
سیفلیس
سیفلیس یک عفونت باکتریایی است که معمولاً در زمان برقراری رابطه جنسی با شخص آلوده به عفونت، می تواند منتشر شود. سیفلیس معمولاً با یک دوره مصرف کوتاه آنتی بیوتیک قابل درمان است.
سیفلیس شاید هیچ علائمی نداشته باشد و بخودی خود درمان شود، اما تا زمانی که تحت درمان قرار نگیرید امکان دارد شما آلوده به عفونت باشید.
انواع سیفلیس
سیفلیس، مراحل رشد مختلفی دارد و علائم در هر مرحله، متفاوت است. اما ممکن است شما مبتلا به سیفلیس باشید و سال ها متوجه هیچ علائمی نشوید.
سیفلیس اولیه
اولین علامت سیفلیس، زخم کوچکی است به نام چانکر (SHANG-kur) است.
چانکر در جایی که باکتری ها وارد بدن شما شده، باعث درد خواهد شد.
چانکر معمولاً سه هفته پس از قرار گرفتن در معرض باکتری ایجاد می شود.
علائم اصلی زخم کوچک بدون درد است که به احتمال زیاد متوجه آن می شوید. درد معمولا روی آلت تناسلی مرد، واژن یا اطراف مقعد یا اغلب در دهان یا روی لب، انگشتان یا باسن احساس می شود. اکثر مردم فقط یک نقطه درد دارند، اما برخی افراد چندین محل درد را احساس می کنند. همچنین ممکن است غده های متورم در گردن، کشاله ران یا زیر بغل شما دیده شود. علائم سیفلیس اولیه معمولاً 2 تا 8 هفته طول می کشند. اما اگر عفونت درمان نشود، می تواند شدیدتر شده و به سیفلیس مرحله دوم پیشرفت کند.
سیفلیس ثانویه
با گذشت چند هفته بعد از بهبودی چانکر، ممکن است شما ضایعات پوستی در بدن حتی کف دست ها و کف پا دیده شوند. این ضایعات پوستی معمولاً خارش ندارند و با زخم های در دهان یا زگیل تناسلی همراه هستند.
برخی افراد همچنین ریزش مو، درد عضلات، تب، گلو درد و غدد لنفاوی متورم را تجربه می کنند.
علائم ثانویه ممکن است طی چند هفته از بین بروند یا در طول سال گاهی ظاهر شوند.
سیفلیس نهفته
اگر سیفلیس درمان نشود، بیماری از مرحله ثانویه به مرحله پنهان یا نهفته منتقل می شود. مرحله نهفته می تواند سال ها ادامه داشته باشد.
امکان انتقال عفونت در سیفلیس نهفته وجود دارد. شاید در این مرحله هیچ علائمی نداشته باشید.
سیفلیس دیررس
حدود 15 تا 30 درصد از افراد آلوده به سیفلیس که تحت درمان قرار نمی گیرند، عوارضی به نام سیفلیس دیررس (سوم) ایجاد می شود.
در این صورت عفونت می تواند در قسمت هایی از بدن مانند مغز یا اعصاب منتشر شده و مشکلات جدی تر ایجاد کند.
افراد مبتلا به سیفلیس سوم ممکن است علائم زیر را تجربه کنند:
- مننژیت
- سکته های مغزی
- علائم زوال عقل
- عدم هماهنگی بین حرکات
- بی حسی
- مشکلات بینایی یا نابینایی
- مشکلات قلبی
سیفلیس در این مرحله هنوز هم قابل درمان است.
نوروسیفیلیس
در هر مرحله، سیفلیس می تواند به هر نقطه ای از بدن منتقل شود و اگر باعث آسیب به مغز و سیستم عصبی شود، نوروسیفلیس و اگر به چشم اسیب برساند، سیفلیس چشمی نامیده می شود.
سیفلیس مادرزادی
نوزادان، مادرانی که سیفلیس دارند می توانند از طریق جفت یا هنگام تولد آلوده شوند.
بیشتر نوزادان مبتلا به سیفلیس مادرزادی هیچ علامت ندارند.
علائم و نشانه های بعدی ممکن است شامل ناشنوایی، ناهنجاری های دندان ها و شکاف کام باشد.
سیفلیس مادر ممکن است باعث زایمان زودرس، سقط جنین و یک عفونت جدی در جنین (سیفلیس مادرزادی) هم شود.
در حدود 8-12 هفته بارداری به همه زنان باردار، آزمایش خون توصیه می شود تا از نظر سیفلیس بررسی شوند.
علائم سیفلیس
علائم سیفلیس در مردان و زنان مشابه است. علائم به مرور زمان تغییر می کنند و ممکن است مداوم و پایدار نباشند.
حتی اگر علائم بهبود یابد اما درمان نشده باشید هنوز خطر انتقال عفونت وجود دارد.
علائم کلی بیماری سیفلیس شامل موارد زیر است:
- تب
- سردرد
- خستگی
- درد مفاصل
- تکه های سفید در دهان
- ضایعات قرمز پوستی کف دست ها یا کف پا
- غدد لنفاوی متورم در گردن، کشاله ران یا زیر بغل
- رشدهای توده پوستی کوچک (شبیه به زگیل های تناسلی) در مقعد در زنان
- وجود زخم های کوچک و بدون درد که به طور معمول در آلت تناسلی مرد، مهبل یا اطراف مقعد
اگر فکر می کنید سیفلیس دارید، سریعا به پزشک مراجعه کنید، زیرا سیفلیس به طور عادی به خودی خود ازبین نمی رود. تنها راه تشخیص آن آزمایش است.
پیشگیری از سیفلیس
هیچ راهی برای پیشگیری از این بیماری وجود ندارد، اما با رعایت برخی راه کارها، می توانید خطر ابتلا به بیماری و سایر عفونت های مقاربتی (STI)را کاهش دهید:
- در حین رابطه جنسی از کاندوم استفاده کنید.
- از اشتراک گذاری وسایل جنسی خودداری کنید.
تشخیص سیفلیس
برای تشخیص عفونت، پزشکتان در مورد سابقه جنسی و علائم بیماری از شما سوالاتی می پرسد و برای تشخیص بهتر روش های جانبی زیر را توصیه می کند:
معاینه جسمی
پزشکتان احتمالا دستگاه تناسلی یا سایر قسمت های بدنی شما را معاینه می کند تا هر گونه رشد یا بثوراتی پوستی احتمالی ناشی از بیماری را تشخیص دهد.
آزمایش خون
آزمایش خون می تواند تنها راه تشخیصی باشد. حتی امکان دارد، تست چند هفته بعد از آزمایش اولیه تکرار شود.
تست سواب
در صورتی که زخم شما ترشحی داشته باشد، از سواب (شبیه به چوب پنبه) برای نمونه برداری از ترشحات استفاده می شود.
شما باید برای سایر عفونت هامانند کلامیدیا و سوزاک نیز آزمایش دهید. ممکن است بیش از یک عفونت مقاربتی در یک زمان ایجاد شود.
تا زمانی اخذ نتیجه آزمایش باید از برقراری رابطه جنسی خودداری شود.
احتمال دارد نتایج یک تا دو هفته بعد از آزمایش، آماده شوند.
درمان سیفلیس
درمان می تواند به کاهش خطر انتشار عفونت و بروز مشکلات جدی تر، کمک کند و با دو روش درمانی صورت می گیرد.
آنتی بیوتیک تزریقی
اکثر افراد فقط به 1 دوز آنتی بیوتیک تزریقی نیاز دارند، اما اگر سیفلیس شما مزمن و طولانی مدت باشد 3 بار تزریق در فواصل هفتگی ممکن است توصیه شود.
قرص آنتی بیوتیک
نوع معالجه مورد نیاز شما بستگی به مدت سیفلیس دارد.
برای سیفلیس که کمتر از 2 سال دوام داشته، معمولاً تزریق پنی سیلین یا یک دوره 10-14 روزه قرص های آنتی بیوتیکی توصیه می شود.
در سیفلیس که بیش از 2 سال به طول انجامد، معمولاً تزریق چند پنی سیلین در فواصل هفتگی یا دوره 28 روزه قرص های آنتی بیوتیکی تجویز می شود.
موارد جدی تر که در مغز تأثیر می گذارد، معمولاً با تزریق روزانه پنی سیلین به مدت 2 هفته یا یک دوره 28 روزه قرص های آنتی بیوتیکی درمان می شود.
آزمایشات پیگیری خون پس از اتمام درمان برای بررسی میزان تاثیر داروها توصیه می شود. حداقل تا 2 هفته پس از اتمام درمان باید از هر نوع فعالیت جنسی یا تماس جنسی خودداری کنید.
انتشار سیفلیس
سیفلیس عمدتاً از طریق تماس نزدیک با یک فرد آلوده منتشر می شود. سیفلیس معمولاً در هنگام رابطه جنسی واژینال، مقعدی یا دهانی یا با به اشتراک گذاشتن وسایل جنسی با شخص آلوده، انتقال می یابد. افرادی که از نظر جنسی فعال هستند، بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند.
زنان باردار مبتلا به سیفلیس می توانند عفونت را به جنین خود منتقل کنند.
سیفلیس حتی ممکن است از سرنگ های آلوده در افراد معتاد و یا از طریق انتقال خون از یک فردی به فرد دیگر منتشر شود.
عوارض جانبی درمان
شما ممکن است پس از درمان برخی از عوارض جانبی را تجربه کنید.
از هر 5 نفر حدود 2 نفر علائم کوتاه مدت مانند آنفولانزا را از جمله درجه حرارت بالا (تب)، سردرد و درد مفاصل و عضلات را تجربه می کنند.
علائم معمولاً فقط 24 ساعت طول می کشد و اغلب با دارو قابل درمان است. در صورت شدید شدن علائم یا عدم بهبودی، با پزشکتان مشورت کنید.
مدت کوتاهی پس از تزریق پنی سیلین، احتمال بروز واکنش آلرژیک نیز وجود دارد.
جلوگیری از رابطه جنسی در طول درمان
حداقل 2 هفته پس از اتمام درمان، از هر نوع فعالیت جنسی خودداری شود. اگر در طول درمان رابطه جنسی وجود داشت، امکان آلودگی مجدد وجود و انتقال عفونت به شخص سالم وجود دارد. عدم بازگشت بیماری به تشخیص زودهنگام بیماری و درمان آن بستگی دارد.
برجستگی های کوچک یا تومورها
این لک ها، در اواخر مرحله سیفلیس می توانند روی پوست، استخوان ها، کبد یا هر ارگان دیگر ایجاد شوند. لک ها معمولاً پس از درمان با آنتی بیوتیک ها از بین می روند.
مشکلات عصبی
سیفلیس می تواند مشکلات زیر را در سیستم عصبی ایجاد کند:
- سردرد
- مننژیت
- سکته مغزی
- بی اختیاری مثانه
- از دست دادن شنوایی
- مشکلات قلبی عروقی
- دمانس (جنون عقل پیری)
- مشکلات بینایی از جمله نابینایی
- از دست دادن احساس درد و دما
- اختلال عملکرد جنسی در مردان (ناتوانی جنسی)
مشکلات قلبی عروقی ممکن است شامل آنوریسم و التهاب آئورت و سایر رگ های خونی باشد. همچنین ممکن است سیفلیس به دریچه های قلب آسیب برساند.
عفونت HIV
در بزرگسالان مبتلا به سیفلیس مقاربتی یا سایر زخم های دستگاه تناسلی، خطر ابتلا به HIV دو تا پنج برابر افزایش می دهند. زخم سیفلیس می تواند به راحتی خون ریزی کرده و راهی آسان برای ورود HIV به جریان خون در فعالیت جنسی فراهم کند.
آمادگی برای مراجعه به پزشک
آنچه شما می توانید قبل از مراجعه به پزشک انجام دهید، عبارتند از:
- علائمی را که تجربه کرده اید را بنویسید.
- لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
برخی از سؤالات اساسی که باید از پزشکتان بپرسید، عبارتند از:
- دقیقا چگونه انتقال می یابد؟
- اسم پزشکی عفونت من چیست؟
- آیا بیماری من روی بارداری تاثیری دارد؟
- آیا بعد از درمان احتمال بازگشت بیماری وجود دارد؟
- آیا با رابطه جنسی امکان سرایت بیماری وجود دارد؟
- در صورت بارداری امکان دارد به جنین من منتقل شود؟
- آیا شریک زندگی من برای مداوا باید به پزشک مراجعه کند؟
- چگونه می توانم به بهترین وجه بیماری های دیگر خود را مدیریت کنم؟
- آیا من در حالی که تحت درمان قرار می گیرم نباید رابطه جنسی داشته باشم؟
ارائه گزارش کامل از علائم و سابقه جنسی شما به پزشک برای تعیین بهترین گزینه درمانی کمک خواهد کرد.
برخی از مواردی که پزشکتان ممکن است از شما بپرسد:
- چه علائمی را تجربه کرده اید؟
- آیا در حال حاضر متاهل هستید؟
- چه مدت با شریک زندگی خود بوده اید؟
- آیا تاکنون به خود مواد مخدر تزریق کرده اید؟
- شما برای محافظت از خود در برابر عفونت های مقاربتی (STI) چه می کنید؟
- آیا تا به حال با کسی که مواد مخدر تزریق کرده است رابطه جنسی برقرار کرده اید؟
- چگونه از بارداری جلوگیری می کنید؟
- آیا تاکنون پزشکتان به شما گفته است که مبتلا به کلامیدیا، تبخال، سوزاک، سیفلیس یا HIV هستید؟
- آیا تاکنون برای ترشحات دستگاه تناسلی، زخم های دستگاه تناسلی، ادرار دردناک یا عفونت اندام های جنسی تان درمان شده اید؟
- آخرین رابطه جنسی شما چه زمانی بوده است؟
منابع:
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/syphilis/symptoms-causes/syc-20351756
https://www.webmd.com/sexual-conditions/syphilis#1
https://www.nhs.uk/conditions/syphilis/