لکه بینی در دوران بارداری

لکه بینی یا خون ریزی کم در در دوران بارداری می تواند باعث نگرانی و وحشت شود، اما همیشه جدی و خطرناک نیست. بسیاری از زنانی که در دوران بارداری لکه بینی دارند، نوزاد خود را سالم به دنیا می آورند. لکه بینی، مقدار کمی از خون صورتی، قرمز یا قهوه ای تیره است. امکان دارد زن در هنگام استفاده از سرویس بهداشتی متوجه لکه بینی شود یا چند قطره خون روی لباس زیر خود مشاهده کند.

لکه بینی در دوران بارداری، می تواند توسط تعدادی از عوامل مختلف ایجاد شود.

لکه بینی با خون ریزی شدید که زن نیاز به استفاده از نوار بهداشتی دارد، فرق دارد. زنان باردار در صورتی که در سه ماهه دوم یا سوم بارداری خود، خون ریزی دارند و یا خون ریزی آن ها شدید باشد، باید سریعا به پزشک مراجعه کنند. پزشک تشخیص می دهد که آیا زن نیاز به درمان دارد یا ندارد. پزشک در مورد علائم دیگر همراه با لکه بینی مانند گرفتگی یا تب از بیمار سؤالاتی می پرسد.

لکه بینی در سه ماهه اول

• لکه بینی همیشه نشانه سقط جنین نیست.
• زنان باردار بیشتر در 12 هفته اول بارداری دچار لکه بینی می شوند.
• لکه بینی بیشتر در هفته های ششم و هفتم بارداری رخ می دهد.

لکه بینی در سه ماهه اول می تواند به علت برخی عوامل زیر بروز کند:

خون ریزی استقرار تخمک یا کاشت

خون ریزی کاشت 6 تا 12 روز پس از استقرار تخمک در رحم زن رخ می دهد. خون ریزی کاشت نشان دهنده این است که جنین در دیواره رحم مادر مستقر شده است. همه زن ها خون ریزی کاشت را تجربه نمی کنند، اما در زنانی که آن را تجربه می کنند، معمولاً یکی از اولین علائم بارداری است. خون در خون ریزی کاشت معمولاً به رنگ صورتی روشن تا قهوه ای تیره است. خون ریزی کاشت از چند ساعت، حداکثر 3 روز ادامه دارد و به خودی خود متوقف می شود.

حاملگی خارج رحمی

در حاملگی خارج رحمی باید سریعا به پزشک مراجعه شود. حاملگی خارج رحمی هنگامی رخ می دهد که تخم بارور شده به خارج از رحم وصل شود. لکه بینی های طولانی مدت و افزایش درد شکم می تواند علائم بارداری خارج رحمی باشد.

خون ریزی یا لکه بینی در دوران حاملگی خارج رحمی معمولاً با علائم زیر همراه است:

• درد شدید شکم یا لگن
• ضعف، سرگیجه یا غش
• فشار هنگام دفع مدفوع

یک حاملگی خارج رحمی:

• در حدود 1 از 60 بارداری رخ می دهد.
• بعضی اوقات این حاملگی می تواند لوله فالوپ را پاره کند و منجر به خون ریزی شدید شود.
• در برخی موارد، تزریق خون و جراحی برای درمان خون ریزی لازم است.

زایمان زودرس یا سقط جنین

خون ریزی، درد شکم و کمر علائم شایع سقط جنین می باشند. بیشترین سقط جنین در 13 هفته اول بارداری رخ می دهد. زنان باردار در صورتی که خون ریزی قرمز قهوه ای یا روشن با گرفتگی یا بدون گرفتگی دارند، باید به پزشک خود مراجعه کنند.

خون ریزی ناشی از سقط جنین می تواند منجر به بروز علائم زیر شوند:

• کاهش وزن
• گرفتگی یا انقباضات
• درد خفیف تا شدید
• کاهش ناگهانی علائم بارداری
• ترشحات واژن سفید – صورتی

پزشک احتمالاً دو یا چند آزمایش خون را برای بررسی میزان هورمون حاملگی بیمار انجام خواهد داد. به این هورمون گنادوتروپین کوریونی انسان (hCG) گفته می شود. آزمون ها 24 تا 48 ساعت با فاصله از هم انجام می گیرند. کاهش سطح hCG نشان دهنده، از دست رفتن حاملگی می باشد. سقط جنین شایع است و در حدود 20 درصد افرادی که باردار هستند، اتفاق میفتد.

خون ریزی زیر کوریونی

در خون ریزی زیر کوریونی، خون بین کیسه حاملگی و دیواره رحم جمع می شود. در این صورت ممکن است در بعضی مواقع، لخته های داخل رحمی در سونوگرافی مشاهده شوند. بدن غالباً این لخته های خون را مجدداً جذب می کند. اما گاهی اوقات خون تیره یا حتی لخته های کوچک از مهبل خارج می شوند.

بارداری مولی

بارداری مولی، که به عنوان خال هیداتی فرم نیز شناخته می شود، یک ناهنجاری در هنگام لقاح است که منجر به رشد بافت غیر طبیعی در داخل رحم می شود. بارداری مولی یک بارداری طبیعی نیست، اما رشد بافت غیر طبیعی در داخل رحم منجر به علائم بارداری طبیعی می شود.

علت های نامشخص خون ریزی در سه ماهه اول

امکان دارد لکه بینی در سه ماهه اول بارداری بدون دلیل قابل مشخصی رخ دهد. در اوایل دوران بارداری، بدن زن دچار تغییرات بسیار زیادی می شود. تغییرات هورمونی می تواند عامل لکه بینی خفیف در برخی از زنان باشد.

تغییر در دهانه رحم

تغییرات و عدم تعادل هورمون ها در دوران بارداری می تواند باعث ایجاد تغییر در دهانه رحم شود و آن را نرم تر و مستعد خون ریزی کند.

عفونت

یک عفونت واژینال می تواند باعث خون ریزی واژن در دوران بارداری شود. خون ریزی احتمال دارد با ترشحات غیر طبیعی واژن همراه باشد.

به همین دلیل زنان باردار باید در مورد لکه بینی دوران بارداری خود حتما با پزشک مشورت کنند. پزشک می تواند علت های جدی تر لکه بینی در بارداری را رد و یا تایید کنند.

لکه بینی در سه ماهه دوم

وجود برخی از درد ها و مقدار کمی لکه بینی در سه ماهه دوم بارداری طبیعی است. اما زنانی که خون ریزی خفیف، لکه بینی یا ترشحات غیر طبیعی را تجربه می کنند باید با پزشک مشورت کنند. خون ریزی در سه ماهه دوم می تواند باعث التهاب خفیف و تحریک دهانه رحم شود. تحریک دهانه رحم معمولاً بعد از رابطه جنسی یا معاینه گردن رحم رخ می دهد. اما این خون ریزی کاملا طبیعی بوده و معمولاً باعث نگرانی نمی شود.

پولیپ دهانه رحم یکی دیگر از دلایل احتمالی خون ریزی در سه ماهه دوم است. پولیپ یک رشد خوش خیم در دهانه رحم می باشد.  به دلیل افزایش تعداد رگ های خونی در بافت اطراف دهانه رحم، احتمال دارد زنان در دوران بارداری لکه بینی را تجربه کنند. در دوران بارداری، پولیپ های دهانه رحم ممکن است متورم یا تحریک شده و باعث خون ریزی شود. زنان باردار اگر در سه ماهه دوم، خون ریزی واژینال شبیه دوره قاعدگی شدید دارند، باید سریعاً به پزشک اطلاع دهند.

خون ریزی شدید در سه ماهه دوم ممکن است نشانه علائم شرایط جدی تر باشد، مانند:

مشکلات جفت

جفت اندامی است که کودک در حال رشد را تغذیه و محافظت می کند.

مشکلات ناشی از جفت عامل اصلی خون ریزی در هنگام زایمان است. شرایط و بیماری های که از جفت ناشی می شوند نیاز به مراجعه فوری پزشک دارند، زیرا مشکلات جفت می تواند به جنین آسیب برساند و باعث خون ریزی شدید در دوران بارداری شود.

برخی از موارد جفت که ممکن است باعث خون ریزی در سه ماهه دوم شود عبارتند از :

جفت سرراهی یا پلاسنتا پرویا

جفت سر راهی زمانی رخ می دهد که جفت در رحم بسیار کم باشد. در این صورت احتمال دارد جفت، دهانه رحم را به طور کامل یا جزئی بپوشاند و باعث خون ریزی در طول بارداری شود. در موارد شدید، پزشکان ممکن است مراقبت های پزشکی و یا سزارین را توصیه کنند.

چسبندگی جفت

چسبندگی جفت باعث می شود جفت بسیار عمیق تر از حد معمول در رحم نفوذ کند. چسبندگی جفت بیشتر در سه ماهه سوم بارداری موجب خون ریزی می شود.

کندگی جفت

• گاهی اوقات جفت خیلی زود از رحم جدا می شود.
• کندگی جفت می تواند باعث خون ریزی، کمردرد و گرفتگی شدید شکم شود.
• تشخیص زودرس آن می تواند از بروز عوارض شدید برای مادر و نوزاد جلوگیری کند.

لکه بینی در سه ماهه سوم

در سه ماهه سوم بارداری احتمال دارد بعد از رابطه جنسی یا معاینه گردن رحم خون ریزی کم یا لکه بینی رخ دهد. این خون ریزی های معمولی و طبیعی هستند. زنان در صورتی که در اواخر بارداری خون ریزی شدید واژن دارند، باید فورا به دنبال درمان باشند. خون ریزی در اواخر دوره بارداری می تواند ناشی از موارد زیر باشد:

زایمان زودرس

خون ریزی در اواخر دوران بارداری می تواند نشانه اولیه زایمان زود رس باشد. بعضی از خانم ها ممکن است متوجه ترشحات و لخته های غیر طبیعی مخاطی شوند. یک لخته مخاطی ترکیبی از ترشحات واژن، مخاط و خون است.

در صورتی که زایمان قبل از 37 هفته رخ دهد، احتمال دارد کودک نیاز به مراقبت های ویژه داشته باشد و مشکلات دیگری را تجربه کند. زایمان زودرس در طول سه ماهه دوم بارداری، زندگی کودک را به خطر می اندازد. خون ریزی می تواند یک عامل خطر برای زایمان زودرس باشد. زنانی که سابقه خون ریزی در سه ماهه دوم دارند می توانند در مورد اینکه آیا در معرض خطر زایمان زودرس هستند یا نه، و برای به حداقل رساندن این خطر، با پزشک خود صحبت کنند.

وازا پرویا

وازا پرویا مشکلی در عروق خونی کودک است.

وازا پرویا باعث می شود که برخی از رگ های خونی کودک به موازات دهانه رحم، حرکت کنند. این رگ های خونی ممکن است باعث خون ریزی غیر طبیعی به خصوص در اواخر بارداری یا در دوران زایمان زودرس شود. خانم هایی که وازپرویا دارند معمولاً سزارین می شوند.

پارگی رحم

پارگی رحم می تواند با خون ریزی شدید همراه باشد.

پارگی رحم برای مادر و کودک خطرناک است. همچنین می تواند باعث زایمان زود رس شود. زنی که خون ریزی، درد، تب را تجربه می کند، یا اخیراً دچار آسیب دیدگی شکم یا رحم شده، ممکن است دچار پارگی رحم شود و باید به اورژانس مراجعه کند.

بیماری تروفوبلاستیک حاملگی

بیماری تروفوبلاستیک حاملگی (GTD) گروهی از بیماری های نادر هستند که باعث رشد سلول های غیر طبیعی در رحم در طول و بعد از بارداری می شود. این سلول ها می توانند تومورها و توده ها را تشکیل دهند. بعضی اوقات این توده ها سرطانی می شوند، اما بیشتر اشکال تروفوبلاستیک خوش خیم است.

زنان مبتلا به GTD ممکن است دچار خون ریزی و ناهنجاری های رحمی شوند. درمان این بیماری به نوع GTD، میزان رشد آن و سایر عوامل بستگی دارد. احتمال دارد بیماران نیاز به برداشتن توده حین بارداری یا بعد از آن داشته باشند. با این وجود، محتاط بودن بسیار مهم است. درمان و مراقبت های فوری در مواقع اضطراری می تواند زندگی مادر و نوزاد را نجات دهد.

برخی از علائمی که نیاز به درمان فوری دارند، عبارتند از:

• خون ریزی شدید ناگهانی
• خون ریزی همراه با درد یا انقباضات
• سرگیجه یا ضعف همراه با خون ریزی
• خون ریزی که به تدریج بیشتر می شود.
• خون ریزی که شامل لخته های خونی است.
• خون ریزی بعد از آسیب، مانند تصادف رانندگی یا سقوط
• خون ریزی در فرد مبتلا به اختلالات جفت یا سابقه زایمان زودرس

پیش آگهی لکه بینی در بارداری

لکه بینی در دوران بارداری همیشه باعث اضطراب نمی شود.

بسیاری از خانم ها خون ریزی کم را در دوران بارداری اولیه تجربه می کنند. برخی از لکه بینی ها را بعد از رابطه جنسی کاملا طبیعی هستند. زنان باردار در صورتی که لکه بینی آن ها به خودی خود متوقف نشود یا بیشتر شود بهتر است به پزشک مراجعه کنند. همچنین اگر علائم دیگری را همراه با لکه بینی، مانند اسپاسم، کمردرد یا تب دارند، به پزشک اطلاع دهند. بسیاری از زنانی که در دوران بارداری خود لکه بینی را تجربه می کنند، پیش آگهی خوبی دارند و کودکان سالمی را به دنیا می آورند.