پولیپ معده

پولیپ های معده، توده های سلول هایی هستند که روی لایه داخلی معده شکل می گیرند. این پولیپ ها نادر هستند و معمولاً هیچ علائمی ایجاد نمی کنند. بیشتر پولیپ ها سرطانی نیستند، اما برخی از انواع آن ها می توانند خطر ابتلا به سرطان را افزایش دهند. پولیپ معده ناشی از رشد غیرطبیعی در بافت داخلی معده است. بسته به نوع، پولیپ ها ممکن است در نواحی خاصی از معده ظاهر شوند. محل پولیپ ها به شناسایی نوع آن بسیار کمک می کند. بسته به نوع پولیپ معده، درمان ممکن است شامل از بین بردن پولیپ یا نظارت بر آن  متغیر باشد.

علت پولیپ معده

پولیپ ها در پاسخ به صدمه به معده شکل می گیرند.

• شایع ترین علل این بیماری، عبارتند از:

• التهاب مزمن معده. التهاب معده به عنوان گاستریت شناخته می شود، این بیماری می تواند باعث ایجاد پولیپ هایپرپلاستیک و آدنوم شود.

• پولیپوز آدنوماس خانوادگی. این سندرم نادر و ارثی باعث می شود سلول های خاصی در قسمت داخلی معده به پولیپ غده بنیادی تبدیل شوند. در این شرایط، پولیپ های غده بنیادی برداشته خواهند شد، زیرا می توانند سرطانی شوند. پولیپوز آدنوماتوز خانوادگی نیز می تواند باعث آدنوم هم شود.

• استفاده منظم از برخی داروهای معده. افرادی که از مهارکننده های پمپ پروتون برای درمان گاستریت (سوزش در معده) و ریفلاکس اسید (سوزش سر دل) استفاده می کنند، بیشتر در معرض خطر پولیپ های غده بنیادی قرار دارند. مهارکننده های پمپ پروتون داروهایی هستند که باعث کاهش تولید اسید در معده می شوند. این پولیپ ها به طور کلی کوچک بوده و نگران کننده نیستند. پولیپ های غده بنیادی با قطر بزرگتر از 1 سانتی متر  خطر کمی برای سرطان دارند، بنابراین پزشک ممکن است قطع دارو یا حذف پولیپ یا هر دو را توصیه کند. ارتباطی بین Helicobacter pylori، باکتری ها و پولیپ مشخص شده است. باکتری های H. پیلوری می توانند منجر به عفونت معده شده و با گذشت زمان زخم معده شوند.

عوامل خطر پولیپ معده 

این بیماری در مردان و زنان بالغ در هر سنی احتمال دارد، رخ دهند. بروز آن ها با افزایش سن افراد شایع تر می شود و به خصوص در افراد مسن 65 سال بیشتر دیده می شوند. انواع خاصی از پولیپ ها مانند پولیپ های غده بنیادی معمولاً در زنان میانسال مشاهده می شود.

علائم پولیپ معده 

این پولیپ ها معمولاً علامت یا علائمی ایجاد نمی کنند. اما با بزرگ شدن پولیپ، زخم های باز در سطح معده ایجاد می شوند. به ندرت، پولیپ می تواند شکاف بین معده و روده کوچک را مسدود کند. پولیپ ها در موارد معاینه بیماری های دیگر معده شناسایی می شوند. پولیپ بزرگتر ممکن است باعث خونریزی داخلی یا درد شکم شود. خونریزی داخلی در صورت تداوم می تواند منجر به کم خونی (آهن کم) شود.

علائم و نشانه های این بیماری شامل موارد زیر است:

• کم خونی
• حالت تهوع
• خون در مدفوع
• درد و حساسیت هنگام فشار دادن شکم

انواع پولیپ معده 

پولیپ های معده معمولاً در دو دسته قرار می گیرند: غیر نئوپلاستیک (خوش خیم یا غیر سرطانی) و نئوپلاستیک (خطر ابتلا به سرطان در این دسته بیشتر است). در بین این دسته ها، پولیپ های اپیتلیال رایج ترین پولیپ معده هستند. پولیپ های اپیتلیال شامل پولیپ های غده بنیادی، پولیپ هایپرپلاستیک و پولیپ های آدنوماتوز می باشند.

غده بنیادی

پولیپ غده بنیادی شایع ترین پولیپ معده است. آن ها در فوندوس یا قسمت بالای معده رخ می دهند و بیشتر در طی آندوسکوپی یافت می شوند، معمولاً چندین پولیپ در کنار هم و به صورت برجستگی های صاف ظاهر می شوند. این پولیپ ها به ندرت به سرطان تبدیل می شوند. در این موارد، پزشک ممکن است توصیه کند که بیمار از مصرف دارو خودداری کند.

پولیپ هایپرپلاستیک

پولیپ هایپرپلاستیک به صورت گروهی ظاهر و در معده پراکنده می شوند. این پولیپ ها در نزدیکی زخم معده نیز یافت می شوند. پولیپ هایپرپلاستیک به شدت با اختلالاتی که معده را تحت الشعاع قرار می دهد، از جمله گاستریت مزمن، گاستریت پیلوری و کم خونی ناشی از کمبود ویتامین B-12 که باعث کاهش تعداد گلبول های قرمز خون می شود در ارتباط است. در صورت درمان به موقع عفونت H پیلوری این پولیپ ها در بیشتر بیماران با موفقیت درمان می شود.

پولیپ هایپرپلاستیک بعید است که سرطانی شوند، اگرچه آن هایی که بزرگتر از 1 سانتی متر هستند خطر بیشتری دارند. ابتلا به پولیپ هایپرپلاستیک به خصوص اگر بیمار مبتلا به گاستریت مزمن باشد ممکن است با افزایش خطر ابتلا به سرطان معده در ارتباط باشد. برهمین اساس پزشک می تواند برای پیشگیری از ابتلا به سرطان، بیوپسی های متعددی از ناحیه اطراف پولیپ انجام دهد.

پولیپ های آدنوماتوز

پولیپ های آدنوماتوز شایعترین پولیپ نئوپلاستیک هستند و در قسمت آنتروم معده (نزدیک پایین) یافت می شوند. آن ها معمولاً نقطه شروع سرطان معده هستند و ممکن است خطر ابتلا به سرطان را در روده یا سایر نقاط بدن افزایش دهند. برای تشخیص صحیح و معالجه بیماری، پزشک می تواند آزمایشات جانبی را تجویز کند. علاوه بر آن، به دلیل افزایش خطر ابتلا به سرطان، باید تمام پولیپ های آدنوماتوز برداشته شوند که این روش معمولاً با آندوسكوپ انجام می گیرد. اگر تعداد زیادی از این پولیپ ها وجود داشته باشد و اگر سرطان شروع به انتشار کرده باشد، پزشک ممکن است عمل جراحی را توصیه کند.

تشخیص پولیپ معده 

پولیپ های تشکیل شده معمولاً در طی آندوسکوپی برای مشکل دیگر معده یافت می شوند. آندوسکوپی روشی است که طی آن، یک آندوسکوپ (لوله انعطاف پذیر با یک دوربین در انتها) برای معاینه در دهان و پایین داخل معده قرار می گیرد. اگرچه اکثریت قریب به اتفاق پولیپ های معده (بیش از 90٪) منجر به سرطان نمی شوند، اما برخی از پولیپ ها برای اطمینان از وجود سلول های سرطانی، نیاز به معاینه بیشتری دارند. در صورت تشخیص مناطق غیر طبیعی پزشک می تواند بیوپسی (نمونه برداری بافتی) را در حین بیوپسی انجام دهد . سپس این نمونه ها برای تشخیص سلول های سرطانی احتمالی در آزمایشگاه مورد بررسی قرار می گیرند.

درمان پولیپ معده

درمان به نوع پولیپ بستگی دارد:

• پولیپ های کوچک که آدنوم نیستند. این پولیپ ها ممکن است نیازی به درمان نداشته باشند. آن ها معمولاً علائم خاصی ایجاد نمی کنند و به ندرت سرطانی می شوند. پزشک ممکن است نظارت دوره ای را به بیمار توصیه کند تا در صورتی که پولیپ باعث ایجاد علائم و نشانه شدند، برداشته شوند.
• پولیپ های بزرگ. این پولیپ ها ممکن است نیاز به درمان و برداشته شدن داشته باشند. اکثر پولیپ ها را می توان در حین آندوسکوپی از بین برد.
• آدنوم. این پولیپ ها می توانند سرطانی شوند و معمولاً در طی آندوسکوپی برداشته می شوند.
• پولیپ های مرتبط با پولیپوزوم آدنوماتوز خانوادگی. این پولیپ ها باید از بین بروند زیرا می توانند سرطانی شوند.

پزشک احتمالاً برای بررسی عود و یا بازگشت بیماری، آندوسکوپی پیگیری را توصیه می کند.

پیگیری برای پولیپ معده 

بسته به نوع پولیپ، پزشک ممکن است در طی یک سال آندوسکوپی دیگری را برای یافتن هرگونه پولیپ جدید توصیه کند. برای بیمارانی که پولیپ سرطانی داشته اند، آندوسکوپی پیگیری باید هر شش ماه برای سه سال اول انجام شود. اگر بیمار سابقه خانوادگی سرطان معده را داشته باشد، پزشک توصیه می کند که بیمار تحت آندوسکوپی منظم (هر یک تا دو سال) قرار بگیرد. برای بیماران جوانتر از 40 سال که چندین پولیپ دارند، پزشک علاوه بر معده، آزمایش های بیشتری را نیز در روده بزرگ انجام می دهد. اگر به نظر برسد داروهای مهار کننده های پمپ پروتون باعث پولیپ شده اند، پزشک می تواند قطع این دارو را توصیه کند.

درمان عفونت H. پیلوری

اگر بیمار به گاستریت ناشی از باکتری H. پیلوری در معده مبتلا باشد، احتمالاً پزشک  مصرف آنتی بیوتیک ها را توصیه می کند. درمان عفونت هلیکوباکتر پیلوری ممکن است باعث شود که پولیپ هایپرپلاستیک ناپدید شوند، و جلوی بازگشت پولیپ ها را دوباره بگیرد.

رژیم غذایی، پولیپ و گاستریت

عادت های غذایی لزوماً باعث ایجاد پولیپ نمی شوند، اما می توانند در بروز گاستریت تاثیر داشته باشند. گاستریت ناشی از تحریک کننده هایی است که باعث التهاب بافت معده می شوند. غذاهای بسیار اسیدی یا نوشیدنی هایی مانند قهوه و آب میوه با اسید سیتریک، باکتری هایی مانند سالمونلا یا E. coli ناشی از غذاهای آلوده و استفاده زیاد از الکل می توانند معده را تحریک کنند. در صورت ابتلا به گاستریت، ممکن است پزشک معاینه پولیپ معده را انجام دهد. اما گاستریت درمان نشده همراه با پولیپ معده می تواند خطر ابتلا به پولیپ بدخیم و سرطان معده را افزایش دهد.

میوه ها و سبزیجات

میوه ها و سبزیجات حاوی فیبر هستند. انواع توت، سیب، سبزیجات برگ دار، کدو حلوایی و فلفل دلمه ای گزینه های غنی از مواد مغذی برای حفظ سلامت دستگاه گوارش هستند. افراد باید حداقل 5 وعده میوه و سبزیجات را در رژیم غذایی روزانه خود قرار دهند. برای به حداقل رساندن سوزش معده از مصرف میوه های پر اسید مانند پرتقال یا گریپ فروت خودداری یا آن را محدود کنید. همچنین انجمن سرطان آمریکا پیشنهاد می کند که از مصرف ترشی خودداری کنید زیرا ممکن است خطر ابتلا به سرطان معده را افزایش دهد.

غلات و حبوبات

غلات سبوس دار و انواع لوبیا سرشار از فیبر و سرشار از ویتامین های B هستند که عملکرد هضم طبیعی را تقویت می کنند. به جای دانه های سفید تصفیه شده با فیبر و مواد مغذی کم، نان گندم یا ماکارونی، غلات سبوس، برنج قهوه ای و محصولات جو را انتخاب کنید.

غذاهای چرب

گوشت قرمز چرب، غذاهای سرخ شده، لبنیات کامل و غذاهای فرآوری شده به سرعت هضم نمی شوند  و می توانند اسید معده را افزایش و باعث سوزش معده شوند. غذاهای پرچرب را با ماهی تازه، مرغ پخته شده، لبنیات کم چرب و روغن زیتون جایگزین کنید تا مصرف چربی روزانه شما به حداقل برسد. باید مصرف نوشیدنی های گازدار و نوشیدنی های حاوی کافئین را محدود کنید. بر اساس شرایط بیماری خودتان و نیازهای غذایی، با پزشک خود در مورد دستورالعمل های رژیم غذایی مشورت کنید.

آمادگی برای مراجعه به پزشک

امکان دارد برای درمان بیماری و بهبود علائم خود به پزشک عمومی مراجعه کنید. پزشک می تواند برای تشخیص بهتر شما را به  متخصص گوارش ارجاع دهد.

بهتر است قبل از مراجعه به پزشک موارد زیر را در نظر بگیرید:

• تمام علائمی که تجربه کرده اید را بنویسید.
• لیستی از تمام داروها، ویتامین ها و مکمل های خود تهیه کنید.
• اطلاعات کلیدی پزشکی خود و سابقه بیماری از جمله سایر شرایطی که تجربه کرده اید را بنویسید.
• اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله تغییرات اخیر یا عوامل استرس زا در زندگی خود را یادداشت کنید.

برای این بیماری برخی سوالاتی که می توانید از پزشک خود بپرسید، عبارتند از:

• محتمل ترین علایم من چیست؟
• به چه تست هایی تشخیصی نیاز دارم؟
• آیا آزمایشات تشخیصی به آمادگی خاصی نیاز  دارند؟
• به چه نوع درمان هایی یا مراقبت های بعدی نیاز دارم؟
• من بیماری دیگری هم دارم. چگونه می توانم به بهترین نحو این شرایط را با هم دیگر مدیریت کنم؟

پزشک احتمالاً تعدادی سؤال از شما خواهد پرسید، از جمله:

• علائم شما چیست و از چه زمانی شروع شده است؟
• چه چیزی باعث بهبود یا بدتر شدن علائم شما می شود؟
• آیا داروهایی برای کاهش اسید معده مصرف می کنید؟
• علائم شما چقدر شدید است؟ آیا آن ها موقت بروز می کنند و یا مداوم هستند؟
• آیا سابقه خانوادگی سرطان روده بزرگ، پولیپ و یا پولیپ آدنوماتوز خانوادگی دارید؟