مصرف روی به عنوان یک ماده معدنی کم مصرف می تواند تاثیر بسیار زیادی در جنبه های مختلف سلامتی بدن مانند رشد، ایمنی و تولید مثل داشته باشد. حتی مصرف آن به تنظیم و تولید بسیاری از هورمون ها از جمله تستوسترون کمک می کند. حتی برخی از بررسی های صورت گرفته نشان می دهد که بین کمبود روی و اختلال نعوظ (ED) می تواند ارتباطی وجود دشته باشد.
این در حالی است که مصرف روی برای رشد و عملکرد اندام های جنسی در مردان بسیار حیاتی است. نشان داده شده است که مردان مبتلا به کمبود روی، بیضههای کوچکتری دارند و از کاهش تعداد اسپرم رنج می برند. برهمین اساس مصرف مکمل های روی یا همان زینک ممکن است به عنوان یک درمان بالقوه برای اختلال نعوظ استفاده شود.
تاثیر مصرف روی در مردان
روی به تولید هورمون های جنسی کلیدی مانند تستوسترون و پرولاکتین کمک می کند. همچنین باعث ایجاد جزء اصلی مایع پروستات می شود.
حتی برخی از بررسی ها نشان می دهند که روی موجود در رژیم غذایی ممکن است بر توانایی جنسی مردان تأثیر بگذارد. در یک بررسی که بر روی موشها انجام شد، موشه ایی که دوز متوسط خوراکی سولفات روی دریافت میکردند، زمان قبل از انزال و رانش آلت تناسلی افزایش قابل توجهی را نشان داد.
یک مطالعه در سال 2016 همچنین نشان می دهد که مصرف یک مکمل حاوی اسید فولیک، روی و ریشه طلایی گیاهی، کنترل انزال را در افرادی که تحت تأثیر انزال زودرس قرار دارند، بهبود می بخشد. مکملهای زینک نیز به عنوان یک درمان بالقوه برای ED در افراد مبتلا به بیماری کلیوی طولانی مدت در نظر گرفته می شود.
اختلال نعوظ زمانی رخ می دهد که آلت تناسلی در حین رابطه جنسی به سختی در حالت نعوظ قرار می گیرد. طبق گزارش انجمن اورولوژی آمریکا، ED حدود 30 میلیون مرد را در ایالات متحده تحت تاثیر قرار می دهد. رایج ترین علل اختلال نعوظ به عوامل ترکیبی از عوامل فیزیکی و احساسی مربوط می شود.
عوامل فیزیکی، مانند قند خون و کلسترول بالا، جریان خون را کاهش میدهند و استحکام آلت تناسلی را محدود میکند.
عوامل فیزیکی مانند استرس می تواند میل جنسی را کاهش دهد. همچنین برخی از بیماریهای جدی، بهویژه آنهایی که بر تنظیم هورمونها و سیستمهای خونی تأثیر میگذارند، میتوانند منجر به بروز ED نیز شوند. بسیاری از مبتلایان به ED علائم دیگری مانند انزال تاخیری یا زودرس را نیز تجربه می کنند. علل شایع ED عبارتند از:
- استرس
- افسردگی
- داروها
- بیماری قلب و عروقی
- عدم ورزش
- فشار خون بالا
- قند خون بالا
- کلسترول بالا
- سیگار کشیدن
- مصرف مواد مخدر یا الکل
- چاقی یا سندرم متابولیک
- آسیب عصبی
- آسیب نخاعی
- اضطراب عملکرد جنسی
- تعارض رابطه، خانواده یا محل کار
کمبود روی و اختلال نعوظ
یک مطالعه در سال 1996 نشان داد که رابطه بسیار واضحی بین سطح روی و تستوسترون وجود دارد. مردان جوان با رژیم غذایی حاوی مقدار بسیار کمی روی تغذیه شدند به طوری که دچار کمبود روی شدند. سطح تستوسترون اندازه گیری شد و کاهش قابل توجهی (تقریبا 75 درصد) پس از 20 هفته رژیم غذایی کم روی مشاهده شد.
این مطالعه همچنین مکمل روی را در مردان مسن بررسی کرد. محققان نشان دادند که با افزایش مصرف روی، سطح تستوسترون در جمعیت سالمندان تقریباً دو برابر شد. این شواهد بسیار قوی است که نشان می دهد روی بر تولید تستوسترون تأثیر می گذارد.
همچنین یک مطالعه در سال 2013 نشان می دهد که حس بویایی به خصوص در مردان جوان ممکن است در واقع برای میل جنسی مهم باشد. این بدان معناست که کمبود روی، که می تواند حس بویایی و حتی میل جنسی را نیز کاهش دهد. روی نه تنها بر سطح تستوسترون تأثیر می گذارد، بلکه ممکن است باعث از دست دادن توانایی تشخیص مواد شیمیایی ظریفی شود که برانگیختگی را تحریک می کنند.
عوارض و علائم مرتبط با کمبود روی
در سال های اخیر، کمبود روی نیز با ED مرتبط شناخته شده است. تخمین زده می شود که 17 درصد از جمعیت جهان از کمبود روی رنج می برند. علائم کمبود روی می تواند شامل از دست دادن انرژی، کم اشتهایی، زخم هایی که دیر التیام می یابند، عفونت های تنفسی طولانی مدت، آکنه، درماتیت و پسوریازیس باشد.
علائم کمبود روی با توجه به شدت آن می تواند متفاوت باشد. کمبود شدید روی به ندرت رخ می دهد. آنها اغلب به دلیل اختلالات یا بیماری های ژنتیکی ایجاد می شوند، اما می توانند آسیب جدی به سلامتی فرد وارد کنند. این در حالی است که موارد متوسط کمبود روی نسبتاً شایع بوده و معمولاً با یک رژیم غذایی نامتعادل یا نامناسب همراه است. تصور می شود که حدود 2 میلیارد نفر در کشورهای در حال توسعه کمبود روی خفیف تا متوسط دارند.
علائم کمبود متوسط روی اغلب شبیه علائم موارد شدید است. موارد متوسط کمبود روی معمولاً برای بزرگسالان جدی و خطرناک نیست، اما می تواند به شدت رشد کودکان خردسال را مختل کند. بسیاری از علائم کمبود روی و خود این بیماری با سایر بیماری ها مرتبط هستند.
علائم کمبود روی عبارتند از:
- کاهش یا توقف رشد
- سیستم ایمنی ضعیف
- تاخیر یا بلوغ جنسی ناقص
- اختلال حسی
- از دست دادن اشتها
- اسهال طولانی مدت
- پنومونی
- بثورات پوستی
- ریزش یا نازک شدن مو
- خستگی روانی
زنان باردار، کودکان خردسال و افراد بالای 65 سال بیشتر در معرض خطر کمبود روی قرار دارند. بیشتر موارد کمبود روی ناشی از تغذیه نامناسب است. گیاهخواران در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمبود روی هستند زیرا روی عمدتا در گوشت و صدف ها یافت می شود. حبوبات و برخی از غلات نیز حاوی اسید فیتیک هستند که مانع از جذب روی می شود. سوء تغذیه یا گرسنگی نیز می تواند منجر به بروز کمبود روی شود. برخی از شرایط خاصی که می توانند در جذب روی تداخل داشته باشند، عبارتند از:
- بیماری کرون
- بیماری سلیاک
- اختلال التهابی روده و زخم
- اختلال کبد و کلیه
داروهایی که جذب روده ای را کاهش می دهند نیز می توانند منجر به کمبود روی شوند. تشخیص کمبود روی چالش برانگیز است زیرا روی در بسیاری از فرآیندهای بیولوژیکی نقش دارد. سطح روی اغلب با آزمایش های پلاسما یا سرم تعیین می شود.
درمان اختلال نعوظ با روی
اکثر مردانی که ED دارند لزوماً سطح تستوسترون غیرطبیعی ندارند. بیماری قلبی، دیابت، شرایط سیستم عصبی، صدمات و استرس بیشتر باعث ایجاد ED می شوند. اما هیپوگنادیسم یا تستوسترون ناکافی می تواند باعث ED در برخی از مردان شود. این دو مشکل را می توان به کمبود روی مرتبط کرد.
سطح تستوسترون به طور طبیعی با افزایش سن مردان کاهش می یابد و برخی داروها می توانند بر سطح تستوسترون تأثیر بگذارند. پرکاری یا کم کاری تیروئید می تواند بر تستوسترون و میل جنسی تأثیر بگذارد. همچنین روی می تواند تأثیر چشمگیری بر سطح تستوسترون در افراد مبتلا به کمبود روی داشته باشد.
مصرف روی به صورت مکمل تنها یکی از درمانهای اصلی برای کسانی است که به دنبال کمک برای ED هستند. بسیاری از مردان از مکمل ها برای جایگزینی داروهای تجویزی مانند ویاگرا و سیالیس یا افزایش اثربخشی این داروها استفاده می کنند.
درمانهای روی ممکن است سطح طبیعی تستوسترون بدن را بهبود بخشد، مشروط بر اینکه بیمار کمبود روی داشته باشد. مطالعات هنوز برای ارائه شواهد قطعی در مورد اثربخشی مکمل های طبیعی برای تسکین علائم ED در حال انجام است.
مکمل های روی برای اختلال نعوظ
روی یکی از مواد تشکیل دهنده رایج در اکثر مولتی ویتامین ها است اما به صورت جداگانه به شکل قرص یا کپسول نیز فروخته می شود. برخی از این مکمل ها دارای عوارض جانبی شناخته شده هستند. به عنوان مثال، سولفات روی، که ارزانترین شکل این ماده معدنی بدون نسخه است، معده را تحریک میکند. در برخی موارد، تزریق روی توصیه می شود. اما این تنها زمانی رخ می دهد که پزشک سطح روی فرد را ارزیابی کند، که می تواند از طریق نمونه خون، ادرار یا مو آزمایش شود.
افراد مبتلا به ED قبل از مصرف مکمل های روی، باید با پزشک خود مشورت کنند. آزمایش تستوسترون می تواند به این سیگنال کمک کند که آیا مکمل روی ممکن است مفید باشد یا خیر.
برخی دستورالعمل ها در مورد سطوح مکمل روی وجود دارد که مختص اختلال عملکرد جنسی است. هر فرد مبتلا به ED که در نظر دارد از مکمل های روی استفاده کند، باید ابتدا با پزشک خود صحبت کند. چون مصرف بیش از حد روی نیز می تواند باعث بروز مشکلاتی در سلامتی فرد شود.
اقدامات احتیاطی برای مکمل های روی
انجمن غذا و تغذیه ایالات متحده به بزرگسالان هشدار می دهد که افراد برای پیشگیری از مسمومیت ناشی از روی، روزانه بیش از 40 میلی گرم روی مصرف نکنند. علائم شایع مسمومیت خفیف روی شامل مشکلات روده مانند گرفتگی عضلات، اسهال و حالت تهوع است. مسمومیت شدیدتر روی همچنین می تواند باعث سردرد، تب، از دست دادن هماهنگی عضلات و خواب آلودگی شود.
مسمومیت طولانی مدت روی می تواند باعث کم خونی و تضعیف چشمگیر سیستم ایمنی بدن شود. کمبود شدید مس نیز با سمیت طولانی مدت روی همراه است.
افراد باید مکمل های روی را 1 تا 2 ساعت بعد از غذا مصرف کنند و نباید آن را همزمان با سایر مکمل های معدنی مانند آهن و مس مصرف کنند.
غذاهای حاوی اسید فیتیک، مانند غلات و غلات کامل، ممکن است جذب مکمل های روی را کاهش دهند. غذاهای غنی از فیبر و فسفر نیز ممکن است جذب روی را کاهش دهند.
مکمل های روی ممکن است با چندین دارو از جمله دیورتیک ها و داروهای فشار خون تداخل داشته باشند. به ویژه، مهارکننده های ACE ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند. فردی که برای فشار خون خود دارو مصرف می کند باید برای تجویز و مصرف مکمل روی با پزشک خود مشورت کند.
سخن آخر
اختلال نعوظ (ED) یکی از شایع ترین مشکلات جنسی است که مردان با آن دست و پنجه نرم می کنند. دلایل مختلفی برای ED وجود دارد که از کمبود مواد مغذی تا افسردگی بالینی را شامل می شود. گفته می شود، در سال های اخیر مشخص شده است که اختلال نعوظ یکی از علائم کمبود روی است.
با توجه به مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری، مصرف سطوح روی بیش از مقدار توصیه شده در رژیم غذایی منجر به اسهال، استفراغ و گرفتگی معده می شود. حداکثر مقدار توصیه شده روی مصرف روزانه 40 میلی گرم در روز است. علائم مصرف بیش از حد روی شامل حالت تهوع و سردرد است. اگر دلیلی برای شک دارید که روی بیش از حد مصرف کرده اید، با یک متخصص پزشکی تماس بگیرید.
بدن انسان در هر زمان فقط 2 یا 3 گرم روی دارد. روی در سراسر بدن در اندام ها، خون و استخوان ها توزیع می شود. تشخیص کمبود روی ممکن است دشوار باشد. در حالی که سطح پایین روی خون نشان دهنده کمبود آن است، سطح طبیعی خون لزوماً نشان دهنده عدم وجود کمبود نیست.
توجه به این نکته مهم است که سطوح بالای روی می تواند مس موجود در بدن را کاهش دهد و بر سطح آهن تأثیر بگذارد. سطوح بالای روی نیز می تواند با انواع مختلف داروها تداخل داشته باشد. اگرچه تخمین زده میشود که مصرف روزانه ۴۰ میلیگرم مکمل روی برای مردان بیخطر است، اما هیچ تحقیق طولانیمدتی در مورد اثراتی که این عمل میتواند داشته باشد وجود ندارد.
آخرین دیدگاهها