انسولینوم یک تومور کوچک در پانکراس است که مقدار زیادی انسولین تولید می کند. در بیشتر موارد، تومور سرطانی نیست. اغلب انسولینوم ها کمتر از 2 سانتی متر قطر دارند. پانکراس یک اندام غدد درون ریز است که در پشت معده شما قرار دارد. یکی از عملکردهای آن تولید هورمون هایی است که سطح قند موجود در جریان خون شما را کنترل می کنند، مانند انسولین. به طور معمول، زمانی که قند خون شما خیلی پایین بیاید، پانکراس تولید انسولین را متوقف می کند. این اجازه می دهد تا سطح قند خون شما به حالت عادی بازگردد. با این حال، زمانی که انسولینوم در لوزالمعده شما تشکیل می شود، حتی زمانی که قند خون شما خیلی پایین باشد، به تولید انسولین ادامه می دهد. این می تواند منجر به هیپوگلیسمی شدید یا کاهش قند خون شود. هیپوگلیسمی یک وضعیت خطرناک است که می تواند باعث تاری دید، سبکی سر و بیهوشی شود. همچنین می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
انسولینوم معمولاً باید با جراحی برداشته شود. پس از برداشتن تومور، احتمال بهبودی کامل وجود دارد.
علائم انسولینوم چیست؟
افراد مبتلا به انسولینوم همیشه علائم قابل توجهی ندارند. هنگامی که علائم ظاهر می شوند، بسته به شدت بیماری می توانند متفاوت باشند.
علائم خفیف، عبارتند از:
- گیجی
- ضعف
- تعریق
- گرسنگی
- لرزش
- سرگیجه
- نوسانات خلقی
- دوبینی یا تاری دید
- افزایش وزن ناگهانی
- اضطراب و تحریک پذیری
علائم شدیدتر انسولینوم می تواند بر مغز تأثیر بگذارد. آنها همچنین می توانند غدد فوق کلیوی را که پاسخ استرس و ضربان قلب را تنظیم می کنند، تحت تاثیر قرار دهند. گاهی اوقات، علائم مشابه علائم صرع به نظر می رسد، یک اختلال عصبی که باعث تشنج می شود. علائمی که در موارد جدی تر انسولینوم مشاهده می شود ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تشنج
- مشکل در تمرکز
- از دست دادن هوشیاری یا کما
- ضربان قلب سریع (بیش از 95 ضربه در دقیقه)
در برخی موارد، انسولینوم می تواند بزرگتر شده و به سایر قسمت های بدن انتشار یابد. این شرایط با بروز برخی علائم زیر همراه است:
- درد شکم
- کمر درد
- اسهال
- یرقان یا زردی پوست و چشم
چه چیزی باعث ایجاد انسولینوم می شود؟
پزشکان دقیقاً نمی دانند که چرا مردم به انسولینوم مبتلا می شوند. تومورها معمولاً بدون هشدار ظاهر می شوند.
وقتی غذا می خورید، لوزالمعده انسولین تولید می کند. انسولین هورمونی است که به بدن کمک می کند قند موجود در غذا را ذخیره کند. هنگامی که قند جذب شد، پانکراس تولید انسولین را متوقف می کند. این فرآیند معمولا سطح قند خون را ثابت نگه می دارد. با این حال، زمانی که انسولینوم ایجاد می شود، می تواند مختل شود. تومور به تولید انسولین ادامه می دهد حتی زمانی که قند خون شما خیلی پایین می آید. این می تواند منجر به هیپوگلیسمی شود، یک وضعیت جدی که با سطح پایین قند خون مشخص می شود.
چه کسانی در معرض خطر انسولینوممی باشند؟
انسولینوم نادر است. بیشتر آنها کوچک و کمتر از 2 سانتی متر قطر دارند. تنها 10 درصد از این تومورها سرطانی هستند. تومورهای سرطانی بیشتر در افرادی که نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع 1 دارند، رخ می دهد. این یک بیماری ارثی است که باعث ایجاد تومور در یک یا چند غده هورمونی می شود. به نظر می رسد خطر ابتلا به انسولینوم برای افراد مبتلا به سندرم فون هیپل-لیندو بیشتر باشد. این بیماری ارثی باعث ایجاد تومورها و کیست ها در سراسر بدن می شود.
انسولینوم ها بیشتر از زنان را تحت تأثیر قرار می دهند. آنها بیشتر در افراد بین 40 تا 60 سال ایجاد می شوند. عوامل خطر کمی برای انسولینوم وجود دارد. اما به نظر می رسد زنان بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می گیرند. اغلب، تومورها در افراد بین 40 تا 60 سال ظاهر می شوند. برخی از بیماری های ژنتیکی می توانند شانس ابتلا به انسولینوم را افزایش دهند. آن ها هستند:
- نئوپلازی غدد درون ریز متعدد نوع 1، رشد غیر طبیعی بافت در سیستم غدد درون ریز
- سندرم فون هیپل-لیندو، یک بیماری ارثی که باعث ایجاد تومور و کیست در سراسر بدن می شود.
- سایر سندرم های ژنتیکی مانند نوروفیبروماتوز نوع 1 و توبروس اسکلروزیس
چگونه انسولینوما تشخیص داده می شود؟
پزشک یک آزمایش خون برای بررسی سطح قند خون و انسولین شما انجام می دهد. سطح پایین قند خون با سطح انسولین بالا نشان دهنده وجود انسولینوم است. این آزمایش همچنین می تواند موارد زیر را بررسی کند:
- پروتئین هایی که مانع از تولید انسولین می شوند.
- داروهایی که باعث می شوند پانکراس انسولین بیشتری ترشح کند.
- هورمون های دیگری که بر تولید انسولین تأثیر می گذارند.
اگر آزمایش خون نشان دهد که شما انسولینوم دارید، ممکن است پزشک 72 ساعت ناشتا تجویز کند. شما در حالی که ناشتا هستید در بیمارستان می مانید تا پزشک بتواند سطح قند خون شما را کنترل کند. آنها حداقل هر شش ساعت یک بار سطح قند خون شما را اندازه گیری می کنند. در طول ناشتایی نمی توانید چیزی بخورید یا بنوشید جز آب. در صورت ابتلا به انسولینوم، احتمالاً در عرض 48 ساعت پس از شروع روزه، سطح قند خون بسیار پایین خواهید داشت.
پزشک ممکن است آزمایشهای بیشتری از جمله MRI یا سیتی اسکن را برای تأیید تشخیص انجام دهد . این تست های تصویربرداری به پزشک کمک می کند تا محل و اندازه انسولینوم را تعیین کند.
اگر تومور با استفاده از سی تی اسکن یا ام آر آی پیدا نشود، ممکن است از سونوگرافی آندوسکوپی استفاده شود. در طول یک سونوگرافی آندوسکوپی، پزشک یک لوله بلند و انعطاف پذیر را به داخل دهان شما وارد می کند و از طریق معده و روده کوچک به سمت پایین می رود. این لوله حاوی یک پروب اولتراسوند است که امواج صوتی را منتشر می کند که تصاویر دقیقی از پانکراس شما تولید می کند. هنگامی که انسولینوم پیدا شد، پزشک نمونه کوچکی از بافت را برای تجزیه و تحلیل می گیرد. این می تواند برای تعیین سرطانی بودن تومور استفاده شود.
انسولینوم چگونه درمان می شود؟
بهترین درمان برای انسولینوم، برداشتن تومور با جراحی است. اگر بیش از یک تومور وجود داشته باشد، ممکن است قسمت کوچکی از پانکراس نیز برداشته شود. این به طور معمول این بیماری را درمان می کند.
انواع مختلفی از جراحی وجود دارد که می توان برای برداشتن انسولینوما انجام داد. محل و تعداد تومورها تعیین می کند که کدام جراحی مورد استفاده قرار می گیرد.
اگر تنها یک تومور کوچک پانکراس وجود داشته باشد، جراحی لاپاراسکوپی گزینه مناسب تر و بهتری است. این یک روش کم خطر و کم تهاجمی است. در طول جراحی لاپاراسکوپی، جراح شما چندین برش کوچک در شکم شما ایجاد می کند و یک لاپاراسکوپ را از طریق برش ها وارد می کند. لاپاراسکوپ یک لوله بلند و نازک با نوری با شدت بالا و دوربینی با وضوح بالا در جلو است. دوربین تصاویر را روی یک صفحه نمایش می دهد و به جراح اجازه می دهد تا داخل شکم شما را ببیند و ابزار را هدایت کند. وقتی انسولینوم پیدا شد، برداشته می شود.
در صورت وجود انسولینومای متعدد، ممکن است لازم باشد بخشی از پانکراس برداشته شود. گاهی ممکن است بخشی از معده یا کبد نیز برداشته شود.
در موارد نادر، برداشتن انسولینوم باعث درمان این بیماری نمی شود. این معمولا زمانی درست است که تومورها سرطانی باشند. درمان های انسولینوم سرطانی عبارتند از:
- فرسایش فرکانس رادیویی، که از امواج رادیویی برای از بین بردن سلول های سرطانی در بدن استفاده می کند.
- کرایوتراپی، که شامل استفاده از سرمای شدید برای از بین بردن سلول های سرطانی است.
- شیمی درمانی، که شکل تهاجمی دارو درمانی شیمیایی است که به تخریب سلول های سرطانی کمک می کند.
- در صورتی که جراحی موثر نبود، پزشک ممکن است داروهایی برای کنترل سطح قند خون تجویز کند.
پیش آگهی افراد مبتلا به انسولینوم چیست؟
اگر تومور برداشته شود، چشم انداز بلند مدت برای افراد مبتلا به انسولینوم بسیار خوب است. پس از جراحی، اکثر افراد به طور کامل بدون عارضه بهبود می یابند. با این حال، انسولینوم ممکن است در آینده عود کند. عود در افرادی که دارای تومورهای متعدد هستند بیشتر است.
تعداد بسیار کمی از افراد ممکن است پس از جراحی به دیابت مبتلا شوند. این معمولا فقط زمانی اتفاق می افتد که کل پانکراس یا بخش بزرگی از پانکراس برداشته شود.
احتمال بروز عوارض در افراد مبتلا به انسولینومای سرطانی بیشتر است. این امر به ویژه زمانی صادق است که تومورها به اندام های دیگر گسترش یافته باشند. ممکن است جراح نتواند تمام تومورها را به طور کامل حذف کند. در این صورت نیاز به درمان و مراقبت های بعدی بیشتر خواهد بود. خوشبختانه، تنها تعداد کمی از انسولینوم ها سرطانی هستند.
چگونه می توان از انسولینوما پیشگیری کرد؟
پزشکان نمی دانند که چرا انسولینوم ایجاد می شود، بنابراین هیچ راه شناخته شده ای برای پیشگیری از آنها وجود ندارد. با این حال، می توانید با ورزش منظم و حفظ یک رژیم غذایی سالم، خطر ابتلا به هیپوگلیسمی را کاهش دهید. این رژیم باید تا حد زیادی شامل میوه ها، سبزیجات و پروتئین بدون چربی باشد. همچنین می توانید با مصرف کمتر گوشت قرمز و ترک سیگار در صورت سیگار کشیدن، پانکراس خود را سالم نگه دارد.
اکثر انسولینوم ها سرطانی نیستند و برداشتن تومور(ها) این وضعیت را برطرف می کند. معمولاً علائم عود نمی کنند. بعید است که به دیابت مبتلا شوید، مگر اینکه جراح مجبور باشد قسمت بزرگی از پانکراس شما را بردارد.
تعداد کمی از انسولینوم ها سرطانی هستند. جراح شما ممکن است نتواند آنها را به طور کامل حذف کند. اگر این اتفاق بیفتد، ممکن است نیاز به مصرف دارو برای جلوگیری از هیپوگلیسمی داشته باشید. همچنین ممکن است برای کمک به کنترل اندازه تومورها به شیمی درمانی نیاز داشته باشید.
پس از جراحی برای برداشتن انسولینوم، برخی افراد دچار فیستول پانکراس می شوند. این باعث نشت مایع پانکراس می شود. ممکن است به شما دارو و مایعات اضافی برای کمک به بهبود فیستول داده شود. اکثر آنها بدون نیاز به جراحی بیشتر بسته می شوند.