تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:
کم کاری تیروئید در کودکان و نوجوانان یک اختلال غدد درون ریز است که در آن غده تیروئید کودک به اندازه کافی هورمون تیروئید تولید نمی کند. وقتی این اتفاق می افتد، سرعت رشد کودک کند می شود. آنها همچنین می توانند خستگی، افزایش وزن، یبوست و تاخیر شناختی را تجربه کنند. غده تیروئید، غده ای پروانه ای شکل است که در جلوی گردن قرار دارد. اگر غده تیروئید کودک قادر به تولید هورمون کافی برای حفظ رشد خود نباشد، این بیماری با جایگزینی هورمون قابل درمان است. در ایالات متحده تخمین زده می شود که کم کاری تیروئید از هر 2000 تا 4000 تولد یک کودک مبتلا به این اختلال وجود دارد. تشخیص و شروع درمان کم کاری تیروئید در 30 روز اول زندگی با نتایج بهتر و خطر کمتر همراه است.
انواع کم کاری تیروئید در کودکان کدامند؟
انواع مختلفی از کم کاری تیروئید در کودکان وجود دارد و هر نوع علت و برنامه درمانی خاص خود را دارد که آنها، عبارتند از:
- کم کاری مادرزادی تیروئید: زمانی رخ می دهد که تیروئید کودک قبل از تولد به طور کامل رشد نکرده یا به درستی عمل نکند. اکثر موارد کم کاری تیروئید در طول آزمایشات غربالگری نوزاد مشاهده می شود.
- کم کاری تیروئید اکتسابی: زمانی است که غده تیروئید کودک به دلایل پزشکی، مانند سرطان تیروئید، آسیب دیده یا برداشته شود. این نوع تیرویید نادر است اما ممکن است در هر سنی اتفاق بیفتد.
- کم کاری تیروئید خود ایمنی: زمانی اتفاق می افتد که یک کودک غده تیروئید طبیعی داشته باشد اما سیستم ایمنی بدن به آن حمله کند و در نتیجه عملکرد غده کاهش یابد. این وضعیت معمولاً به دلیل تیروئیدیت لنفوسیتی مزمن ایجاد می شود و اغلب به عنوان تیروئیدیت هاشیموتو شناخته می شود. حدود 1% تا 2% از مردم ایالات متحده را تحت تاثیر قرار می دهد.
- کم کاری تیروئید مرکزی: زمانی اتفاق می افتد که فرزند شما غده تیروئید سالمی داشته باشد، اما مغز او به اندازه کافی هورمون محرک تیروئید تولید نمی کند. این هورمون به غده تیروئید می گوید که کار کند، بنابراین بدون آن، غده به درستی عمل نمی کند. کم کاری تیروئید مرکزی معمولاً در اثر آسیب یا ناهنجاری غده هیپوفیز یاهیپوتالاموس کودک ایجاد می شود . می تواند در بدو تولد وجود داشته باشد یا در مراحل بعدی زندگی به دست آید. کم کاری تیروئید در کودکان می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، کمبودهای تغذیه ای و غیره باشد.
چه چیزی باعث کم کاری تیروئید در کودکان می شود؟
کم کاری تیروئید در کودکان می تواند ناشی از عوامل مختلفی از جمله ژنتیک، درمان سرطان، کمبودهای تغذیه ای و غیره باشد.
ژنتیک
اکثر موارد کم کاری تیروئید در کودکان ناشی از جهش های ژنتیکی نیست. در صورت وجود جهش در ژن ها برای عواملی که برای رشد غده تیروئید مهم هستند یا در مسیر هورمون تیروئید، کم کاری مادرزادی رخ می دهد. تحقیقات نشان می دهدکه داشتن خواهر یا برادر مبتلا به کم کاری تیروئید، دوقلو بودن یا باردار شدن با کمک لقاح آزمایشگاهی همگی از عوامل خطر کم کاری تیروئید در کودکان هستند. نوزادانی که نارس به دنیا می آیند به احتمال زیاد در معرض خطر این نوع بیماری باشند. زیرا غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس آنها ممکن است در بدو تولد به طور کامل تشکیل نشده باشد.
اگر مادر باردار مبتلا به کم کاری تیروئید خود ایمنی باشد، احتمال دارد آن را به جنین خود منتقل کند. در مورد کم کاری تیروئید خودایمنی، سیستم ایمنی آنتی بادی هایی برای حمله به غده تیروئید ایجاد می کند و در نتیجه عملکرد آن کاهش می یابد. 2 درصد از موارد کم کاری تیروئید در کودکان ناشی از عبور آنتی بادی های ضد تیروئید مادر از جفت به کودک است.
اگر فرزند شما سابقه سرطان داشته باشد، تحت تأثیر بیماری و درمان قرار می گیرد. کم کاری تیروئید در کودکان با پرتودرمانی همراه است. به خصوص زمانی که تیروئید یا غده هیپوفیز تحت درمان پرتو قرار می گیرند. تحقیقات نشان داده شده است که حدود 26.5 درصد از کودکانی که تحت پرتوهایی به دنبال پیوند مغز استخوان قرار گرفته اند کم کاری تیروئید را تجربه می کنند. خوشبختانه، این نوع بیماری احتمالاً طی چند سال خود به خود برطرف می شود.
هنگامی که پرتودرمانی روی سر یا گردن انجام می شود، انتظار می رود تا 65 درصد از کودکان تحت درمان در پنج سال آینده کم کاری تیروئید را تجربه کنند. این به احتمال زیاد در کودکان با سابقه سرطان های سیستم عصبی مرکزی رخ می دهد. درمان سایر شرایط مزمن مکن است بر عملکرد تیروئید تأثیر بگذارد و نیاز به نظارت دقیق داشته باشد این موارد، عبارتند از:
- اینترفرون برای هپاتیت C
- داروهای ضد صرع برای مدیریت تشنج
وقتی کمبود ید دارید چه اتفاقی می افتد؟
ید یک عنصر ضروری برای بدن ما است و به طور قابل توجهی بر غده تیروئید تأثیر می گذارد. مصرف کم یا زیاد ید می تواند بر عملکرد این بیماری تأثیر بگذارد. بدن ما از طریق رژیم غذایی خود با نمک خوراکی یددار و غذاهای غنی شده دریافت می کند.
در سال 2018 نشان داده شد که 85 درصد از کودکانی که تغذیه تزریقی دریافت می‌کنند دچار کمبود ید هستند. از بین آن دسته که کمبود ید داشتند، 33 درصد به کم کاری تیروئید مبتلا شدند. برخی از داروهایی مانند سرکوب کننده های سرفه و مکمل های طبیعی حاوی ید هستند.
شایع ترین اختلال کم کاری تیروئید در بارداری حدود 3 تا 5 درصد از مادران را تحت تاثیر قرار می دهد. هنگامی که مادر باردار مبتلا به این بیماری است، وضعیت او می تواند منجر به کم کاری تیروئید در فرزندش شود. به این دلیل است که جنین ها در چند ماه اول در رحم به هورمون های تیروئید مادر خود متکی هستند. وقتی بدن مادر نتواند هورمون کافی تولید کند، جنین آنچه را که نیاز دارد دریافت نمی کند. هورمون تیروئید برای رشد مغز مهم است، بنابراین در صورت عدم درمان می تواند منجر به آسیب جدی شود.
خوشبختانه زنان مبتلا می توانند با کمک داروها در دوران بارداری نوزادان سالمی به دنیا بیاورند. اگر در حال حاضر دچار کم کاری تیروئید و نگران آن هستید، با متخصص زنان و زایمان در مورد آزمایش سطح هورمون تیروئید مشورت کنید. اما بسیاری از آنها مانند خواب آلودگی و یبوست مبهم هستند. در حالی که بسیاری از علائم مشابه کم کاری تیروئید در بزرگسالان است،
برخی از آنها مختص کودکان می شود، از جمله:
- یبوست
- خواب آلودگی
- نوسانات خلقی
- عدم تحمل سرما
- صورت پف کرده
- زمان واکنش کندتر
- گریه یا صدای خشن
- کاهش سرعت رشد
- توان عضلانی ضعیف
- دست ها و پاهای متورم
- تیروئید بزرگ شده، شبیه گواتر
- قاعدگی شدید برای دختران نوجوان
- پوست سر یا پوست خشک و خارش دار و موهای زبر و خشک
اولین علامتی که در کودکان نشان می دهد مشکلی در تیروئید وجود ندارد، کندی رشد است. ممکن است برای اولین بار متوجه کندی رشد کودک خود شوید که لباس های او تغییری نکند یا از همه همسالانش کوتاه تر به نظر برسد. با پزشک اطفال مشورت کنید و نمودار رشد او را در هر ویزیت کودک خوب بررسی کنید. اگر پزشک شما در مورد کم کاری تیروئید نگران شود، به احتمال زیاد شما را به یک متخصص غدد اطفال ارجاع می دهد. اگر پزشک اطفال شما نگران است که کودک ممکن است کم کاری تیروئید را تجربه کند.
آزمایش غربالگری تیروئید
روند تشخیص را با معاینه فیزیکی و آزمایش خون که به عنوان آزمایش غربالگری تیروئید شناخته می شود، آغاز می کند، آنها عبارتند از:
- هورمون تیروئید :سطح هورمون تولید شده توسط تیروئید را اندازه گیری می کند.
- هورمون محرک تیروئید: میزان هورمون تولید شده توسط مغز را اندازه گیری می کند که به تیروئید سیگنال می دهد تا شروع به کار کند.
هنگامی که سطح هورمون محرک کودک نرمال، اما هورمون تیرويید او پایین است، به احتمال زیاد به کم کاری تیروئید مبتلا هستند. اگر سطح TSH آنها پایین باشد، آسیب به غده هیپوفیز یا هیپوتالاموس در مغز ایجاد می شود. اگر وزن فرزند شما با معیارهای چاقی مطابقت داشته باشد، پزشک به احتمال زیاد آزمایش های آزمایشگاهی از جمله TSH را تجویز می دهد. در حالی که کم کاری تیروئید می تواند منجر به افزایش وزن شود، معمولاً عامل چاقی نیست. سایر آزمایشات، عبارتند از:
- سطح آنتی بادی ضد تیروئید: این آزمایش سطح آنتی تیروپراکسیداز و آنتی تیروگلوبولین کودک شما را اندازه گیری می کند. این آنتی بادی ها در کم کاری تیروئید خودایمنی افزایش می یابد و نشان می دهد که سیستم ایمنی کودک شما به غده تیروئید او حمله می کند.
- سونوگرافی تیروئید: برای بررسی اندازه و شکل غده تیروئید کودک شما استفاده می شود. این روش بدون درد ،تصاویری از تیروئید می گیرد. غربالگری کم کاری تیروئید برای همه نوزادان انجام می شود و از مقدار کمی خون از پاشنه استفاده می شود. غربالگری سطح هورمون محرک خون کودک شما را بررسی می کند. برای همه نوزادان مهم است، زیرا تا 95 درصد از نوزادان مبتلا به کم کاری تیروئید هیچ علامتی ندارند.
نوزاد شما به احتمال زیاد در 24 تا 48 ساعت اول زندگی‌اش غربالگری می‌شود و سپس دوباره در معاینه دو هفته‌ای با پزشک اطفال بررسی می‌شود.
چگونه داروهای تیروئید خود را به روش صحیح مصرف کنید؟
اکثر موارد کم کاری تیروئید در کودکان با داروهای جایگزین هورمون تیروئید به نام لووتیروکسین درمان می شود. این دارو به شکل قرص است و مشابه هورمون T4 در بدن کودک شما است. دارو هر روز در ساعت معینی مصرف می شود.
اگر کودک شما برای قورت دادن قرص ها خیلی مشکل دارد، می توان دارو را جویده یا خرد کرد. یا آن را با شیر مادر یا شیر خشک مخلوط کنید. اگر کودک شما مکمل‌های کلسیم یا آهن نیز مصرف می‌کند، داروهای تیروئید خود را همراه با آن داروها به او ندهید زیرا می‌تواند بر آن تأثیر بگذارد.
همانطور که کودک شما رشد می کند، بدن او شروع به سطوح بالاتر هورمون تیروئید می کند. اگر اخیراً متوجه شده اید که فرزندتان کم کاری تیروئید دارد. مهم است که به یاد داشته باشید که این یک بیماری نسبتاً شایع در کودکان است و تقصیر شما نیست. خوشبختانه کم کاری تیروئید قابل درمان است و اکثر کودکانی که تحت درمان قرار می گیرند می توانند به قد و رشد طبیعی برسند. برای نظارت بر پیشرفت درمان و تنظیم دوز داروهای تیروئیدی در صورت لزوم، مکرر با پزشک مشورت کنید.
