درد فیبروم رحمی چه ویژگی هایی دارد؟
شدت درد فیبروم رحمی، به محل، اندازه و تعداد فیبروم های موجود در بافت رحم فرد، بستگی دارد. اگر فیبروئیدهای کوچکی دارید، ممکن است متوجه وجود آن ها نشده و احساس درد یا ناراحتی نکنید. اگر فیبروم بزرگتر بوده یا تعداد زیادی از این ضایعات، در رحم دارید، ممکن است احساس ناراحتی و درد کنید.
درد فیبروم ممکن است مزمن بوده و همیشه احساس شود. همچنین، درد ناشی از فیبروم رحم، ممکن است به صورت متناوب تجربه شود. فیبروئیدها می توانند انواع مختلفی از درد را ایجاد کنند، از جمله:
- یبوست
- کمردرد
- گرفتگی شدید قاعدگی
- درد هنگام رابطه جنسی
- احساس درد و فشار در لگن
- احساس دردهای شدید در شکم
فیبروم رحمی، نوعی رشد غیر سرطانی است که از بافت همبند و عضله رحم ساخته شده می شود. اندازه فیبروم ها متفاوت است. برخی از آن ها به اندازه دانه های سیب، کوچک هستند و برخی دیگر، آنقدر بزرگ هستند که می توانند رحم را دچار افزایش اندازه کنند. افراد می توانند یک فیبروم یا تعداد زیادی ضایعه را، در یک زمان داشته باشند.
بیش از 80 درصد از افرادی که دارای رحم هستند، در دوران باروری خود دچار فیبروم می شوند. اگرچه بسیاری از مردم با وجود ابتلا به فیبروئیدها، هیچ علائمی را تجربه نمی کنند، اما حدود 30 درصد از مبتلایان، علائمی مانند درد لگن و فشار، درد پشت، درد در هنگام رابطه جنسی و … را مشاهده می کنند.
سایر علائم فیبروم
فیبروم، علاوه بر ایجاد درد و ناراحتی، می تواند علائم ناراحت کننده دیگری نیز ایجاد کند. برخی از این علائم، عبارت اند از:
- ناباروری
- تکرر ادرار
- بزرگ شدن قسمت تحتانی شکم
- خونریزی شدید در دوران قاعدگی
- احساس پر بودن ناحیه معده و لگن
- عوارض بارداری و زایمان (افزایش احتمال سزارین)
- خونریزی غیرعادی(خونریزی بین دوره های پریود شدن)
- کم خونی (به دلیل از دست دادن خون در قاعدگی های شدید)
عوامل مستعد کننده ابتلا به فیبروم رحمی
چند عامل وجود دارند که احتمال ابتلا به فیبروم را افزایش می دهند. برخی از این عوامل، عبارت اند از:
- چاقی
- شروع دیررس یائسگی
- شروع اولین قاعدگی در سنین پایین
- سابقه خانوادگی ابتلا به انواع فیبروم ها
- نژاد (این اختلال، بیشتر در سیاه پوستان شایع است)
سایر عوامل مستعد کننده ابتلا به فیبروم، که ممکن است خطر ابتلا به درد ناشی از فیبروئید را افزایش دهند، عبارت اند از:
- کمبود ویتامین D
- مصرف شیر سویا
- سوء مصرف الکل
- مصرف افزودنی های غذایی
- رژیم غذایی سرشار از گوشت قرمز و سبزیجات و میوه های کمتر سبز
درمان درد ناشی از فیبروم
روش های درمانی متنوعی برای مدیریت درد فیبروم وجود دارد. مصرف داروهای خانگی و داروهای بدون نسخه که خاصیت تسکین دهندگی موقت دارند، از جمله این روش ها هستند. اگر درد فیبروم شما به حدی شدید باشد که بر زندگی روزمره شما تأثیر بگذارد، پزشک ممکن است داروهای دیگری را تجویز کرده و یا انجام روش های جراحی را برای تسکین طولانی مدت یا دائمی توصیه کند.
درمان های خانگی فیبروم و سبک زندگی
ممکن است بتوانید درد فیبروم خود را با مصرف داروهای خانگی، که به طور موقت، درد را تسکین می دهند، کنترل کنید، به ویژه اگر علائم جزئی دارید. علاوه براین، استفاده از پد گرم کننده یا کمپرس گرم بر روی شکم می تواند کمک کننده باشد. همچنین اگر استرس خود را از طریق مراقبت های روانی مانند یوگا یا مدیتیشن، کاهش دهید، مقابله با درد آسان تر می شود.
به طور کلی، تغییر در شیوه زندگی ممکن است به کاهش خطر ابتلا به فیبروم کمک کند. توصیه های زیر می توانند به پیشگیری از بروز فیبروم، کمک کنند:
از رژیم غذایی مناسب غنی از سبزیجات برگ دار، میوه ها، غلات کامل و ماهی استفاده کنید. از مصرف غذاهای فرآوری شده و شیرین، و از مصرف الکل خودداری کنید. به طور منظم ورزش کنید. همچنین، وزن خود را در محدوده متعادل و مناسب، نگه دارید.
دارو های بدون نسخه برای کنترل بیماری فیبروز
داروهای بدون نسخه می توانند به طور موقت درد فیبروم را کاهش دهند. برخی از این داروها، عبارت اند از:
داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی مانند ایبوپروفن یا ناپروکسن، می توانند به کاهش التهاب، تورم و درد کمک کنند. همچنین، این داروها ممکن است به کاهش خونریزی کمک کنند. باید به این نکته توجه داشته باشید که این داروها، اندازه فیبروم را کاهش نمی دهند.
مکمل های آهن، ممکن است برای فرد مبتلا به فیبروم، مفید باشند. اگر فیبروم شما باعث خونریزی شدید گردد، ممکن است منجر به کم خونی (کاهش گلبول های قرمز خون) شود. علاوه براین، کم خونی می تواند باعث خستگی و ضعف شود. اگر کم خونی دارید، پزشک شما ممکن است مصرف مکمل های آهن را توصیه کند. این مکمل ها، به بدن شما کمک می کنند تا بتواند هموگلوبین و گلبول های قرمز بیشتری تولید کند.
مصرف مکمل های ویتامین نیز، ممکن است برای افراد مبتلا با فیبروم، مفید باشد. تحقیقات نشان می دهند که خطر ابتلا به فیبروم، در افرادی که سطح ویتامین D و A پایینی دارند، افزایش می یابد. اگر مقدار مورد نیاز این ویتامین ها را از طریق رژیم غذایی خود به دست نیاورده، و یا به اندازه کافی در معرض تابش نور خورشید (تامین ویتامین D) قرار نمی گیرید، می توانید افزودن ویتامین ها و مکمل های غذایی به رژیم غذایی تان را امتحان کنید.
داروهای نسخه ای درمان درد ناشی از فیبروم
ممکن است داروهایی برای درمان فیبروم تجویز شوند، از جمله:
داروهای هورمونی پیشگیری از بارداری. خونریزی های شدید و گرفتگی های قاعدگی، ممکن است با مصرف داروهای هورمونی کنترل بارداری، کاهش یابد. این روش درمانی، ممکن است با مصرف قرص، محصولات داخل واژنی، تزریق یا قرار دادن دستگاه های داخل رحمی (IUD)، انجام شوند.
آگونیست های هورمون آزاد کننده گنادوتروپین (GnRH). این داروها می توانند فیبروم ها را کوچک کرده و ممکن است قبل از عمل جراحی فیبروم مورد استفاده قرار گیرند. این داروها، معمولاً کمتر از شش ماه استفاده می شوند. زیرا عوارض جانبی دارند. این داروها، هورمون های کنترل کننده چرخه قاعدگی را مسدود کرده و پریود فرد را متوقف می کنند. لوپرون (لوپرولاید) یک مثال از این داروها است.
جراحی و روش های تخصصی درمان فیبروم
اگر روش های خانگی و داروهای نسخه ای، به کاهش درد فیبروم کمک نکنند، پزشک ممکن است روش جراحی را برای از بین بردن ضایعات فیبروم، پیشنهاد کند. روش های جراحی و تخصصی برای درمان فیبروم، شامل میومکتومی، آمبولیزاسیون فیبروم رحم و هیسترکتومی می باشند.
میومکتومی، یک عمل جراحی است که فیبروم را، بدون برداشتن بافت سالم رحم، از بدن جدا می کند. این گزینه درمانی، برای افرادی که مایل به بچه دار شدن در آینده بوده و یا مایل به حفظ رحم خود هستند، بهترین گزینه است.
این روش درمانی، ممکن است با استفاده از هیستروسکوپ انجام شود. در این روش، یک وسیله مخصوص، از طریق واژن و دهانه رحم، وارد رحم می شود. بنابراین هیچ برشی ایجاد نمی شود. سپس از ابزاری برای مشاهده و برش فیبروم ها استفاده می شود.
با این حال، درمان فیبروم، ممکن است با لاپاراسکوپ، که در آن برش های کوچکی در شکم ایجاد می شود، یا با جراحی باز شکم، که نیاز به برش بزرگتری دارد، انجام شود.
آمبولیزاسیون فیبروم رحمی
آمبولیزاسیون فیبروم رحمی یا آمبولیزاسیون شریان رحمی، روشی است که در آن یک لوله نازک به داخل رگ های خونی که نیازهای فیبروم (ها) را تامین می کنند، وارد می شود. ذرات پلاستیک یا ژل تزریق می شوند تا جریان خون را مسدود کرده و باعث کوچک شدن فیبروم شوند.
این روش درمانی، برای افرادی مناسب است که فیبروم دردناک داشته و یا ضایعات فیبروم، به مثانه یا راست روده فشار می آورند. همچنین، افرادی که نمی خواهند بچه دار شوند، می توانند از این روش استفاده کنند. ممکن است بعد از برداشتن فیبروم ها، برداشتن آندومتر انجام شود. این روش ممکن است برای برداشتن پوشش داخلی رحم و کنترل خونریزی شدید استفاده شود.
برخی از افراد در دوران قاعدگی خود، بعد از برداشتن آندومتر، فقط خونریزی خفیفی را تجربه خواهند کرد و برخی دیگر هرگز پریود نخواهند شد. این روش درمانی، فقط برای کسانی مناسب است که نمی خواهند در آینده بچه دار شوند.
هیسترکتومی یا برداشتن رحم با جراحی، تنها راهی است که می تواند تضمین کند که فیبروم ها هرگز باز نخواهند گشت. هیسترکتومی فقط برای افرادی توصیه می شود که فیبروئیدها، تأثیر زیادی بر زندگی روزمره آن ها داشته (مثلاً درد مزمن و یا خونریزی شدید) و یا مایل به بچه دار شدن نیستند.
در درد ناشی از فیبروم رحمی چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
وجود هرگونه درد و ناراحتی، دلیلی کافی برای مراجعه به پزشک یا متخصص زنان است. در صورت تجربه موارد زیر، تعیین وقت ویزیت پزشک ضروری است.
- احساس درد یا فشار مداوم لگن
- دوره های سنگین و طولانی مدت پریود
- درد شدیدی که بر زندگی روزمره شما تأثیر می گذارد.
- مشکل در ادرار کردن یا احساس اینکه همیشه نیاز به ادرار کردن دارید.
پزشک در مورد علائمی که تجربه می کنید و سابقه پزشکی و خانوادگی تان، با شما صحبت خواهد کرد. در برخی موارد، درد ناشی از فیبروم ممکن است به دلیل شرایط دیگری ایجاد شود. پزشک شما ممکن است آزمایشات تشخیصی را برای تعیین علت بیماری شما انجام داده و روش های درمانی موثر را توصیه کند.
چرا فیبروم باعث ایجاد درد می شود؟
علل مختلفی برای توجیه صدمات ناشی از ابتلا به فیبروم وجود دارد. هنگامی که فیبروم، داخل رحم است، فیبروئیدها می توانند به دیواره رحم فشار وارد کرده و باعث احساس درد و فشار در شکم شوند.
فیبروم های خارج از رحم ممکن است به مثانه، راست روده یا اعصاب نخاعی فشار وارد کرده و باعث احساس کمردرد و فشار در شکم شوند. در برخی از افراد، هنگامی که فیبروم ها شروع به تجزیه می کنند، درد فیبروم را تجربه می کنند. این شرایط، باعث ایجاد درد در شکم می شود.
آیا فیبروم ها هنگام کوچک شدن آسیب می بینند؟
هنگامی که فیبروم منبع خون خود را از دست می دهد، کوچک می شود. این شرایط، به انحطاط فیبروم رحم معروف است. هنگامی که رگ های خونی متصل به ضایعات، دیگر اکسیژن کافی برای فیبروم تامین نمی کنند، سلول ها شروع به مرگ می کنند. این شرایط، باعث کوچک شدن فیبروم می شود. انحطاط فیبروم ممکن است باعث درد و تورم شکم برای چند روز و یا چند هفته شود.
سخن آخر
باید به این نکته مهم توجه داشته باشید که فیبروم های رحمی، ضایعاتی غیر سرطانی هستند و گاهی خود به خود از بین می روند. با این حال، اگر علائم فیبروم شما، بر زندگی روزمره تان تأثیر می گذارد، با پزشک خود مشورت کنید تا برنامه تشخیص و درمان مناسب را دریافت کنید. ضروری است که اقدامات لازم را، فقط با راهنمایی یک پزشک انجام دهید.
در مورد درمان درد ناشی از فیبروم رحم، هیچ “استاندارد طلایی” وجود ندارد و شما و پزشک تان، با هم، همکاری می کنید تا بهترین روش درمانی، برای شما تعیین شود. در صورتی که سوالات بیشتری دارید، می توانید با یک پزشک تماس گرفته و با او مشورت کنید.
منبع:
https://www.verywellhealth.com/do-fibroids-hurt-5189129