عفونت دستگاه تنفسی فوقانی ممکن است در هر بخشی از دستگاه تنفسی فوقانی فرد از جمله سینوس ها، مجاری بینی، حلق و حنجره رخ دهد و بیمار با علائم مختلفی از جمله آبریزش بینی، گلودرد، سرفه، دشواری تنفس و بی حالی به پزشک مراجعه می کند.
عفونت مناطق خاص دستگاه تنفسی فوقانی را می توان با نام جداگانه ای مشخص کرد. نمونه هایی از این موارد ممکن است شامل موارد زیر باشند:
- التهاب حنجره و نای
- رینیت (التهاب حفره بینی)
- عفونت سینوس یا سینوزیت
- التهاب حلق(التهاب حلق، توفال و لوزه ها)
- رینوزینوزیت (التهاب سینوس های واقع در اطراف بینی)
- اپی گلوتیت (التهاب قسمت فوقانی حنجره یااپی گلوت)
- نازوفارنژیت، التهاب ناحیه حفره دهان، حلق، هایفوفارنکس، توفال، لوزه ها
تکنیک های ساده، مانند شستشوی مناسب دست و پوشاندن صورت هنگام سرفه یا عطسه، ممکن است شیوع عفونت دستگاه تنفسی را کاهش دهد.
درمان عفونت دستگاه تنفسی فوقانی در موارد شدید صورت می گیرد. زیرا بیشتر موارد ابتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی توسط ویروس ها ایجاد می شود و بنابراین، به درمان خاصی احتیاج ندارند و خود به خود بهبود می یابند. افراد مبتلا به عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی معمولاً بیماری خود را تشخیص داده و بدون نیاز به مراجعه به پزشک یا داروهای تجویز شده توسط پزشک، در خانه علائم خود را درمان می کنند.
عفونت ویروسی در دستگاه تنفسی به عنوان RTI یا عفونت دستگاه تنفسی شناخته می شود. این یکی از عفونت های ویروسی دستگاه تنفسی فوقانی شامل سینوس ها، حنجره و حلق است. چنین عفونت هایی به راحتی به یکدیگر منتقل می شوند. علائم این عفونت شامل علائم خس خس سینه، سوزش بینی، احتقان، سرفه، خارش و گلودرد و سایر موارد است.
در صورت لزوم می توانید با متخصصان آنلاین در پزشکت همین الان مشورت کنید.
دارو درمانی برای عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
شما می توانید برای چنین عفونت هایی که باعث التهاب در دستگاه تنفسی شما می شوند، دارو مصرف کنید. اما این داروها باعث خواب آلودگی و ناکارآمدی شما در محل کار می شوند. اما علاوه بر مصرف دارو می توانید از داروهای خانگی برای عفونت دستگاه تنفسی استفاده کنید.
استراحت، مرحله مهمی در درمان عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی است. فرد می تواند فعالیت های معمول، مانند کار و ورزش سبک را تا حد تحمل ادامه دهد. همچنین افزایش مصرف مایعات به طور کلی توصیه می شود. درمان علائم عفونت دستگاه تنفسی فوقانی معمولاً تا زمان رفع عفونت ادامه می یابد.
برخی از رایج ترین داروهای ضد سرماخوردگی که برای درمان علائم عفونت استفاده می شوند، عبارتند از:
- استامینوفن. در برخی موارد برای درمان عفونت های تنفسی فوقانی، مصرف استامینوفن، برای کاهش تب و دردهای بدن استفاده می شود.
- اسپری بینی. از اسپری بینی (موضعی) می توان برای کاهش ترشحات بینی استفاده کرد.
- آنتی هیستامین ها. برای درمان و تسکین علائم ناشی از عفونت دستگاه تنفسی فوقانی، مصرف برخی آنتی هیستامین ها مانند دیفن هیدرامین می تواند در کاهش ترشحات و گرفتگی بینی مفید باشند.
- داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن. این دارو ها برای کاهش دردهای بدن و تب استفاده می شوند.
برای کاهش سرفه می توان از داروهای ضد سرفه استفاده کرد. همچنین می توان از عسل در کاهش سرفه استفاده می شود.
از استروئیدهایی مانند دگزامتازون و پردنیزون به صورت خوراکی (و از طریق بینی)، می توان برای کاهش التهاب مجرای تنفسی و کاهش تورم و گرفتگی استفاده شود. محلول بینی اکسی متازولین ضد احتقان است، اما باید فقط برای مدت کوتاهی استفاده شود.
داروهای ترکیبی بسیاری نیز به طور گسترده و بدون نسخه در داروخانه ها برای درمان این عفونت ها عرضه می شوند.
برخی از داروهای ضد سرفه و سرماخوردگی که باعث خواب آلودگی بیش از حد می شوند، بایستی در کودکان زیر 4 سال و افراد سالمند با احتیاط مصرف شوند.
آنتی بیوتیک
در صورت مشکوک بودن به ابتلا و یا تشخیص عفونت باکتریایی، می توان از آنتی بیوتیک های گوناگونی برای درمان عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی استفاده شود. این موارد ممکن است شامل گلودرد، سینوزیت باکتریایی یا اپی گلوتیت باشد. در بیماران مبتلا به نقص ایمنی (سیستم ایمنی ضعیف) گاهی اوقات ممکن است داروهای ضد ویروس توسط پزشکان توصیه شود. پزشک معالج می تواند تعیین کند که کدام یک از آنتی بیوتیک ها بهترین گزینه برای درمان عفونت شما است.
از آنجا که استفاده از آنتی بیوتیک ها با عوارض جانبی زیادی همراه است و می تواند باعث مقاومت باکتریایی و ایجاد عفونت های ثانویه شود، باید بسیار محتاطانه و فقط تحت نظر پزشک معالج استفاده شوند. به ندرت، ممکن است اقدامات جراحی در موارد عفونت های سینوسی پیچیده، مجاری تنفسی با مشکل تنفس شدید، ایجاد آبسه در گلو، یا تشکیل آبسه لوزه ها (آبسه صفاقی) لازم باشد.
اگر جهت مصرف دارو سؤالی دارید با پزشک آنلاین خود مشورت کنید.
درمان های خانگی
برای تسکین علائم عفونت دستگاه تنفس فوقانی می توان از چندین روش ساده برای درمان و مراقبت خانگی استفاده کرد.
هوای گرم و مرطوب می تواند باعث تسکین مجاری دهان و بینی شود. سرفه در هوای خشک، بیشتر تحریک می شود. رطوبت می تواند تنفس را راحت تر و ترشحات بینی را بیشتر کند. چند روش ساده برای انجام این کار وجود دارد:
- ایجاد بخار با باز کردن آب گرم در حمام
- نوشیدنی گرم (چای داغ، شکلات داغ، شیر گرم)
- استفاده از دستگاه بخور برای ایجاد رطوبت در اتاق. تا حد امکان از هوای سرد و خشک خودداری کنید.
غرغره کردن آب نمک
استعمال آب نمک در بینی می تواند به رفع علائم گرفتگی بینی کمک کند. از اسپری های آب نمک موجود در داروخانه ها می توان برای این کار استفاده کرد. همچنین می توان محلول آب نمک خانگی تهیه کرد. یک چهارم قاشق چای خوری نمک را می توان به یک فنجان آب با دمای اتاق، اضافه کرد و هم زد تا حل شود. با استفاده از یک سرنگ یا با کمک دست، می توان محلول را استنشاق کرد و به این ترتیب مجاری بینی را تمیز نمود.
هر روز غرغره با آب نمک گرم می تواند برای دستگاه تنفسی مفید باشد. این یک درمان خانگی موثر برای تسکین تحریک بینی و گلو است. به رقیق شدن مخاط کمک می کند و در نتیجه دفع آن را برای شما آسان می کند. تنها کاری که باید انجام دهید این است که یک لیوان آب ولرم برداشته و یک قاشق چای خوری نمک به آن اضافه کنید. حالا نمک را در این حل کنید و هر روز صبح با این غرغره کنید. همچنین می توانید این محلول را تهیه کنید، آن را در سوراخ های بینی قرار داده و روزانه از بینی عبور دهید تا مجاری بینی شما تمیز شود. همچنین می توان یک حوله گرم را بر روی مجاری بینی قرار داد. این کار به رفع گرفتگی بینی کمک می کند. غرغره با آب نمک ممکن است تحریک و خشکی گلو را کاهش دهد.
سرفه می تواند با کاهش قرار گرفتن در معرض عوامل تحریک کننده، مانند هوای سرد، دود سیگار، گرد و غبار و آلودگی، رفع شود. یک مطالعه نشان داده است که عسل ممکن است در کاهش سرفه در کودکان مبتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی موثرتر از دکسترومتورفان باشد.
چای و دمنوش های گیاهی
تصور بر این است که چای ها و دم نوش های گیاهی از جمله دم نوش پوست سنجد و ریشه شیرین بیان می تواند باعث تسکین گلو درد شود. برخی مطالعات اثرات مثبت دم نوش ها و چای های گیاهی را نشان داده اند. استفاده طولانی مدت از این دم نوش ها و چای های گیاهی مطالعه نشده است. با این حال، استفاده طولانی مدت از شیرین بیان می تواند باعث افزایش فشار خون شود.
همانطور که در بالا ذکر شد، ثابت شده است که عسل در سرکوب سرفه در کودکان مبتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مفید است و استفاده از آن در آب داغ یا چای به همراه آب لیمو مفید است. مصرف عسل در نوزادان توصیه نمی شود، زیرا آنها قادر به هضم عسل نیستند که می تواند منجر به عفونت شود.
اکیناسه یکی دیگر از داروهای گیاهی است که معمولاً در درمان عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی استفاده می شود. تا به امروز، هیچ مطالعه ای اثرات درمانی این گیاه را اثبات نکرده است.
از مکمل های خوراکی زینک یا روی در سال های اخیر برای کوتاه شدن مدت زمان و کاهش شدت علائم عفونت دستگاه تنفس فوقانی و سرماخوردگی استفاده شده است. این روش درمانی در کودکان مبتلا به عفونت دستگاه تنفسی فوقانی مورد بررسی قرار گرفته و نتایج بدست آمده متفاوت است. FDA استفاده از روی خوراکی را برای درمان سرماخوردگی یا عفونت های دستگاه تنفس فوقانی را تأیید نکرده است.
تصور بر این است که استفاده از ویتامین C خوراکی مدت زمان ابتلا به علائم عفونت دستگاه تنفسی فوقانی را کوتاه می کند، اما داده های حاصل از تحقیقات، در مورد فواید ویتامین C در درمان عفونت، بی نتیجه است.
علاوه بر آن، هیدراته نگهداشتن بدن با مصرف آب، آب میوه ها و نوشیدنی های غیرکافئین دار می تواند مفید باشد.
علائم عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
به طور کلی، علائم این اختلال در نتیجه سموم آزاد شده توسط عوامل بیماری زا و همچنین پاسخ التهابی داده شده توسط سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با عفونت ایجاد می شود.
علائم رایج این حالت معمولاً شامل موارد زیر است:
- سرفه
- اسهال
- سردرد
- بی حالی
- استفراغ
- بدن درد
- تنگی نفس
- حالت تهوع
- عطسه کردن
- گرفتگی بینی
- دشواری تنفسی
- گلو درد یا خارش
- آبریزش بینی (رینوره)
- کاهش توانایی بویایی (هیپوسمی)
- تب با درجه حرارت پایین (بیشتر در کودکان مشاهده می شود).
- ترشحات بینی (ممکن است از شفاف تا رنگ سفید و حتی سبز تغییر کند).
در صورت داشتن چنین علائمی، با متخصصان آنلاین در پزشکت مشورت کنید.
عوارض عفونت های تنفسی فوقانی
برخی از عوارض رایج عفونت های تنفسی فوقانی به شرح زیر است:
- آنسفالیت
- انتشار عفونت به قلب
- تشکیل آبسه در لوزه ها
- تشدید بیماری های مزمن ریوی مثل آسم
- انتشار عفونت از سینوس ها به مغز یا مننژیت
- درد عضلانی یا آسیب به دنده در اثر سرفه شدید
- درگیری گوش ها و ایجاد عفونت گوش میانی یا اوتیت میانی
- تب روماتیسمی ناشی از گلودرد ایجاد شده توسط استرپتوکوک
- ایجاد عفونت ثانویه توسط باکتری ها (عفونت ویروسی می تواند باعث اختلال در مانع ایمنی فیزیکی مجاری تنفسی شود و حمله باکتریها را تسهیل کند) در نتیجه سینوزیت باکتریایی، برونشیت و یا ذات الریه
پیشگیری عفونت دستگاه تنفسی فوقانی
اقدامات مختلفی وجود دارد که می توانند به طور کلی خطر ابتلا به عفونت را کاهش دهند. ترک سیگار، کاهش استرس و رژیم غذایی مناسب و متعادل و ورزش منظم، همه اقداماتی هستند که می توانند سیستم ایمنی بدن را بهبود بخشند و خطر کلی ابتلا به عفونت را کاهش دهند. شیردهی همچنین با انتقال آنتی بادی های محافظ کننده از شیر مادر به کودک به تقویت سیستم ایمنی نوزادان کمک می کند.
اقدامات پیشگیرانه دیگری برای کاهش خطر انتشار عفونت های دستگاه تنفسی فوقانی وجود دارند. به عنوان مثال:
- ضدعفونی لوازم شخصی
- واکسیناسیون با واکسن آنفولانزا
- پوشاندن دهان و بینی هنگام سرفه یاعطسه
- شستن دست به ویژه در فصول سرد (پاییز و زمستان)
- کاهش تماس با افرادی که ممکن است به عفونت مبتلا باشند. (افراد مبتلا ممکن است ویروس را چند روز قبل از بروز علائم و چند روز پس از برطرف شدن علائم، منتقل و انتشار دهند).
به طور کلی، پیش آگهی عفونت دستگاه تنفسی فوقانی خوب است. اکثر موارد ابتلا، شامل عفونت های ویروسی است که خود به خود بهبود می یابند. عفونت های باکتریایی در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیف و کسانی که دارای عوارض عفونت های تنفسی فوقانی هستند ممکن است پیش آگهی مطلوبی نداشته باشند.
آخرین دیدگاهها