شایع ترین علل بزاق تیره چیست؟

بزاق قهوه‌ای رنگ یا تیره می‌تواند نشان دهنده و علامت یک بیماری زمینه ای باشد. احتمالاً شایع ترین علت بزاق قهوه ای وجود نیکوتین در آن است. با این حال، سایر علل احتمالی شامل رفلاکس اسید یا مقادیر کمی خون در بزاق یا مخاط است. بزاق قهوه ای نیز می تواند در نتیجه کم آبی بدن ایجاد شده و بزاق شما ضخیم تر و رنگ آن تیره تر شود.

هر چقدر هم که ترسناک به نظر برسد، بزاق قهوه ای معمولا بی ضرر است و نگران کننده نیست. از طرفی هم برخی از بیماری های زمینه ای می تواند باعث ایجاد بزاق قهوه ای شود، اما این موارد نادر هستند. اگر در مورد بزاق قهوه ای رنگ نگران هستید یا علائم دیگری را همراه با آن تجربه می کنید، بهتر است به پزشک عمومی خود مراجعه کنید تا هر گونه علت اصلی آن را رد یا درمان کنید.

دلایل ایجاد بزاق تیره چیست؟

به طور کلی شایع ترین علل بزاق قهوه ای، عبارتند از:

مصرف برخی غذاها و نوشیدنی ها

جویدن تنباکو که می تواند باعث ایجاد بزاق قهوه ای شود. قهوه، چای، شکلات و شراب قرمز همگی می توانند باعث قهوه ای شدن بزاق شما شوند. آنها حاوی رنگدانه های تیره رنگ هستند که می توانند بزاق را لکه دار کنند. مصرف این غذاها و نوشیدنی ها کاملا بی خطر هستند و هیچ آسیب طولانی مدتی به سلامت دهان و دندان شما وارد نمی کنند.

سیگار کشیدن

افرادی که از محصولات تنباکو استفاده می کنند، چه با کشیدن سیگار یا استفاده از نوعی تنباکوی بدون دود، اغلب بزاق قهوه ای دارند. این به این دلیل است که دود حاصل از این محصولات حاوی قطران و سایر مواد شیمیایی است که می تواند باعث رنگ تیره بزاق شوند.

خون موجود در بزاق ممکن است منجر به تغییر رنگ آن شود. نیکوتین حاصل از جویدن تنباکو یا بزاق در دهان حل می شود و آن چیزی که در جریان خون جذب نمی شود معمولاً به بیرون تف دفع می شود. افراد سیگاری ممکن است متوجه شوند که بزاق آنها برای مدت قابل توجهی قهوه ای باقی می ماند، حتی اگر سیگار را ترک کنند، زیرا در این شرایط ریه های آنها خود را از شر نیکوتین سرطان زا خلاص می کنند. استنشاق دود دست دوم ممکن است اثر مشابهی داشته باشد.

خون در بزاق

خون همچنین ممکن است به بزاق رنگ قهوه ای بدهد و ممکن است به دلایلی در بزاق وجود داشته باشد. خونریزی زخم های دهان می توانند منجر به کدر و تیره شدن رنگ بزاق شوند. هوای سرد و خشک یا عفونت سینوسی ممکن است منجر به خونریزی در حفره های بینی شود. لکه های خون می توانند با خلط مخلوط و از گلو و دهان خارج شوند و در نتیجه منجر به قهوه ای شدن بزاق شود.

در حالی که خون در مخاط یا بزاق ممکن است بی ضرر باشد، اما می تواند نشان دهنده بیماری زمینه ای هم باشد. سرفه خونی اغلب نشانه سل (TB) یا عفونت شدید دیگری است. هر کسی که در مورد علت بزاق قهوه ای رنگ خود مطمئن نیست باید با پزشک مشورت کند تا بیماری های بالقوه خطرناک را رد و یا در صورت وجود تشخیص و درمان کند.

کم آبی بدن

در صورت کم آبی بدن، بزاق می تواند غلیظ و تیره رنگ شود. کم آبی بدن باعث کاهش تولید بزاق می شود. نوشیدن مقدار زیادی آب و سایر مایعات می تواند به نازک و شفاف نگه داشتن بزاق شما کمک کند.

رفلکس اسید

رفلاکس اسید که در آن اسیدهای معده به مری باز می‌گردند، می‌تواند علت بزاق قهوه‌ای باشد. رفلاکس اسید، که در آن آنزیم های گوارشی معده به مری باز می گردند، همچنین می تواند باعث ایجاد بزاق قهوه ای به خصوص در صبح شود. در برخی موارد، اسید معده حتی به داخل دهان برگشته و به بزاق رنگ قهوه ای یا زرد می دهد. این به احتمال زیاد در شب یا زمانی که بیمار دراز کشیده است اتفاق می افتد، زیرا جاذبه به پایین نگه داشتن اسید کمک نمی کند. رفلاکس اسید با دارو و تغییر سبک زندگی درمان می شود.

چه بیماری هایی باعث ایجاد بزاق قهوه ای می شود؟

برخی از بیماری های زمینه ای می توانند باعث بروز بزاق قهوه ای شوند، از جمله:

بیماری مزمن انسدادی ریه

COPD اصطلاحی است که شامل چندین بیماری زمینه ای مرتبط با ریه مانند آمفیزم، برونشیت مزمن، و آسم مقاوم به درمان می شود. بزاق قهوه ای ممکن است نشان دهنده بدتر شدن وضعیت شما شود. در این شرایط بزاق با گذشت زمان چسبنده تر می شود و مقدار آن افزایش می یابد.

بیماری مزمن ریه

بیماری مزمن ریه وضعیتی است که به ریه ها آسیب می رساند و تنفس را دشوار می کند. به دلیل تجمع خلط در ریه ها باعث ایجاد بزاق قهوه ای می شود. این وضعیت می تواند در بیمارانی که فیبروز کیستیک یا برونشکتازی تشخیص داده شده است رخ دهد. رنگ بلغم قهوه ای است زیرا در ریه ها خون و التهاب وجود دارد.

پورفیریا

پورفیری یک اختلال نادر است که با توانایی بدن در تولید هم تداخل می کند، ماده ای که به خون رنگ قرمز می دهد. افراد مبتلا به پورفیری ممکن است ادرار و بزاق قهوه ای یا بنفش داشته باشند.

بیماری کبد یا زردی

داشتن بزاق قهوه ای برای افراد سیگاری رایج است. در موارد نادر، بزاق قهوه‌ای می‌تواند نشانه‌ای از یک بیماری زمینه ای مانند بیماری کبد یا یرقان باشد. بیماری کبد می تواند باعث زرد و قهوه ای شدن رنگ پوست و سفیدی چشم ادرار و مدفوع شود. درمان بیماری کبد معمولاً شامل تغییر سبک زندگی و در برخی موارد دارو می شود.

پریودنتیت

پریودنتیت یک بیماری لثه است و زمانی رخ می دهد که لثه ملتهب شده و از دندان ها دور شود. این وضعیت می تواند باعث ایجاد بزاق قهوه ای و همچنین علائم دیگری مانند بوی بد دهان و خونریزی لثه شود. درمان پریودنتیت شامل تمیز کردن حرفه ای و در برخی موارد جراحی است. اگر متوجه شدید که لثه‌هایتان از روی دندان‌هایتان عقب‌نشینی یا لثه‌هایتان مرتب خونریزی می‌کنند و متورم می‌شوند، فوراً به دندانپزشک مراجعه کنید.

سرطان

سرطان همچنین می تواند باعث ایجاد بزاق قهوه ای شود. تومورهای سرطانی می توانند خونریزی کنند که می تواند باعث قهوه ای شدن بزاق شود. در صورت ابتلا به سرطان و داشتن بزاق قهوه ای، برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنید.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

در بیشتر مواقع، بزاق قهوه ای زیاد نگران کننده نیست. با این حال، اگر در مورد رنگ بزاق خود نگران هستید یا علائم شدیدتر دیگری با آن همراه است، حتماً برای ارزیابی به پزشک مراجعه کنید. این علائم می تواند شامل موارد زیر باشد:

• مشکل در بلع
• کاهش وزن
• خستگی
• درد مفاصل و عضلات
• حالت تهوع و استفراغ
• زردی پوست یا چشم

علل زرد شدن بزاق چیست؟

بزاق زرد می تواند توسط عوامل متعددی از جمله باکتری یا اسید موجود در دهان ایجاد شود. همچنین می تواند نشانه مشکلات دیگری مانند عفونت یا رفلاکس اسید باشد. این شرایط ممکن است نیاز به درمان توسط پزشک یا دندانپزشک داشته باشد.

وجود بزاق زرد در اوایل صبح ممکن است ناشی از تجمع باکتری بر روی دندان ها، زبان یا سایر بافت های دهان باشد. این اغلب منجر به بوی بد دهان یا بوی بد دهان می شود و می تواند احتمال پوسیدگی دندان را افزایش دهد. باکتری‌های موجود در دهان را معمولاً می‌توان با روش‌های بهداشت دهان و دندان خوب کنترل کرد، مانند مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم. مسواک زدن یا خراش دادن زبان برای مبتلایان به هالیتوز بسیار مهم است. اگر این اقدامات کافی نباشد، دندانپزشک ممکن است بتواند پیشنهادهای دیگری برای خلاص شدن از شر باکتری هایی که باعث هالیتوزیس و بزاق زرد می شوند ارائه دهد.

اگر با آبریزش بینی، سرفه یا سایر علائم سرماخوردگی همراه باشد، بزاق زرد ممکن است به دلیل وجود خلط زرد زیاد باشد. خلط معمولاً شفاف است و فقط در مقادیر کمی از بزاق وجود دارد. با این حال، سرماخوردگی، عفونت سینوسی یا سایر بیماری های تنفسی، اغلب باعث زرد یا سبز شدن خلط می شود. بیماری های ویروسی یا باکتریایی می توانند باعث ایجاد خلط زرد شوند. برخی از این بیماری ها خود به خود برطرف می شوند، اما اگر بزاق و مخاط غیرطبیعی بیش از چند روز باقی بماند یا با ناراحتی شدید همراه باشد، بیمار باید با یک متخصص مشورت کند.

علل بزاق صورتی چیست؟

خونریزی لثه یکی از علل شایع بزاق صورتی است.

پوشش بیشتر قسمت های بدن به خصوص در بینی و گلو مرطوب است. با این حال، هوای سخت زمستانی می‌تواند رطوبت طبیعی این معابر را از بین ببرد. هنگامی که نواحی بدن خشک می شوند، در برابر تحریک و خونریزی آسیب پذیرتر خواهند شد. ممکن است مقداری خون از گلو به داخل دهان نفوذ کند. این فرآیند رنگ بزاق را تغییر می دهد. از طرفی هم بی توجهی به سلامت دهان و دندان ممکن است به دندان ها و لثه ها آسیب برساند.

در حالی که اکثر موارد بزاق صورتی را می توان در مشکلات جزئی در دهان یا گلو ردیابی کرد، در برخی موارد این علامت ممکن است نشان دهنده یک بیماری زمینه ای جدی تری باشد. به ویژه، اگر با علائمی مانند سرفه همراه باشد این موضوع باید از نظر پزشکی مورد ارزیابی قرار گیرد. سرفه مزمن می تواند خون را وارد دهان کند. اگر خون وجود داشته باشد، ممکن است نشانه بیماری یا عفونت ریه باشد.

سخن آخر

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن منظم ممکن است به کاهش تغییر رنگ ناشی از محصولات تنباکو کمک کند. بزاق قهوه ای معمولاً نگران کننده نیست و می تواند در نتیجه کم آبی بدن یا کشیدن تنباکو ایجاد شود. با این حال، ممکن است فقط نشانه یک وضعیت شدیدتر باشد. بهترین کار این است که برای رد هر گونه بیماری زمینه ای به پزشک مراجعه کنید، به خصوص اگر علائم دیگری همراه با آن داشته باشید.