انواع جراحی شانه، اغلب برای درمان و رفع بسیاری از مشکلات شایع شانه ضروری است. روشهای مختلف جراحی شانه میتوانند از روشهای آرتروسکوپی کمتهاجمی (که در آن ابزارهای جراحی از طریق برشهایی در شانه شما وارد میشوند) تا جراحیهای باز با استفاده از چاقوی جراحی و بخیهها متغیر باشد. این مقاله از پزشکت هشت نوع جراحی شانه و مزایا، معایب، محدودیتها و کاربردهای مناسب هر کدام از این روشها را توضیح میدهد. روشهای جراحی متعددی در محل شانه وجود دارد. نوع روش جراحی انتخاب شده، به آسیبی بستگی دارد که در شانه افراد ایجاد میشود. در هر مورد، جراح روش درمانی مناسب را انتخاب خواهد کرد.
آرتروسکوپی برای درمان سندرم گیرافتادگی
یکی از شایع ترین علل جراحی شانه، درمان سندرم گیرافتادگی است. این اختلال وضعیتی است که در آن تاندونهای روتاتور کاف شما در حین حرکت به دام افتاده و فشرده میشوند. با گذشت زمان، این امر باعث وارد شدن آسیب به تاندونها و همچنین بالشتکهای داخل فضای مفصلی (به نام بورسا) میشود.
در واقع سندرم گیرافتادگی را میتوان به عنوان تاندونیت روتاتور کاف و بورسیت نیز توصیف کرد. روش آرتروسکوپی مورد استفاده برای اصلاح گیرافتادگی به عنوان ساب آکرومیال شناخته میشود. هدف از انجام جراحی افزایش فضای بین روتاتور کاف و بالای شانه (معروف به آکرومیون) رفع فشار است.
هنگام انجام رفع فشار ساب آکرومیال، جراح ممکن است بورس را به تنهایی یا برخی از سطوح زیرین آکرومیون را بردارد. به طور کلی انجام این کار باعث ایجاد فضایی برای حرکت روتاتور کاف بدون گیرکردن بین استخوان میشود. این روش جراحی ممکن است به تنهایی یا به عنوان بخشی از جراحی روتاتور کاف انجام شود.
جراحی SLAP آرتروسکوپی
پارگی SLAP شامل وارد شدن آسیب به لبه غضروفی است که حفره شانه معروف به لابروم را احاطه کرده است. اصطلاح SLAP مخفف “Superior Labrum Anterior and Posterior” است. بنابراین، پارگی SLAP، هر دو قسمت جلویی (قدامی) و پشتی (خلفی) لابروم را تحت تأثیر قرار میدهد. این قسمت از لابروم به طور ویژهای مهم است. زیرا به عنوان نقطه اتصال تاندون دوسر بازو عمل میکند. بنابراین نقش مهمی در آناتومی دست انسان دارد.
گاهی اوقات ممکن است که از روش جراحی آرتروسکوپی برای بازگرداندن لابروم به موقعیت خود در لبه حفره شانه استفاده شود. پس از جابجایی، از بخیه برای محکم کردن اتصال استخوان به غضروف استفاده میشود. اگر آسیب وارد شده به تاندون دوسر باز شود، ممکن است به انجام جراحی بیشتری نیاز باشد.
جراحی ترمیم SLAP برای درمان پارگی لابروم، یکی از جراحیهای مهم ارتوپدی است.
آرتروسکوپی برای درمان دررفتگی شانه
آسیب دررفتگی شانه زمانی رخ میدهد که توپ مفصل شانه از حفره محل خود خارج شود. در ورزشکاران جوان، این آسیب بیشتر در لابروم رخ میدهد. برای تثبیت شانه پس از بروز دررفتگی، نوعی جراحی که به عنوان ترمیم بانکارت شناخته میشود، میتواند لابروم را به کپسول مفصلی متصل کند تا توپ را در جای خود نگه دارد.
از جمله موارد شایع دیگر شامل شلی عمومی (لقی) رباطهای شانه است. این مسئله میتواند منجر به بروز شرایطی شود که به عنوان بیثباتی چند جهته شناخته میشود. با انجام این روش جراحی، مفصل شانه خیلی راحت در محل خود حرکت خواهد کرد. از روش جراحی برای سفت کردن کپسول مفصلی استفاده میشود.
دررفتگیهای مکرر میتواند منجر به بروز آسیب شدید در شانه شود. درمان چنین آسیبهایی ممکن است که نیاز به انجام عمل جراحی برای حفظ مفصل در جای خود داشته باشد. در حالی که راههای مختلفی برای رسیدن به این هدف وجود دارد، این روشها معمولاً شامل جابهجایی استخوان در اطراف شانه برای محکمتر نگه داشتن توپ در جای خود است.
آرتروسکوپی برای درمانی اختلال شانه یخ زده
اختلال “شانه یخ زده” دومین علت شایع آسیبهای وارده به شانه بعد از پارگی روتاتور کاف است. هنگامی که اختلال “شانه یخ زده” رخ میدهد، کپسول اطراف مفصل شانه سفت و منقبض میشود.
در حالی که این بیماری معمولاً با روشهای غیر جراحی قابل درمان است، موارد نادری وجود دارد که در آن به درمان جراحی نیاز است. هدف از جراحی این است که بافت منقبض شده روان شود تا شانه آزادانهتر حرکت کند. این کار با بریدن کپسول در تمام قسمت اطراف توپ شانه انجام میشود. با این حال انجام این روش جراحی میتواند یک روش چالش برانگیز باشد. زیرا فضای داخل مفصل بسیار تنگ میشود.
چالش دیگر این است که وقتی کپسول بریده شد، بدن با ساختن بافت اسکار جدید به وضعیت ایجاد شده پاسخ میدهد. در چنین شرایطی، انجام دوره درمانی فیزیوتراپی برای بازگرداندن دامنه حرکتی کامل شانه ضروری است.
جراحیهای مربوط به روتاتور کاف
یکی از شایعترین روشهای جراحی که بر روی شانههای آسیب دیده انجام میشود، ترمیم روتاتور کاف است. به طور کلی، هدف از انجام این روش جراحی، جراحی قسمت آسیب دیده روتاتور کاف و تمیز کردن و اتصال مجدد تاندونهای پارهشده یا آسیبدیده است.
هنگامی که بافت سالم پس از آغاز جراحی در محل پیدا شد، جراح از تکنیکهای مختلف برای بازیابی تاندون بدون کشش بافت های باقی مانده استفاده میکند. روش سنتی که ترمیم روتاتور کاف باز نامیده میشود، شامل ایجاد یک برش جراحی به طول چندین اینچ برای جدا کردن عضله اطراف و ترمیم مستقیم روتاتور کاف است.
با این حال، ممکن است یک تکنیک کمتهاجمی جدیدتر برای درمان و رفع آسیبهای کوچکتر انجام شود. علاوه براین، یک روش جراحی هیبریدی به نام ترمیم روتاتور کاف مینی باز وجود دارد که در صورت شدید بودن آسیب قابل استفاده است. این جراحی شامل قرارگیری لنگرها در استخوان شانه است. سپس تاندونها را میتوان به طور ایمن با بخیه به آنها وصل کرد.
ممکن است شرایطی وجود داشته باشد که به خاطر آن، ترمیم آسیب ایجادشده امکان پذیر نباشد. جداشدگیهای گسترده، که به عنوان پارگیهای عظیم روتاتور کاف شناخته میشوند، به سختی قابل بازیابی هستند. زیرا در چنین شرایطی، بافتها میتوانند مانند یک نوار لاستیکی جمع شوند و مرگ سریع سلولی (آتروفی) را ایجاد کنند.
ترمیم مفاصل آکرومیوکلاویکولار (AC)
مفصل آکرومیوکلاویکولار که معمولاً به عنوان مفصل AC شناخته میشود، محل اتصال انتهای ترقوه و آکرومیون است. مشکلات متعددی ممکن است در مفصل AC رخ دهد. اولین مورد این آسیب است که میتواند فرسوده شود. این وضعیت میتواند در نتیجه آرتریت، معمولا در محل آسیب قبلی رخ دهد. علاوه براین میتواند به علت آسیب ناشی از استفاده مکرر مانند وزنه برداری (وضعیتی که به آن استئولیز دیستال ترقوه گفته میشود) بدتر شود.
اگر هر یک از این شرایط رخ دهند، ممکن است که انجام جراحی باز برای برداشتن انتهای استخوان ترقوه و گسترش فضای مفصل AC انجام شود. علاوه براین، در مفصل AC ممکن است که بیثباتی رخ دهد و باعث وارد شدن تدریجی آسیب به رباطهایی شود که ترقوه را به انتهای تیغه شانه متصل میکنند.
این وضعیت در نهایت میتواند منجر به جدایی شانه شود. در حالی که جداشدن شانه در اغلب موارد بدون استفاده از روش جراحی قابل درمان است، در موارد شدید ممکن است نیاز به انجام جراحی برای ترمیم یا بازسازی رباطهایی وجود داشته باشد که از انتهای ترقوه پشتیبانی میکنند.
جراحی تعویض شانه
جراحی تعویض شانه معمولاً برای درمان آرتریت پیشرفته مفصل شانه اختصاص دارد. با این حال این جراحی میتواند برای درمان شکستگیهای پیچیده و سایر مشکلاتی که با تکنیکهای دیگر قابل ترمیم نیستند نیز استفاده شود. در یک جراحی تعویض معمولی شانه، مفصل توپ و سوکت را با یک توپ مصنوعی از فلز و یک سوکت از جنس پلاستیک جایگزین میشود.
در مواردی که فقط قسمت بالای استخوان بازو شکسته است یا حفره شانه مبتلا به آرتریت هنوز دست نخورده است، انجام جایگزینی نسبی که به نام همی آرتروپلاستی شناخته میشود، ممکن است کافی باشد. همی آرتروپلاستی فقط توپ شانه را جایگزین میکند و سوکت را دست نخورده باقی میگذارد.
گزینه دیگر شامل تعویض معکوس شانه است. این جراحی محل توپ و سوکت را معکوس میکند. این روش جراحی میتواند برای افراد مبتلا به آرتروپاتی پارگی روتاتور کاف، که در آن لابروم و روتاتور کاف به شدت آسیب میبینند، استفاده شود.
جراحی تاندون دوسر بازو
عضله دوسر بازو، عضلهای است که در جلوی بازو قرار دارد. علاوه براین، در انتهای بالایی این عضله، یک تاندون قرار دارد که به آن تاندون بلند عضله دو سر بازو میگویند. این تاندون با عبور از روتاتور کاف و اتصال به لابروم، عضله را به شانه متصل میکند. این امر باعث میشود که تاندون سر بلند عضله دوسر به یک ناحیه شانه از نظر بروز مشکلات شانه تبدیل شود.
جراحی تاندون عضله دوسر میتواند به تنهایی یا به عنوان بخشی از روش ترمیم روتاتور کاف انجام شود. به طور کلی دو رویکرد استفاده میشود. یکی این مورد است که اتصال تاندون را در داخل مفصل شانه قطع و دوباره آن را در خارج از مفصل شانه وصل کنند.
دیگری که تنوتومی نام دارد، به سادگی تاندون را بدون اتصال مجدد قطع میکند. ممکن است فکر کنید این روش جراحی بر روی قدرت و عملکرد عضله دو سر بازو تأثیر میگذارد، اما اینطور نیست. در واقع، ورزشکاران حرفهای متعددی وجود دارند که تنوتومی انجام دادهاند. با این حال به حرفه رقابتی خود بازگشتهاند. به این ترتیب، مشکلات جدی در این افراد بروز پیدا نکرده است.
اما اگر درباره شرایط بدنی خود پس از انجام این عمل جراحی، نگرانیهایی دارید، میتوانید با یک جراح مشورت کنید. در صورت مناسب بودن این روش برای رفع مشکل شما، در اسرع وقت با مشورت جراح معالجتان، نسبت به انجام این روش درمانی اقدام کنید.
شانه مستعد ابتلا به انواع مختلفی از صدمات است. در اغلب موارد، این اختلالات نیاز به انجام جراحی دارند. روشهای جراحی از گزینههای کمتهاجمی تا جراحیهای باز را شامل میشود. در برخی موارد، انجام جراحی تعویض شانه مصنوعی ضروری خواهد بود.
سخن آخر
با وجود اینکه در اغلب موارد همه این روشهای جراحی شانه را میتوان به طور ایمن و موثر انجام داد، اما هیچ کدام از آنها صد در صد ایمن و بدون خطر نیستند. در حالی که بروز عوارض در اثر انجام این روشهای جراحی، در اغلب موارد غیرمعمول هستند، با این حال ممکن است شامل بروز عفونت، اسکار بافتی (فیبروز) و در موارد نادر سپسیس باشد. مراقبت و توانبخشی مناسب پس از جراحی میتواند خطر ناشی از عوارض احتمالی را کاهش دهد.
قبل از انجام هر گونه روش جراحی در بخشهای مختلف بدنتان، با جراح خود در مورد خطرات و مزایای عمل و نتایجی که میتوانید از این جراحی انتظار داشته باشید، صحبت کنید. وقت خود را صرف انتخاب آگاهانه روش درمانی خود کنید. علاوه براین، در صورت لزوم روشهای درمانی جایگزین را جستجو کنید.
در هر صورت، این نکته مهم است که انتظارات خود را مدیریت کنید و به طور کامل درک کنید که در طول توانبخشی پس از جراحی چه چیزی از شما خواسته میشود. به این ترتیب، میتوانید دوره بهبودی مطلوبی را پشت سر بگذارید.
آخرین دیدگاهها