خواب بچه ها بر سلامت روانی و جسمی آنها نقش مهمی دارد. آکادمی اطفال آمریکا تخمین زده است که مشکلات خواب 25 تا 50 درصد از کودکان و 40 درصد از نوجوانان را تحت تاثیر قرار میدهد.
درک نیازهای خواب کودکان، اولین گام برای خواب بهتر فرزندان شما است. شما میتوانید ترکیبی از راهکارهای بهداشت خواب، روال های متناسب با سن و توجه دقیق به هر گونه اختلال خواب و درمان به موقع آن، به کودک خود کمک کنید تا استراحتی را که برای رشد قوی و سالم نیاز دارد را دریافت کند.
چرا خواب برای کودکان مهم است؟
خواب، نقش مهمی در رشد ذهن کودکان دارد. تحقیقات نشان میدهد علاوه بر تاثیر مستقیم بر روحیه کودکان خواب بر هوشیاری و توجه عملکرد شناختی، خلق و خو، تاب آوری، یادگیری و حافظه تأثیر میگذارد. خواب نیز اثرات مهمی بر رشد، به ویژه در اوایل دوران نوزادی دارد.
وقتی کودکان به اندازه کافی نمیخوابند چه اتفاقی میافتد؟
کم خوابی در کودکان ممکن است عواقبی را داشته باشد. خوابآلودگی بر توانایی توجه و تمرکز کودک شما تأثیر می گذارد و عملکرد او در مدرسه را تحت تأثیر قرار می دهد. حتی کمبود خواب میتواند بر زندگی روزمره کودک شما تأثیر بگذارد.
طبق آکادمی اطفال آمریکا (AAP)، یک چهارم کودکان زیر 5 سال خواب کافی ندارند. این نگران کننده است زیرا خواب ضعیف در اوایل دوران کودکی با رینیت آلرژیک مشکلات سیستم ایمنی، اضطراب و افسردگی مرتبط است. همچنین خواب کم در دوران کودکی ممکن است خطرات قلبی عروقی را به همراه داشته باشد.
خواب ناکافی در نوجوانان، میتواند عوارض و اثرات احتمالی طولانی مدت بر عملکرد تحصیلی و سلامت روان داشته باشد. کم خوابی مزمن در نوجوانان یک مشکل بهداشت عمومی و یک عامل خطر برای سوء مصرف مواد و مشکلات سلامت روان و همچنین مشکلات جدی تر مانند تصادفات اتومبیل و آسیب های ورزشی می باشد.
آیا کودک من خواب کافی دارد؟
با بزرگتر شدن فرزندتان، نیاز به خواب در آنها تغییر میکند، اما چه با یک کودک نوپا ۲ ساله یا یک نوجوان سرسخت سر و کار داشته باشید، داشتن یک برنامه منظم قبل از خواب میتواند در بهبود خواب موثر باشد. یک روال معمول قبل از خواب بچه ها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- پوشیدن لباس خواب و مسواک زدن
- خواندن یک کتاب داستان، خواندن لالایی، یا حمام کردن
- انتخاب یک حیوان عروسکی یا پتوی امنیتی برای کودکان نوپا
- خاموش کردن کامپیوتر، صفحه نمایش تلویزیون، بازی های ویدیویی، و سایر چراغ های روشن
اگر کودکان پیش دبستانی نیمه شب از خواب بیدار میشوند، آنها را به رختخواب خود برگردانید. اجازه ندهید نوزادان در رختخواب شما بخوابند، زیرا خوابیدن همزمان خطر ابتلا به سندرم مرگ ناگهانی نوزاد را افزایش میدهد.
نکات بهداشتی خواب کودکان
عادات روز نیز بر خواب تأثیر میگذارد. شما میتوانید با رعایت قوانین اولیه بهداشت خواب، خواب آرام را در کودکان خود تقویت کنید :
- داشتن زمان خواب منظم
- ارائه یک رژیم غذایی متعادل
- استفاده از پرده های تیره برای جلوگیری از ورود نور
- تنظیم یک برنامه مشخص با دوره های متناوب استراحت و بازی
- ساکت نگه داشتن اتاق خواب یا استفاده از دستگاه نویز سفید برای کاهش صداهای بیرونی
- جلوگیری از مصرف کافئین، خوردن وعده های غذایی بزرگ، و غذاهای شیرین قبل از خواب، در صورت لزوم از میان وعده های مناسب قبل از خواب استفاده کنید.
مهم است که به کودک خود آموزش دهید ورزش منظم داشته باشند، اما کودک را مجبور نکنید بیش از حد ورزش کند تا شب ها بهتر بخوابد. اغلب اوقات، ورزش شدید باعث میشود که کودک بیش از حد خسته شود و خواب بچه را سخت تر کند.
نکات خواب نوزادان
از آنجایی که نوزادان ریتم شبانه روزی ندارند به ندرت در طول شب میخوابند و این موضوع تا حدودی طبیعی است. اگر نوزاد شما به طور طبیعی دوباره به خواب نمیرود، سعی کنید با صحبت کردن یا لمس کردن آنها را آرام کنید، بدون اینکه آنها را از جایشان بلند کنید. اگر به گریه ادامه دهند، ممکن است گرسنه یا نیاز به تعویض پوشک خود داشته باشند. به سرعت و بی سر و صدا مشکل را حل کنید.
نکات خواب کودکان نوپا
کودکان نوپا یک برنامه خواب دارند که با دو چرت در روز تکمیل میشود. مشکلات خواب کودک نوپا با اضطراب جدایی و ترس از دست دادن ترکیب میشود که به لجبازی هنگام خواب ترجمه میشود. شما میتوانید با انتخاب های درست مانند پوشیدن لباس خواب یا خواندن کتاب داستان، این مشکلات را کاهش دهید.
نکات خواب بچه های مدرسه ای
کودکان در سن مدرسه اغلب برنامه های شلوغی دارند که همه آنها ممکن است خواب راحت شبانه را برای فرزند شما دشوار کند. تا جایی که ممکن است، سعی کنید از یک برنامه ثابت و یک دوره استراحت قبل از خواب پیروی کنید. برای تقویت ارتباط بین اتاق خواب و خواب، از آنها بخواهید تا تکالیف یا فعالیت های دیگری را در اتاق دیگری غیر از اتاق خواب انجام دهند.
اگر بهداشت خواب سالم را رعایت میکنید و فرزندتان همچنان احساس خواب آلودگی میکند یا در به خواب رفتن یا خوابیدن در شب مشکل دارد، ممکن است زمان آن فرا رسیده باشد که به پزشک مراجعه کنید تا ببینید آیا او مشکل خواب دارد یا خیر. همچنین میتوانید از معلم آنها بخواهید که وضعیت تمرکز و توجه کودک شما را در طول روز بررسی کند. مشکل در تمرکز، رفتار بیش فعال یا مشکلات یادگیری ممکن است نشان دهد که آنها خواب مناسبی ندارند.
میزان خواب توصیه شده برای کودک چقدر است؟
خواب بخشی ضروری از روال هر فرد و بخشی ضروری از یک سبک زندگی سالم است. کودکانی که به طور منظم به میزان کافی میخوابند، توجه، رفتار، یادگیری، حافظه و سلامت کلی روانی و جسمی آنها به طور قابل توجهی بهبود مییابد. از طرفی هم کم خوابی بچه میتواند منجر به بروز عوارضی مانند فشار خون بالا، چاقی و حتی افسردگی شود.
میزان خواب بر اساس سن کودکان، متفاوت است. آکادمی اطفال آمریکا آن را به صورت زیر توصیه میکند:
- نوزادان زیر 1 سال: 12-16 ساعت
- کودکان 1-2 ساله: 11-14 ساعت
- کودکان 3-5 ساله: 10-13 ساعت
- بچه های 6-12 ساله: 9-12 ساعت
- نوجوانان 13-18 سال: 8-10 ساعت
مشکلات خواب در کودکان
مسائلی که ممکن است برای ما ساده و یا طبیعی به نظر برسند، اغلب برای کودک بسیار مهم هستند، بنابراین اتفاقاتی مانند خواهر یا برادر جدید، دندان درآوردن، بیماری، مکان متفاوت، پرستار جدید، تغییر در برنامه مراقبت، یا شکایات جزئی مانند آلرژی، سرماخوردگی و عفونت گوش همه میتوانند روی خواب بچه شما تأثیر بگذارند. علاوه بر این مشکلات رایج، 50 درصد کودکان در برخی مواقع از اختلالات خواب رنج میبرند.
برخی از شایع ترین اختلالات خواب در کودکان، عبارتند از:
وحشت های شبانه
کابوسهای شبانه ممکن است برای کودکان نوپا ترسناک باشند، زیرا تشخیص اینکه چه چیزی واقعی است و چه چیزی غیر واقعی برای کودکان دشوار است. کودکان اغلب از کابوسهایی که معمولاً در طول خواب REM رخ میدهند، بیدار میشوند.
وحشت های شبانه، که به عنوان ترس های خواب شناخته میشوند، در اوایل شب در طول خواب غیر REM در حدود یک سوم کودکان رخ میدهد. کودک شما ممکن است در طول یک وحشت شبانه فریاد بزند و به خودش بپیچد، اما معمولا صبح وقتی از خواب بیدار میشود حادثه را به یاد نمیآورد. بهترین کاری که میتوانید انجام دهید این است که از سلامت فرزندتان مطمئن شوید و در صورت امکان سعی کنید او را در رختخواب نگه دارید. اگر کودک شما گاه به گاه وحشت شبانه را تجربه میکند، نیازی به بیدار کردن آنها یا نگرانی نیست، اما اگر آنها زیاد کابوس میبینند یا اگر این وضعیت باعث خواب آلودگی در طول روز میشوند، باید به متخصص اطفال خود مراجعه کنید.
صحبت کردن در خواب
صحبت کردن در خواب، یک پاراسومنیا نسبتاً رایج است که شامل صداها در طول خواب میشود. به نظر میرسد صحبت کردن در خواب در طول خواب سبک بیشتر اتفاق میافتد، بنابراین بهداشت مناسب خواب میتواند از این وضعیت پیشگیری کند. در حالی که صحبت کردن در خواب، به خودی خود بی ضرر است، گاهی اوقات با سایر اختلالات خواب مانند کابوس یا راه رفتن در خواب مرتبط است.
تحقیقات نشان میدهد که از هر 3 کودک، 1 کودک قبل از 13 سالگی در خواب حرف میزند، که بیشتر آن در سالهای پیش از نوجوانی رخ میدهد. افرادی که در خواب صحبت میکنند، افرادی که در خواب راه میروند از محیط اطراف خود آگاه نیستند و معمولاً فعالیت خود را پس از آن به یاد نمیآورند. راه رفتن در خواب علاوه بر خواب آلودگی روزانه، بسته به عملکرد فرد میتواند عواقب جدی داشته باشد. اگر کودک شما در خواب راه میرود، بهتر است اتاق خواب او را ایمن کنید و زنگ هشدار نصب کنید.
خروپف و آپنه خواب
درست مانند بزرگسالان، طبیعی است که بچه ها گهگاهی خروپف کنند. خروپف در کودکان ممکن است ناشی از التهاب لوزه ها، آلرژی، چاقی، دود سیگار یا عوامل دیگر باشد. با این حال، اگر متوجه شدید که کودکتان بیش از حد خروپف میکند، یا در تنفس خود مکث میکند و به دنبال آن نفسهای نفس میزند، ممکن است دچار آپنه خواب شوند.
کودکان مبتلا به آپنه خواب، از اختلال در تنفس رنج میبرند که باعث میشود چندین بار در طول شب از خواب بیدار شوند. خروپف مکرر و آپنه خواب هم میتواند اثرات بدی بر سلامت فرزند شما داشته باشد و هم باعث اختلال خواب در سایر اعضای خانواده شود. با متخصص اطفال خود در مورد راه های کاهش علائم مشورت کنید.
سندرم پاهای بی قرار
درمان سندرم پای بی قرار شبانه در کودکان شامل رعایت بهداشت خواب مناسب است. مصرف مکمل های آهن در درمان سندرم پاهای بی قرار بزرگسالان مفید هستند، اما تحقیقات هنوز در مورد ایمنی و کارایی مکمل های آهن برای کودکان در حال انجام است.
2 دیدگاه
ممنون از مقاله خوبتون
سلام و سپاس