زمان آموزش دستشویی رفتن به کودکان بر پایه شواهد علمی

بهترین زمان برای آموزش دستشویی رفتن کودکان به اهداف و خصوصیات فرزند شما بستگی دارد. در بسیاری از نقاط جهان، آموزش توالت رفتن خیلی زود شروع می شود. در این شرایط ممکن است نوزادان مهارت های اساسی آموزش توالت را قبل از راه رفتن یاد بگیرند و هرگز از پوشک استفاده نکنند. اوضاع در ایالات متحده بسیار متفاوت است. در ایالات متحده کودکان ممکن است پوشک را به مدت 2، 3 یا حتی 4 سال بپوشند. والدین آفریقایی-آمریکایی معتقدند که آموزش توالت باید از حدود 18 ماهگی آغاز شود. والدین قفقازی-آمریکایی معتقدند که آموزش باید حتی بعد از 25 ماه به طور متوسط ​​ شروع شود.

این نگرش ها جدید است. در نسل های گذشته، بیشتر کودکان آمریکایی تا 18 ماهگی از پوشک استفاده می کردند.  امروزه، بسیاری از بچه ها مهارت های اصلی آموزش توالت را تا سن 3 سالگی ندارند. آموزش به موقع دستشویی رفتن به کودکان باعث پیشگیری از ابتلا آنها به مشکلات مختلفی مانند بثورات پوشک و یا عفونت های ناشی از عدم رعایت بهداشت پوشک مانند مخمر، ژیاردیا و روتاویروس در آنها می شود. همچنین والدین نیز در وقت و هزینه خود صرفه جویی کرده و در ثبت نام کودک خود در مهدهای پیش دبستان موفق ترند.

این مساله نشان می دهد که آموزش دستشویی رفتن به کودکان در سنین پایین تر نتایج بهتری دارد. ولی بسیاری از والدین این نگرانی را دارند که آموزش زودهنگام دستشویی رفتن به کودکان ممکن است برای کودکان مضر باشد. برخی ها معتقدند که آموزش های زودهنگام ممکن است باعث بروز برخی مشکلات رفتاری یا اختلالات شخصیتی در کودکان شود؛ اما والدین باید بدانند که این اعتقادات پایه و اساس علمی ندارد.

زمان آموزش دستشویی رفتن به کودکان بر پایه شواهد علمی

علیرغم آنچه که شاید در مورد مشکلات رفتاری یا اختلالات شخصیتی شنیده باشید، هیچ مدرک علمی وجود ندارد که نشان دهد سن آموزش زود هنگام کودکی تاثیری بر روی اختلالات شخصیتی آن ها داشته باشد. در حقیقت، آموزش زودهنگام دستشویی رفتن حتی ممکن است مفید باشد.

علاوه بر جلوگیری از بثورات پوشک و عفونت های ناشی از پوشک، کودکان خردسالی که در دوره نوزادی آموزش دیده اند، کمتر احتمال دارد به عفونت های مکرر دستگاه ادراری مبتلا شوند چون آنها یاد می گیرند مثانه های خود را به طور کامل تخلیه کنند و هر گونه ادرار باقیمانده که می تواند منجر به بروز عفونت شود را دفع کنند. کودکانی که تا پیش از دو سالگی اصول دستشویی رفتن را آموزش نمی بینند ممکن است تا 3 سالگی نتوانند به این مهارت دست یابند. همچنین شواهد علمی موجود حاکی از آن است که آموزش زودهنگام دستشویی رفتن در کودکان با کاهش خطر ابتلا به بی اختیاری ادرار در دوران بزرگسالی همراه است.

بسیاری از افراد تصور می كنند كه آموزش زودرس به معنای استفاده از روش های خشن و اجبار است. بر همین اساس آن ها تلاشی برای آموزش توالت رفتن کودکان نمی کنند. وقتی والدین از روش های ملایم و متناسب با سن استفاده می کنند، آموزش اولیه بی خطر است.

آموزش دستشویی رفتن از بدو تولد تا یک سالگی

در مناطقی همچون هند، چین و آفریقای شمالی سن آموزش دستشویی رفتن به نوزادان در اوایل شیرخوارگی است. در این جوامع والدین یاد می گیرند که چگونه زبان بدن نوزاد خود را شناخته و از آن برای پیش بینی زمان بردن نوزاد خود به دستشویی استفاده کنند.

هنگامی که کودک راه رفتن را یاد می گیرد، والدین او را روی یک سینک، کاسه، توالت یا زمین باز نگه می دارند. زمانی که نوزاد مثانه خود را خالی می کند والدین سعی می کنند با حرکات خاص و یا خواندن آهنگ های خاص واکنش نشان دهند. به این ترتیب نوزاد یاد می گیرد بین این عکس العمل خاص والدین و زمان نیاز به دستشویی کردن خود ارتباط برقرار کند. حتی هر بار با دیدن عکس العمل والدین به این نتیجه می رسند که زمان دستشویی کردن فرا رسیده است. اما چنین آموزش های اولیه مزایای زیادی دارد. به حدی که از پوشک شدن نوزادان و بروز بثورات پوشک و عفونت های مرتبط با پوشک جلوگیری می شود.

به طور سنتی، آموزش دستشویی رفتن شیرخوارگان در طول سه ماه اول پس از تولد آغاز می شود. با این حال، برخی از موافقان سن تمرینی کمی دیرتر (3-6 ماه) وقتی نوزادان بتوانند به تنهایی بنشینند را توصیه می کنند. کودک می تواند در این شرایط به راحتی می تواند دستشویی کردن روی صندلی یا لگن دستشویی را یاد بگیرد.

آموزش دستشویی رفتن  از 6 تا 12 ماهگی

روان شناسان معتقدند آموزش دستشویی رفتن به کودکان در این سن کمی سخت تر است. نوزادان به محض این که راه رفتن را یاد بگیرند ممکن است نسبت به نشستن بر روی یک صندلی، کم تحمل تر شوند. حتی در برخی مواقع ممکن است کودکان به پوشک شدن خود عادت کنند و علائم بدنی خود را برای دفع نادیده بگیریند.

آموزش دستشویی رفتن در کودکان نوپا (12 تا 18 ماهگی)

در دهه های 1920 و 1930، والدین اروپایی و آمریکایی اغلب آموزش های بین 12-18 ماه را شروع می کردند. با این وجود، بسته به شخصیت و برنامه رشد کودک آموزش در این سن تا حدودی می تواند دشوار باشد. از یک سو ترک عادت پوشک شدن در کودکان نوپا تا حدودی دشوار است. از سویی دیگر برای کودکان نوپایی که به تازگی راه رفتن را آموخته و جنب و جوش بسیاری دارند. نشستن بر روی صندلی توالت می تواند برای آنها سخت باشد.

بررسی ها نشان داده کودکان در سنین 15-19 ماهگی نسبت به کودکان کوچکتر و بزرگتر در برابر نشستن روی صندلی مقاومت بیشتری را نشان می دهند.

اما این سن آموزش پر از مزایای آن است. کودکان زیر 18 ماه غالباً مشتاق هستند که بزرگسالان را خوشحال کنند.

برای آموزش دستشویی رفتن به کودک می توانید از متد صندلی توالت استفاده کنید. در صورت مقاومت کودک صندلی توالت را جمع کرده و پس از مدت کوتاهی دوباره برای راضی کردن کودک تلاش کنید.

آموزش دستشویی رفتن به کودکان بعد از 18 ماهگی

بنابر نظر متخصصان آکادمی اطفال آمریکا اکثر کودکان تا سن 18 الی 24 ماهگی آمادگی لازم برای شروع یادگیری مهارت های دستشویی رفتن را ندارند.

با این حال شروع آموزش در این محدوده سنی هیچ ایرادی ندارد. در واقع شروع آموزش دستشویی رفتن به نوزاد بعد از 18 ماهگی مبتنی بر این عقیده است که والدین باید پیش از انجام آموزش های لازم به کودک خود نشانه های آمادگی دستشویی رفتن را در او مشاهده کنند. نشانه های تشخیص آمادگی کودک برای استفاده از دستشویی بسیار متنوع است. بسیاری از این نشانه ها به مهارت های پیشرفته زیادی نیاز دارند که معمولا نوزاد در سنین بالاتر آنها را کسب می کند.

علائم آمادگی کودکان برای دستشویی رفتن

از جمله علائم آمادگی نوزاد برای دستشویی رفتن می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• توانایی کودک در راه رفتن
• عمل به دستورات یا توصیه های کلامی والدین
• توانایی خشک ماندن در مدت حداقل 2 ساعت

همچنین رفتارها و نگرش های جدید کودک به عنوان مثال «کودک از شما می خواهد که خودش بعضی از کارها را انجام دهد.» و یا «به شما می گوید که دوست دارد مانند بزرگتر ها لباس زیر بپوشد» از علائم دیگری هستند که نشان می دهند کودک شما از آمادگی لازم برای آموزش دستشویی رفتن برخوردار است.

انتظار شروع آموزش تا زمان آمادگی کودک منطقی به نظر می رسد. چه کسی دوست دارد به کودکی که از آمادگی لازم برخوردار نیست آموزش دهد؟ در واقع این مشکل در تعریف آمادگی خلاصه می شود.

آیا کودک برای استفاده از صندلی توالت حتما به مهارت راه رفتن نیاز دارد؟ آیا کودک شما باید علاقه خود را به پوشیدن لباس زیر نشان دهد؟ در واقع پاسخ این سوالات به هدف شما بستگی دارد.

اگر هدف شما این است که فرزندتان به تنهایی به دستشویی رفته و بتواند از صندلی توالت استفاده کند پس باید صبر کنید. او  باید مهارت راه رفتن را یاد بگیرد. ولی چنانچه در آموزش به کودک نوپای خود اهداف دیگری دارید نیازی نیست که منتظر علائم پیشرفته «آمادگی دستشویی رفتن» در کودک خود شوید.

بدیهی است که حتی اگر هدف شما مستقل شدن کامل نوزاد در رفتن به دستشویی باشد باید باز هم مرحله به مرحله برای رسیدن به این هدف تلاش کنید. مهم نیست که چه هنگام و چگونه شروع به آموزش دادن می کنید. به هر حال فرزند شما نسبت به یک فرد بزرگسال از توانایی کمتری برخوردار است. بیشتر کودکانی که مهارت های دستشویی رفتن را به طور کامل آموزش دیده اند تا پیش از 36 ماهگی قادر نیستند به تنهایی به دستشویی بروند.

پس این توصیه که تا زمان مشاهده علائم آمادگی در کودک خود از آموزش مهارت های دستشویی رفتن به او دست نگه دارید، ایده چندان خوبی به نظر نمی رسد.

از یک طرف اگر دوست دارید کودکتان هر چه زودتر مهارت های دستشویی رفتن را بیاموزد، آموزش او در این سن باعث می شود که او دیرتر این مهارت را به دست بیاورد. بررسی ها نشان داده که تا پیش از دو سالگی آمادگی چندانی برای یادگیری مهارت های دستشویی رفتن در کودکان وجود ندارد.

مهمتر از همه آنکه انتظار بدون تلاش هیچ کمکی برای کسب مهارت های لازم به کودک شما نخواهد کرد. چنانچه لیست مهارت های نوزاد را مرور کنید می بینید که بسیاری از مهارت های لازم برای دستشویی رفتن را می توان با تشویق به نوزاد آموزش داد.

آموزش دستشویی رفتن پس از دو سالگی

امروزه سن «آموزش دستشویی رفتن» در بسیاری از کودکان 2 سالگی و پس از آن است. متاسفانه تحقیقات چندانی در مورد آموزش دستشویی رفتن در این سن انجام نشده است. آموزش عادات دستشویی رفتن به نوزاد در سنین 18 تا 24 ماهگی به طور کلی نیاز به مدت زمان بیشتری برای تمرین و یادگیری نوزاد دارد. علاوه بر آن، آموزش زودهنگام عادات دستشویی رفتن به نوزاد باعث پیشگیری از ابتلا او به مشکلات مثانه در آینده خواهد شد.

اهمیت زمان در آموزش عادات دستشویی رفتن به کودک

بر اساس شواهد موجود علمی آموزش زود هنگام عادات دستشویی رفتن به نوزاد منجر به بروز مشکلات رفتاری در او نخواهد شد.

اما شروع زودهنگام این آموزش مزایای بسیاری دارد، از جمله:

• نگه داشتن مدفوع در نوزادان
• کاهش ابتلا به عوارضی همچون بثورات پوشک، عفونت های ادراری

با این حال این گفته به این معنا نیست که سن نوزاد هیچ تاثیری در فرآیند آموزش ندارد. در واقع یک زمان بندی درست پیامدهای عمیقی در رسیدن به اهداف و همچنین روش های مورد استفاده شما در امر آموزش دارد.

از سویی دیگر نوزادان کم سن تر:

• قادر به بیان نیاز های خود نیستند.
• تعداد دفعات تخلیه مثانه در آنها بیشتر است.
• دارای مهارت های حرکتی کمتری هستند.

این بدان معنا است که آموزش زودهنگام عادات دستشویی رفتن در نوزادان به نظارت بیشتر والدین نیاز دارد. ضمن آنکه پروسه آموزش نیز ممکن است کمی طولانی تر شود. همچنین آموزش در نوزادان کم سن فقط به معنای آشنایی کلی با اصول اولیه مهارت ها است. بنابراین نمی توانید در این سنین کم از نوزاد خود انتظار داشته باشید که به تنهایی به سمت صندلی توالت برود.

از سویی دیگر نوزادان بزرگتر بیشترین زمان زندگی خود را با پوشک شدن گذرانده اند. در نتیجه آنها یاد گرفته اند که:

• مستقل تر بوده و دیرتر تسلیم خواسته های شما شوند.
• ادرار آنها دارای بوی نامطبوع بیشتری است.
• این مساله تمیز کردن آنها را ناخوشایندتر می کند.
• به داشتن پوشک های خیس و کثیف عادت می کند.
• ممکن است نسبت به تغییرات کنونی مقاومت نشان دهند.
• نشانه های بدن خود را مبنی بر نیاز به اجابت مزاج نادیده بگیرند.
• از این رو باید مجددا آنها را نسبت به اهمیت این علائم آگاه کرد.

خطرات آموزش دیر هنگام دستشویی رفتن کودکان

همچنین شروع دیرهنگام آموزش دستشویی رفتن به نوزاد می تواند آنها را در معرض خطر ابتلا به بی اختیاری ادرار و یا عفونت های دستگاه ادراری قرار دهد. اگر فرزند شما از اختلالات دستگاه ادراری رنج می برد بهتر است آموزش دستشویی رفتن را سریع تر شروع کنید.

همچنین اهداف آموزش توالت رفتن در کودکان باید با میزان توانایی های آن ها مطابقت داشته باشد. در غیر این صورت، بهتر است منتظر بروز برخی علائم و شواهد برای آمادگی کودک خود برای آموزش های لازم باشید، از جمله:

• عدم استرس و اضطراب در کودک
• وضعیت سلامتی کودک و عدم ابتلا به اسهال و یبوست
• همکاری و علاقه کودک به یادگیری دستشویی رفتن

آموزش دستشویی رفتن کوکان در برخی از والدین ممکن است با خلاص شدن از پوشک کردن کودک همراه باشد. اما این روش به طور بالقوه خطر ابتلا به مشکلات دستگاه ادراری را کاهش می دهد. بر همین اساس ارزش یک دوره تمرینی زودهنگام را دارد.