پیچ خوردگی بیضه

پیچ خوردگی بیضه یا تورشن، یک وضعیت غیر معمول و نادر است و معمولاً فقط در یک بیضه رخ می دهد. پیچ خوردگی دو طرفه، هنگامی که هر دو بیضه همزمان مبتلا شوند، بسیار نادر است. مردان دارای دو بیضه هستند که در داخل کیسه های بیضه قرار دارند. بند ناف معروف به بند اسپرماتیک، خون را به بیضه منتقل می کند. در طی پیچ خوردگی بیضه، این بند اسپرماتیک دچار پیچ خوردگی شده و در نتیجه، خونرسانی به بیضه ها را تحت تأثیر قرار می دهد و بافت های بیضه را تحریک می کند. کاهش جریان خون باعث درد ناگهانی و اغلب شدید و تورم می شود. پیچ خوردگی بیضه معمولاً نیاز به جراحی اضطراری و فوری دارد. اگر به سرعت درمان شود، معمولاً می توان بیضه را نجات داد. اما اگر قطع جریان خون به بیضه خیلی طولانی شود ممکن است نیاز به جراحی داشته باشد.

شیوع پیچ خوردگی بیضه

طبق اعلام انجمن ارولوژیک آمریکا، این بیماری غیر معمول و نادر است و فقط در حدود 4 در 4000 افراد زیر 25 سال دیده می شود. پیچ خوردگی بیشتر در مردان بالغ دیده می شود و افراد بین 12 تا 18 سال 65 درصد افراد مبتلا به این بیماری را تشکیل می دهند. با این حال، نوزادان و سالمندان هم ممکن است به این وضعیت مبتلا شوند. پسران جوانی که دچار پیچ خوردگی بیضه هستند، بطور معمول به علت درد اسکروتوم در نیمه شب یا صبح زود از خواب بیدار می شوند.

علت پیچ خوردگی بیضه

عوامل مادرزادی که پیچ خوردگی را تجربه می کنند، ممکن است بافت پیوندی ضعیف تری داشته باشند که این شرایط از یک صفت مادرزادی و ناهنجاری ناشی می شود. این ناهنجاری 90 درصد موارد پیچ ​​خوردگی بیضه را تشکیل می دهد. علاوه بر آن، تورشن می تواند تا حدودی جنبه ارثی داشته باشد و چندین نسل را تحت تأثیر قرار دهد.

به طور کلی، بیضه ها در داخل کیسه های بیضه نمی توانند آزادانه کنند، چون بیضه ها توسط بافت قوی و نگهدارنده اطراف احاطه می شوند. اما در افرادی دانستن اینکه افراد در خانواده خود سابقه تورشن را دارند و یا نه، می تواند در موارد احتمالی بروز علائم و تشخیص فوری و درمان به موقع بیمار موثر و مفید باشد. اما این موضوع به این معنی نیست که همه بیماران باید، حتما سابقه ژنتیکی و سابقه خانوادگی داشته باشند. تقریباً 10 درصد از مبتلایان به پیچ خوردگی بیضه دارای سابقه خانوادگی این بیماری هستند.

علل دیگر پیچ خوردگی بیضه

• این بیماری می تواند در هر زمان و حتی قبل از تولد هم رخ دهد.
• رشد سریع بیضه ها در دوران بلوغ نیز ممکن است باعث این بیماری شود.

این بیماری هنگام خوابیدن، انجام فعالیت بدنی و یا بعد از آسیب دیدگی به کشاله ران، مانند آسیب ورزشی هم ممکن است اتفاق بیفتد.

علائم پیچ خوردگی بیضه

شروع درد ناشی از این بیماری می تواند کاملاً ناگهانی و شدید باشد. التهاب بیضه می تواند فقط یک طرف آن یا کل اسکروتوم را درگیر کند. برخی از بیماران ممکن است احساس کنند که یک بیضه بالاتر از بیضه دیگر قرار دارد.

این بیماری می تواند با علائم زیر همراه باشد:

• سرگیجه
• استفراغ
• حالت تهوع
• خون در مایع منی
• توده هایی در کیسه اسکروتوم

علل احتمالی دیگری برای درد شدید بیضه مانند اپیدیدیمیت التهابی وجود دارد. بیماران باید علائم خود را جدی بگیرند و سریعا به دنبال درمان باشند. همچنین مردان در صورت درد ناگهانی بیضه که بدون درمان هم از بین می رود، باید به پزشک مراجعه کنند چون ممکن است درد منجر به بروز پیچ خوردگی متناوب شود. برای جلوگیری از وقوع دوباره مشکل، بیمار اغلب نیاز به جراحی دارد.

عوامل خطر پیچ خوردگی بیضه

• سن. تورشن بیشتر در بین سن 12 تا 18 سال دیده می شود.
• سابقه خانوادگی پیچ خوردگی بیضه. این شرایط می تواند در خانواده ها جنبه ارثی داشته باشد.
• سابقه پیچ خوردگی بیضه. افرادی که سابقه درد بیضه دارند که بدون درمان از بین رفته (پیچ خوردگی متناوب و دفع فشار)، به احتمال زیاد دوباره این وضعیت را تجربه خواهند کرد. هرچه دوره درد بیشتر باشد، خطر آسیب به بیضه بیشتر خواهد بود.

تشخیص پیچ خوردگی بیضه

پزشکان غالباً معاینه تورشن را با معاینه فیزیکی کیسه بیضه، بیضه، شکم و کشاله ران تشخیص می دهند. پزشک همچنین ممکن است رفلکس های بیمار را با مالش و یا فشار دادن قسمت داخلی ران در قسمت آسیب دیده آزمایش کند. به طور معمول، این رفلکس منقبض شدن بیضه می شود. در صورت پیچ خوردگی بیضه ممکن است این رفلکس رخ ندهد.

بعضی اوقات آزمایش های پزشکی برای تأیید یک تشخیص یا کمک به شناسایی دلیل دیگری برای علائم شما ضروری است. مثلا:

• آزمایش ادرار. آزمایش ادرار برای بررسی عفونت استفاده می شود.
• سونوگرافی اسکروتوم. از این نوع سونوگرافی برای بررسی جریان خون استفاده می شود. کاهش جریان خون به بیضه نشانه پیچ خوردگی بیضه است. اما سونوگرافی همیشه باعث کاهش جریان خون نمی شود، بنابراین آزمایش ممکن است پیچ خوردگی بیضه را رد نکند.
• عمل جراحی. عمل جراحی ممکن است برای تعیین اینکه آیا علائم بیمار در اثر تورشن یا یک بیماری دیگر ایجاد می شود لازم باشد. تاخیر در جراحی می تواند منجر به از بین رفتن بیضه شود.

درمان پیچ خوردگی بیضه

تورشن یک اورژانس پزشکی است، اما بسیاری از نوجوانان در مراجعه به پزشک برای درد بیضه های خود مردد هستند. اما آن ها باید بدانند که هرگز نباید درد شدید بیضه را نادیده بگیرند، چون احتمالا این بیماری عود می کند و دوباره برمی گردد.

ترمیم جراحی

ترمیم جراحی یا orchiopexy معمولاً برای درمان تورشن لازم و ضروری است. در موارد نادر، ممکن است پزشک بتواند بند اسپرماتیک را با دست و به روش “دفع دستی” برطرف کند. اما بیمار هنوز هم نیاز به عمل جراحی دارد تا از بروز مجدد پیچ ​​خوردگی جلوگیری شود. جراحی برای پیچ خوردگی بیضه معمولاً تحت بیهوشی عمومی انجام می شود. در حین جراحی، پزشک برش کوچکی در ناحیه کیسه بیضه ایجاد می کند، در صورت لزوم بند ناف اسپرماتیک را برطرف کرده و یک یا هر دو بیضه را به قسمت داخل بیضه بخیه می زند.

اما در اکثر مواقع عمل جراحی باید هر چه سریع تر انجام می شود تا جریان خون به بیضه ها بازگردد. اگر جریان خون بیش از شش ساعت قطع شود، بافت بیضه ممکن است بمیرد. سپس بیضه آسیب دیده باید برداشته و جراحی شود. Orchiopexy به طور معمول نیاز به بستری شدن در بیمارستان ندارد. اما مانند هر روش جراحی دیگر، ممکن است بیمار بعد از عمل احساس ناراحتی داشته باشد. پزشک مناسب ترین داروی ضد درد را توصیه یا تجویز می کند. اما جراحی برای برداشتن بیضه نیاز به بستری در بیمارستان دارد.

مسکن درد

پزشک به احتمال زیاد از بخیه های قابل حل برای انجام این عمل استفاده می کند، بنابراین نیازی به کشیدن بخیه نیست. دو تا چهار هفته بعد از جراحی التهاب محل جراحی برطرف می شود.

بیماران برای کاهش التهاب، می توانند:

• چندین بار در روز به مدت 10 تا 20 دقیقه از کیسه های یخ استفاده کنند.
• با شستن محل زخم به آرامی و با آب گرم و صابون، حتما محل را تمیز نگه دارند.
• در این مدت، همچنین باید از بلند کردن سنگین یا زور زدن هنگام دفع مدفوع خودداری شود.
• برای چند هفته بعد از عمل جراحی از انجام فعالیت های شدید، فعالیت و تحریکات جنسی مانند خودارضایی و مقاربت خودداری شود.
• تا زمان بهبودی کامل، بیمار باید به اندازه کافی استراحت کند. با این حال فرد نباید کاملاً بی تحرک باشد. پیاده روی در طول روز به افزایش جریان خون در بیضه ها کمک می کند و باعث بهبودی می شود.

عوارض پیچ خوردگی بیضه

این بیماری یک فوریت پزشکی است که نیاز به مراقبت فوری دارد و در شرایطی که به سرعت درمان نشود ممکن است منجر به بروز عوارض شدیدتر گردد، از جمله:

عفونت

• اگر یک بافت بیضه  جراحی نشود، ممکن است منجر به گانگرن گردد.
• گانگرن یک عفونت جدی است که می تواند به سرعت انتشار یابد و منجر به شوک شود.

ناباروری

اگر آسیب ناشی از عدم درمان هر دو بیضه را تحت تاثیر قرار دهد، می تواند منجر به ناباروری فرد شود، اما از بین رفتن یک بیضه تاثیر بر روی باروری نمی گذارد.

ناهنجاری های زیبایی

از بین رفتن یک بیضه می تواند یک شکل و زیبایی ظاهری فرد تغییراتی ایجاد کند که ممکن است باعث ناراحتی و بروز عوارض عاطفی در فرد شود. البته این مشکل می تواند با درج پروتز بیضه برطرف گردد.

آتروفی

• پیچ خوردگی بیضه بدون درمان می تواند منجر به آتروفی و کوچک شدن بیضه در اندازه شود.
• بیضه تحلیل رفته نمی تواند اسپرم تولید کند.

مرگ بیضه

در صورت عدم درمان بیش از چند ساعت، ممکن است بیضه به شدت آسیب ببیند، که در این شرایط بیمار نیاز به جراحی پیدا می کند. اما پس از گذشت 24 ساعت، شانس نجات بیضه به 10 درصد کاهش می یابد.

پیچ خوردگی بیضه در نوزادان

• این بیماری در نوزادان هم رخ می دهد، اما به ندرت دیده می شود.
• در این شرایط بیضه نوزاد سخت، ملتهب یا تیره می شود.

سونوگرافی کاهش جریان خون به داخل بیضه نوزاد را تشخیص ندهد، بنابراین برای تأیید پیچ ​​خوردگی بیضه به عمل جراحی نیاز دارد. درمان پیچ خوردگی بیضه در نوزادان بحث برانگیز است. اگر پسری با علائم و نشانه های پیچ خوردگی بیضه به دنیا بیاید، ممکن است برای کمک به جراحی اورژانس خیلی دیر شده باشد و خطرات مرتبط با بیهوشی عمومی وجود دارد. اما جراحی اورژانسی بعضی اوقات می تواند تمام یا بخشی از بیضه را نجات دهد و می تواند از پیچ خوردگی در بیضه دیگر جلوگیری کند. درمان این بیماری در نوزادان می تواند از بروز مشکلات بعدی در تولید هورمون مردانه و باروری جلوگیری کند.

تشخیص افتراقی پیچ خوردگی بیضه

سایر شرایط تأثیرگذار بر بیضه ها می توانند باعث علائمی شبیه به تورشن شوند اما در هر شرایطی فرد باید سریعا به پزشک مراجعه کند.

برخی از شرایط مشابه با پیچ خوردگی بیضه ها، عبارتند از:

اپیدیدیمیت

این حالت به طور معمول در اثر عفونت باکتریایی، از جمله عفونت های مقاربتی مانند کلامیدیا و سوزاک ایجاد می شود.

علائم اپیدیدیمیت به تدریج بروز می کنند و عبارتند از:

• التهاب
• درد بیضه
• ادرار دردناک

ارکیت

• ارکیت باعث ایجاد التهاب و درد در یک یا هر دو بیضه و همچنین کشاله ران می شود.
• ارکیت می تواند توسط یک باکتری یا عفونت ویروسی ایجاد و با اوریون همراه شود.

پیچ خوردگی بیضه آپاندیس

بیضه آپاندیس یک قطعه کوچک از بافت طبیعی است که در قسمت بالای بیضه قرار دارد و عملکرد خاصی ندارد اما در صورت پیچ خوردگی، می تواند علائمی شبیه به پیچ خوردگی بیضه مانند درد، قرمزی و التهاب ایجاد کند. این شرایط نیازی به جراحی ندارد. درعوض، پزشک شرایط استراحت و دارو های مسکن را توصیه می کنند.

پیش آگهی پیچ خوردگی بیضه

90 درصد افرادی که در طی چهار تا شش ساعت از شروع درد برای پیچ خوردگی بیضه تحت درمان قرار می گیرند، در نهایت نیاز به برداشتن بیضه ندارند. اما، اگر درمان 24 ساعت یا بیشتر پس از شروع درد انجام شود، تخمین زده می شود که بیمار 90 درصد نیاز به برداشتن جراحی بیضه داشته باشد. برداشتن بیضه به نام ارکیکتومی می تواند بر تولید هورمون و با کاهش تعداد اسپرم روی باروری آینده فرد تأثیر بگذارد. برای جلوگیری از این عوارض احتمالی، افراد در صورت بروز درد شدید در بیضه ها، فوراً باید به دنبال مراقبت های پزشکی باشند. در تشخیص زودهنگام، جراحی تورشن بسیار مؤثر است.

آمادگی برای مراجعه به پزشک

تورشن به احتمال زیاد به عنوان یک فوریت پزشکی اتفاق میفتد و زمان کمی برای آماده سازی بیمار باقی می گذارد. با این حال، بیمار احتمالاً توسط پزشک متخصص در مشکلات مجاری ادراری و اختلالات موثر بر دستگاه تناسلی مردان (متخصص اورولوژی) ویزیت خواهد شد.

برخی از سؤالاتی که باید از پزشک خود بپرسید، عبارتند از:

• چرا این اتفاق افتاده است؟
• اگر جراحی نکنم چه اتفاقی میفتد؟
• عوارض احتمالی عمل جراحی چیست؟
• آیا علل احتمالی دیگری برای علائم من وجود دارد؟
• چگونه می توانم از بازگشت دوباره بیماری جلوگیری کنم؟
• چه مدت بعد از عمل باید برای برقراری رابطه جنسی صبر کنم؟
• آیا محدودیتی در فعالیت وجود دارد که بعد از عمل باید آن را رعایت کنم؟

برخی از سوالاتی که پزشک ممکن است از بیمار بپرسد، عبارتند ا:

• علائم شما چقدر شدید است؟
• آیا قبلاً این اتفاق برای شما افتاده است؟
• از چه زمانی شروع به تجربه علائم کردید؟
• چه چیزی باعث بهبود یا بدتر شدن علائم شما می شود؟
• آیا علائم شما مداوم بوده است یا گاه به گاه بروز می کنند؟
• آیا کسی در خانواده شما تا به حال پیچش بیضه داشته است؟