درد در گوش و فک که به طور همزمان رخ دهد، میتواند از درد خفیف تا درد شدید متغیر باشد. این در حالی است که عوامل متعددی مانند عفونت، آسیب و مشکلات مفصلی میتواند باعث درد گوش و فک شود. برهمین اساس ما در این مقاله از پزشکت به شایع ترین علل درد گوش و فک میپردازیم و گزینه های درمانی و راهکارهای طبیعی برای رفع این علائم به طور همزمان را مورد بررسی قرار میدهیم. اما باید به این نکته توجه داشته باشید در صورت بروز درد گوش و فک شدید که با راهکارهای طبیعی درمان نمیشود بهتر است به پزشک یا متخصص گوش و حلق و بینی مراجعه کنید.
شایع ترین علل درد فک و گوش
همانطور که گفتیم عوامل و شرایط متعددی ممکن است منجر به بروز درد گوش و فک به طور همزمان شود. اما تشخیص علت اصلی این دو وضعیت با همدیگر تنها بر اساس علائم بیماری تا حدودی سخت و مشکل است. برهمین اساس پزشک احتمال دارد سابقه پزشکی بیمار را بررسی کند. اما شایع ترین مواردی که ممکن است منجر به بروز درد فک و گوش به طور همزمان شوند، عبارتند از:
ارتباط مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ) با درد گوش
مشکلات مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) میتواند باعث طیف وسیعی از علائم، از جمله، درد گوش و فک شود. برخی افراد نیز دچار سردرد، چشم درد و حتی فشار سینوسی شوند. TMJ علل مختلفی دارد، از جمله:
- آرتروز
- دندان قروچه
- آسیب های عضلانی
- مشکلات در تراز شدن فک یا دندان ها
درد گوش و فک اغلب با اختلالات TMJ مرتبط است. برای درک بهتر این اختلالات، مهم است که بدانیم TMJ چیست. مفصل گیجگاهی فکی مفصل فک است و معمولاً به آن TMJ میگویند. نام مفصل از دو استخوان تشکیل دهنده مفصل، قسمت استخوان گیجگاهی فوقانی جمجمه و استخوان فک پایین یا فک پایین گرفته شده است.
بر اساس داده های منتشر شده توسط موسسه ملی بهداشت، 5 تا 10 درصداز جمعیت مردم از اختلال گیجگاهی فکی (اختلال TMJ) رنج میبرند، که باعث میشود میلیون ها نفر علائم TMJ مانند درد صورت و ناراحتی گوش به دلیل التهاب و درد را تحمل کنند. جالب اینجاست که هیچ تعریف استانداردی برای این اختلال وجود ندارد.
در عوض، پزشکان این بیماری را با ارزیابی عوامل خاصی مانند مدت زمان درد مفاصل و صورت، مشکل جویدن و وجود صداهای مفصلی تشخیص میدهند. اگرچه بروز این وضعیت تا حدودی میتواند دردناک باشد، اما درمان خانگی اغلب به مدیریت یا حتی از بین بردن علائم کمک میکند.
عفونت های گوش
عفونت گوش میتواند باعث درد شدید در داخل، اطراف یا پشت گوش شود. گاهی اوقات، این درد به فک، سینوس ها یا دندان ها میرسد.
در بیشتر موارد، ویروس ها یا باکتری ها باعث عفونت گوش میشوند. عفونت گوش نیز زمانی رخ میدهد که آب یا مایعات دیگر در گوش جمع شود. فرد مبتلا به عفونت گوش ممکن است علائم دیگری مانند تب، احتقان و انرژی کم داشته باشد. درد عفونت گوش میتواند شدید باشد و بدون درمان ممکن است به سرعت بدتر شود.
عفونت های گوش درمان نشده میتوانند به سایر قسمت های بدن سرایت کنند. برخی افراد دچار عفونتی به نام ماستوئیدیت میشوند که عفونتی در استخوان ماستوئید نزدیک گوش است. در صورت بروز این وضعیت فرد تورم نزدیک گوش، مشکلات شنوایی یا تب بالا را تجربه میکند. موارد شدید ماستوئیدیت میتواند تا حدودی جدی و خطرناک باشد و نیاز به درمان فوری دارد.
مطالعه بیشتر: گوش درد

بیش از ۹۸ پزشک آنلاین و آماده پاسخگویی
مشاوره آنلاین با بهترین متخصصان گوش و حلق و بینی
عفونت های دهان
آبسه دندان گاهی اوقات میتواند باعث دردی شود که به گوش یا فک میرسد. در بیشتر موارد، فرد همچنین ورم در لثه یا لکه های حساس در داخل و اطراف دندان را تجربه میکند. گاهی اوقات، درد در دندان ها ناپدید میشود و سپس دوباره به صورت درد در گوش یا فک بروز میکند که ممکن است این شرایط نشان دهنده انتشار عفونت باشد.
سلامت نامناسب دهان و دندان منجر به مشکلات مختلف دندانی مانند پوسیدگی، التهاب لثه و بیماری پریودنتال میشود. بدون درمان مناسب، همه این شرایط منجر به تجمع باکتری شده و میتواند منجر به عوارض شدید شود. درد گوش و فک یکی از نشانه های مشکلات جدی دندان است.
آسیب های فک
آسیبی مانند شکستگی فک یا کشیدگی یا رگ به رگ شدن در عضلات اطراف میتواند باعث درد فک شود که به گوش میرسد. اگر فردی مدت کوتاهی پس از زمین خوردن، تصادف رانندگی یا ضربه ای به سر متوجه درد گوش و فک شود، ممکن است دچار آسیب فک شود که نیاز به درمان پزشکی دارد.
مطالعه بیشتر: علت درد گوش هنگام بلع غذا
دندان قروچه
دندان قروچه در شب به عضلات صورت، گردن و فک فشار وارد میکند. حتی تنش ناش از آن میتواند باعث درد در فک، گوش و جلو یا کنار صورت شود. برخی از افراد نیز ممکن است به دندان های خود آسیب برسانند و به آرامیدندان های خود را ساییده یا حتی بشکنند.
درد استرنوکلیدوماستوئید
استرنوکلیدوماستوئید ماهیچه ای ضخیم است که درست از زیر گوش تا استخوان ترقوه امتداد دارد. آسیب به این عضله میتواند باعث درد فک و گوش و همچنین درد سینوسی، فشار چشم و سایر علائمی شود. در صورت بروز این علائم بدون تب و آبریزش بینی که هیچ علل مشخصی برای آسیب و ضربه وجود نداشته باشد، پزشک ممکن است به درد استرنوکلیدوماستوئید شک کند. پزشک میتواند با انجام معاینه فیزیکی، علل دیگر مانند عفونت گوش میانی یا داخلی را رد و یا تایید کند. اما در برخی شرایط علائم درد استرنوکلیدوماستوئید ممکن است با علائم سرماخوردگی یا عفونت اشتباه گرفته شوند.
اگر درد فک و گوش را تجربه میکنید، بهتر است از متخصص آنلاین در پزشکت کمک بگیرید.
روشهای تشخیص علت درد گوش و فک
تشخیص علت درد همزمان در گوش و فک نیازمند بررسی دقیق سابقه پزشکی، معاینه فیزیکی و در صورت لزوم، انجام آزمایشهای تشخیصی است. پزشک ابتدا در مورد ویژگیهای درد، زمان شروع، عوامل تشدید یا تسکیندهنده و علائم همراه سوال خواهد کرد. معاینه فیزیکی شامل بررسی مفصل گیجگاهی-فکی (TMJ)، گوشها، گردن، دندانها و عضلات صورت و فک میشود. برای ارزیابی ساختارهای داخلی گوش ممکن است از اتوسکوپ استفاده شود. در صورت شک به مشکلات مفصلی-عضلانی فک، دامنه حرکتی فک و وجود صدا یا حساسیت در TMJ بررسی میگردد. گاهی اوقات برای رد کردن عفونت گوش میانی یا خارجی، معاینه دقیق گوش ضروری است. در صورت لزوم، ممکن است آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سیتی اسکن یا امآرآی برای بررسی ساختار استخوانها و بافتهای نرم مفصل فک یا گوش میانی درخواست شود. همچنین، در مواردی که شک به مشکلات دندانی وجود داشته باشد، معاینه دندانپزشکی توصیه میگردد.
درمان خانگی درد فک و گوش
درد گوش و فکی که به دلیل عفونت زمینه ای یا آسیب جدی نباشد را میتوان با درمان های خانگی برطرف کرد. برخی از این درمان ها، عبارتند از:
- برای جلوگیری از دندان قروچه از محافظ دهان استفاده کنید.
- یک داروی ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAID) مانند آسپرین یا ایبوپروفن مصرف کنید.
- سعی کنید بسته های کمپرس گرم یا سرد را روی ناحیه آسیب دیده قرار دهید، زیرا این کار میتواند درد را کاهش داده و علائم شما را بهبود ببخشد.
- سعی کنید ماهیچه استرنوکلئیدوماستوئید را با کج کردن گوش به سمت پایین به سمت شانه و نگه داشتن آن به مدت 5 تا 10 ثانیه بکشید.
- عضلات فک را با باز کردن دهان و بیرون آوردن فک پایین بکشید، سپس این حالت را برای 5 تا 10 ثانیه نگه دارید. در مرحله بعد سعی کنید دندان ها را به جلو و عقب و از یک طرف به سمت دیگر با حرکات دایره ای حرکت دهید.
مطالعه بیشتر: علل درد پشت گوش چیست؟
درمان پزشکی برای درد گوش و فک به طور همزمان
پزشک معالج یا متخصص گوش و حلق بینی برای تشخیص علت اصلی درد در گوش و فک، احتمالاً یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و از شما سؤالات مربوط به سابقه بیماری های زمینه ای شما میپرسد. در صورت لزوم ممکن است عکس برداری با اشعه ایکس یا MRI را توصیه کند.
بسته به تشخیص، درمان ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. اکثریت قریب به اتفاق موارد TMJ خود به خود و بدون هیچ درمانی برطرف میشوند. با این حال، اگر درد شما برای مدت طولانی ادامه داشته باشد یا اگر ناراحتی زیادی دارید، نباید مراجعه به پزشک را به تاخیر بیندازید. برخی از افراد با استراحت دادن به فک خود یا قرار دادن کمپرس گرم یا سرد روی ناحیه آسیب دیده در طول روز تسکین مییابند.
انجام حرکات کششی فک نیز میتواند بسیار مفید باشد. طبیعتا توجه به سلامت دهان و دندان با رعایت بهداشت دهان و دندان برای کاهش باکتری های دهان بسیار مهم است. کاهش استرس و گنجاندن غذاهای نرم بیشتر در رژیم غذایی به همان اندازه میتواند در تسکین این علائم مفید باشند.
جهت ویزیت آنلاین با متخصص گوش و حلق روی لینک کلیک کنید.
درمان اکثر عفونت ها نیاز به مصرف آنتی بیوتیک دارند. اما درمان موارد شدیدتری که باعث بروز درد گوش و فک شده اند، مانند ماستوئیدیت به گزینه های دیگر هم نیاز پیدا میکند. برخی از آنها عبارتند از:
- داروهای تجویزی برای آرتریت
- جراحی TMJ برای کاهش درد TMJ
- مسکن های قوی تر برای اختلالات TMJ یا آرتریت
- درمان ارتودنسی برای تراز کردن دندان ها و فک
- فیزیوتراپی برای درمان آسیب های فک یا مدیریت موثرتر آرتریت
- درمان پوسیدگی دندان، مانند پر کردن، کانال های ریشه، یا تاج
- استفاده از دستگاه سفارشی نصب شده برای جلوگیری از دندان قروچه
- درمان سلامت روان، برای زمانی که فرد به دلیل اضطراب دندان هایش را به هم میسایند.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
درد همزمان گوش و فک در بسیاری از موارد میتواند ناشی از مشکلات خفیف و موقتی باشد، اما در صورت بروز علائم هشداردهنده، مراجعه به پزشک ضروری است. اگر درد شدید و غیرقابل تحمل باشد، به طور ناگهانی شروع شده باشد یا با علائمی مانند تب، ترشح از گوش، کاهش شنوایی، سرگیجه، مشکل در بلع یا باز کردن دهان، تورم قابل توجه در ناحیه فک یا گوش، یا درد مداوم که با درمانهای خانگی بهبود نیابد، همراه باشد، باید فوراً به پزشک مراجعه کرد. همچنین، در صورتی که سابقه ضربه به سر یا فک وجود داشته باشد، یا اگر درد به طور مزمن ادامه داشته و کیفیت زندگی فرد را تحت تأثیر قرار داده باشد، پیگیری پزشکی توصیه میشود. تشخیص زودهنگام علت درد و شروع درمان مناسب میتواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کرده و به تسکین سریعتر علائم کمک کند. عدم توجه به علائم و تأخیر در مراجعه به پزشک ممکن است منجر به مزمن شدن درد و مشکلات عملکردی طولانیمدت شود.
سخن آخر درباره درد فک و گوش
درد فک و گوش میتواند ناشی از عوامل گوناگونی باشد و اغلب ریشه در بیماریهای زمینهای دارد. تشخیص دقیق علت این درد، اگرچه ممکن است پیچیده به نظر برسد، با توجه به علائم همزمان میتواند تسهیل شود. برای مثال، اختلال مفصل فکی گیجگاهی (TMJ) علاوه بر درد در فک و گوش، میتواند با علائمی نظیر وزوز گوش، کاهش شنوایی، سردرد، درد صورت، قفل شدن یا صدا دادن فک همراه باشد.
از سوی دیگر، بیماریهایی مانند گوش شناگر معمولاً با تب و ترشحات از گوش مبتلا خود را نشان میدهند، در حالی که عفونتهای سینوسی اغلب با گرفتگی بینی و اختلال در حس بویایی و چشایی همراه هستند. با وجود این تنوع در علائم، درد فک و گوش به طور کلی تجربهای ناخوشایند است.
بنابراین، توصیه میشود که در صورت تجربه درد شدید در گوش که به فک نیز منتشر میشود، برای تشخیص دقیق علت و دریافت درمان مناسب، به پزشک مراجعه کنید. برای سهولت دسترسی به خدمات پزشکی و دریافت مشاوره تخصصی در این زمینه، میتوانید از اپلیکیشن پزشکت استفاده کرده و به سادگی با متخصصان مربوطه ارتباط برقرار نمایید. این امر به شما کمک میکند تا در کوتاهترین زمان ممکن، بهترین راهکار درمانی را دریافت کنید.
1 دیدگاه
تشکر از توضیحات خوب