گاهی پیش می‌آید که وارد اتاقی می‌شویم و یادمان نمی‌آید چرا آمده‌ایم، یا اسم فردی که لحظاتی قبل با او صحبت کرده‌ایم از ذهنمان می‌پرد. این تجربه‌ها ممکن است عادی به نظر برسند؛ اما وقتی تکرار شوند، می‌توانند نشانه‌ای از فراموشی کوتاه مدت باشند؛ اختلالی که روی حافظه لحظه‌ای و عملکرد روزمره تأثیر می‌گذارد.
در دنیای پر از استرس و اطلاعات امروز، شناخت علت‌های این نوع فراموشی، اولین قدم برای پیشگیری یا درمان آن است. اگر اخیراً متوجه افت تمرکز یا فراموشی‌های تکرارشونده شده‌اید، جای نگرانی نیست؛ اما بی‌توجهی هم جایز نیست.
با دریافت مشاوره تخصصی از پزشکان باتجربه ما در پزشکت می‌توانید علت فراموشی کوتاه مدت در جوانی را شناسایی کنید، روند تشخیص را آغاز کنید و مناسب‌ترین روش درمان برای تقویت حافظه را دریافت کنید. یک گفت‌وگوی ساده می‌تواند نقطه شروع بازگشت ذهنی شفاف و حافظه قوی‌تر باشد.
علائم فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان
تا حدودی بروز فراموشی جزئی طبیعی است؛ اما اگر نوجوان شما اغلب در به خاطر سپردن وقایع اخیر و اطلاعات مهم مشکل دارد، ممکن است با چیزی که از دست دادن حافظه کوتاه مدت نامیده می شود دست و پنجه نرم کند.
به عنوان مثال اگر فرزند شما کارهایی را که در طول روز در مدرسه انجام داده است، به خاطر نمی آورد، ممکن است با مشکل فراموشی کوتاه مدت روبرو شده است.
به طور کلی علائم فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان عبارت‌اند از:
- پرسیدن مکرر سوالات مشابه
- فراموش کردن رویدادها و اطلاعات اخیر
- فرزند شما نمی تواند اطلاعاتی را که اخیرا شنیده یا به اشتراک گذاشته است به خاطر بیاورد
- غالباً اشیا را در جای اشتباه قرار می دهید و وقت خود را صرف جستجوی آنها می کند.
- وضعیت تحصیلی خوبی ندارد. زیرا نمی توانند آنچه را که آموزش داده شده را به خاطر بیاورند.
برای کنترل فراموشی و تقویت حافظه خود می‌توانید از خدمات مشاوره آنلاین برای درمان آلزایمر ارائه شده در پزشکت استفاده کنید.
علل از دست دادن حافظه در نوجوانان
اگر چنین رفتاری بر فعالیت های روزانه فرزند شما تأثیر می گذارد، یا کودک به دلیل مشکلات حافظه ضعیف در مدرسه عقب مانده است، باید دلایل از دست دادن حافظه کوتاه مدت را در نوجوان خود شناسایی کنید. دلایل حفظ حافظه ضعیف می تواند از نوجوانی به نوجوان دیگر متفاوت باشد. برخی از علل رایج فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان در زیر بیان شده است.
1. توانایی یادگیری آهسته
برخی از نوجوانان ممکن است ذاتاً دیرآموز باشند که این وضعیت می تواند دلیل ضعف حافظه و عقب ماندگی تحصیلی آنها در مقایسه با همسالان باشد.
سایر ویژگی های دانش آموزان دیرآموز عبارت‌اند از:
- عدم تمرکز
- مهارت های اجتماعی ضعیف
- ناتوانی در بیان ایده های خود به صورت شفاهی
توجه داشته باشید که دانش آموزان دیرآموز همیشه نیاز به درمان ندارند. آنها ممکن است فقط به زمان بیشتری نسبت به دیگران برای پردازش و درک مفاهیم نیاز داشته باشند. در این شرایط با بهبود تکنیک‌های تدریس و توجه بیشتر والدین و معلمان، مشکلات حافظه در بین دانش‌آموزان دیرآموز حل می‌شود.
2. اثر داروها بر حافظه
مصرف برخی از داروها نیز ممکن است با وضعیت حافظه نوجوان شما تداخل داشته باشند و باعث عملکرد ضعیف آنها شود. مصرف آرام بخش ها، داروهای ضد افسردگی و داروهای فشار خون می توانند بر حافظه تأثیر بگذارند. این داروها یک اثر آرام بخش ایجاد می کنند که می تواند تمرکز و به خاطر سپردن اطلاعات را برای آنها دشوار کند.
3. تاثیر کمبود ویتامین B-12 بر حافظه
یک بررسی انجام شده بر روی 3156 کودک بین 5 تا 12 سال نشان داد که کمبود ویتامین B12 با تکرار درجه و غیبت در کودکان مرتبط است. مطالعه دیگری نشان داده است که سطوح پایین ویتامین B12 می تواند با اختلالات عصبی-شناختی مرتبط باشد؛ بنابراین کمبود ویتامین همچنین می تواند دلیلی برای از دست دادن ناگهانی حافظه در نوجوان باشد.
سایر علائم کمبود B12 عبارت‌اند از:
- کم خونی
- ضعف
- خستگی
- التهاب زبان
- احساس بی حسی و گزگز در دست ها و پاها
4. اثرات سوء مصرف مواد بر حافظه
بررسی ها نشان می دهد که سوء مصرف مواد، مانند سوء مصرف الکل و مواد مخدر، می تواند منجر به تغییر ساختار و عملکرد مغز شود. مصرف زیاد الکل همچنین می تواند با کاهش حافظه و فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان مرتبط باشد.
5. تاثیر استرس و اضطراب بر حافظه
ناحیه آمیگدال و هیپوکامپ مغز برای پردازش احساسات و حفظ آنها به عنوان خاطره مهم هستند. اینها همچنین در یادگیری و شرطی سازی نقش دارند.
مطالعات نشان داد که کودکانی که در دوران کودکی خود در معرض استرس و اضطراب بودند، تغییراتی در رشد آمیگدال و هیپوکامپ نشان دادند که می‌تواند دلیلی برای از دست دادن حافظه در دوران نوجوانی باشد. از طرفی هم به نظر می رسد که استرس یکی از دلایل شایع فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان است.
به منظور گفتگوی آنلاین با دکتر و استفاده از خدمات مشاوره‌ای در پزشکت می‌توانید از طریق اپلیکیشن یا وب‌سایت آن اقدام کنید.
6. اثرات استفاده بیش از حد از وسایل الکترونیکی بر حافظه
اگرچه نیاز به تحقیقات بیشتر وجود دارد، مطالعات موجود نشان می دهد که استفاده طولانی مدت از تلفن های هوشمند می تواند بر عملکرد حافظه در نوجوانان تأثیر بگذارد و باعث فراموشی کوتاه مدت شود.
7. از دست دادن حافظه کوتاه مدت در اثر ضربه
پس از ضربه مغزی، ممکن است از دست دادن حافظه در مدت کوتاهی قبل یا بعد از آسیب رخ دهد. سایر علائم ضربه مغزی عبارت‌اند از:
- سردرد
- سرگیجه
- کمبود توجه
- افسردگی و اضطراب
- از دست دادن هوشیاری
- حالت تهوع و استفراغ
به منظور دریافت مشاوره آنلاین پزشکی از بهترین پزشکان مغز و اعصاب در سراسر کشور کلیک کنید.
8. اثرات اختلال در عملکرد تیروئید بر حافظه
از دست دادن ناگهانی حافظه نیز می تواند نشانه ای از اختلال در عملکرد تیروئید باشد. هورمون های تیروئید برای عملکرد سیستم عصبی مرکزی که شامل هوش، حافظه و رفتارهای شناختی است، حیاتی هستند. مطالعات نشان دادند که کم کاری تیروئید ممکن است بر توانایی حفظ کوتاه مدت در نوجوانان تأثیر بگذارد.
سایر علائم اختلال در عملکرد تیروئید عبارت‌اند از:
- موارد وحشت زدگی
- افسردگی
- کمبود توجه
- افزایش وزن
- بی خوابی
بررسی های انجام شده هم بر روی انسان ها و هم حیوانات نشان می دهد که خواب مناسب به شکل گیری خاطرات بلندمدت کمک می کند. مطالعات همچنین نشان داد که محرومیت از خواب به مسیرهای سیگنال دهی در هیپوکامپ آسیب می رساند که می تواند منجر به اختلال حافظه شود.
بنابراین اگر نوجوان شما خواب مناسب و منظمی ندارد و از فراموشی کوتاه مدت رنج می‌برد، می‌توانید این دو مورد را به هم ارتباط دهید. نوجوانان برای داشتن تمرکز و حافظه بهتر به هشت تا ده ساعت خواب نیاز دارند.
9. تاثیر افسردگی بر حافظه
افسردگی در نوجوانان ممکن است به دلایل مختلفی مانند شرایط پزشکی، استرس در زندگی روزمره، سوء مصرف مواد و شروع قاعدگی در دختران رخ دهد. بررسی ها نشان می‌دهند بین افسردگی در نوجوانان و فراموشی کوتاه مدت در آنها ارتباطی وجود دارد.
10. تومورهای مغزی
از دست دادن حافظه کوتاه مدت می تواند یکی از علائم متعدد تومورهای مغزی باشد. علائم دیگر عبارت‌اند از:
- سردردهای شدید
- تشنج
- استفراغ و سرگیجه
- تغییرات رفتاری
- مشکلات گفتاری
- فلج پیشرونده یک طرف بدن
تشخیص علت فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان
پزشک معالج می‌تواند علت اصلی فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان را از طریق یک سری معاینه و آزمایش تشخیص می دهد. حتی ممکن است آزمایشات آزمایشگاهی برای تشخیص هر گونه کمبود یا عفونت و حتی عکس برداری با اشعه ایکس یا سی تی اسکن مغز انجام شود.
برخی از آزمایشاتی که می توانند عملکرد شناختی نوجوانان را برای بررسی علت اصلی فراموشی بررسی کنند، عبارت‌اند از:
- سوالات در مورد تاریخ، ماه و سال
- تکالیف ساده املا و حل مسایل ریاضی
- سوالات مربوط به رویدادهای اخیر
- تست حافظه کوتاه مدت که توانایی حل مسئله کودک را می سنجد.
درمان فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان
درمان به علت از دست دادن حافظه در نوجوانان بستگی دارد که پزشک بر اساس تشخیص نهایی، گزینه درمانی را تعیین و تجویز می کند. برخی از این گزینه ها عبارت‌اند از:
- توانبخشی در صورت سوء مصرف مواد
- جراحی یا شیمی درمانی برای تومورهای مغزی
- مشاوره و درمان های رفتاری برای افسردگی و اضطراب
- داروها و مکمل ها در مورد اختلالات تیروئید و ویتامین B12
- نظارت دقیق بر آسیب سر و در صورت لزوم جراحی
- کنترل و محدود کردن زمان نمایش و استفاده از گوشی هوشمند
- تجویز داروهای جایگزین که ممکن است عوارض جانبی کمتری بر سیستم عصبی داشته باشند.
- تجویز بهترین دارو برای تقویت حافظه کوتاه مدت زیر نظر پزشک متخصص
اگر از دست دادن حافظه به دلیل تمرکز ضعیف است، می توانید برخی از راه حل ها را برای بهبود تمرکز نوجوان خود امتحان کنید. مثلا تمرین بازیابی مانند دادن تست و مرور مطالب درست قبل از خواب می تواند حافظه را بهبود بخشد.
درمان خانگی فراموشی کوتاه مدت در نوجوانان
پیروی از توصیه های پزشک بهترین درمان برای رفع فراموشی کوتاه مدت است. با درمان علت زمینه ای ممکن است که فرزند شما توانایی های حافظه طبیعی خود را بازگرداند؛ اما برخی راهکارها و درمان های خانگی برای این شرایط و تقویت حافظه در نوجوانان وجود دارد که می توانید امتحان کنید.
1. آدامس جویدن برای تقویت حافظه
یک مطالعه بر روی دانش آموزان مدرسه ای در آلمان بیان کرد که جویدن آدامس باعث بهبود عملکرد در طول آزمایش می شود. مطالعه دیگری در یک دانشکده دندانپزشکی در نیویورک نشان داد که جویدن آدامس در امتحانات کتبی باعث بهبود عملکرد نوجوانان می شود، اما در امتحانات عملی نه.
مطالعات نشان می دهد که جویدن آدامس منجر به افزایش هوشیاری و تمرکز می شود. با این حال این کار وظایف حافظه کوتاه مدت را درمان نمی کند. فقط ممکن است تمرکز کودک شما را افزایش دهد.
2. یوگا و مدیتیشن برای بهبود حافظه
طبق مقاله ای که در مجله اروپایی تربیت بدنی و ورزش منتشر شده است، یوگا، مدیتیشن و تمرینات تنفسی می توانند به بهبود حافظه کمک کنند. حتی تمرینات تنفسی ممکن است به کاهش استرس و ارتقای سلامت روانی بهتر کمک کند. کودک خود را تشویق کنید که یوگا و مدیتیشن را به طور منظم انجام دهد.
3. اثرات خنده بر تقویت حافظه
دکتر مارک ریوز، انکولوژیست جراحی در دانشگاه بهداشت لوما لیندا، کالیفرنیا، می گوید که استرس تولید هورمون کورتیزول را افزایش می دهد و مقادیر بیش از حد این هورمون ممکن است به نورون های مربوط به یادگیری و حافظه آسیب برساند.
به گفته دکتر ریوز، خنده به کاهش سطح کورتیزول کمک می کند که ممکن است حافظه کوتاه مدت را بهبود ببخشد. فرزندان خود را به خندیدن و شاد بودن تشویق کنید.
مشاوره فوری پزشکی برای تشخیص علت فراموشی لحظه ای با متخصصان پزشکت
اگر شما یا اطرافیانتان با نشانه‌های فراموشی کوتاه مدت روبه‌رو هستید، همین حالا برای ارزیابی دقیق و مشاوره تخصصی اقدام کنید. متخصصان ما در پزشکت آماده‌اند تا با بررسی علت‌ها و ارائه راهکارهای اثبات شده، به شما در بازیابی تمرکز و بهبود عملکرد حافظه کمک کنند. امروز وقت اقدام است، نه تعلل.
سخن آخر
فراموشی زمانی که گهگاه رخ می‌دهد، شاید بی‌اهمیت به نظر برسد؛ اما فراموشی کوتاه مدت اگر مداوم باشد، پیام مهمی از بدن و ذهن است. بی‌توجهی به آن می‌تواند کیفیت زندگی، روابط اجتماعی و عملکرد شغلی را تحت تأثیر قرار دهد. شناخت زودهنگام این مشکل، نخستین قدم برای جلوگیری از پیشرفت آن است.
خبر خوب این است که بیشتر موارد فراموشی کوتاه مدت قابل کنترل یا حتی قابل درمان هستند؛ به شرط آن که فرد پیگیر باشد و راهکارهای درست را از منابع مطمئن دریافت کند. مراقبت از ذهن و حافظه، مثل مراقبت از بدن، یک نیاز حیاتی است؛ امروز به آن توجه کنید تا فردا از شفافیت ذهنی خود لذت ببرید.
