی شناخته شده است. به عنوان مثال، فردی که اسهال طولانی مدت دارد ممکن است در معرض خطر هیپومنیزیمی باشد. یا هیپومنیزیمی ممکن است در افرادی که همودیالیز می شوند برای بیماری کلیوی خطر بیشتری داشته باشد.

سابقه پزشکی و معاینه بالینی ممکن است یک ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی را وادار کند که آزمایش های خون خاصی از جمله آزمایش خون برای منیزیم را تجویز کند. منیزیم ممکن است در افرادی که ریتم غیر معمول قلب دارند، همانطور که در EKG دیده می شود، مهم باشد.

منیزیم همچنین ممکن است در افرادی که سطوح پایینی از کلسیم (هیپوکلسمی) یا پتاسیم (هیپوکالمی) دارند، بررسی شود. افراد مبتلا به بیماری کلیوی باید به طور منظم منیزیم خود را چک کنند.

آزمایش خون برای منیزیم

هیپومنیزیمی از طریق آزمایش خون برای منیزیم (Mg 2+ ) تشخیص داده می شود. فردی با غلظت کمتر از 0.70 میلی مولار در لیتر به عنوان دارای سطوح پایین منیزیم در خون خود تعریف می شود. برخی از محققان بر این باورند که این مقدار باید بیشتر باشد – 0.85 میلی مولار یا بیشتر، به خصوص برای افراد مبتلا به دیابت. با این تعریف، افراد بیشتری به هیپومنیزیمی مبتلا هستند. با این حال، کمی گیج کننده است زیرا آزمایش خون منیزیم در واقع میزان کل منیزیم موجود در بدن را به شما نشان نمی دهد. دلیل آن این است که بیشتر منیزیم در بدن افراد در خون یافت نمی شود. بنابراین ممکن است یک فرد منیزیم پایینی در بدن خود داشته باشد اما مقداری طبیعی در خون خود داشته باشد.

در برخی موارد، حتی اگر سطح منیزیم خون او در محدوده طبیعی باشد، نیاز به درمان برای کمبود منیزیم دارد. اگر علائم و نشانه‌های واضح کمبود منیزیم را داشته باشند و دلیل کمبود منیزیم از قبل مشخص باشد، ممکن است این مورد نیاز باشد.

تشخیص علل زمینه ای

مشکل ناشی از کمبود منیزیم گاهی اوقات از زمینه پزشکی آشکار می شود. در مواقع دیگر آزمایش بیشتری مورد نیاز خواهد بود. علائم و سایر مشکلات پزشکی فرد به هدایت این بخش از فرآیند تشخیصی کمک می کند. این ممکن است شامل آزمایش‌های خون بیشتر، آزمایش‌های تصویربرداری یا آزمایش‌های دیگر در صورت لزوم باشد. ممکن است آزمایش‌های بعدی نیز توصیه شود. به عنوان مثال، بررسی EKG ممکن است ایده خوبی برای افراد مبتلا به هیپومنیزیمی باشد، به خصوص اگر مقدار آن بسیار پایین باشد.

اگر دیابت دارید، ممکن است ارزش آن را داشته باشد که از پزشک خود بخواهید تا برای هیپومنیزیمی آزمایش کند. اگر سطح پایینی دارید و این را اصلاح کنید، ممکن است به شما در مدیریت بهتر دیابت کمک کند.

همچنین اگر دارویی مانند پریلوسک (امپرازول) مصرف می‌کنید، ممکن است یک آزمایش خون برای منیزیم انجام دهید که می‌تواند این سطوح را کاهش دهد.

هیپومنیزیمی چگونه درمان می شود؟

درمان هیپومنیزیمی منیزیم خوراکی یا منیزیم از طریق یک خط داخل وریدی (IV) است. اگر منیزیم خون فرد فقط اندکی پایین باشد، درمان خوراکی به طور کلی توصیه می شود. منیزیم خوراکی در چندین فرمول مختلف موجود است. برخی از ساده ترین آنها برای جذب عبارتند از:

• لاکتات منیزیم
• سیترات منیزیم
• کلرید منیزیم
• گلوکونات منیزیم

افراد به طور کلی به درمان خوراکی با منیزیم پاسخ خوبی می دهند. با این حال، گاهی اوقات می تواند عوارض جانبی مانند اسهال، حالت تهوع و استفراغ ایجاد کند.

برای یک کمبود جدی تر، متخصص مراقبت های بهداشتی شما ممکن است به دنبال اصلاح سریعتر آن از طریق IV باشد. با این حال، این باید به دقت بررسی شود، زیرا هیپرمنیزیمی خطرات جدی خود را برای سلامتی دارد.

علاوه بر این، برای افراد خاصی باید احتیاط کرد. به عنوان مثال، افراد مبتلا به مشکلات کلیوی ممکن است در صورت مصرف بیش از حد به هیپرمنیزیمی (سطوح بیش از حد منیزیم) دچار شوند.

درمان ناهنجاری های الکترولیت

هیپومنیزیمی اغلب همراه با سایر ناهنجاری های الکترولیتی رخ می دهد که ممکن است نیاز به رسیدگی داشته باشد. این ممکن است شامل کلسیم خوراکی برای هیپوکلسمی یا پتاسیم خوراکی برای هیپوکالمی باشد.

پرداختن به شرایط پزشکی زمینه ای

همچنین مهم است که علت کمبود منیزیم مورد توجه قرار گیرد. بسته به زمینه، این ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تغییرات رژیم غذایی برای شرایطی مانند بیماری سلیاک
• آنتی بیوتیک برای عفونت باکتریایی که باعث استفراغ یا اسهال می شود.
• تغییر در دارویی که باعث کاهش منیزیم شما می شود به عنوان یک عارضه جانبی

سخن آخر

اگرچه  کاهش  سطح منیزیم  خون زیاد رایج نیست، اما شما باید از سطوح پایین منیزیم در خون آگاه باشید زیرا می تواند بر بسیاری از شرایط سلامتی تأثیر بگذارد.

خبر خوب این است که در بیشتر موارد، سطوح پایین منیزیم را می توان به راحتی با مصرف منیزیم خوراکی و درمان علت زمینه ای برطرف کرد. اگر علائم نگران کننده ای را تجربه کردید، با متخصص مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید.