سرطان پوست

پوست در مقابل گرما نور خورشید و عفونت از بدن محافظت می کند همچنین به کنترل دمای بدن و ذخیره آب و چربی و به جذب ویتامین D نیز کمک می کند پوست دارای چند لایه است اما دو لایه اصلی اپیدرم لایه بالایی یا بیرونی و درم که شامل لایه درونی است. سرطان پوست رشد غیرطبیعی سلول های پوستی است این نوع سرطان در قسمتی از پوست که دچار آفتاب سوختگی شده است نمایان می شود با این حال در قسمت هایی که در معرض آفتاب قرار نمی گیرند نیز گاها نمایان می شود.

سرطان پوست با توجه به سلول های درگیر شده به دو نوع اصلی تقسیم بندی می شود.

دسته اول: سرطان پوستی سلول های سنگ فرشی

این نوع سرطان یکی از رایج ترین نوع سرطان پوست می باشد.

بیشتر در مناطقی که در معرض آفتاب قرار می گیرند مانند سر و گردن ایجاد می شود.

این نوع سرطان نسبت به انواع دیگر آن از خطر کمتری برخوردار است. اما در صورت عدم درمان امکان گسترش آن به نقاط دیگر بدن نیز افزایش می یابد.

دسته دوم: سرطان پوستی سلول های ملانوم

این نوع سرطان، سلول هایی که نقش رنگدانه ای در پوست دارد را مورد هدف قرار می‌دهد.

این سلول ها به عنوان ملانوسیت شناخته شده است.

خال های گوشتی خوش خیم که توسط ملانوسیت ها ایجاد شده اند امکان تبدیل به سلول های سرطانی را دارند. خال های گوشتی می توانند در هر قسمتی از بدن شما به وجود آیند در آقایون بیشتر در قسمت قفسه سینه و کتف و در خانم ها بیشتر در قسمت پاها ایجاد می شوند در صورت تشخیص و درمان، این نوع از سرطان درمان آن به راحتی انجام می گیرد. در صورت عدم درمان آن به راحتی به نقاط دیگر بدن انتشار یافته و درمان آن دشوارتر خواهد بود این نوع سرطان نسبت به سرطان نوع سنگ فرشی و پایه بیشتر قابل انتشار به سایر نقاط بدن می باشد.

این ضایعات سرطان پوستی نیستند اما می‌توانند با گذر زمان تبدیل به توده های سرطانی شوند قرمز یا صورتی که در روی پوست وجود دارد سرطانی نیستند اما نوعی از آن محسوب می‌شود که در صورت عدم درمان این توده های پوستی ممکن است به کارسینوم سلول سنگ فرشی تبدیل شود.

مطالعه بیشتر: علائم اولیه سرطان

سرطان سلول بازال

شایع ترین سرطان پوست سرطان سلول پایه است که ۹۰ درصد از کل موارد سرطان پوست را تشکیل می دهد. این توده ها به آهستگی رشد می کنند اغلب در سر یا گردن ظاهر می شوند.

سرطان سلول سنگ فرشی

این نوع سرطان در لایه های بیرونی پوست ایجاد می‌شود و به طور معمول تهاجمی تر از سرطان سلول بازال است. این بیماری ممکن است به صورت ضایعات قرمز و پوسته پوسته در پوست شما ظاهر شود و نسبت به نوع و پایه تهاجمی تر عمل می کند با وجود این که این نوع سرطان به ندرت ایجاد می شود اما باید خاطر نشان شویم که یکی از خطرناک ترین انواع سرطان پوست می باشد.

سرطان ملانوما

ملانوما تنها یک درصد از سرطان های پوستی را شامل می شود اما مرگ و میری که توسط این نوع سرطان ایجاد می شود به مراتب بیشتر است این نوع سرطان در سلول هایی که نقش رنگدانه ای دارند ایجاد می شوند.

برای تعیین درجه سرطان پوست پزشکان معالج به اندازه تومور، آیا تومور به غده های لنفاوی انتشار یافته و اگر انتشار یافته کدام نواحی را تحت تاثیر قرار داده است.

مطالعه بیشتر: سرطان پوست سر

دو گروه اصلی سرطان پوست

سرطان پوست به دو گروه اصلی تقسیم بندی می شوند سرطان پوست ملانوم و غیرملانوم.

سرطان پوست غیرملانوم

شامل سری اول بازال و سرطان سلول سنگ فرشی می باشد.

مرحله 0: سلول های سرطانی تنها در قسمت اپیدرم پوست ایجاد می شود و به مناطق دیگر انتقال نمی یابند.

مرحله اول: این ممکن است به لایه های بعدی که درم می باشد منتقل شود اما بیشتر از دو سانتی متر فراتر نمی رود.

مرحله دوم: بزرگتر از ۲ سانتیمتر است اما به بافت های مجاور یا گره های لنفاوی انتشار نمی یابد.

مرحله سوم: از بافت اولیه به بافت های مجاور و یا استخوان انتقال یافته و بزرگی آن به سه سانتی متر می رسد.

مرحله چهارم: به گره های لنفاوی و استخوان یا بافت های دیگر گسترش یافته و از سه سانتی متر نیز بیشتر است.

مراحل سرطان ملانوم عبارتند از:

مرحله 0: این نوع سرطان غیر تهاجمی است به بافت های زیر اپیدرم نفوذ نمی کند.

مرحله اول: سرطان ممکن است به لایه دوم پوست که درم می باشد انتقال یابد. اما از نظر اندازه بسیار کوچک است.

مرحله دوم: به ارگان های دیگر انتقال نمی یابد اما از نظر ظاهری بزرگتر و ضخیم تر می باشد و با علائم دیگری نظیر خون ریزی همراه است.

مرحله سوم: در این مرحله سرطان به گره های لنفاوی بافت های مجاور متاستاز شده است.

مرحله چهارم: پیشرفته ترین مرحله ملانوم می باشد نشان دهنده آن این است که به نقاط دیگر گسترش یافته و یا به غده های لنفاوی، اندام ها و بافت های مجاور متاستاز شده است.

مطالعه بیشتر: بوی سرطان چیست؟

علائم سرطان پوست

سرطان های پوستی به راحتی قابل تشخیص نیستند و ممکن است است علائم زیادی به همراه نداشته باشند. با این وجود هر تغییر قراردادی در پوست شما می تواند به عنوان نشانه خطرناک از انواع مختلف سرطان باشد. این علائم شامل:

زخم های پوستی

خال گوشتی جدید، رشد غیر معمول، تورم، جراحت، پوسته پوسته شدن، ایجاد لکه های سیاه و ماندگار.

عدم تقارن

ضایعات سرطانی می توانند ظاهری نامتقارن داشته باشند در شرایطی که خال های بی خطر و سالم به طور معمول شکل متقارن دارند.

رنگ

داشتن خال های با رنگ های غیر معمول مثل سفید، صورتی، آبی و قرمز.

مرز

داشتن لبه های نامنظم و دالبرشکل ممکن است نشان‌دهنده نوعی از سرطان باشد در حالی که خال های عادی، لبه های منظم و یکدست دارند.

قطر

اگر خال بیش از ۶ میلیمتر قطر داشته باشد یا به اندازه مداد پاک کن باشد.

تکامل

اگر با گذشت زمان خال از نظر رنگ، اندازه، شکل و مرز و یا بافت تغییر کند  و یا با خون ریزی مواجه هستید سریعاً به پزشک معالج مراجعه کنید.

جهش در DNDهای سلول های پوستی

باعث بروز سرطان پوست می شود این جهش ها باعث رشد غیر قابل کنترل سلول های پوستی و تبدیل آن ها به توده سرطانی می شود.

سرطان پوستی پایه ای که بر اثر اشعه فرابنفش و آفتاب سوختگی ایجاد می شود اشعه یو وی به DNAهای موجود در سلول های پوست آسیب می رساند و باعث رشد غیر معمول آن ها می گردد. نه تنها این نوع از سرطان پوستی بلکه سرطان پوستی سنگ فرشی و ملانوم نیز بر اثر اشعه uv ایجاد می شود. سالن پوستی سنگ فرشی بر اثر قرار گرفتن طولانی مدت در مقابل مواد شیمیایی سرطان زا نیز ایجاد می شود. هنوز دلیلی روشن برای سرطان ملانومیا وجود ندارد. از طرف دیگر محققان نمی دانند چرا بعضی از این خال های گوشتی به سلول‌های سرطانی تغییر می یابند. اشعه یو وی باعث ملانومنیا می‌شود با این حال این نوع سرطان در قسمت هایی از بدن که در معرض این اشعه قرار نمی گیرند نیز ایجاد می شود.

مطالعه بیشتر: 15مواد غذایی ضدسرطان را بشناسید. 

درمان سرطان پوست

شیوه درمانی که توسط پزشک معالج شما انتقال می گردد به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد، مثل اندازه بافت درگیر شده و مرحله پیشرفت سرطان.

با توجه به این فاکتورها تیم پزشکی شما یک یا چند نوع از درمان های زیر را پیشنهاد می کنند.

کریول تراپی:

در این نوع درمان، ضایعه با استفاده از نیتروژن محلول منجمد شده از بین می رود.

جراحی:

در این روش ضایعه به همراه بافت سالم اطراف آن برداشته می شود.

جراحی ماز:

در این روش ضایعه لایه لایه برداشته می شود و هر لایه به وسیله میکروسکوپ مورد آزمایش قرار گرفته تا زمانی که هیچ نوع سلول سرطانی مشاهده نشود.

لایه برداری الکتریکی پوست و کورتاژ:

تومور با یک کورت که وسیله تیز به شکل قاشق است است از پوست بریده می شود.

سپس از یک الکترود سوزنی شکل برای درمان قسمت مربوطه با یک جریان الکتریکی استفاده می شود که خون ریزی را متوقف نموده و سلول‌های سرطان که در اطراف لبه زخم باقی می ماند را نابود می نمایند.

ممکن است در طول عمل جراحی این فرآیند یک تا سه بار تکرار کند تا تمامی سرطان برداشته شود.

شیمی درمانی:

معمولاً از داروها کرم ها و تزریقات استفاده می کند.

فتودینامیک تراپی:

در این روش از لیزر و آن هم برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کنند.

پرتو درمانی:

در این روش از پرتو های پرانرژی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کنند.

زیست درمانی:

درمانی برای تحریک کردن سیستم ایمنی شما برای مبارزه با سلول های سرطانی می باشد.

ایمن درمانی:

در این روش پوست با کرم های مخصوصی آغشته شده تا سیستم دفاعی شما را تحریک کرده و سلول های سرطانی را از بین ببرد.

مطالعه بیشتر: آزمایش ژنتیک برای سرطان

تشخیص سرطان پوست

اگر نسبت به خال ها و یا توده های موجود بر روی پوست خود نگران هستید و یا تغییری در سایز خال ها و ضایعه موجود روی پوست خود مشاهده کردید. حتماً به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک معالج شما پوست شما را مورد آزمایش قرار داده و یا شما را به یک متخصص برای تشخیص ارجاع می دهد. در طول نمونه برداری پزشک قسمتی از پوست را که مشکوک به سرطان است برداشته و آن را در آزمایشگاه ها مورد آزمایش قرار می دهند. این کار به پزشک برای تشخیص سرطان پوست کمک می کند. اگر شما مبتلا به سرطان پوست شده باشید. ممکن است شما نیاز به آزمایش های بیشتری داشته باشید که نشان دهنده این است که سرطان شما از چه نوع و در چه مرحله‌ای قرار دارد. با توجه به نوع سرطان شما و مرحله آن درمان‌های مختلفی به شما پیشنهاد خواهد شد.

سی تی اسکن

یک روش که مجموعه‌ای از عکس‌ های دقیق از مناطق داخل بدن از زوایای مختلف می گیرد. تصاویر توسط یک کامپیوتر به یک دستگاه اشعه ایکس متصل شده است یک رنگ ممکن است به داخل ورید تزریق شود تا اندام‌ها و بافت ها به وضوح نشان داده شود این روش توموگرافی کامپیوتری یا هموگرافی محوری کامپیوتر نامیده می‌شود.

MRI

فرآیندی که از مغناطیس، امواج رادیویی و یک رایانه استفاده می کند تا مجموعه ای از تصاویر دقیق مناطق موجود در داخل بدن را ایجاد کند این روش همچنین به نام تصویربرداری هسته‌ای نامیده می شود.

بیوپسی گره لنفاوی

برای سرطان سلول سنگ فرشی، گره های لنفاوی ممکن است برداشته شود و مورد بررسی قرار گیرند که آیا سرطان به آن قسمت نیز انتشار یافته است یا خیر.

راه های انتشار سرطان پوست در بدن

 

بافت: سرطان از این به بعد شروع می شود و به مناطق مجاور آن بافت نیز سرایت می کند.

سیستم لنفاوی: اگر سرطان وارد سیستم لنفاوی شود از طریق عروق لنفاوی به قسمت های دیگر بدن نیز انتقال می یابد.

خون: اگر سرطان وارد جریان خون شود، از رگ های خونی به سایر قسمت های بدن وارد شده و سرطان، ممکن است به سایر قسمت های بدن گسترش یابد و هنگامی که سرطان به بخش های دیگر انتقال یابد متاستاز نامیده می شود سلول های سرطانی، از جایی که شروع شده و از طریق سیستم لنفاوی خون حرکت می کنند.