فوران غیرقابل کنترل هوا که به شدت و به طور ناگهانی از طریق بینی و دهان خارج می شود، عطسه نامیده می شود. عطسه از نظر پزشکی به عنوان سیندریت شناخته می شود که بخشی از سیستم دفاعی طبیعی بدن است. عطسه به بیرون راندن ذرات خارجی موجود در بینی مانند گرده، گرد و غبار و سایر عوامل تحریک کننده از بدن کمک می کند. این مکانیسم از ریه ها و سایر اندام ها در برابر تأثیر چنین ذرات محافظت می کند.
چگونه عطسه می کنید؟
ورود یک ذره خارجی به بینی باعث تحریک پوشش بینی می شود و احساس غلغلک در انتهای عصبی ایجاد می کند. این تعامل یک سیگنال الکتریکی تولید می کند که به مغز اطلاع می دهد که بینی باید پاک شود. در پاسخ، مغز سیگنال هایی را به قسمت های مختلف بدن ارسال می کند تا برای عطسه آماده شود.
ابتدا یک نفس عمیق بکشید که ریه ها را منبسط کرده و ماهیچه های سینه را سفت می کند. با افزایش فشار داخل ریه ها، چشمان شما بسته می شود و زبان به سمت سقف دهان حرکت می کند. در نهایت، هوای نگه داشته شده در داخل ریه ها به طور ناگهانی با نیرو آزاد می شود. همه اینها فقط در چند ثانیه اتفاق می افتد.
چه عواملی باعث عطسه می شوند؟
عطسه معمولاً به دلیل ورود ذراتی است که باعث تحریک غشای مخاطی در بینی یا گلو می شود. ممکن است ناراحت کننده باشد اما به ندرت نشان دهنده یک مشکل شدید است.
عوامل مختلفی که می توانند باعث عطسه شوند، عبارتند از:
- عطرها
- داروهای خاص
- اسپری بینی
- ترک مواد مخدر
- تغییر دمای ناگهانی
- سرماخوردگی یا آنفولانزای معمولی
- قرار گرفتن چشم در معرض نور شدید ناگهانی (معروف به سندرم عطسه نورانی)
- رینیت آلرژیک ناشی از قرار گرفتن در معرض مواد حساسیت زا مانند گرده (تب یونجه)، کپک، گرد و غبار و شوره.
- قرار گرفتن در معرض عوامل محرک، از جمله آلودگی هوا، پودرها، هوای خشک، غذاهای تند یا ادویه هایی مانند فلفل و یا احساسات شدید
- محرک های غیرمعمولی که باعث عطسه روان زا می شوند، از جمله شکم پر، افکار جنسی و یا ارگاسم
برای حفظ شرایط بهداشتی و جلوگیری از انتشار میکروب ها، همیشه هنگام عطسه دهان خود را بپوشانید.
درمان های خانگی برای عطسه
بینی و گلوی شما با غشای مخاطی بسیار حساس پوشیده شده است که می تواند به راحتی توسط یک آلرژن استنشاقی تحریک شود. بدن متعاقباً سعی می‌کند با آزاد کردن شدید هوا از طریق بینی و دهان به شکل عطسه، محرک خارجی را دفع کند. شما هیچ کنترلی روی این پاسخ طبیعی بدن اعمال نمی کنید، اما کارهایی وجود دارد که می توانید برای مدیریت آن انجام دهید. برای متوقف کردن عطسه های خود می توانید این درمان‌های خانگی ساده را برای تسکین عطسه امتحان کنید.
چای بابونه
مصرف چای بابونه می تواند به کنترل عطسه کمک کند. بابونه یک گیاه دارویی است که دارای خواص آنتی هیستامینی قابل توجهی است که می تواند فورا به مهار پاسخ التهابی که باعث عطسه می شود کمک کند. می‌توانید بابونه را به شکل چای، با استفاده از چای کیسه‌ای، مخلوط فوری یا گیاهان خشک مصرف کنید که همگی به راحتی در فروشگاه‌های مواد غذایی در دسترس هستند. یک فنجان آب را بجوشانید، یک قاشق چایخوری بابونه یا کیسه ای را در آن اضافه کنید و بگذارید چند دقیقه دم بکشد. چای را در یک فنجان صاف کنید، برای طعم بهتر کمی عسل به آن اضافه کنید و در حالت گرم بنوشید.
زنجبیل
زنجبیل یک عامل ضد التهابی قوی است که می تواند به کاهش ترشح مخاطی که در اثر عفونت سرماخوردگی ایجاد می شود کمک کند که در نهایت راه های هوایی را مسدود می کند و منجر به عطسه یا سرفه می شود. چند تکه کوچک زنجبیل را در آب به مدت چند دقیقه بجوشانید. مایع را در یک فنجان صاف کنید. اگر چایتان کمی شیرین است، مقداری شیر و عسل یا شکر خرما اضافه کنید. آن را در حالی که هنوز گرم است بنوشید.
متناوبا، از سوی دیگر در یک قابلمه، 1 فنجان آب و مقداری زنجبیل، میخک، برگ بو و فلفل سیاه اضافه کنید. مواد را چند دقیقه بجوشانید تا جوهر گیاهان با آب دم بکشد. مایع را در یک فنجان صاف کرده و در حالی که گرم است بنوشید. این محلول را دو بار در روز بنوشید.
نکات مراقبت از خود برای جلوگیری از عطسه مداوم
سه اقدام اصلی خودمراقبتی برای کاهش مدت زمان و وقوع عطسه مداوم، عبارتند از:
اجتناب از قرار گرفتن در معرض محرک ها و آلرژن ها
- از عطرهای قوی اجتناب کنید.
- از روکش های بالش و تشک ضد گرد و غبار استفاده کنید.
- محیط اطراف خود را تمیز کنید تا آنها را از کنه ها و حشرات دور نگه دارید.
- از شوره حیوانات دوری کنید و در صورت نیاز حیوانات خانگی را از خودتان دور کنید.
- سر دوش خود را از نظر رشد کپک بررسی کنید، زیرا ممکن است بعد از حمام کردن باعث عطسه شود.
- با شستن ملحفه ها با آب داغ (54 درجه سانتیگراد یا 130 درجه فارنهایت)، کنه های گرد و غبار را از بین ببرید.
- از استفاده از سایر محرک ها مانند فلز و لاتکس در صورتی که مشخص است مشکل ساز هستند، خودداری کنید.
- با استفاده از فیلترهای هوا و بسته نگه داشتن پنجره ها در روزهای پر گرده، میزان گرده را در داخل خانه کاهش دهید.
استفاده از داروهای بدون نسخه (OTC)
می توانید آنتی هیستامین ها و ضد احتقان ها را از داروخانه خود خریداری کنید و آنها را با دوز تجویز شده برای مهار عطسه مصرف کنید.
درمان علت اصلی
در مورد عفونت های ویروسی مانند آنفولانزا یا سرماخوردگی، ممکن است موارد زیر مفید باشد:
- داروهای ضد ویروسی مصرف کنید.
- مایعات فراوان بنوشید و استراحت مناسب داشته باشید.
- برای تسکین آبریزش یا احتقان بینی از شستشوی بینی یا اسپری های نمکی استفاده کنید.
- از اسپری های بینی حاوی کورتیکواستروئید و یا آنتی هیستامین برای کاهش التهاب و جلوگیری از عطسه استفاده کنید.
تشخیص دلایل
شدت و طول مدت علائم به تشخیص علت اصلی عطسه کمک می کند. این یافته ها با معاینه فیزیکی و شرح حال بیمار، که تعیین کننده اصلی تشخیص هستند، کمک می کند. آزمایشات آزمایشگاهی معمولاً مورد نیاز نیست. با این حال، برای برخی موارد، معاینه مستقیم حفره های بینی ممکن است از طریق موارد زیر انجام شود:
آندوسکوپی بینی. از آندوسکوپ که یک لوله انعطاف پذیر با نور و دوربین است، برای بررسی سپتوم و دیواره جانبی بینی از نظر هرگونه تغییر شکل استفاده می شود.
رینوسکوپی قدامی. این آزمایش به بررسی حفره‌های بینی از نظر تورم در شاخک، ترشحات بینی، ویژگی‌های سطح مخاطی، موقعیت سپتوم و زخم‌ها کمک می‌کند. فقط پس از بازرسی بدون ابزار انجام می شود.
ارزیابی بیشتر از طریق رادیوگرافی سینوس (اشعه ایکس) یا توموگرافی کامپیوتری (CT) نیز ممکن است مفید باشد. اگر پزشک مشکوک به آلرژی باشد، ممکن است آزمایش پوستی آلرژی یا آزمایش خون انجام شود. در صورت مشکوک بودن به علل عفونی، کشت بینی یا گلو ممکن است توسط پزشک تجویز شود.
عوارض مرتبط با نگه داشتن عطسه
عقب نگه داشتن عطسه می تواند منجر به عوارض مختلفی شود، از جمله:
- آسیب دیافراگم
- پارگی پرده گوش
- ترکیدن رگ خونی در قسمت سفید چشم
- افزایش موقت فشار خون به دلیل پارگی رگ خونی ضعیف در مغز
به ندرت، عطسه نگهدارنده نیز ممکن است منجر به موارد زیر شود:
- بی اختیاری ادرار
- آسیب به گردن به دلیل گشاد شدن ناگهانی گردن
به طور کلی، عطسه خود به خود یا از طریق اقدامات مراقبتی از بین می رود. با این حال، اگر وضعیت شما بیش از چند روز ادامه داشت و سبک زندگی شما را تحت تاثیر قرار داد، باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.
آیا عطسه در بارداری شایع است؟
رینیت معمولاً در زنان باردار شایع است (به عنوان رینیت بارداری نیز شناخته می شود). این می تواند در هر زمان در طول دوره بارداری رخ دهد و پس از زایمان کاهش می یابد. علائم شایع رینیت بارداری شامل عطسه، احتقان بینی و آبریزش بینی است. این می تواند بر رشد جنین و همچنین کیفیت زندگی زنان باردار تأثیر بگذارد.
آیا عطسه می تواند باعث کمردرد شود؟
برگشت سر از افراد در هنگام عطسه کاملا طبیعی است. با این حال، چرخاندن گردن هنگام عطسه می تواند بر مفاصل ستون فقرات تأثیر بگذارد. این امر به این دلیل اتفاق می افتد که انقباض دیافراگم هنگام آماده شدن برای عطسه با سفت شدن عضلات پشتیبان گردن و ستون فقرات همراه است.
بیرون راندن شدید هوا می تواند عضلات منقبض شده را تحت فشار قرار دهد و در نتیجه باعث درد شود. علاوه بر این، عطسه باعث افزایش فشار در شکم می شود که منجر به افزایش فشار در کانال نخاعی می شود. اگر عصب فشرده شده یا آسیب نخاعی مانند فتق دیسک دارید، عطسه می تواند درد را بدتر کند.
آیا عطسه با درد فک ارتباط دارد؟
فک ممکن است تحت تأثیر هر مشکلی در سر، بینی یا گلو قرار گیرد. در طول سرماخوردگی یا عفونت سینوسی، ممکن است درد در مفصل گیجگاهی فکی (TMJ) که استخوان فک را به جمجمه متصل می‌کند، تجربه کنید. این درد ممکن است زمانی بدتر شود که دهان شما به دلیل عطسه یا سرفه باز شود.
سوالات متداول
چرا مردم هنگام خواب عطسه نمی کنند؟ در هنگام خواب، اعصاب به دلیل فرآیندی به نام آتونی حرکت سریع چشم (REM) در حالت استراحت هستند. در نتیجه، هیچ رفلکس عصبی حتی در صورت وجود مواد تحریک کننده در بینی شروع نمی شود و هیچ تکانه عطسه ای ایجاد نمی شود.
آیا هنگام عطسه قلب می ایستد؟ وقتی انسان عطسه می کند قلب نمی ایستد. با این حال، افزایش فشار در قفسه سینه ممکن است بر جریان خون شما تأثیر بگذارد و به طور موقت ریتم ضربان قلب شما را تغییر دهد.
چرا افراد هنگام برداشتن ابرو یا موهای بینی عطسه می کنند؟ هنگام کندن ابروها یا موهای بینی، انتهای عصبی صورت تحریک می شود و سیگنال هایی را به مغز می فرستد که منجر به رفلکس عطسه می شود.
آیا می توان با چشمان باز عطسه کرد؟ مغز سیگنال هایی را به قسمت های مختلف بدن از جمله ماهیچه های چشم ارسال می کند تا برای عطسه آماده شود. این یک رفلکس غیرارادی ایجاد می کند و چشم ها را مجبور به بسته شدن می کند. بنابراین، عطسه کردن با چشمان باز کار دشواری است. با این حال، انجام یک تلاش هماهنگ برای باز کردن چشمان خود یا باز نگه داشتن پلک های خود با دست ممکن است به شما امکان دهد با چشمان باز عطسه کنید.
آیا عطسه کردن هر روز صبح طبیعی است؟ عطسه کردن هر روز صبح ممکن است در نتیجه رینیت آلرژیک باشد. شناسایی و اجتناب از آلرژن ها برای مدیریت این بیماری مهم است.
آیا مهار عطسه می تواند منجر به کاهش شنوایی شود؟ اگرچه بسیار نادر است، نگه داشتن عطسه می تواند منجر به آسیب شنوایی شود.
سخن آخر
اگرچه عطسه یک مشکل رایج است که در صورت تکرار مکرر ممکن است باعث تحریک شود، به ندرت نشان دهنده یک بیماری جدی است. ممکن است با آبریزش بینی، قرمزی چشم، گرفتگی بینی، سوزش بینی، خستگی و عدم تمرکز همراه باشد.
مراقبت های خانگی ساده و داروهای OTC احتمالاً مشکل شما را برطرف می کند، اما اگر عطسه مزمن یا مکرر شد به طوری که بر زندگی روزمره شما تأثیر می گذارد، به پزشک خود مراجعه کنید.
اگر عطسه در اواسط راه متوقف شود، هوای تحت فشار در ریه ها ممکن است از طریق شیپور استاش به داخل گوش بازگردد. این می تواند باعث آسیب به گوش میانی و داخلی شود یا حتی می تواند پرده گوش را پاره کند. آسیب به غشای گوش میانی و داخلی ممکن است منجر به کاهش شنوایی انتقالی، کاهش شنوایی حسی عصبی شدید و سرگیجه شود.
آخرین دیدگاه‌ها