مصرف مشروبات الکلی، که اکنون به سوء مصرف الکل یا الکلسیم معروف است، به شرایطی گفته می شود که شما با وجود تاثیرات منفی الکل روی جسم و زندگیتان، باز هم نیاز جسمی دارید که از الکل مصرف کنید. استفاده الکل شامل نوشیدن بیش از حد الکل است که سلامتی یا ایمنی شما را در معرض خطر قرار می دهد. اگر الگوی مصرف مشروبات الکلی منجر به ناراحتی و اختلال در زندگی روزمره شما شود، به احتمال زیاد شما دچار سوء مصرف الکل هستید که می تواند از اختلال خفیف تا شدید باشد. با این حال، حتی یک اختلال خفیف می تواند تشدید شود و منجر به مشکلات جدی شود، بنابراین درمان زودرس مهم است و باید به پزشک مراجعه کنید.
علائم سوء مصرف الکل
سوء مصرف الکل براساس تعداد علائمی که تجربه می کنید می تواند خفیف، متوسط یا شدید باشد، که علائم زیر را ایجاد می کند:
- عدم توانایی کاهش مصرف الکل
- تلاش های ناموفق برای کاهش مصرف الکل
- احساس ولع شدید یا اضطراب هنگام نوشیدن الکل
- عدم مسئولیت پذیری در محل کار، مدرسه یا خانه
- افزایش یا کاهش فعالیت های اجتماعی و شغلی و تفریحی
- استفاده از الکل در مواقع خطرناک، مانند هنگام رانندگی یا شنا
- صرف وقت زیاد برای نوشیدن، تهیه کردن یا بهبودی از مصرف الکل
- بروز علائم ترک هنگام قطع مصرف (مانند حالت تهوع، تعریق و لرزش)
- نوشیدن الکل حتی با وجود مشکلات جسمی، اجتماعی یا بین فردی ناشی از الکل
- افزایش آستانه تحمل نسبت به الکل ( برای به دست آوردن احساس بهتر، نیاز و مصرف شما هر بار بیشتر می شود.)
سوء مصرف الکل می تواند شامل دوره هایی از مسمومیت با الکل و علائم ترک باشد.
مسمومیت با الکل باعث افزایش مقدار الکل در جریان خون شما می شود. هرچه غلظت الکل در خون بالاتر باشد، دچار اختلال شدیدتری می شوید. مسمومیت با الکل باعث بروز مشکلات رفتاری و تغییرات روانی می شود. تغییرات ممکن است شامل بروز رفتارهای نامناسب، خلق و خوی ناپایدار، اختلال در توجه یا حافظه و هماهنگی ضعیف باشد. همچنین امکان دارد دوره هایی به نام “سندروم آمنستیک یا خاموشی” داشته باشید که در آن رویدادها را به یاد نمی آورید. میزان بسیار زیاد الکل خون می تواند منجر به اغما یا حتی مرگ شود.
سندرم ترک الکل، می تواند زمانی اتفاق بیفتد که بعد از یک دوره مصرف طولانی مدت شما مصرف الکل را متوقف یا بسیار کاهش دهید. علائم ترک الکل شامل تعریق، ضربان قلب سریع، لرزش دست، مشکلات خواب، تهوع و استفراغ، توهم، بی قراری و اضطراب و گاهی تشنج است که حتی می توانند به اندازه کافی شدید شده و کار و زندگی شما را مختل کنند.
درصد الکل در انواع نوشیدنی های الکلی
انستیتوی ملی سوء مصرف الکل و الکل سازی، درصد الکل در نوشیدنی های الکلی به شکل زیر تعریف می کند:
- 355 میلی لیتر آبجو معمولی (حدود 5 درصد الکل)
- 237 تا 266 میلی لیتر مشروبات الکلی (حدود 7 درصد الکل)
- 148 میلی لیتر شراب ناخوشایند (حدود 12 درصد الکل)
- 44 میلی لیتر مشروبات الکلی غلیظ (حدود 40 درصد الکل)
اگر احساس می کنید که گاهی اوقات بیش از حد الکل می نوشید، یا نوشیدن آن در زندگی شما اختلال ایجاد کرده، یا خانواده شما نگران نوشیدن شما هستند، به پزشکتان مراجعه کنید. از آنجا که در مصرف مواد مخدر و الکل، انکار رایج است، ممکن است احساس نکنید که دچار سوء مصرف الکل هستید و اختلال الکلی دارید. اگر نگران کسی هستید که زیاد الکل مصرف می کند، از یک متخصص با تجربه در زمینه سوء مصرف الکل درمورد نحوه نزدیک شدن به فرد سوء مصرف الکل و برقراری ارتباط و برخورد با آن مشورت کنید.
علت سوء مصرف الکل
عوامل ژنتیکی، روان شناختی، اجتماعی و محیطی می توانند در نحوه مصرف و میزان الکل و تأثیر آن بر بدن و رفتار شما تأثیر بگذارد. با گذشت زمان، نوشیدن بیش از حد الکل ممکن است عملکرد طبیعی نواحی مغز که مسئول کنترل رفتار و احساسات شما هستند را مختل کند و باعث شود که شما برای رسیدن به احساسات خوب یا کاهش احساسات منفی الکل بیشتری مصرف کنید.
عوامل خطر سوء مصرف الکل
مصرف الکل ممکن است در نوجوانان شروع شود، اما سوء مصرف الکل بیشتر در دهه سنی 20 و 30 رخ می دهد و از هر سنی می تواند شروع شود.
نوشیدن مداوم
- نوشیدن زیاد و طولانی مدت می تواند منجر به بروز مشکلات سوء مصرف الکل شود.
سن
- در سنین پایین خطر بیشتری برای سوء مصرف الکل وجود دارد.
سابقه خانوادگی
- خطر سوء مصرف الکل برای افرادی که پدر و مادر یا یکی دیگر از نزدیکان آن ها الکل مصرف می کنند، بیشتر است چون احتمال دارد مصرف الکل تحت تأثیر عوامل ژنتیکی باشد.
افسردگی و سایر مشکلات سلامت روان
- معمولا مصرف الکل در افرادی که اختلال سلامت روانی مانند اضطراب، افسردگی، اسکیزوفرنی یا اختلال دو قطبی دارند بیشتر دیده می شود و این افراد مشکلی با مصرف الکل ندارند.
تاریخچه پزشکی
- افرادی که سابقه آسیب روانی یا عاطفی دارند، بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلال مصرف الکل قرار دارند.
انجام جراحی چاقی
- برخی مطالعات تحقیقاتی نشان می دهد که انجام جراحی چاقی ممکن است خطر ابتلا به سوء مصرف الکل یا بازگشت مجدد پس از ترک الکل را افزایش دهد.
عوامل اجتماعی و فرهنگی
- داشتن دوستان یا شریک نزدیک که مرتباً الکل مصرف می کند، می تواند خطر ابتلا به سوء مصرف الکل را افزایش دهد. تبلیغات پر زرق و برق که برخی اوقات در رسانه ها دیده می شود ممکن است این ذهنیت را ایجاد کند که نوشیدن بیش از حد، خوب است.
برای جوانان، تأثیر والدین، هم سالان و سایر الگوهای رفتاری می تواند خطر سوء مصرف الکل را تحت تأثیر قرار دهد.
عوارض سوء مصرف الکل
الکل سیستم عصبی مرکزی شما را مختل می کند. مصرف بیش از حد الکل بر گفتار، هماهنگی عضلات و مراکز مهم مغز تأثیر می گذارد. مصرف مشروبات الکلی طولانی مدت حتی ممکن است باعث ایجاد اغما یا مرگ شود.
عوارض اجتماعی سوء مصرف الکل
نوشیدن بیش از حد می تواند مهارت ها و توانایی تصمیم گیری شما را کاهش دهد و منجر به انتخاب های ضعیف و شرایط یا رفتارهای خطرناک شود، از جمله:
- تصادفات وسایل نقلیه موتوری و انواع دیگر صدمات مانند غرق شدن
- مشکلات برقراری روابط
- عملکرد ضعیف در محل کار یا مدرسه
- افزایش احتمال ارتکاب جرایم خشن یا قربانی جرم
- مشکلات حقوقی یا مشکلات مربوط به اشتغال یا امور مالی
- مشکلات مصرف مواد دیگر
- درگیر شدن در رابطه جنسی خطرناک، محافظت نشده یا تجربه سوء استفاده جنسی یا تجاوز جنسی
- افزایش خطر اقدام به خودکشی
عوارض سوء مصرف الکل
نوشیدن زیاد الکل می تواند باعث ایجاد مشکلات در سلامت جسمی شما شود، از جمله:
بیماری کبد
نوشیدن زیاد الکل می تواند باعث افزایش چربی در کبد (استاتوز کبدی)، التهاب کبد (هپاتیت الکلی) و با گذشت زمان، تخریب غیرقابل برگشت بافت کبد (سیروز) شود.
مشکلات گوارشی
نوشیدن زیاد الکل می تواند منجر به التهاب غده معده (گاستریت) و زخم معده و مری شود. حتی می تواند در جذب ویتامین های گروه B و سایر مواد مغذی اختلال ایجاد کند. نوشیدن الکل در طولانی مدت می تواند به لوزالمعده شما آسیب برساند یا منجر به التهاب لوزالمعده (پانکراس) شود.
مشکلات قلبی
نوشیدن زیاد الکل می تواند منجر به فشار خون بالا شده و خطر بزرگ شدن قلب، نارسایی قلبی یا سکته مغزی را افزایش دهد. حتی یک جرعه تنها می تواند باعث ایجاد آریتمی جدی قلبی به نام فیبریلاسیون دهلیزی شود.
عوارض دیابت
الکل با آزاد شدن گلوکز از کبد تداخل دارد و می تواند خطر ابتلا به قند خون پایین (هیپوگلیسمی) را افزایش دهد.
عملکرد جنسی و مشکلات قاعدگی
نوشیدن زیاد الکل می تواند باعث اختلال در نعوظ در مردان شود. در زنان می تواند قاعدگی را قطع کند.
مشکلات چشم
با گذشت زمان، مصرف الکل می تواند به دلیل کمبود ویتامین B-1 (تیامین) باعث ایجاد حرکت ناخواسته سریع چشم (نستاگموس) و همچنین ضعف و فلج عضلات چشم شما شود. در صورت عدم درمان سریع، کمبود تیامین نیز می تواند با سایر تغییرات مغزی مانند زوال عقل غیر قابل برگشت همراه باشد.
نقائص هنگام تولد
مصرف الکل در دوران بارداری ممکن است باعث سقط جنین و سندرم الکل جنین و در نتیجه تولد کودک با نقص مادرزادی شود.
صدمه به استخوان
الکل ممکن است در استخوان سازی اختلال ایجاد کرده و منجر به ضعف استخوان ها (پوکی استخوان) و افزایش خطر شکستگی شود. الکل حتی به مغز استخوان آسیب می رساند، و از تشکیل سلول های خونی جلوگیری کرده و با کاهش تعداد پلاکت ها منجر به کبودی و خونریزی شود.
عوارض عصبی
نوشیدن بیش از حد الکل می تواند بر سیستم عصبی شما تأثیر بگذارد و باعث بی حسی و درد در دست و پا، ایجاد اختلال در تفکر، زوال عقل و از دست دادن حافظه کوتاه مدت شود.
سیستم ایمنی ضعیف
استفاده بیش از حد از الکل باعث می شود بدن شما در مقابل بیماری ضعیف تر شود و خطر ابتلا به بیماری های مختلف به ویژه ذات الریه را افزایش دهد.
سرطان
مصرف بیش از حد الکل، خطر ابتلا به سرطان را از جمله سرطان دهان، گلو، كبد، مری، روده بزرگ و پستان افزایش می دهد. حتی نوشیدن متوسط نیز می تواند خطر ابتلا به سرطان پستان را افزایش دهد.
تداخلات دارویی و الکل
برخی از داروها با الکل در تعامل هستند و اثرات سمی آن را افزایش می دهد. نوشیدن الکل در حین مصرف این داروها می تواند یا باعث افزایش یا کاهش کارآیی آن ها شود یا خطرناک باشد.
پیشگیری سوء مصرف الکل
درمان زودرس می تواند از بروز مشکلات مربوط به الکل در نوجوانان پیشگیری کند. نسبت به علائمی که نشان هنده مصرف الکل در فرزندان شما می باشد، هوشیار باشید:
- از دست دادن علاقه به فعالیت ها و سرگرمی ها و رسیدگی به ظاهر شخصی
- قرمزی چشم، لکنت زبان، مشکلات مربوط به هماهنگی و کاهش حافظه
- مشکلات یا تغییر در روابط با دوستان مانند پیوستن به جمع جدید
- مشکلات در مدرسه
- تغییرات مکرر اخلاقی
تشخیص سوء مصرف الکل
اگر پزشک تشخیص دهد که شما مشکلی در رابطه با مصرف الکل دارید، ممکن است شما را به یک روان پزشک ارجاع دهد. برای ارزیابی مشکل شما با الکل، پزشکتان احتمالاً چندین سؤال راجع به عادات آشامیدنی از شما بپرسید. پزشکتان ممکن است بخواهد با اعضای خانواده یا دوستان شما هم صحبت کند.
معاینه بدنی
پزشک یک معاینه بدنی انجام می دهد و در مورد سابقه پزشکی و سلامتی شما می پرسد. علائم جسمی زیادی وجود دارد که نشان دهنده عوارض استفاده از الکل است.
تست های آزمایشگاهی و آزمایش های تصویربرداری
در حالی که آزمایش خاصی برای تشخیص سوء مصرف الکل وجود ندارد، الگوهای خاصی از ناهنجاری های آزمایشگاهی ممکن است شدت سوء مصرف الکل را نشان دهند و حتی ممکن است برای شناسایی بیماری های مرتبط با الکی، به آزمایشاتی نیاز داشته باشید.
ارزیابی روانی
ارزیابی روانی شامل سؤالاتی در مورد علائم، افکار، احساسات و الگوهای رفتاری شما است که ممکن است از شما خواسته شود که یک پرسشنامه را تکمیل کنید.
استفاده از معیارهای DSM-5
کتابچه راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی، نسخه پنجم (DSM-5) که توسط انجمن روان پزشکی آمریکا منتشر شده است، اغلب توسط روانشناسان برای تشخیص شرایط سلامت روان استفاده می شود.
درمان سوء مصرف الکل
بسته به نیاز شما ممکن است درمان سوء مصرف الکل متفاوت باشد. درمان ممکن است شامل درمان مختصر، مشاوره فردی یا گروهی، یک برنامه سرپایی یا بستری در بیمارستان باشد. تلاش برای ترک مصرف الکل برای بهبود کیفیت زندگی، هدف اصلی درمان است.
درمان سوء مصرف الکل ممکن است شامل موارد زیر باشد:
سم زدایی و دفع
درمان ممکن است با یک برنامه سم زدایی آغاز شود که تحت نظر پزشکتان انجام می شود و عموماً دو تا هفت روز طول می کشد. برای پیشگیری از علائم ترک ممکن است شما نیاز به داروهای آرام بخش داشته باشید. سم زدایی معمولاً در یک مرکز درمانی یا بیمارستان انجام می شود.
مهارت های یادگیری و ایجاد یک برنامه درمانی
معمولاً شامل متخصصان در زمینه درمان الکل می شود و ممکن است شامل تکنیک های تغییر رفتار، استفاده از کتابچه های کمک به خود، مشاوره و مراقبت های بعدی در یک مرکز درمانی باشد.
مشاوره روان شناسی
مشاوره و درمان گروهی و فردی به شما کمک می کند تا مشکل خود را با الکل بهتر درک کرده و جنبه های روانی ترک الکل را بشناسید. استفاده از زوج درمانی یا خانواده درمانی می تواند بخش مهمی از روند بهبودی باشد.
داروهای خوراکی
داروهای خوراکی می تواند به شما در جلوگیری از مصرف الکل کمک کند، اگرچه داروها، بیماری سوء مصرف الکل را درمان نمی کند. در صورت مصرف الکل، دارو واکنش جسمی ایجاد می کند که ممکن است شامل گرگرفتگی، حالت تهوع، استفراغ و سردرد باشد.
پشتیبانی مداوم
برنامه های مراقبت های بعدی و گروه های حمایتی به شما در بهبودی از سوء مصرف الکل کمک می کند تا از نوشیدن خودداری کنید، علائم احتمال بازگشت و عود بیماری را مدیریت کرده و با تغییرات سبک زندگی با آن ها مقابله کنید. پشتیبانی مداوم ممکن است شامل مراقبت های پزشکی یا روان شناختی یا شرکت در یک گروه پشتیبانی باشد.
درمان مشکلات روان شناختی
سوء مصرف الکل معمولاً همراه با سایر اختلالات سلامت روان است. اگر دچار افسردگی، اضطراب یا وضعیت بهداشت روانی دیگری هستید، ممکن است به روان درمانی، داروها یا سایر روش های درمانی نیاز داشته باشید.
درمان پزشکی برای سایر بیماری ها
با قطع مصرف مشروبات الکلی، بسیاری از بیماری مرتبط با الکل بطور قابل توجهی بهبود می یابد. اما برخی از بیماری ها ممکن است احتیاج به پیگیری و درمان داشته باشند.
تمرینات روحی روانی
افرادی که درگیر نوعی تمرین روانی منظم هستند، ممکن است راحت تر مصرف الکل یا سایر اعتیادها را ترک کنند. برای بسیاری از افراد، یادگیری تمرینات روانی می تواند یک عنصر اساسی در بهبودی آن ها باشد.
برنامه های درمانی مسکونی
برای اختلال جدی در مصرف الکل، ممکن است شما نیاز به اقامت در یک مرکز درمانی مسکونی داشته باشید. بیشتر برنامه های درمانی مسکونی شامل درمان فردی و گروهی، گروه های حمایتی، سخنرانی های آموزشی، خانواده درمانی و فعالیت درمانی است. برنامه های درمانی مسکونی به طور معمول شامل مشاوران مجاز مشروبات الکلی و دارویی، مددکاران اجتماعی، پرستاران، پزشکان و سایر افراد با تخصص و با تجربه در زمینه درمان سوء مصرف الکل است.
درمان های خانگی سوء مصرف الکل
به عنوان بخشی از بهبودی شما، باید سبک زندگی و شیوه رفتاری خود را تاحدودی تغییر دهید.
برخی راهکارهای تغییر سبک زندگی عبارتند از:
وضعیت اجتماعی خود را در نظر بگیرید.
برای دوستان و خانواده خود مشخص کنید که مشروبات الکلی نمی نوشید. ممکن است لازم باشد که از دوستان و موقعیت های اجتماعی که باعث اختلال در بهبودی شما می شوند فاصله بگیرید. خواب خوب، فعالیت بدنی منظم و ورزش، مدیریت استرس و تغذیه مناسب همه می تواند بهبودی شما از سوء مصرف الکل را راحت تر کند.
درمان های جایگزین سوء مصرف الکل
از جایگزین کردن روش درمانی معمول یا روان درمانی با داروها خودداری کنید.
روش های زیر علاوه بر برنامه درمانی شما می تواند مفید باشد:
یوگا: مجموعه وضعیت های یوگا و تمرین های تنفسی کنترل شده ممکن است در آرامش و مدیریت استرس کمک کند.
مراقبه: در حین مدیتیشن، جریان افکار ناخوشایند را که ذهن شما را شلوغ کرده و باعث استرس می شود، از بین می برید.
طب سوزنی: طب سوزنی ممکن است به کاهش اضطراب و افسردگی کمک کند.
مقابله و پشتیبانی
بسیاری از مبتلایان به مشروبات الکلی و اعضای خانواده آن ها متوجه شده اند که شرکت در گروه های حمایتی بخشی اساسی برای مقابله با بیماری است.
پزشک یا مشاور شما می تواند یک گروه پشتیبانی را پیشنهاد دهد، که برخی از آن ها عبارتند از:
الکلی های گمنام: مشروبات الکلی ناشناس (AA) یک گروه متشکل از افرادی است که از مصرف الکل رنج می برند و در حدود 12 مرحله به عنوان یک الگوی مؤثر برای جلوگیری از مصرف دوباره را آموزش می بینند.
زنان برای هوشیاری: Women for Sobriety یک سازمان غیرانتفاعی است که یک برنامه گروهی برای زنانی که می خواهند بر الکلیسم و سایر اعتیادها غلبه کنند، ارائه می دهد. این تمرکز بر رشد مهارت های مربوط به رشد عاطفی و معنوی، عزت نفس و سبک زندگی سالم است.
ال آنون و علاتین: آل آنون برای افرادی طراحی شده است که تحت تأثیر الکلی بودن شخص دیگری قرار دارند. گروه های علاتین برای والدینی که فرزندان آن ها مبتلا به الکلی هستند، در دسترس است.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
در اینجا برخی از اطلاعات به شما کمک می کند تا برای قرار ملاقات خود با پزشک آماده شوید:
- عادات مصرف الکل خود را در نظر بگیرید و نگاهی صادقانه به آن داشته باشید.
قبل از قرار ملاقات، لیستی از موارد زیر تهیه کنید:
- علائمی که داشته اید، از جمله مواردی که ممکن است با نوشیدن شما ارتباط نداشته باشد.
- اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله هرگونه فشارهای اساسی یا تغییرات اخیر زندگی
- تمام داروها، ویتامین ها، گیاهان و یا مکمل های دیگری که مصرف می کنید.
برخی از سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید عبارتند از:
- بهترین دوره درمان چیست؟
- گزینه های درمان که پیشنهاد می کنید چیست؟
- فکر می کنید نیاز به قطع کردن یا ترک مصرف الکل دارم؟
- آیا به دلیل مشکلات جسمی به آزمایش پزشکی نیاز دارم؟
- آیا فکر می کنید زیاد مصرف می کنم یا علائم مصرف الکل را دارم؟
- به نظر شما الکل می تواند باعث ایجاد مشکلات سلامتی دیگر شود؟
آماده پاسخگویی به سوالات پزشک یا روان شناس باشید که ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- چند بار و چقدر مصرف می کنید؟
- آیا از داروهایغیر مجاز استفاده می کنید؟
- آیا بعضی اوقات بیش از حد مصرف می کنید؟
- آیا با خانواده مشکلی در رابطه با مصرف الکل ندارید؟
- آیا سعی کرده اید مصرف الکل را ترک کنید و آیا علائم ترک داشتید؟
- آیا شما از نظر بهداشت روان مانند افسردگی یا اضطراب مشکل دارید؟
- آیا شما از نظر سلامتی جسمی مانند بیماری کبد یا دیابت مشکل دارید؟
- آیا احساس می کنید برای به دست آوردن همان تأثیر، باید بیشتر از قبل بنوشید؟
- آیا بارها بوده است که هنگام مصرف، به طرز خطرناک، مضر یا خشن رفتار کرده اید؟
- آیا در مدرسه، محل کار یا روابط خود مشکل دارید که ممکن است مربوط به مصرف الکل باشد؟
آخرین دیدگاه‌ها