روش های بهبود مشکلات تنفسی در نوزادان با راهکارهای طبیعی کار ساز است.نوزادان با گذراندن زندگی در مایعات رحم گاهی با مشکلات حاد تنفسی روبرو می شوند. چون ریه های نوزادان آخرین اندامی است که در طی رشد جنین شکل می گیرد.
در دوران نوزادی الگوی تنفسی فرزند شما هنوز نامنظم است و میزان تنفس کودک بسیار بیشتر از بزرگسالان و بین 20 تا 40 تنفس در دقیقه در نوسان است.
با این وجود، از آنجا که نوزادان نمی توانند مشکلات تنفسی خودشان را عنوان کنند، بهتر است والدین اقدامات احتیاطی ویژه ای انجام دهند و تنفس نوزاد خود را در ماه های اولیه کنترل کنند. در صورت بروز هر گونه علائمی بهتر است از یک متخصص اطفال مشورت بگیرید.
نوزادان نارس غالباً با ریه های رشد نیافته متولد می شوند که می تواند باعث بروز بیماری های مختلف تنفسی شود. سلول های ریه جنین در هفته 26 بارداری شروع به ترشح سورفاکتانت می کنند و در هفته 39 بارداری به اوج می رسد. ماده سورفاکتانت، عامل کاهش کشش سطحی در ریه هاست.
از آنجا که نوزادان سیستم ایمنی قوی ندارند، بیشتر در معرض عفونت های مختلف تنفسی هستند.
نقص های مادرزادی که مانع از تشکیل ریه ها یا مجاری هوا در نوزاد می شود نیز می تواند مشکلات تنفسی ایجاد کند و چون سیستم عصبی تنظیم کننده تنفس در نوزادان نابالغ است، در معرض خطر بیشتری برای مشکلات تنفسی قرار دارند.
برخی از مشکلات تنفسی شایع در کودکان، عبارتند از:
- التهاب مجرایی هوایی و مشکل تنفسی جدی و ناگهانی مانند اپی گلوتیت
- عفونت های ویروسی ناشی از قرار گرفتن در محیط های آلوده، افراد یا سطوح آلوده مانند سرماخوردگی، برونشیولیت، کروپ و آنفلوانزا.
- یک بیماری تنفسی نادر به نام اختلال ریه مرطوب یا تاکی پنه گذرای نوزادی وجود دارد و هنگامی ایجاد می شود که ریه های پر از مایع نوزاد بلافاصله پس از زایمان تخلیه نشود.
- تنفس سریع و سخت به دلیل ذات الریه که باعث تجمع مایعات در مجاری هوایی و التهاب ریه می شود. نوزادان حتی می توانند با استنشاق مکونیوم (اولین مدفوعی که نوزاد تولید می کند) در داخل رحم به این عفونت مبتلا شوند.
نوزادان تازه متولد شده از طریق زایمان طبیعی و واژن می توانند تحت تاثیر فشار وارده حین عبور از کانال زایمان مقدار زیادی از این مایع داخل ریه را دفع کنند؛ اما نوزادانی که با سزارین متولد می شوند به علت عدم دفع مایع ریه مستعد این مشکل هستند.
با توجه به اینکه بافت های ریه کودک بسیار ضعیف و در برابر فشار آسیب پذیر است، کمترین فشار باعث پارگی کیسه های هوا در ریه ها و باعث تجمع هوا به داخل حفره قفسه سینه می شود. این تجمع هوا، به نوبه خود، فشار خارجی بر ریه ها وارد می کند و باعث تنگی تنفس و حتی پنوموتوراکس می شود.
علائم مشکلات تنفسی در نوزادان
علائم مشکلات تنفسی به علت اصلی آن بستگی دارد و عبارتند از:
- تب
- سرفه خفیف
- صدای خشن
- گرفتگی بینی
- خس خس سینه
- تنفس سریع و پی در پی
- فرو رفتن قفسه سینه به داخل
- گشاد شدن حفره های بینی برای گرفتن هوای بیشتر
مشکلات خفیف تنفس در کودکان با تغییر ساده در سبک زندگی و درمان های خانگی در منزل قابل درمان است اما در صورت تشدید علائم و یا عدم بهبودی بهتر است به پزشک مراجعه کنید.
در مشکلات تنفسی نوزادان چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
والدین بهتر است به روند طبيعي الگوها و ميزان تنفس نوزاد خود توجه کنند تا به راحتی هرگونه ناهنجاری در عملکرد تنفسی کودک از جمله تنفس نامنظم را تشخیص دهند. در صورت مشاهده هر گونه علائم و ناراحتی بهتر است از یک متخصص اطفال مشورت بگیرید. اگر کودک شما یکی از موارد زیر را نشان داد فوراً با پزشک مشورت کنید:
- بی حال
- کبودی لب
- نفس نفس زدن
- فرو رفتن قفسه سینه
- خس خس بیش از 5 روز
- مشکل در صحبت و گریه کردن
- سرعت تنفس مداوم و سریع، بیشتر از 60 تنفس در دقیقه
- زور زدن در هنگام تنفس که نشان دهنده تلاش بیشتر برای تنفس است.
اگر فکر می کنید فرزند شما آسم دارد، برای تشخیص به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک ممکن است آنتی بیوتیک یا اسپری استنشاقی برای کودک تجویز کند.
پیشگیری از مشکلات تنفسی در نوزادان
بهترین راه برای اطمینان از عملکرد تنفسی سالم کودک، پیشگیری از زایمان زودرس است. برای این منظور، مراحل خاصی مانند مراقبت های پیش از زایمان، رژیم غذایی مغذی و متعادل و پرهیز از مصرف دخانیات، مواد مخدر و الکل باید توسط تمام زنان باردار رعایت شود.
- حمام ولرم به آرامش نوزاد شما، کمک می کند.
- دمای اتاق را برای کودک خود در حالت مناسب تنظیم کنید.
- بالش و تشک های کودک خود را از ذرات گرد و غبار پاک کنید.
- با استفاده از قطره های بینی، مجاری بینی کودک خود را تمیز کنید.
- برای مبارزه با عفونت به کودک خود اجازه دهید بیشتر استراحت کند.
- فیلترهای نصب شده در کولرهای گازی و بخاری های اتاق را مرتبا تمیز یا تعویض کنید.
- برای تجویز مایعات، خواب کودک را مختل نکنید، مگر اینکه علائمی از کمبود آب در کودک خود مشاهده می کنید.
- کودک خود را به پشت بخوابانید و با کف دست به پشت او ضربه بزنید. این امر به تخلیه و دفع مخاط غلیظ از بدن کودک کمک می کند.
- به نوزادان زیر 6 ماه باید به اندازه کافی شیر مادر داده شود تا توانایی سیستم ایمنی بدن آنها افزایش یابد، به خصوص اگر کودک شما زودتر از موعد متولد شده باشد.
درمان مشکلات تنفسی در نوزادان
برای درمان مشکلات تنفسی نوزادان در خانه خود، به شما راهکارهای زیر را پیشنهاد می کنیم:
در اتاق بخار بنشینید.
یکی از روش های بهبود مشکلات تنفسی نوزادان استفاده از اتاق بخار است. بخار ایجاد شده از دوش آب گرم می تواند گرفتگی مجاری تنفسی را برطرف کرده و تا حدودی تنفس را راحت کند. گرمای رطوبت همچنین دفع خلط را آسان تر می کند. بهتر است قبل از اقدام به این روش با پزشک خود مشورت کنید، زیرا گزارش شده است که روش های استنشاق بخار سنتی باعث سوختگی در کودکان می شود. با دوش آب گرم و بسته نگه داشتن در حمام خود را با بخار پر کنید.
با کودک خود در حمام پر از بخار بنشینید و مدام به کمرکودک خود با کف دست و به آرامی ضربه بزنید. به کودک خود اجازه دهید 10 تا 15 دقیقه بخار را استشمام کند. در صورت نیاز این کار را تکرار کنید.
از دستگاه بخور استفاده کنید.
یکی دیگر از روش های بهبود مشکلات تنفسی نوزادان استفاده از یک مرطوب کننده است. برای سهولت تنفس، می توانید از دستگاه بخور برای افزودن رطوبت به هوا و راحتی بیشتر کودک خود استفاده کنید. هوای خشک می تواند مجاری بینی را تحریک کند، در حالی که هوای مرطوب به مخاط تنفسی کمک می کند تا انسداد را برطرف و روند تنفس آسانتر شود.
با این حال، یک محیط مرطوب می تواند زمینه پرورش کنه های گرد و غبار خانگی و مواد حساسیت زا باشد که می توانند مشکلات تنفسی کودک شما را بیشتر کنند؛ بنابراین بهتر است که سطح رطوبت را به کمتر از 50٪ برسانید.
در اتاق خواب کودک خود از یک مرطوب کننده هوا استفاده کنید. اگر مرطوب کننده ندارید، می توانید یک کاسه آب گرم در اتاق قرار دهید تا رطوبت هوا افزایش یابد. حتماً آن را در مکانی امن قرار دهید که به طور تصادفی شما یا فرزندتان با آن برخورد نکنید.
از کمبود آب بدن جلوگیری کنید.
برای جلوگیری از کمبود آب بدن و کاهش مشکل تنفسی در نوزادان، حتما مایعات زیادی به کودک خود بدهید. این کار به جلوگیری از کم آبی بدن کمک می کند. هیدراته کردن بدن منجر به رقیق شدن ترشحات بدن، دفع خلط می شود. دفع خلط همچنین به خارج شدن میکروب از سیستم تنفسی کودک کمک می کند و باعث، بهبود سریع سرماخوردگی یا عفونت تنفسی می شود.
شیر مادر و همچنین آب میوه و ماست سرد را به نوزادان 6 ماهه یا بزرگتر بدهید. برای نوزادان کوچکتر، از مقدار زیادی شیر مادر یا شیرخشک استفاده کنید. در فواصل منظم به کودکان بزرگتر آب ولرم یا شیر بدهید.
آب میوه، سوپ سبزیجات و آبگوشت های صاف شده نیز گزینه های خوبی برای رفع کم آبی بدن هستند. اگر کودک شما از مصرف مقدار زیادی مایعات در یک زمان خودداری می کند، مقدار کمتر را به دفعات بیشتر بدهید. اگر کودک مقاومت می کند، مایعات را به زور در حلق کودک قرار ندهید، زیرا این امر باعث استفراغ کودک می شود. در عوض، از شیشه شیر استفاده نمایید.
روزانه از نور خورشید استفاده کنید.
یکی از روش های بهبود مشکلات تنفسی نوزادان آن است که کودک خود را روزانه در معرض نور خورشید قرار دهید. اگر کودک شما اغلب از مشکلات تنفسی مثل انواع عفونت های تنفسی رنج می برد، این می تواند به دلیل کمبود ویتامین D باشد. بررسی ها نشان می دهد که حفظ ویتامین D کافی در بدن ممکن است یک روش پیشگیری موثر و ارزان برای دفع برخی از عفونت های دستگاه تنفسی در کودکان باشد.
نور خورشید به ساخت ویتامین D در بدن کمک می کند؛ بنابراین، توصیه می شود که روزانه 20 دقیقه دست و صورت کودک خود را در معرض نور آفتاب قرار دهید. با این حال، این کار را حتما صبح زود هنگام آفتاب ملایم تر انجام دهید. اشعه ها در هنگام ظهر شدید و مضر می شوند.
عسل
عسل به درمان مشکلات تنفسی در نوزادان کمک می کند عسل برای کودکان 1 سال به بالا که به دلیل سرماخوردگی، سرفه یا آسم دچار مشکلات تنفسی هستند، یک درمان مطمئن است. این ماده دارای خواص ضد باکتری، آنتی اکسیدانی و تقویت کننده سیستم ایمنی است که باعث بهبودی می شود. 2 قاشق چای خوری عسل خام و 1 قاشق چای خوری آب لیموترش تازه را مخلوط کنید. هر چند ساعت یک بار آن را به کودک خود بدهید تا علائم آن کاهش یابد. همچنین، می توانید یک یا دو بار در روز یک لیوان شیر گرم به همراه عسل به کودک خود بدهید.
هرگز به نوزادان کمتر از 1 سال عسل ندهید، زیرا ممکن است حاوی باکتری هایی باشد که ممکن است برای نوزاد شما مضر باشند.
زنجبیل
زنجبیل به درمان مشکل تنفس در نوزادان کمک می کند. زنجبیل دارای خواص ضد التهابی، ضد باکتریایی، ضد ویروسی و ضد سرفه (سرکوب کننده سرفه) است که می تواند با بیشتر بیماری هایی که منجر به مشکلات تنفسی می شوند مقابله کند. همچنین باعث کاهش التهاب در مجاری هوا و ریه ها شده و از حملات آسم جلوگیری می کند. به علاوه، زنجبیل سیستم ایمنی بدن را افزایش می دهد که در وهله اول خطر ابتلا به عفونت را کاهش می دهد و بهبودی از بیماری های موجود را تسریع می کند.
برای کودکان 1 ساله یا بیشتر، مقادیر مساوی آب زنجبیل، آب انار و عسل را مخلوط کنید. 1 قاشق غذاخوری از این مخلوط روزی سه بار به کودک خود بدهید. همچنین، می توانید به کودک خود آب نبات زنجبیل بدهید تا به کاهش علائم کمک کند.
سوپ مرغ گرم
برای کودکان بزرگتر، سوپ مرغ گرم خانگی یک گزینه عالی در هنگام ابتلا به عفونت های تنفسی و مشکلات تنفسی است. سوپ مرغ بسیار مقوی است و می تواند به رفع احتقان کمک کند. مرغ حاوی یک اسید آمینه به نام سیستئین است و در فرآیند آماده سازی در آبگوشت آزاد می شود. سیستئین به گلوتاتیون تبدیل می شود. گلوتاتیون یک آنتی اکسیدان بسیار قدرتمند است و به تسریع روند بهبودی کمک می کند. سوپ مرغ خانگی را با استفاده از مرغ ارگانیک و همراه با سبزیجات مانند هویج، چغندر و اسفناج تهیه کنید.
زردچوبه
یکی دیگر از داروهای مفید برای کودکی که مشکل تنفسی مثل سرفه، سرماخوردگی یا آسم دارد، زردچوبه است. زردچوبه دارای خواص ضد التهابی است که به کاهش التهاب در مجاری تنفسی و ریه کمک می کند و اگر به طور منظم استفاده شود، می تواند به عنوان یک گزینه جهت کنترل و پیشگیری طولانی مدت برای کودکان با مشکلات تنفسی مکررکاربرد داشته باشد.
1 فنجان آب و یک قاشق چای خوری پودر زردچوبه را درون یک تابه بریزید. آن را گرم کنید تا جوش بیاید. بگذارید کمی خنک شود. این را به کودک خود بدهید تا یک یا دو بار در روز بنوشد. اگر کودک شما 1 سال یا بیشتر سن دارد، می توانید 1 قاشق چای خوری پودر زردچوبه و 2 قاشق چای خوری عسل طبیعی را مخلوط کنید. آن را چند بار در روز به فرزند خود بدهید.
از دود سیگار خودداری کنید.
از قرار دادن کودک در معرض دود سیگار اجتناب کنید. بسیار مهم است که همه کودکان، به ویژه آنهایی که از آسم و سایر مشکلات تنفسی رنج می برند، از دود سیگار دور باشند. دود تنباکو یکی از عوامل شناخته شده آسم است که برای جلوگیری از حملات باید به هر قیمتی از آن اجتناب کرد. در اطراف کودک خود سیگار نکشید و به دیگران اجازه ندهید که در اطراف کودک شما سیگار بکشند. از بردن فرزند خود به مکان های عمومی که سیگار کشیدن مجاز است، خودداری نمایید.
هر نوع دود می تواند ریه ها را تحریک کرده و تنفس را دشوار کند؛ بنابراین، قرار گرفتن کودک در معرض سایر منابع دود مانند بخور، شمع، آتش و آتش بازی را به حداقل برسانید.
حیوانات خانگی را دور نگه دارید.
کودک خود را حیوانات خانگی دور نگه دارید. حتی اگر کودک شما دوست داشته باشد با حیوانات خانگی بازی کند، اما بهتر است که هنگام بیماری کودک را از حیوان دور کنید. کودکان مبتلا به آسم ممکن است در اطراف حیوانات خانگی با مشکل تنفسی روبرو شوند. چون پشم، خز، پرها و بزاق حیوان خانگی از شایع ترین عوامل آسم هستند و می توانند مشکلات تنفسی را بدتر کنند. حیوان خانگی خود را کاملاً از اتاق خواب کودک خود دور کنید.
به حیوانات خانگی خود اجازه ندهید در هر جای خانه جا حضور داشته باشند. اجازه ندهید فرزندتان با سگ، گربه یا سایر حیوانات بازی کند. حیوان خانگی خود را به طور مرتب استحمام یا مرتب کنید تا میزان پشم و مو و هر ماده محرک اطراف کودک شما کاهش یابد.
آخرین دیدگاه‌ها