شایع ترین علت خارش ساق پا چیست؟

از شایع ترین علت خارش ساق پا می تواند به خشکی پوست یا اگزما و حتی نیش حشرات اشاره کرد. اما به طور کلی، خارش ساق پاها می تواند یک احساس ناراحت کننده باشد و شدت آن از خفیف تا غیر قابل تحمل است. این می تواند علامتی از یک بیماری زمینه ای باشد، اما اغلب، علت آن جدی نیست. خارش ساق پا می تواند به اندازه خشکی پوست جزئی باشد، یا می تواند علامت هشداردهنده بیماری مانند دیابت باشد. برای آشنایی بیشتر با علل خارش پا و همچنین راه های پیشگیری از خارش ساق پا، ادامه مطلب را بخوانید.

خشکی پوست و خارش ساق پا

خشکی پوست روی پاها جدی نیست. اما بسته به شدت خشکی، پوست پاهای شما ممکن است ترک خورده و دچار خارش شود. دلایل خشکی پوست شامل مواردی مانند خشکی آب و هوا، کم آبی بدن و استفاده از محصولات مراقبت از پوست می باشد. همچنین در صورت داشتن بیماری پوستی مانند اگزما یا پسوریازیس ممکن است دچار خشکی پوست و خارش ساق پاها شوید.

نیش حشرات و خارش ساق پا

خارش پاها ممکن است به دلیل چیزی ساده به عنوان نیش حشرات باشد. این می تواند نیش پشه، نیش کک یا گزش حشره دیگر باشد. این واکنش ها معمولاً جزئی هستند و فقط باعث خارش و قرمزی خفیف می شوند. به احتمال زیاد متوجه یک برآمدگی یا ناحیه ای از پوست برجسته در ناحیه اطراف می شوید. گاهی نیش حشرات باعث واکنش شدید می شود. این علائم عبارتند از:

• سرگیجه
• استفراغ
• ضربان قلب سریع
• مشکل در تنفس

این نوع واکنش یک فوریت پزشکی است و نیاز به مراقبت اورژانسی دارد.

اگزمای گرانشی (استاز)

این امر به ویژه در افرادی که از واریس یا ترومبوز ورید عمقی رنج می برند، شایع است. ثابت شده است که اگزمای گرانشی باعث خارش، تورم، لکه های قرمز یا ارغوانی در ساق پای افراد مبتلا می شود.

عدم رعایت بهداشت

در شرایطی که اصول بهداشتی پیروی نکنید یا روزانه حمام به حمام نروید، تجمع خاک، عرق و سلول های مرده روی پاها می تواند باعث تحریک و خارش آنها شود. گرما، هوای خشک یا تماس پوست با لباس می تواند این علائم را تشدید کند.

رویش مجدد موها

اصلاح کردن نه تنها پاهای شما را نرم و صاف می کند، بلکه باعث ایجاد برجستگی های تیغی روی پاها می شود. برجستگی ها نوعی موهای رشد کرده هستند و زمانی ایجاد می شوند که موها فر می شوند و دوباره به داخل پوست بر میگردند و رشد می کنند. استفاده از تیغ کهنه و تراشیدن باعث ایجاد این خارش مانند جوش می شود. خارش ممکن است حدود 12 تا 48 ساعت پس از اصلاح پاها شروع شود.

درماتیت تماسی آلرژیک

تماس با ماده حساسیت زا نیز می تواند باعث خارش پاها شود. در صورت حساسیت به چمن و نشستن روی چمن ممکن است این اتفاق بیفتد. برخی افراد به محصولات بهداشت شخصی که روی پاهایشان اعمال می شود نیز حساسیت دارند. اینها شامل کرم های اصلاح، لوسیون ها و حتی صابون های خاص است. برآمدگی ها ممکن است بلافاصله پس از تماس با یک ماده حساسیت زا ایجاد شوند و منجر به دانه قرمز و خارش دار در پاها شود. این واکنش های آلرژیک به عنوان درماتیت تماسی آلرژیک نامیده می شود. چنین محرک هایی ممکن است شامل گیاهان، فلزات، صابون ها، لوازم آرایشی و عطرها باشد.

گزروز و خارش ساق پا

گزروز یک اصطلاح پزشکی است که برای توصیف خشکی و پوسته پوسته شدن غیر معمول پوست استفاده می شود و این وضعیت یکی دیگر از علل شایع خارش پا است. در حالی که این حالت هیچ گونه دانه ایجاد نمی کند، اما اگر به خاراندن ناحیه آسیب دیده ادامه دهید، ممکن است برجستگی، و سایر علائم فیزیکی ایجاد شود. گزروز در افراد سالمند بیشتر شایع است زیرا پوست با افزایش سن تمایل به خشک شدن دارد.

دیابت و خارش ساق پا

خارش پاها می تواند علامت هشداردهنده اولیه دیابت باشد. اگر سابقه دیابت داشته اید، خارش نشانه این است که سطح گلوکز شما تحت کنترل نیست. خارش ناشی از نوروپاتی محیطی است. این وضعیت زمانی رخ می دهد که سطوح بالای گلوکز به فیبرهای عصبی بدن آسیب می رساند و در نتیجه باعث التهاب و سوزش پوست می شود.

اگر دیابت دارید، گردش خون ضعیف نیز می تواند باعث خشکی پوست شود. خشکی شدید می تواند منجر به خارش پاها شود. خارش پوست همچنین می تواند نشانه بیماریهای دیگر مانند هپاتیت، لنفوم، کم کاری تیروئید و پرکاری تیروئید باشد.

فولیکولیت

فولیکولیت یک عفونت پوستی است که در آن فولیکول های مو ملتهب می شوند. موهای فرفری، آکنه یا شرایط پزشکی که سیستم ایمنی بدن شما را به خطر می اندازد، عوامل خطر فولیکولیت هستند. علائم شامل مجموعه ای از برجستگی های خارش دار در پاها است. ناحیه اطراف برجستگی ها ممکن است قرمز و زخم شود و در برخی افراد تاول های چرکی ایجاد می شود.

عروق خونی منبسط شده

ورزش راهی عالی برای تقویت قلب، کاهش وزن و حتی بهبود برخی از بیماری های مزمن است. اما اگر یک برنامه ورزشی جدید را شروع می کنید، ممکن است احساس خارش در پاهای خود داشته باشید. برخی از افراد هنگام پیاده روی، دویدن و سایر تمرینات متوجه خارش می شوند. این به دلیل گسترش مویرگ ها در پاها، افزایش جریان خون در ماهیچه ها و اعصاب اطراف است. خارش ساق پا ناشی از این وضعیت یک احساس موقتی است و هنگامی که بدن شما به یک تمرین جدید عادت کرد، فروکش می کند.

پاپول های خارش دار و پلاک های بارداری (PUPPP)

PUPPP یک بیماری پوستی است که در دوران بارداری ایجاد می شود. این به طور معمول در سه ماهه سوم به دلیل افزایش سطح هورمون مشاهده می شود. علائم شامل دانه های خارش دار یا لکه های قرمز و برجسته پوست است. دانه ها یا برآمدگی هایی در شکم بخاطر کشش ایجاد می شود، اما ممکن است در پاها و ران نیز ظاهر شود. دانه ها پس از زایمان به تدریج از بین می روند.

سندرم پای بی قرار (RLS)

سندرم پاهای بی قرار احساس غیرقابل کنترل را برای حرکت دادن پاها ایجاد می کند. احساس می شود چیزی روی پوست شما می خزد. برخی از افراد این احساس را به عنوان سوزن سوزن شدن یا خارش توصیف می کنند. این احساس معمولاً در هنگام استراحت، مانند نشستن یا دراز کشیدن رخ می دهد. RLS حتی می تواند خواب شبانه را مختل کند.

علت دقیق سندرم پای بی قرار ناشناخته است. اعتقاد بر این است که علت آن عدم تعادل در مواد شیمیایی مغز است که شامل حرکت ماهیچه ها می شود.

Prurigo gestationis

Prurigo gestationis یکی دیگر از علل خارش پاها در دوران بارداری است. این یک بیماری خوش خیم پوستی است که می تواند باعث ایجاد دانه بر روی بدن و بازوها، پاها شود. علت خارش حاملگی ناشناخته است، اما ممکن است ناشی از نوسانات هورمونی باشد. دانه ها در هفته های بعد از زایمان از بین می روند.

داروهای خانگی برای درمان خارش پا

خارش نه تنها ناراحت کننده نیست، بلکه می تواند اعتماد به نفس شما را نیز مختل کند. بسیاری از داروهای بدون نسخه برای کمک به تسکین خارش وجود دارد که ممکن است توسط پزشک تجویز شود. با این حال، اگر به دنبال راه حل سریع مشکل خود با برخی از مواد موجود در خانه هستید، ما اینجا هستیم تا به شما کمک کنیم.

برخی از راهکارهای خانگی برای درمان خارش ساق پا، عبارتند از:

• کمپرس سرد: قرار دادن کمپرس سرد در محل خارش به مدت 10 تا 20 دقیقه در طول روز می تواند در تسکین خارش ساق پا موثر باشد.
• حمام آب گرم: اگر پاهای شما بعد از دوش گرفتن یا حمام دچار خارش شد، سعی کنید به جای آب داغ در آب سرد یا ولرم حمام کنید. همچنین می توان حمام و دوش را به کمتر از 20 دقیقه محدود کرد. در صورت تمایل می توانید نمک یا جوش شیرین به آب اضافه کنید.
• حمام جو دوسر: حمام آرام بخش جو دوسر نیز ممکن است خارش پاها را برطرف کند. بلغور جو دوسر کلوئیدی، یک ضد التهاب طبیعی و یک درمان قدیمی برای خشکی و خارش پوست است.
• مرطوب کننده: مرطوب کننده نیز می تواند در تسکین خارش ساق پا بسیار موثر باشد، مخصوصاً اگر خشکی پوست علت اصلی این مشکل باشد. می توانید از مرطوب کننده های بدون نسخه مانند وازلین یا جایگزین های طبیعی مانند روغن نارگیل و روغن زیتون استفاده کنید.
• ژل آلوئه ورا: اثرات مرطوب کننده و ضد التهابی عصاره آلوئه ورا به خوبی شناخته شده است. این خواص می تواند در تسکین خارش ساق پا بسیار مفید باشد. ژل آلوئه ورا را به مناطق آسیب دیده بمالید. بگذارید 20 تا 30 دقیقه بماند و سپس آن را با آب بشویید. برای نتیجه بهتر می توانید این کار را 1-2 بار در روز انجام دهید.

روغن نارگیل

خواص ضد التهابی روغن نارگیل می تواند تسکین دهنده خارش و التهاب در ساق پاها باشد. خواص مرطوب کننده روغن می تواند به مشکلات اساسی که باعث خارش می شود، رسیدگی کند. یک قاشق غذاخوری روغن نارگیل را به آرامی در قسمت پایینی ساق پا بمالید و آن را ماساژ دهید. بگذارید تا کاملا خشک شود. می توانید این کار را دو بار در روز انجام دهید.

روغن درخت چای

روغن درخت چای یک درمان عالی برای درمان اختلالات متعدد پوستی است. طبیعت ضد التهابی و ضد میکروبی آن می تواند در درمان خارش در ساق پا موثر باشد. 3-4 قطره روغن درخت چای را با 1 قاشق غذاخوری روغن نارگیل مخلوط کنید. مخلوط را روی ناحیه آسیب دیده بمالید. بگذارید 15-20 دقیقه بماند و آن را با آب بشویید. می توانید این کار را دو بار در روز انجام دهید.

چگونه از خارش ساق پا جلوگیری کنیم؟

تسکین خارش پا بستگی به علت زمینه ای دارد. اقدامات خود مراقبتی می تواند به آرام کردن سوزش پوست و احساس خارش کمک کند. این شامل مرطوب نگه داشتن پوست با کرم، لوسیون یا ژل می شود.

• هنگام پیاده روی یا رفتن به جنگل از لباس محافظ استفاده کنید.
• از عادات بهداشت شخصی مناسب مانند دوش گرفتن روزانه پیروی کنید.
• از مصرف کافئین درست قبل از خواب خودداری کنید زیرا باعث افزایش دمای بدن می شوند.
• استفاده از لوازم آرایشی، عطر یا هر محصول دیگری که منجر به آلرژی شده است را متوقف کنید.
• تکنیک های اصلاح صحیح را تمرین کنید. اصلاح با تیغ قدیمی می تواند باعث رشد موها و خارش پاها شود.
• برای خواب از لباس های راحت ساخته شده از الیاف طبیعی مانند ابریشم یا پنبه استفاده کنید. دمای اتاق را خنک نگه دارید زیرا گرمای زیاد می تواند خارش را تشدید کند.
• اگر خارش به داروهای بدون نسخه پاسخ نمی دهد، از پزشک خود در مورد یک کرم استروئیدی راهنمایی بگیرید.
• در مورد فولیکولیت، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک خوراکی را برای درمان خارش پا تجویز کند. در صورت ابتلا به دیابت، پزشک ممکن است نیاز به تنظیم داروهای دیابت برای کنترل بهتر سطح قند خون داشته باشد.
• برای کاهش برجستگی های تیغ و موهای روییده، قبل از اصلاح پاهای خود را لایه برداری کنید. لایه برداری سلول های مرده پوست را که می توانند موها را به دام بیندازند و باعث ایجاد برجستگی های تیغ می شوند، از بین می برد.
• از تیغ تیز استفاده کنید و همیشه هم جهت رویش موها اصلاح کنید. این تکنیک همچنین سوزش را به حداقل می رساند. بعد از اصلاح، ژل یا کرم مرطوب کننده را روی پاها بمالید.
• روزانه بدن خود را مرطوب کنید. قبل و بعد از اصلاح و همچنین بعد از حمام یا دوش کرم مرطوب کننده ها را به پاهای خود بمالید. سایر محصولات موضعی برای تسکین خارش پا شامل کرم ضد خارش، هیدروکورتیزون و لوسیون کالامین است. می توانید از آنتی هیستامین خوراکی برای جلوگیری از واکنش آلرژیک استفاده کنید.

در خارش ساق پا چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟ 

در موارد زیر فوراً به پزشک مراجعه کنید:

• خارش مانع از خوابیدن شما می شود.
• خارش حتی پس از دو هفته علائم بهبودی را نشان نمی دهد.
• علائم دیگری مانند کاهش وزن، ضعف، دانه یا تب را مشاهده می کنید.
• خارش شروع به خونریزی در برخی از قسمت های پاهای شما می کند.

علت خارش پا در شب چیست؟

عملکرد طبیعی بدن شما در شب تغییر می کند. به عنوان مثال، دمای بدن و جریان خون در پوست شما در شب افزایش می یابد. این می تواند دمای پوست شما را افزایش دهد که می تواند باعث خارش شود. در شب، بدن شما همچنین سیتوکین های بیشتری ترشح می کند و ترشح کورتیکواستروئیدها را کاهش می دهد، در نتیجه باعث التهاب و خارش می شود. علاوه بر این تغییرات، سایر بیماری های زمینه ای مانند موارد ذکر شده در بالا نیز می تواند باعث خارش ساق پا و مچ پا در شب شود.

آیا گردش خون ضعیف باعث خارش می شود؟

بله، گردش خون ضعیف نیز می تواند باعث خارش شود. به همین دلیل است که بیماری هایی مانند رگ های واریسی و دیابت که باعث گردش خون ضعیف در بدن می شوند اغلب باعث خارش نیز می شوند.

سخن آخر

علت خارش پا می تواند چیزی جزئی مانند خشکی پوست یا برجستگی های تیغ باشد، یا می تواند عارضه بارداری یا نشانه دیابت باشد. امیدواریم نکات و راهکارهایی که در این مقاله مورد بحث قرار گرفته است به کاهش این بیماری کمک کند. اگر به نظر می رسد هیچکدام از این موارد به شما کمکی نمی کند، بهتر است برای جلوگیری از عوارض بعدی مانند خونریزی و زخم به دنبال مراقبت های پزشکی باشید.

منابع:

https://www.healthline.com/health/beauty-skin-care/itchy-legs#takeaway

https://www.stylecraze.com/articles/how-to-treat-itchy-lower-legs/