سرطان ریه

سرطان ریه، از ریه ها شروع می شود و عامل اصلی مرگ و میر ناشی از سرطان در مردان و زنان است. این سرطان شیوع بیشتری نسبت به سرطان های روده بزرگ، پروستات، تخمدان و پستان دارد. افرادی که سیگار می کشند بیشتر در معرض خطر ابتلا قرار دارند. اما در افراد غیر سیگاری هم می تواند رخ دهد. خطر ابتلا به سرطان با مدت زمان و تعداد سیگارهایی که فرد می کشد، افزایش می یابد. ترک سیگار حتی بعد از سال ها سیگار کشیدن، می تواند احتمال ابتلا به سرطان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

علت سرطان ریه

سیگار کشیدن و قرار گرفتن در معرض دود ناشی از سیگار، علت اصلی سرطان ریه می باشد. پزشکان معتقدند که سیگار کشیدن با آسیب به سلول هایی که از ریه محافظت می کنند، باعث این سرطان می شود. دود سیگار حاوی مواد سرطان زا است که باعث تغییر در بافت ریه می شود. در ابتدا ممکن است بدن این آسیب را ترمیم کند. اما با هر بار قرار گرفتن در معرض مکرر دود سیگار، سلول های ریه بیشتر آسیب می بینند. با گذشت زمان، آسیب سلول های ریه می تواند باعث اختلال در عملکرد آن ها و سرطان شود.

عوامل خطر سرطان ریه

تعدادی از عوامل می توانند خطر ابتلا به سرطان ریه را افزایش دهند. برخی از عوامل خطر با ترک سیگار قابل کنترل هستند اما شما نمی توانید فاکتورهای دیگر مانند سابقه خانوادگی را کنترل کنید.

این عوامل عبارتند از:

سابقه خانوادگی سرطان ریه. وجود سابقه خانوادگی سرطان، خطر ابتلا به این بیماری را افزایش می دهد.

قرار گرفتن در معرض دود دست دوم. حتی اگر خودتان سیگاری نباشید اما به طور دائم در معرض دود دست دوم قرار بگیرید خطر ابتلا به سرطان در شما افزایش می یابد.

قرار گرفتن در معرض گاز رادون. رادون از تجزیه طبیعی اورانیوم در خاک، سنگ و آب تولید و به بخشی از هوای تبدیل می شود. ذرات رادون می تواند در خانه ها تجمع یابد.

سیگار کشیدن. خطر ابتلا به سرطان ریه با تعداد سیگارهایی که فرد در روز طول می کشد و تعداد سال های سیگاری بودن فرد، افزایش می یابد. ترک سیگار در هر مقطع زمانی می تواند خطر ابتلا به سرطان را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.

قرار گرفتن در معرض آزبست و سایر عوامل سرطان زا. قرار گرفتن در معرض آزبست و سایر مواد شناخته شده برای ایجاد سرطان از جمله آرسنیک، کروم و نیکل می تواند خطر ابتلا به سرطان ریه به خصوص در افراد سیگاری را افزایش دهد.

علائم سرطان ریه

این سرطان معمولا در مراحل اولیه خود علائمی ایجاد نمی کند. علائم و نشانه ها معمولاً فقط در صورت پیشرفت بیماری بروز می کند.

علائم و نشانه های سرطان ریه ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سردرد
• تنگی نفس
• درد استخوان
• درد قفسه سینه
• سرفه های مداوم
• سرفه ها و اخلاط خونی
• کاهش وزن بدون دلیل خاص

انواع سرطان ریه

پزشکان براساس ظاهر سلول ها در زیر میکروسکوپ، سرطان ریه را به دو نوع اصلی تقسیم می کنند.

سلول کوچک.  این سرطان سلول کوچک فقط در افراد سیگاری رخ می دهد و شیوع کمتری دارد.

سلول غیر کوچک.  این سرطان سلول غیر کوچک یک اصطلاح کلی برای چندین نوع سرطان ریه است که مشابه هم هستند.

 عبارتند از:

• آدنوکارسینوما
• سرطان سلول بزرگ
• کارسینوم سلول سنگفرشی

عوارض سرطان ریه

این عوارض عبارتند از:

درد. سرطان پیشرفته ریه که به لایه های ریه یا ناحیه دیگری از بدن مانند استخوان انتشار یابد، می تواند باعث درد شود.

تنگی نفس. در صورت رشد سرطان و انسداد راه های هوایی در مبتلایان به سرطان ریه، آن ها ممکن است دچار تنگی نفس شوند.

سرفه خونی. سرطان ریه باعث خون ریزی در مجاری هوایی و سرفه خونی و یا هموپتیزی می شود. گاهی اوقات خون ریزی شدید تر خواهد شد. درمان هایی برای کنترل خون ریزی در دسترس هستند.

تجمع مایعات در قفسه سینه (افیوژن پلور). سرطان ریه می تواند باعث تجمع مایعات در قفسه سینه و تنگی نفس شود. روش های درمانی برای تخلیه مایع از قفسه سینه وجود دارد که خطر ابتلا به افیوژن پلور مجدد را کاهش می دهد.

 متاستاز. این بیماری اغلب در سایر نقاط بدن مانند مغز و استخوان ها انتشار می یابد. متاستاز شدن سرطان می تواند باعث درد، حالت تهوع، سردرد یا سایر علائم شود. در صورت پیشرفت سرطان ریه و انتشار آن به قسمت های دیگر بدن، سرطان دیگر قابل درمان نیست. اما روش های درمانی برای کاهش علائم وجود دارد.

پیشگیری سرطان ریه

هیچ راه مطمئنی برای جلوگیری از این بیماری وجود ندارد، اما می توانید با رعایت برخی راهکارها خطر ابتلا را کاهش دهید:

ترک سیگار. با کودکان خود درمورد سیگار و این بیماری صحبت کنید. کودکان شما باید درک کنند که سیگار می توانند خطر ابتلا به بیماری را افزایش دهد. آن ها باید یاد بگیرند در برابر فشار همسالان برای مصرف سیگار واکنش نشان دهند.

دوری از دود دست دوم . اگر با یک فرد سیگاری زندگی می کنید، از او بخواهید که سیگار را ترک کند. یا حداقل از او بخواهید بیرون از محیط خانه سیگار بکشد. علاوه بر آن، سطح رادون را در خانه خود بررسی کنید. برای کسب اطلاعات در مورد آزمایش رادون، با بخش محلی بهداشت عمومی مراجعه کنید.

رژیم غذایی پر از میوه و سبزیجات. از مصرف دوزهای زیاد ویتامین به صورت قرص خودداری کنید، زیرا ممکن است مضر باشند. به عنوان مثال، محققان به امید کاهش خطر سرطان ریه در افراد سیگاری، به آن ها مکمل های بتاکاروتن دادند. نتایج نشان داد که مکمل ها در واقع خطر ابتلا به سرطان در افراد سیگاری را افزایش می دهند. بیشتر روزهای هفته را ورزش کنید.

افرادی که در معرض خطر ابتلا به این بیماری قرار دارند بهتر است، غربالگری سالانه بیماری را انجام دهند. غربالگری این بیماری معمولاً به افراد 55 ساله و مسن تر که سال ها سیگار کشیده اند، توصیه می شود.

تشخیص سرطان ریه

در صورت مشکوک شدن پزشک به این بیماری، او می تواند تعدادی آزمایش را برای تشخیص و ارزیابی سلول های سرطانی و رد یا تایید کردن سرطان تجویز کند.

آزمایشات ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• تست های تصویربرداری. تصویر اشعه ایکس از ریه ممکن است توده یا گره های غیر طبیعی را نشان دهد.
• سیتولوژی خلط. در صورتی که بیمار خلط داشته باشد، پزشک با بررسی خلط زیر میکروسکوپ می تواند سلول های سرطانی ریه را شناسایی کند.

نمونه بافت (بیوپسی). پزشک می تواند بیوپسی را به روش های مختلفی انجام دهد:

• برونکوسکوپی. پزشک نواحی غیر طبیعی ریه ها را با استفاده از برونکوسکوپ، معاینه می کند.
• مدیاستینوسکوپی. پزشک یک برش در پایه گردن بیمار ایجاد و با ابزار جراحی در پشت استخوان سینه از غدد لنفاوی، نمونه های بافتی تهیه می شود.
• بیوپسی با سوزن. پزشک با استفاده از تصاویر اشعه ایکس یا CT یک سوزن را به درون بافت ریه هدایت سلول های مشکوک را جمع آوری می کند.

همچنین ممکن است از غدد لنفاوی یا مناطقی که سرطان در آن انتشار یافته نمونه برداری شود. تجزیه و تحلیل دقیق سلول های سرطانی در آزمایشگاه نوع سرطان را مشخص می کند.

تشخیص نوع سرطان و ویژگی های سلول های سرطانی می تواند به تشخیص پیش آگهی و روند بیماری کمک کنند.

آزمایش های تعیین میزان سرطان ریه

پس از تشخیص سرطان ریه، پزشک برای تعیین میزان و مرحله سرطان می تواند روش های تصویربرداری را توصیه کند. این آزمایشات شامل CT، MRI، توموگرافی انتشار پوزیترون (PET) و اسکن استخوان می باشد. هر تستی برای بیماران مختلف، مناسب نیست. مراحل سرطان ریه توسط اعداد رومی نشان داده می شود که از 0 تا IV متغیر است. کمترین اعداد مراحل، نشان دهنده سرطانی است که فقط ریه را درگیر کرده است. در مرحله چهارم، به عنوان سرطان پیشرفته، سلول های سرطانی در کل بدن منتشر یافته اند.

درمان سرطان ریه

 پزشک یک برنامه درمانی سرطان را بر اساس عوامل مختلفی، از جمله وضعیت عمومی بیمار، نوع و مرحله سرطان و ترجیحات خود بیمار انتخاب می کند. در بعضی موارد که احتمال بروز عوارض درمانی زیاد باشد، ممکن است بیمار تحت معالجه قرار نگیرد.

عمل جراحی

در حین عمل پزشک برای از بین بردن سرطان ریه ممکن است حاشیه بافت سالم را جراحی کند.

روش های جراحی برای درمان سرطان ریه عبارتند از:

• پنومونکتومی. برداشتن کل ریه
• لوبکتومی. برداشتن کل لوب یک ریه
• برداشتن قطعه ای. برداشتن بخش خاصی از ریه ها
• برداشتن مثلثی. برداشتن بخش کوچکی از ریه حاوی سلول های سرطانی به همراه قسمتی از بافت سالم

در حین عمل جراحی، جراح می تواند گره های لنفاوی را برای بررسی انواع سرطان ریه، خارج کند. در صورت محدود بودن سرطان در ریه ها، عمل جراحی می تواند تنها گزینه درمان باشد. اگر سرطان منتشر شده باشد، پزشک ممکن است قبل از عمل شیمی درمانی یا پرتودرمانی را برای کوچک کردن سرطان توصیه کند. اگر خطر بازگشت و عود سرطان وجود داشته باشد، پزشک می تواند بعد از عمل، شیمی درمانی یا پرتودرمانی را پیشنهاد دهد.

پرتو درمانی

پرتودرمانی از پرتوهای پر انرژی با استفاده از منابعی مانند اشعه X و پروتون برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می کند. در طول پرتودرمانی، در حالی که یک دستگاه به دور بیمار حرکت می کند، اشعه به نقاط دقیق بدن تابیده می شوند. برای مبتلایان به سرطان ریه پیشرفته موضعی، ممکن است از پرتودرمانی قبل یا بعد از عمل استفاده شود. پرتودرمانی اغلب با شیمی درمانی ترکیب می شود. اگر جراحی گزینه مناسبی برای درمان سرطان ریه نباشد، ممکن است شیمی درمانی ترکیبی و پرتودرمانی به عنوان درمان اصلی انجام شود. در مورد سرطان های پیشرفته ریه و مواردی که در مناطق دیگر بدن انتشار یافته است، پرتودرمانی می تواند به تسکین علائمی مانند درد کمک کند.

شیمی درمانی

در شیمی درمانی از داروهایی برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می شود. پزشک ممکن است یک یا چند داروی شیمی درمانی تزریقی و یا خوراکی تجویز کند. شیمی درمانی اغلب بعد از عمل برای از بین بردن سلول های احتمالی سرطانی انجام می شود.

در مبتلایان به سرطان پیشرفته ریه، می توان از شیمی درمانی برای تسکین درد و سایر علائم استفاده کرد.

جراحی رادیولوژی

پرتودرمانی استریوتاکتیک بدن، که با عنوان جراحی رادیویی نیز شناخته می شود، یک روش پرتودرمانی شدید است که در زوایای مختلف انجام می گیرد. درمان رادیوتراپی بدن استریوتاکتیک به طور معمول در یک یا چند جلسه صورت می گیرد. جراحی رادیولوژی ممکن است گزینه ای برای افراد مبتلا به سرطان ریه کوچک و سرطان پیشرفته در سایر نواحی ریه باشد که نمی توانند تحت عمل جراحی قرار گیرند.

دارو درمانی هدفمند

درمان های دارویی هدفمند برای ناهنجاری های خاص موجود در سلول های سرطانی تمرکز دارند.

درمان دارویی هدفمند با مسدود کردن ناهنجاری ها، می تواند باعث از بین رفتن سلول های سرطانی شود. برخی از درمان های هدفمند فقط در افرادی که سلول های سرطانی با جهش های ژنتیکی خاص دارند، به کار برده می شود.

ایمونوتراپی

ایمونوتراپی از سیستم ایمنی بدن برای مقابله با سرطان استفاده می کند. درمان های ایمونوتراپی به طور کلی برای افراد مبتلا به سرطان پیشرفته ریه انجام می گیرد.

سبک زندگی و دارو های خانگی سرطان ریه

بسیاری از مبتلایان به سرطان ریه در دوره بیماری خود دچار تنگی نفس می شوند. درمان هایی مانند اکسیژن درمانی و داروها برای کمک به این مواقع در دسترس هستند، اما همیشه این روند های درمانی کافی نیستند. برای مقابله بهتر با تنگی نفس آرامش خود را حفظ کنید. احساس کمبود نفس می تواند ترسناک باشد. اما ترس و اضطراب، کمبود تنفس را بدتر می کند. در این مواقع ترس خود تان را کنترل کنید. حتی می توانید برای ایجاد یک موقعیت مناسب، به سمت جلو خم شوید.

روی نفس خود تمرکز کنید. به جای تلاش برای تنفس عمیق و پر کردن ریه های خود از هوا، روی حرکت دادن عضلات دیافراگم خود تمرکز کنید.

از انجام کارهای غیر ضروری خودداری کنید تا انرژی شما برای کارهای مهمتر ذخیره شود.

پزشکی جایگزین سرطان ریه

درمان های مکمل و جایگزین سرطان ریه نمی توانند سرطان را درمان کنند، اما می توانند باعث تسکین علائم شوند.

• یوگا. یوگا می تواند به افراد مبتلا به سرطان کمک کند که بهتر بخوابند.
• هیپنوتیزم. هیپنوتیزم می تواند اضطراب، حالت تهوع و درد را در مبتلایان به سرطان کاهش دهد.
• مراقبه. مدیتیشن ممکن است استرس را کاهش داده و کیفیت زندگی را در مبتلایان به سرطان بهبود بخشد.
• طب سوزنی. طب سوزنی درد را تسکین داده و عوارض جانبی ناشی از درمان سرطان مانند تهوع و استفراغ را کاهش می دهد، اما هیچ مدرکی در دست نیست که طب سوزنی تاثیری روی خود سرطان داشته باشد.
• ماساژ. ماساژ می تواند به رفع اضطراب و درد در مبتلایان به سرطان کمک کند. برخی از متخصصان ماساژ درمانی برای کار با افرادی که مبتلا به سرطان هستند، به طور ویژه آموزش دیده اند.

پشتیبانی بیماران سرطان ریه

تشخیص سرطان می تواند بسیار دردناک و چالش برانگیز باشد. اما بیمار بهتر است با گذشت زمان، روش هایی برای مقابله بیماری خود پیدا کند.

برای پشتیبانی و مقابله با بیماری بهتر است:

• در مورد سرطان ریه به اندازه کافی اطلاعات کسب کنید تا بتوانید در مورد راه های مراقبت از خود تان قدمی بردارید. از پزشک در مورد سرطان ریه، از جمله گزینه های درمانی و پیش آگهی بیماری سوال کنید. با کسب اطلاعات بیشتر، ممکن است در تصمیم گیری های درمانی اعتماد به نفس بیشتری داشته باشید.
• با دوستان و افراد خانواده خود ارتباط برقرار کنید. تقویت روابط با افراد به شما کمک می کند تا بهتر بتوانید با بیماری مقابله کنید. دوستان و خانواده می توانند پشتیبان خوبی برای شما باشد.
• هم صحبت پیدا کنید. شنونده خوبی پیدا کنید که مایل به گوش دادن به حرف های شما در مورد بیماری باشد و در مورد امیدها و ترس های خودتان با او صحبت کند. مشورت با یک مشاور نیز ممکن است مفید باشد.
• در مورد گروه های حمایتی و انجمن های حمایت کننده از سرطان و بیماری خود تحقیق کنید.

آمادگی برای مراجعه به پزشک بیماران سرطان ریه

اگر علائمی دارید که باعث نگرانی شما شده اند بهتر است به پزشک مراجعه کنید. اگر پزشک مشکوک به سرطان ریه باشد،  شما را به یک متخصص ارجاع می دهد.

متخصصانی که این سرطان را درمان می کنند، عبارتند از:

• متخصص ریه
• جراحان قفسه سینه
• پزشکان متخصص در معالجه سرطان (انکولوژیست)
• پزشکانی که علائم سرطان را درمان می کنند (متخصصان مراقبت تسکین دهنده)
• پزشکانی که از اشعه برای درمان سرطان استفاده می کنند (انکولوژیست های پرتونگاری)

برای آمادگی بیشتر هنگام مراجعه به پزشک سعی کنید:

• سوابق پزشکی خود را جمع کنید.
• لیستی از تمام داروها، ویتامین ها یا مکمل هایی که مصرف می کنید تهیه کنید.
• علائمی و اطلاعات شخصی اصلی، از جمله فشارهای اساسی یا تغییرات اخیر زندگی را بنویسید.

 در مورد سرطان ریه، برخی از سؤال های اساسی که باید از پزشک خود بپرسید، عبارتند از:

• نوع سرطان من چیست؟
• بهترین روند درمانی من کدامند؟
• یماری من در چه مرحله ای است؟
• آیا به تست های بیشتری احتیاج دارم؟
• چه عاملی باعث ایجاد علائم من شده اند؟
• عوارض جانبی احتمالی هر درمان چیست؟
• آیا روش هایی برای تسکین علائم من وجود دارد؟
• آیا سلول های سرطانی ریه من باید برای جهش ژنی آزمایش شوند؟
• آیا بروشور یا مطالب دیگری وجود دارد که بتوانم از آن ها استفاده کنم؟

پزشک احتمالاً تعدادی سؤال از شما خواهد پرسید. برخی از این سوالات عبارتند از:

• علائم شما چقدر شدید است؟
•  از چه زمانی علائم شما شروع شد؟
• آیا برای تنگی نفس دارو مصرف می کنید؟
• آیا علائم شما مداوم بوده یا موقت بروز می کنند؟
• فکر می کنید چه علائم شما را بهتر و یا بدتر می کند؟
• آیا هنگام نفس کشیدن دچار، خس خس سینه می شوید؟
• آیا تاکنون به بیماری آمفیزم یا بیماری انسداد مزمن ریوی مبتلا شده اید؟

منابع:

https://www.nhs.uk/conditions/lung-cancer/

https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/lung-cancer/symptoms-causes/syc-20374620

[advisers limit=5 skill=”15″]