هر کسی ممکن است مزه بد در دهان را تجربه کند. اما این مزه بد در دهان معمولاً پس از مسواک زدن یا شستشوی دهان از بین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود. با این حال، در برخی موارد طعم بد در دهان ممکن است علل مختلفی داشته باشد. صرف نظر از علت اصلی آن، داشتن طعم بد در دهان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند اشتهای شما را از بین ببرد و احتمالاً منجر به کمبودهای تغذیه ای و سایر مشکلات دیگر شود.
اگر طعم بد پس از یک یا دو روز از بین نرفت، با پزشک خود مشورت کنید تا علت آن را تشخیص دهد. همچنین مطمئن شوید که هر گونه تغییر در اشتها یا حس بویایی خود را به آنها بگویید. همچنین بهتر است برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد دلایل طعم بد دهان و دریافت نکاتی در مورد چگونگی تازه نگه داشتن طعم دهان، این مقاله از پزشکت را تا انتها بخوانید.
شایع ترین علل مزه بد دهان
تعریف مزه بد در دهان در افراد مختلف متفاوت است. برای برخی افراد، طعم ناخوشایند در دهان احساس طعم فلز در دهان است. حتی ممکن است متوجه کاهش حس چشایی در طول وعده های غذایی شوید. به طور کلی، شایع ترین علل بد مزه بودن دهان عبارتند از:
بهداشت ضعیف و مشکلات دندانی
شایع ترین دلایل ایجاد طعم بد در دهان شما به بهداشت دهان و دندان مربوط می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. استفاده نکردن از نخ دندان و مسواک زدن منظم می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث التهاب لثه و ایجاد طعم بد در دهان شود. مشکلات دندانی مانند عفونت، آبسه و حتی در آمدن دندان عقل نیز می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث ایجاد طعم بد شود. سایر علائم بیماری های دندان، عبارتند از:
- بوی بد دهان
- حساسیت دندان
- دندان های شل
- خونریزی، لثه قرمز یا متورم
شما می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید با نخ دندان کشیدن و مسواک زدن منظم دندان های خود از اکثر مشکلات رایج دندان جلوگیری کنید. همچنین مهم است که به طور منظم برای تمیز کردن و معاینه به دندانپزشک خود مراجعه کنید. همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌توانید برای محافظت بیشتر، دهانشویه ضد باکتری را به برنامه دندانپزشکی خود اضافه کنید.
خشکی دهان
خشکی دهان زمانی که غدد بزاقی شما بزاق کافی تولید نمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند، رخ می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد. این وضعیت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث ایجاد احساس خشکی و چسبندگی در داخل دهان شما شود. بزاق، رشد باکتری ها را در دهان کاهش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهد و تکه های غذا را حذف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. در اثر کمبود بزاق، ممکن است به دلیل باکتری های اضافی و مواد غذایی باقی مانده در آن، طعم بدی در دهان خود داشته باشید. عوامل مختلفی میتوانند باعث خشکی دهان شوند، از جمله:
- دیابت
- افزایش سن
- آسیب عصبی
- استفاده از تنباکو
- ابتلا به هر گونه بیماری های خود ایمنی
- گرفتگی بینی که باعث تنفس دهانی می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود.
- داروهای بدون نسخه (OTC) و تجویزی
اگر خشکی دهان دارید، با پزشک خود مشورت کنید تا علت اصلی آن تشخیص داده شود. افراد مبتلا به خشکی دهان میتوانند از طریق تغییر شیوه زندگی، تنظیم داروها و دهانشویه های OTC یا تجویزی علائم خود را تسکین دهند.
برفک دهان
برفک نوعی عفونت قارچی است که در نواحی گرم و مرطوب از جمله دهان شما رشد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. هر کسی ممکن است به برفک دهان مبتلا شود، اما نوزادان، سالمندان و افرادی که سیستم ایمنی سرکوب شده دارند، بیشتر به آن مبتلا می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. برفک دهان همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث بروز علائم زیر شود:
- مشکل در بلع
- خشکی دهان
- برجستگی های سفید
- قرمزی، سوزش یا درد
استفاده منظم از نخ دندان، مسواک زدن و شستشوی دهان می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند از برفک دهان پیشگیری کند. همچنین سعی کنید مصرف شکر را محدود کنید زیرا مخمر از آن تغذیه می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند. اگر لکه های سفید در دهان خود دارید، حتی اگر علائم دیگری ندارید، با پزشک خود تماس بگیرید.
عفونت های تنفسی
عفونت های سیستم تنفسی، به ویژه عفونت های ویروسی، میتوانند بر طعم دهان شما تأثیر بگذارند. التهاب لوزه ، سینوزیت ، سرماخوردگی و عفونت گوش میانی اغلب بر حس چشایی و بویایی شما تأثیر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گذارد. سایر علائم عفونت در سیستم تنفسی، عبارتند از:
- گوش درد
- گلو درد
عفونت های ویروسی معمولاً طی یک تا دو هفته خود به خود از بین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌روند. پس از برطرف شدن عفونت، مزه بد باید از بین برود.
هپاتیت
هپاتیت B یک عفونت ویروسی کبد است. یکی از علائم اولیه آن طعم تلخ در دهان است. سایر علائم اولیه هپاتیت B عبارتند از:
- بوی بد دهان
- از دست دادن اشتها
- تب با درجه پایین
- حالت تهوع، استفراغ و اسهال
هپاتیت B یک عفونت جدی است. اگر علائمی دارید یا فکر می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید در معرض ویروس قرار گرفته اید، با پزشک خود تماس بگیرید. علاوه بر طعم بد در دهان، داروهای هپاتیت C نیز میتوانند بر حس بویایی شما تأثیر بگذارند. پس از اتمام دارو، طعم بد دهان باید از بین برود.
تغییرات هورمونی
نوسانات هورمونی در اوایل بارداری می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند تغییرات حسی زیادی ایجاد کند. ممکن است هوس غذاهایی کنید که قبلاً هرگز نخواسته‌اید یا ناگهان نسبت به بوی خاصی نفرت پیدا کنید. بسیاری از زنان همچنین گزارش می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌دهند که در سه ماهه اول بارداری طعم بد، معمولاً فلزی، در دهان خود دارند. اگرچه مزه آن ممکن است آزاردهنده باشد، اما معمولاً بی ضرر است و بعد از بارداری از بین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود.
یائسگی
زنانی که در دوران یائسگی قرار می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌گیرند اغلب به داشتن طعم تلخ در دهان خود اشاره می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنند. این معمولاً به دلیل خشکی دهان است که از علائم رایج یائسگی است.
یکی دیگر از دلایل احتمالی طعم تلخ در دهان در دوران یائسگی، سندرم سوزش دهان است. این یک وضعیت نادر است، اما خطر ابتلا به آن پس از یائسگی به دلیل سطوح پایین استروژن افزایش می‌یابد. علاوه بر طعم تلخ در دهان، ممکن است احساس سوزش، به خصوص در نزدیکی نوک زبان نیز داشته باشید. این علائم ممکن است به صورت گاه به گاه بروز پیدا کنند. اگر در حال یائسگی هستید یا در آستانه یائسگی هستید و طعم بدی در دهان دارید، با پزشک خود در مورد گزینه های درمانی احتمالی مشورت کنید. برای برخی از زنان، هورمون درمانی جایگزین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند کمک کننده و موثر باشد.
رفلاکس
رفلاکس صفرا و اسید علائم مشابهی دارند و میتوانند همزمان اتفاق بیفتند. آنها توسط صفرا، مایع ساخته شده در کبد که به هضم غذا کمک می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند، یا اسید معده که از طریق مری شما به سمت بالا حرکت می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کند، ایجاد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند. هر دو میتوانند باعث ایجاد طعم ترش در دهان و بروز علائم دیگری شوند، از جمله:
- سوزش سردل
- درد بالای شکم
- تهوع و استفراغ
- سرفه و گرفتگی صدا
اگر علائم مکرر رفلاکس صفرا یا اسید معده دارید، به پزشک مراجعه کنید. انواع داروهای OTC و نسخه ای وجود دارد که می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند موثر باشند. رفلاکس اسید گاهی اوقات می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند به یک بیماری مزمن به نام بیماری ریفلاکس معده به مری تبدیل شود. نکات مراقبت در منزل شامل پرهیز از غذاهایی که باعث سوزش سر دل می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شوند، خوردن وعده های غذایی کوچکتر و حفظ وزن مناسب است.
ویتامین ها و مکمل های غذایی
بسیاری از ویتامین ها و مکمل ها میتوانند باعث ایجاد طعم فلزی در دهان شما شوند، به خصوص اگر آنها را به مقدار زیاد مصرف کنید. برخی از رایج ترین ویتامین ها و مکمل هایی که میتوانند باعث ایجاد طعم فلزی شوند، عبارتند از:
- کلسیم
- کروم
- فلز مس
- اهن
- ویتامین دی
- روی، که همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث حالت تهوع شود.
- مولتی ویتامین ها یا ویتامین های دوران بارداری که حاوی فلزات سنگین هستند.
داروها
بسیاری از داروهای OTC و نسخه ای نیز میتوانند طعم تلخ یا فلزی را در دهان ایجاد کنند. داروهای OTC که میتوانند بر حس چشایی شما تأثیر بگذارند، عبارتند از:
- ضد التهاب ها
- آنتی هیستامین ها
دارو های تجویزی که میتوانند طعم غیرعادی در دهان شما ایجاد کنند عبارتند از:
- داروهای قلبی
- داروهای دیابت
- عوامل ضد تشنج
- آنتی بیوتیک ها
- داروهای ضد افسردگی
- درمان های سرطان
- مهارکننده های پروتئاز HIV
- داروهای ضد بارداری خوراکی
داروهای شیمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌درمانی زیادی برای درمان سرطان استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. درمان با شیمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌درمانی معمولاً شامل ترکیبی از این موارد است و بسیاری از آنها میتوانند طعم فلزی یا ترش ایجاد کنند. پرتودرمانی همچنین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند طعم فلزی ایجاد کند، به خصوص زمانی که برای درمان سرطان سر و گردن استفاده می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌شود. هر طعم غیرعادی ناشی از شیمی‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌درمانی یا پرتودرمانی معمولاً پس از پایان درمان از بین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود.
شرایط عصبی
جوانه های چشایی شما به اعصاب مغز متصل هستند. هر چیزی که بر این اعصاب تأثیر بگذارد می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌تواند باعث ایجاد طعم بد در دهان شما شود. شرایطی که ممکن است بر اعصاب مغز شما تأثیر بگذارد، عبارتند از:
- صرع
- زوال عقل
- ضربه به سر
- تومورهای مغزی
برخی از داروهای مورد استفاده برای درمان این بیماری‌های عصبی نیز میتوانند باعث ایجاد طعم و مزه بد دهان شوند. این معمولا پس از درمان بیماری زمینه ای از بین می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌رود.
سوالات متداول
آیا گرسنگی طعم غذا را بهتر می کند؟ گرسنگی می تواند توانایی چشایی شما افزایش دهد.
چرا سالمندان غذا را تف می کنند؟ فرد مبتلا به زوال عقل ممکن است با برخی از انواع غذا و مایعات مشکل داشته باشد. این می تواند منجر به تف کردن توده ها یا نگه داشتن غذا در دهان آنها شود. برای همین بهتر است از دادن غذاهای سفت، خشک یا فیبری که نیاز به جویدن زیاد دارند مانند استیک و نان گندم به سالمندان اجتناب کنید.
سخن آخر
اگر طعم بد غیر قابل توضیحی در دهان خود دارید، با پزشک خود مشورت کنید تا علت اصلی آن را تشخیص دهد. در طول قرار ملاقات، حتما موارد زیر را به پزشک خود بگویید:
- تمام داروها و مکمل هایی که مصرف می‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌کنید.
- هر گونه علائم دیگری که دارید، حتی اگر نامرتبط به نظر برسند.
- هر گونه بیماری زمینه ای که قبلاً تشخیص داده شده است.
در عین حال، استفاده از دهانشویه یا آدامس ممکن است تا زمانی که به پزشک مراجعه کنید به طور موقت علائم شما را تسکین دهند.
آخرین دیدگاه‌ها