تا دیر نشده علائمتو بگو، پزشکتو بگم:
سوسن های مهلک به گل های سوسن که به دلیل رنگها و اندازه های زیبایی که دارند، گفته می شود. اما این سوسن ها، به همان اندازه که زیبا هستند برای گربه ها کشنده هستند! برخلاف تصور بسیاری از افراد، اگر هر بخشی از سوسن (برگ ها، ساقه، گلبرگ و گرده) توسط گربه خورده شود، می تواند موجب مسمومیت گربه با گل سوسن شده و حتی باعث مرگ گربه گردد.
متاسفانه اگر گربه ی شما در فضای باز باشد، جلوگیری از پاشیده شدن گرده ی گلهای سوسن همسایه غیر ممکن است. به همین دلیل برای صاحبان گربه ها شناسایی علائم مسمومیت سوسن بسیار مهم است تا بتوان از هرگونه آسیب جبران ناپذیر جلوگیری کرد.
گربه ها ذاتاً موجوداتی کنجکاو هستند. آنها عاشق بازی، پرش و پرسه زدن در خانه یا حیاط هستند، اما گاهی اوقات شخصیت کنجکاو آنها عوارض زیادی را برای آنها دارد.
از طرفی هم، گل های سوسن در سراسر جهان بسیار محبوب هستند و معمولاً در تخت باغ و حاشیه و دسته گل دیده می شوند. در حالی که گلهای آنها بسیار دوست داشتنی هستند، اما سوسن ها تهدیدی جدی برای سلامتی گربه شما محسوب می شوند.
سوسن در خانواده های “زنبق واقعی” و “روزانه” برای گربه ها بسیار خطرناک است. کل گیاه سوسن سمی است: ساقه، برگها، گلها، گرده ها و حتی آب گلدان. خوردن فقط مقدار کمی از برگ یا گلبرگ گل، لیس زدن چند دانه گرده از پوست آن هنگام نظافت، یا نوشیدن آب گلدان باعث می شود که گربه شما در کمتر از 3 روز دچار نارسایی کشنده کلیه شود. سمی که فقط گربه ها را تحت تأثیر قرار می دهد، شناسایی نشده است. سگ هایی که سوسن می خورند ممکن است ناراحتی معده جزئی داشته باشند اما نارسایی کلیه ندارند.
مطالعه بیشتر: نیش زنبور در گربه
علائم مسمومیت گربه با گل سوسن
علائم اولیه سمیت سوسن در گربه ها شامل کاهش سطح فعالیت، استفراغ و کاهش اشتها است. این علائم 0 تا 12 ساعت پس از مصرف شروع می شود. علائم آسیب کلیه حدود 12 تا 24 ساعت پس از مصرف شروع می شود و شامل افزایش ادرار و کم آبی بدن است. نارسایی کلیه طی 24 تا 72 ساعت اتفاق می افتد و در صورت عدم درمان گربه منجر به مرگ می شود. درمان زود هنگام دامپزشکی پیش آگهی گربه را بسیار بهبود می بخشد. با این حال، اگر درمان با 18 ساعت یا بیشتر از زمان مصرف به تأخیر بیفتد، گربه به طور کلی دچار نارسایی کلیه برگشت ناپذیر می شود.
به طور کلی، علائم این مسمومیت در گربه، عبارتند از:
- بی اشتهایی
- جاری شدن آب از دهان
- استفراغ( خارج شدن تکه های گیاه در استفراغ)
- افزایش ادرار و به دنبال آن عدم ادرار بعد از 1الی 2 روز
مطالعه بیشتر: بیماری های گربه خانگی
در صورت مشاهده علائم مسمومیت در گربه، فوراً با دامپزشک حیوان خانگی خود تماس بگیرید.
اقدامات بعد از مسمومیت در گربه ها
- اگر گربه شما اخیراً سوسن خورده و استفراغ نکرده است، با دامپزشک تماس بگیرید تا ببینید آیا باید قبل از بردن آن به بیمارستان حیوانات آن را مجبور کنید استفراغ کند.
- هرچه گربه مسموم شده زودتر درمان شوند، شانس زنده ماندن حیوان بیشتر است. اگر می توانید تکه ای از گیاه را همراه خودتان به بیمارستان ببرید.
یافتن گیاه سوسن جویده شده یا تکه های گیاه در استفراغ امکان تشخیص قطعی را فراهم می کند زیرا اصل سمی سوسن ها به کلیه ها حمله می کند، آزمایش خون و ادرار برای ارزیابی عملکرد کلیه انجام می شود.
اگر گربه ی شما اخیرا مواد گیاهی را بلعیده است اما هنوز استفراغ نکرده است، دامپزشک سعی می کند آن را وادار به استفراغ کند. ذغال فعال بصورت خوراکی داده می ود تا سم احتمالی موجود در روده را جذب کند. عامل اصلی زنده ماندن، حجم زیادی از مایعات است که بصورت وریدی(IV) داده می شود تا از کمبود آب بدن و از کار افتادن کلیه جلوگیری کند. مایعات به مدت 1 الی 2 روز تجویز می شوند در حالی که کلیه های گربه و همچنین میزان ادرار را کنترل می کند.
عدم تولید ادرار نشانه ی عدم موفقیت درمان است. بازهم در این مورد، پیشگیری همیشه بهتر از درمان است! مطمئن شوید که اگر سوسن در خانه دارید و گربه ی خانگی دارید، آنها را در کابینت یا در یک اتاق دربسته قرار دارند بنابراین به هیچ وجه نمی توانند هیولای خزدار شما را وسوسه کنند.
مطالعه بیشتر: تنگی نفس در گربه
جهت ویزیت غیرحضوری و فوری با دامپزشک آنلاین همین الان کلیک کنید.
انواع سوسن های سمی در گربه ها
معمولا وقتی به گل های سوسن فکر می کنیم درمورد مسمومیت کلیه ی گربه ها چیزی نمی دانیم. در حالی که این مطمئناً یک نگرانی مهم است. با این حال گیاهانی وجود دارند که با نام مشترک «سوسن» نامیده می شوند و باعث مسمومیت قلبی یا تحریک دهان می شوند. هر دو نوع سوسن زنبقی و لیلیوم می توانند مسمومیت شدید و آسیب حاد کلیه(AKI) ایجاد کنند. در واقع تمام قسمت های گیاه سمی هستند و موارد مستندی وجود دارد که قرار گرفتن در معرض گرده به تنهایی باعث آسیب حاد کلیه شده است.
براساس یک مطالعه، 73% صاحبان گربه هایی که در معرض سوسن قرار گرفتند حتی متوجه سمی بودن این گیاه برای حیوان خانگیشان نبوده اند.
در اینجا چگونگی تشخیص سوسن های سمی و علائم قابل مشاهده ی آنها وجود دارد.
سوسن آسیایی (دسته ی لیلیوم)
این سوسن ها را می توان در بیشتر مناطق ایالات متحده در خارج از کشور پرورش داد. برگها از یک ساقه ی مرکزی پراکنده می شوند و آنها اغلب شکوفه های بزرگ و شیپوری در طیف گسترده ای از رنگها از جمله زرد، سفید،نارنجی، صورتی و قرمز دارند. اعضای دسته ی (لیلیوم) می توانند مسمومیت شدید و آسیب حاد کلیه ایجاد کنند. تمام قسمت های گیاهان سمی هستند. موارد مستندی وجود دارد که قرار گرفتن در معرض گرده به تنهایی باعث آسیب به کلیه شده است.
سوسن یک روزه ( دسته زنبقی ها)
سوسن های یک روزه اغلب شبیه گلهای دسته ی لیلیوم ظاهر می شوند. تفاوت اصلی در شاخ و برگ است که تقریبا علفی به نظر می رسد. دسته ی زنبقی ها مشکلات مشابه دسته ی لیلیوم ایجاد می کند و می تواند باعث مسمومیت و آسیب حاد به کلیه شود. همه ی قسمت های گیاه سمی هستند و موارد مستندی وجود دارد که قرار گرفتن در معرض گرده به تنهایی باعث آسیب حاد کلیه شده است.
سوسن صلح (اسپاتی فیلوم)
سوسن صلح دارای برگهای سبز براق است. آنها همچنین یک گل بسیار مشخص دارند که بطور معمول سفید است، اما همچنین می تواند زرد یا سبز باشد. سوسن های صلح حاوی بلور های محلول اگزالات کلسیم هستند. هنگامی که توسط یک حیوان جویده می شوند، علائم فوری ناشی از تحریک فیزیکی بلورها وجود دارد. شما ممکن است درد دهان، افزایش بزاق، استفراغ یا اسهال را مشاهده کنید.ممکن است تورم در حفره ی دهان،حلق و زبان ایجاد شود.
زنبق دره
زنبق دره بطور معمول دارای دو برگ سبز و براق در هر بوته است. آنها در دسته های نزدیک رشد می کنند بنابراین اغلب به نظر می رسد تعداد زیادی برگ وجود دارد. گلها به رنگ سفید یا صورتی و به شکل زنگوله هستند. آنها روی یک ساقه رشد می کنند و در اوایل بهار ظاهر می شوند. در حالی که این نوع از سوسن ها از نظر کلیوی سمی نیستند، اما علائم بالینی شدید هنوز ممکن است مشاهده شوند. آنها حاوی کاردنولید ها هستند و سمیت قلبی دارند. سم فوق العاده قوی است و تمام قسمت های گیاه سمی هستند. ممکن است استفراغ، آریتمی، کاهش CO، نبض ضعیف، هیپرکالمی و احتمالا مرگ وجود داشته باشد. درمان تا حد زیادی علامتی و حمایتی است. اگر علائم شدید باشد، می توان از آنتی بادی اختصاصی دیگوکسین استفاده کرد.
سوسن های کمتر مضر برای گربه ها و سگ ها
نیلوفرهای صلح حاوی بلورهای نامحلول اگزالات کلسیم هستند (نامحلول به این معنی است که کریستال ها در آب حل نمی شوند). وقتی گربه یا سگ گیاه را می جوید یا گاز می گیرد، بلورها آزاد می شوند و مستقیماً دهان، زبان، گلو و مری را تحریک می کنند. علائم ممکن است بلافاصله دیده شود و شامل التهاب صورت (به دلیل درد دهان)، آب ریزش، کف زدن، صدا دادن، استفراغ و اسهال باشد. علائم معمولاً خود به خود از بین می روند. مشکلات تنفسی به دلیل تورم دهان و مجاری هوایی می تواند رخ دهد اما غیر معمول است.
زنبق پرو حاوی سمی است که اگر گربه یا سگ مقدار زیادی بلعیده شود باعث ناراحتی خفیف معده (استفراغ و اسهال) می شود. علائم معمولاً خود به خود از بین می روند. زنبق پرو را می توان با نسخه کوچکتر گیاه “سوسن واقعی” اشتباه گرفت. اما باعث نارسایی کلیه در گربه ها نمی شود.
سریع اقدام کنید.
اگرچه قرار گرفتن در معرض کمی از گل باعث آسیب جدی حاد کلیه می شود اما اگر سریعا اقدام کنید گام های مهمی در جهت دفع مشکلات جدی برداشته اید. لازم به ذکر است که اگر درمان بیش از 18 ساعت پس از مواجهه شروع شود، آسیب کلیوی قابل برگشت نیست.
هر گربه ای که در معرض گل سوسن قرار گرفته باشد، برای جلوگیری از آسیب کلیه باید تا 48 ساعت ادرار کند. مقادیر کلیوی و الکترولیت ها باید کنترل شوند. گربه باید از نظر ایجاد پانکراتیت نیز کنترل شود.
اگر گمان می کنید گربه شما بخشی از سوسن یا گرده آن را خورده یا از گلدان حاوی نیلوفر آب نوشیده است، بلافاصله با دامپزشک تماس بگیرید. بسته به نوع گل زنبق، ممکن است یک فوریت پزشکی باشد و درمان سریع دامپزشکی بسیار مهم است. سعی کنید گیاه زنبق را با خود به کلینیک دامپزشکی بیاورید (یا از آن با تلفن همراه خود عکس بگیرید). این به دامپزشک کمک می کند تا تشخیص دهد یکی از موارد بسیار سمی است.
مراقبت های حمایتی گربه
سایر مراقبت های حمایتی برای ناراحتی های گوارشی باید در صورت لزوم در نظر گرفته شود. برای گربه هایی که به آسیب حاد کلیوی مبتلا می شوند، می توان نمونه برداری انجام داد تا از سالم بودن غشای پایه اطمینان حاصل شود.
اگر سالم بود، می توان عملکرد کلیوی گربه را نجات داد. اما زمانی که کلیه فرصت احیا نداشته باشد، به همودیالیز یا دیالیز صفاقی نیاز دارد.
متاسفانه دیالیز همیشه امکانپذیر نیست. زیرا هم هزینه ی زیادی دارد و هم بطور گسترده در دسترس نیست.
آخرین دیدگاه‌ها