قوز شست پا یا به اصطلاح علمی آن بونیون، یک برآمدگی کوچک در شست پا است که به دلیل دررفتگی یک استخوان یا بافت در مفصل بزرگ ایجاد می شود. این قوز ایجاد شده به تدریج انگشت آسیبدیده را به سمت انگشتان مجاور هل میدهد و با ایجاد فشار در حین راه رفتن و حرکت پا باعث ساییدگی انگشتان به یکدیگر می شود.
این وضعیت تا حدودی می تواند باعث درد شدید و ناتوان کننده شود. جراحی برای قوز پا یک درمان رایج برای بونیون شناخته می شود اما در اکثر مواقع افرادی که از این وضعیت رنج می برند حاضر به جراحی نیستند. این در حالی است که برخی راهکارهای درمانی و خانگی برای تسکین این وضعیت وجود دارند که بیماران می توانند با استفاده از آنها درد ناشی از قوز پا را تسکین دهند. برهمین اساس ما سعی کرده ایم در این مقاله از پزشکت برخی از رایج ترین درمان خانگی برای قوز شست پا یا همان بونیون را مورد بررسی قرار دهیم.
درمان های خانگی برای کاهش درد قوز شست پا
اقدامات خودمراقبتی زیر و انتخاب درمانهای خانگی ممکن است به کاهش علائم تا حد قابل کنترلی کمک کند، اما باید به این نکته توجه داشته باشید که این راهکارها فقط درد را کاهش می دهند و در رفع خود قوز پا تا حدودی بی اثر هستند.
استفاده از کمپرس سرد و یا بسته های یخی
در هنگام راه رفتن طولانی، دویدن یا صرفاً ایستادن احتمال بروز فشار بیش از حد روی پاها وجود دارد که این فشار می تواند بون استخوان پا را تحریک کند و باعث درد روزافزون آن شود. در این شرایط برای کاهش درد و التهاب می توانید کمی یخ درمانی را امتحان کنید. برای تهیه کمپرس سرد، مقداری یخ را در یک پارچه تمیز یا حوله چای بپیچید یا از یک کیسه نخود فرنگی منجمد یا سبزیجات دیگر استفاده کنید.
کمپرس سرد را در قسمت جلویی پا، درست زیر ناحیه بونیون قرار دهید. هرگز یخ را مستقیماً روی انگشتان پا قرار ندهید، زیرا ممکن است منجر به سرمازدگی انگشتان شود. برای کاهش ورم و درد ناشی از قوز در شست پا می توانید استفاده از یخ را چندین بار در روز استفاده کنید.
توجه
استفاده مستقیم از یخ می تواند برای پوست شما مناسب نباشد. افرادی که پوست حساسی دارند نیز با این روش در معرض خطر سرمازدگی قرار می گیرند. یخ زدگی پا یک مداخله ایمن، ساده و مقرون به صرفه است که ممکن است به کاهش ناراحتی علامتی ناشی از بونیون کمک کند. این روش مستلزم استفاده موضعی از کمپرس سرد برای بی حس کردن ناحیه آسیب دیده و تسکین درد است.
تمرینات پا را انجام دهید.
تمرینات پا در شرایطی که به طور صحیح و منظم انجام شود، می تواند در کاهش درد ناشی از بونیون مفید باشد. از آنجایی که بونیون ها اغلب به دلیل عدم ثبات در مفاصل، رباط ها و تاندون های شما ایجاد می شوند، ورزش کردن پا می تواند آنها را قوی و مستحکم تر کند. برخی از تمرینات پا برای کاهش درد قوز شست پا، عبارتند از:
تمرین شماره 1 تمرین باز کردن انگشتان پا
در حالی که پاشنه و جلوی پای خود را محکم روی زمین قرار داده اید، انگشتان پا را بالا بیاورید و آنها را باز کنید. در حالی که بقیه انگشتان پا را در هوا بلند کنید، انگشت کوچک پا را به سمت زمین فشار دهید. انگشت شست پا را به زور پایین بیاورید و آن را به سمت داخل پا هدایت کنید. این حالت را به مدت 5 ثانیه نگه دارید و سپس پای خود را به حالت استراحت برسانید.
تمرین شماره 2 تمرین بالا بردن پاشنه
در حالی که زانوهای خود را خم کرده و پاشنه پاها را به سمت داخل نگه دارید و روی پاهای برهنه خود بایستید. با ماندن در همان حالت، سعی کنید قوس پای خود را تا حد امکان بالا ببرید. پاشنه پای آسیبدیده را از روی زمین بالا بیاورید، در حالی که روی انگشت شست پا فشاری وارد میکنید. 5 ثانیه در این حالت بمانید و سپس استراحت کنید.
تمرین شماره 3 تمرین با پای کوتاه
در حالی که انگشتان پا را صاف و محکم نگه دارید، در پای خود قوس ایجاد کنید. همچنین پاشنه پا را روی زمین قرار دهید. مراقب باشید که انگشتان پای خود را فشار ندهید یا آنها را حلقه نکنید. این وضعیت را به مدت 5 ثانیه نگه دارید و سپس استراحت کنید. هر یک از این تمرینات را چندین بار تکرار کنید، تا زمانی که عضلات شما کاملا خسته شوند.
تمرینات انگشتان پا ممکن است به انعطاف پذیری بیشتر آنها کمک کند. تمرینات پا مداخلات تکمیلی هستند که می توانند به تاخیر در پیشرفت بونیون شما کمک کرده و شما را از جراحی نجات دهند.
اقدامات خودمراقبتی برای کاهش درد بونیون
علاوه بر راهکارهای درمانی طبیعی که برای کاهش درد ناشی از قوز پا عنوان شده است، چند اقدام خودمراقبتی دیگر برای کاهش درد بونیون وجود دارند که می توانید آنها را امتحان کنید:
- برای کاهش درد از مسکن های OTC مانند Advil و Aleve استفاده کنید.
- اگر بونیون ملتهب دارید، برای کمک به کاهش تورم و درد، پای خود را بالا بیاورید. پای آسیب دیده را هر یک ساعت در میان به مدت 15 دقیقه در وضعیت بالا نگه دارید.
- وزن بدن خود را در حد مناسب نگه دارید تا فشار کلی روی پاهای خود را کاهش دهید.
- با بستن یک آتل برای تنظیم مجدد انگشت پا، مقداری درمان در طول شب انجام دهید و آن را در هنگام خواب در جای خود نگه دارید.
- اطراف بونیون را به آرامی با روغن زیتون ماساژ دهید. این تحریک موضعی می تواند گردش خون را بهبود بخشد، فشار و درد را تا حدودی کاهش دهد، اما بعید است که تغییر شکل ساختاری را درمان کند.
- بونیون در افرادی که کف پای صاف دارند بدتر است. برای اصلاح این ناهنجاری آناتومیکی، از ساپورت های قوس دار استفاده کنید که به راحتی در داروخانه های محلی در دسترس هستند و نیازی به نسخه ندارند. برای جدا کردن انگشت شست پا که بیش از حد رشد کرده یا تغییر شکل داده است، از یک فاصله دهنده انگشت پا استفاده کنید. این نوع بالشتک به تنظیم مجدد ساختار پای شما کمک می کند و برای سهولت حرکت، فشار را از روی انگشت پا نگه می دارد.
کفش برای بونیون
انتخاب کفش مناسب تا حدودی می تواند ناراحتی ناشی از بونیون را کاهش دهد و از بدتر شدن آن جلوگیری کند. در صورت ابتلا به قوز پا بهتر است هنگام خرید کفش به نکات زیر توجه کنید:
- برای خرید کفش خود مطمئن شوید که کفش انتخابی شما دارای فضای اضافی در جعبه پنجه برای برآمدگی استخوانی و یک بالشتک مناسب برای نگه داشتن پشت پای شما در جای خود باشد.
- کفش های پاشنه بلند برای شما مناسب نیستند، زیرا فقط به انگشت شست پا فشار بیشتری وارد می کنند.
- به دنبال کفش هایی با کفی لاستیکی پهن باشید که بتواند از وضعیت پای شما بیشتر حمایت کند.
- علاوه بر طرح، جنس کفش را نیز باید در نظر گرفت. کفش هایی بپوشید که از مواد راحت ساخته شده باشند.
- برای اینکه پای شما به جلو سر نخورد و انگشت شست پا را بیشتر تحت فشار قرار ندهد، ممکن است پوشیدن کفش هایی با بند یا توری روی کف پا که می تواند پا را در جای خود سفت کند، بهتر باشد.
- صندل های باز به پاهای شما اجازه تنفس می دهد. کفش های ورزشی و کفش هایی از جنس چرم نرم نیز گزینه های خوبی هستند.
تشخیص افتراقی بونیون
برخی از بیماری ها علائمی شبیه به قوز شست پا دارند که ممکن است در هنگام تشخیص با یکدیگر اشتباه گرفته شوند، از جمله:
نقرس
نقرس نوعی آرتریت التهابی است که علائمی مشابه علائم بونیون از جمله درد، التهاب و قرمزی ایجاد میکند، اما علت آن متفاوت است. بونیون ها نتیجه عوامل مختلف مبهم از جمله ژن ها، کفش نامناسب و فشار بیش از حد پا هستند، اما نقرس ناشی از اسید اوریک بیش از حد در خون است که در نهایت کریستال های اورات را در مفصل تشکیل می دهد. در حالی که بونیون ها محدود به پا هستند، نقرس می تواند هر مفصلی در بدن را تحت تاثیر قرار دهد، اما بیشتر در شست پا دیده می شود.
کیست گانگلیون
کیستهای گانگلیونی کیستهای پر از مایع کوچکی هستند که از نظر فیزیکی شبیه بونیونها به نظر می رسند. اما به اندازهای سفت یا محکم نیستند که قابل لمس باشند. برای تشخیص کیست از بونیدون فقط باید برآمدگی توده ای روی انگشت شست پا را فشار دهید. اگر تحت فشار فروکش کند، برجستگی به احتمال زیاد یک کیست گانگلیونی است.
سخن آخر
معمولاً میتوان با انتخاب کفشهای مناسب، ورزشها و درمانهای خانگی که برای کاهش فشار از روی انگشت شست پا طراحی شدهاند، درد بونیون را کنترل کرد. اما اگر درد علیرغم خوددرمانی ادامه داشت، قبل از اینکه انگشت پا تغییر شکل دهد، بزرگتر یا دردناکتر شود، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
موارد شدید بونیون می تواند به شدت دردناک باشد و شما را از انجام ساده ترین کارها باز دارد. این تغییر شکل میتواند باعث شود که نتوانید راه برید یا بایستید. پزشک با گزینه هایی به غیرجراحی برای تسکین درد شروع می کند. حتی استراتژیهای غیرجراحی، مانند تمرینات فیزیوتراپی، میتوانند به کند کردن پیشرفت بونیون شما کمک کنند. تمرینات پا و کشش انگشتان برای بونیون میتواند به حرکت مفصل بین انگشت شست پا و بقیه قسمتهای پای شما کمک کند، انعطافپذیری را حفظ کرده و ماهیچههای کنترل کننده شست پا را تقویت میکند. اما اگر انگشت پا به شدت تغییر شکل دهد، جراحی تنها گزینه انتخابی برای درمان آن است .