نارسایی قلبی در کودکان

شیوع نارسایی قلبی در کودکان نادر می باشد، اغلب این کودکان دارای مشکل ساختاری قلب هستند. قلب یک پمپ است که به یک سمت راست و چپ تقسیم شده است که هر کدام دارای یک قسمت بالا و پایین هستند. قسمت فوقانی، دهلیز نامیده می شود، خون را از بدن دریافت می کند و آن را از طریق یک دریچه یک طرفه به قسمت تحتانی، بطن پمپ می کند.

این دریچه ها از جریان خون به عقب در قلب جلوگیری می کنند. سمت راست قلب خون کم اکسیژن را از بدن دریافت کرده و به ریه ها پمپ می کند.این خون غنی از اکسیژن از ریه ها خارج شده و به سمت چپ قلب وارد می گردد. سپس به آئورت پمپ می شود و آن را در سراسر بدن توزیع می کند تا اکسیژن و مواد مغذی را برای رشد و عملکردهای طبیعی بدن فراهم کند. با حذف اکسیژن از بدن، خون کم اکسیژن به سمت راست قلب برمی گردد و چرخه ادامه می یابد.

دیواری به نام سپتوم، دو طرف قلب را از هم جدا می کند. به این ترتیب، هیچ ترکیبی از خون غنی از اکسیژن و فقیر اکسیژن وجود ندارد. عضله قلب خون غنی از اکسیژن را از رگهای خونی خاص به نام عروق کرونر دریافت می کند. عملکرد پمپاژ قلب توسط یک سیستم الکتریکی داخلی دقیقاً مانند باتری و سیم های داخلی کنترل می شود.

نارسایی قلبی چیست؟

برای رشد و تکامل کودک، قلب باید عملکرد طبیعی پمپ را حفظ کند تا جریان خون بهینه در بدن فراهم شود. با این حال، گاهی اوقات ممکن است قلب کودک به طور طبیعی کار نکند. اصطلاح “نارسایی قلبی” قلبی را توصیف می کند که به درستی کار نمی کند. این بدان معنا نیست که قلب کار خود را متوقف کرده است، بلکه در عوض آنطور که باید کار نمی کند.

علل نارسایی قلبی در کودکان

نارسایی قلب در بزرگسالان به دلیل اثرات سیگار کشیدن، فشار خون بالا، دیابت، بیماری عروق کرونر و دریچه های قلب بد اتفاق میفتد. این نارسایی به دلایل دیگری می تواند در نوزادان، کودکان نوپا و نوجوانان رخ دهد. از آنجا که نارسایی قلبی دلایل و نتایج مختلفی دارد، شناخت نحوه تشخیص، درمان و حتی بهبود آن در کودکان کوچکتر از اهمیت زیادی برخوردار است.

دو علت اصلی نارسایی قلبی در کودکان و نوجوانان وجود دارد. اولین مورد، “نارسایی گردش خون بیش از حد” هنگامی رخ می دهد که خون به دلیل نقص مادرزادی قلب در قلب مخلوط شود. مورد دوم، “خرابی پمپ” که هنگامی اتفاق می افتد که عضله قلب آسیب ببیند و دیگر به طور عادی منقبض نشود.

نقص در گردش خون بیش از حد

حدود 1 درصد از کل نوزادان تازه متولد شده نوعی نقص قلبی ساختاری دارند. در برخی از این نقص ها، سوراخ هایی بین حفره های راست و چپ قلب وجود دارد. به دلیل وجود این سوراخ ها، خون های فقیر اکسیژن و غنی از اکسیژن در داخل قلب مخلوط می شوند. هر گونه نقص در رگ های خونی در سر یا سایر قسمت های بدن می تواند باعث اختلاط مشابه خون در خارج از قلب شوند.

دریچه های غیر طبیعی قلب نیز می توانند باعث نارسایی قلبی شوند. دریچه ای که به طور غیر طبیعی تشکیل شده باشد و یا به درستی باز و بسته نشود، می تواند باعث نشت خون به سمت عقب شود. بندرت، عفونت استرپتوکوکی گلو می تواند منجر به آسیب به دریچه های طبیعی قلب و باعث نشتی آنها نیز شود.

سرانجام، کمبود خون (کم خونی) نیز می تواند منجر به نارسایی قلبی شود. این نقایص منجر به نقص در گردش خون بیش از حد می شود. در این شرایط جریان طبیعی خون به جلو قطع می شود و قلب به یک پمپ ناکارآمد تبدیل می شود.

نقص در پمپ

مانند قلب در بزرگسالان، قلب کودک نیز ممکن است دچار نقص پمپ شود. این وضعیت می تواند در اثر عفونت ویروسی ایجاد شود که در غیر این صورت به عضله طبیعی قلب آسیب می رساند. حتی نارسایی پمپ می تواند به دلیل مشکلات موجود در عروق کرونر باشد و از جریان موثر خون در عضله قلب جلوگیری کند. چنین مشکلاتی در شریان های کرونر می تواند از بدو تولد رخ دهد یا نتیجه عفونت باشد.

سیستم الكتریكی قلب نیز ممكن است از بدو تولد غیرطبیعی باشد یا در اثر عفونت آسیب ببیند و باعث تپش قلب بیش از حد یا خیلی سریع شود. بعضی اوقات یکی از دریچه های قلب به درستی باز نمی شود و باعث می شود تا فشار داخل حفره های قلب برگردد.

به ندرت، ضربه شدید قفسه سینه ممکن است به قلب آسیب برساند. کودکان مبتلا به دیستروفی عضلانی ممکن است در نهایت دچار مشکل در عضله قلب خود شوند.

علائم نارسایی قلبی در کودکان

علائم احتمالی در کودکان مبتلا به نارسایی قلبی، عبارتند از:

• مشکل تنفس
• تعریق بیش از حد
• فشار خون پایین
• تغذیه یا رشد ضعیف

تشخیص نارسایی قلبی در کودکان

در نوزادان، نارسایی قلبی اغلب با مشکلات تنفسی، تغذیه نامناسب، رشد ضعیف، تعریق زیاد یا حتی فشار خون پایین همراه است. گاهی اوقات، نارسایی قلبی می تواند مانند سایر مشکلات مانند قولنج، ذات الریه یا سایر عفونت های تنفسی به نظر برسد.

اغلب والدین ممکن است متوجه شوند که شیر دادن به کودک بیشتر طول می کشد یا پس از مدت کوتاهی کودک علاقه ای به غذا خوردن ندارد. اگر نارسایی قلبی ناشی از ضربان قلب بسیار سریع باشد، ممکن است پدر و مادر ضربان قلب سریع را از طریق دیواره قفسه سینه وقتی کودک در خواب است یا آرام استراحت می کند، احساس کنند.

کودکان و نوجوانان بزرگتر ممکن است از خستگی زودهنگام شکایت کنند. به خصوص اگر عفونت ویروسی باعث آسیب به عضله قلب شده باشد.

آزمایشات تشخیصی

اگر پزشک شک کند که کودک شما ممکن است علائم نارسایی قلبی را تجربه کند. با اشعه ایکس قفسه سینه می تواند بزرگ شدن قلب را تشخیص دهد. همچنین احتمال دارد برای ارزیابی و آزمایش بیشتر به یک متخصص قلب کودکان – مانند یک متخصص قلب و عروق یا مادرزادی قلب – ارجاع داده شوید.

سایر آزمایشات می تواند شامل الکتروکاردیوگرام  EKG یا ECG برای ارزیابی ریتم قلب یا سونوگرافی قلب (اکوکاردیوگرام) برای ارزیابی ساختار و عملکرد قلب باشد. هر دو آزمایش ساده هستند و به طور معمول در مطب پزشک یا کلینیک انجام می شوند. هیچ یک از این دو آزمایش دردناک نیستند. با این حال، بسته به سن و توانایی کودک شما برای همکاری، آرامش کودک ممکن است برای بهترین نتیجه آزمایش لازم باشد.

گاهی ممکن است از کودکان بزرگتر (معمولاً بزرگتر از 4 سال) خواسته شود. برای ارزیابی عملکرد قلب و ریه، تست استرس ورزشی را انجام دهند.

در بعضی مواقع، ممکن است نیاز به یک آزمایش دقیق تر و تهاجمی به نام مطالعه کاتتریزاسیون قلب باشد. در این آزمایش، یک لوله پلاستیکی کوچک (به نام کاتتر) از داخل رگ خونی در پا یا بازو در داخل قلب قرار می گیرد. از کاتتر برای ثبت فشارها و میزان اکسیژن در قسمت های مختلف قلب استفاده می شود.

معمولاً مقدار کمی ماده رنگی اشعه ایکس (یا ماده حاجب) برای ساخت فیلمی از عملکرد قلب و عروق کرونر تزریق می شود. کودک معمولاً بی حسی دریافت می کند تا بهترین نتیجه را کسب کند. از آنجا که این تست در یک اتاق مخصوص آزمایش کاتتریزاسیون یا آزمایشگاه انجام می شود. اغلب به بستری کوتاه مدت در بیمارستان نیاز دارد.

درمان نارسایی قلبی در کودکان

اگر نارسایی قلبی ناشی از گردش خون بیش از حد به دلیل نقص مادرزادی قلب باشد. غالباً برای ترمیم نقص نیاز به جراحی دارد. اغلب اوقات، پزشک ممکن است در ابتدا کودک شما را با داروها معالجه کند، که گاهی اوقات نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارد. این داروها ممکن است شامل داروهای ادرار آور (قرص های آب) باشد. این دارو ها می توانند به تخلیه حجم بیش از حد، کاهش فشار خون و بهبود عملکرد پمپ قلب کمک کنند.

از آنجا که گردش بیش از حد باعث رشد ضعیف در کودکان می شود، ممکن است پزشک مکمل های غذایی را برای اطمینان از دریافت کالری کافی برای جبران انرژی مورد نیاز کودک تجویز کند.

سایر تغییرات رژیم غذایی مانند رژیم های کم نمک و کم چربی ممکن است مورد استفاده قرار بگیرد. به دنبال درمان مناسب، ممکن است وضعیت و علائم کودک شما بهبود یابد. به این حالت نارسایی قلبی جبران شده می گویند.

با این حال، علت اصلی آن ممکن است همچنان باقی بماند. در صورت نیاز به جراحی قلب، شما این فرصت را خواهید داشت که در مورد انواع جراحی یا سایر روشهای درمانی موجود با پزشک خود مشورت کنید.

درمان نقص پمپ در نارسایی قلبی کودکان

اگر نارسایی قلبی ناشی از نارسایی پمپ باشد، ممکن است از همان داروهای ذکر شده در بالا استفاده شود. گاهی اوقات داروهای دیگر که فشار خون را کاهش می دهند به پمپاژ بهتر قلب کمک می کنند. برای بهبود بیشتر عملکرد قلب ممکن است کودک شما نیاز به بستری در بیمارستان داشته باشد. در بعضی مواقع، ممکن است نیاز به جراحی، مانند تعویض دریچه قلب آسیب دیده باشد.

نقص پمپ ناشی از ضربان قلب که بیش از حد کند است، اغلب به ضربان ساز قلب نیاز دارد. ضربان ساز قلب، دستگاه های کوچک با باتری مانند کامپیوترهای کوچکی هستند و با سیم کوچکی به قلب متصل است. ضربان ساز در زیر پوست کودک شما کاشته می شوند. قرار گیری آن به یک جراحی نیاز دارد.

اگر نارسایی پمپ به دلیل ضربان قلب خیلی سریع ایجاد شود، ممکن است کودک شما به داروهایی برای کنترل ضربان قلب نیاز داشته باشد. در مواقع دیگر، شاید یک روش کاتتریزاسیون قلب ویژه به نام فرسایش فرکانس رادیویی برای اصلاح ریتم غیر طبیعی قلب توصیه شود. این روش انفجارهای کوتاه امواج رادیویی را در ناحیه عضله قلب ایجاد می کند که باعث ضربان سریع قلب می شود.

 اگر نارسایی پمپ در اثر آسیب غیرقابل برگشت عضلانی باشد، عملکرد قلب ممکن است با دارو بهبود نیابد اما همچنان بدتر شود. در این شرایط، برای بهبود عملکرد موقت پمپ قلب، ممکن است کودک به ضربان ساز ویژه، پمپ مکانیکی (LVAD) یا ECMO (اکسیژن ساز غشا خارج از بدن) نیاز داشته باشد. اگر عملکرد عضلات قلب با وجود درمان همچنان رو به بدتر شدن داشته باشد، متخصص قلب شما ممکن است درباره پیوند قلب تصمیم بگیرد.

پیش آگهی نارسایی قلبی در کودکان

نارسایی قلبی می تواند برای هر کودکی اتفاق بیفتد. اما لزوما یک بیماری ناامید کننده نیست. بسیاری از دلایل قابل ترمیم هستند. اما مهم است که والدین و اعضای خانواده دلایل و روشهای درمان نارسایی قلبی در کودکان را درک کنند.

هنگامی که والدین اطمینان حاصل می کنند که مراقبت های پزشکی مناسب ارائه می شود. با در دسترس قرار گرفتن تکنیک ها و داروهای جدیدتر، اکثر کودکان مبتلا به نارسایی قلبی باید رشد و زندگی طبیعی و فعالی داشته باشند.