همه چیز درباره نکسیوم (اسومپرازول Esomeprazole): درمان 4 بیماری رایج

نکسیوم (اسومپرازول) یا (nexium) که گاها به نام اس امپرازول هم شناخته می شود، یک مهارکننده پمپ پروتون (PPI) است که در درمان بیماری‌های مرتبط با اسید معده مانند بیماری ریفلاکس معده به مری کاربرد دارد. علاوه بر آن، Nexium می تواند در پیشگیری از زخم معده ناشی از داروها، عفونت و سایر علل موثر باشد.

نکسیوم در کپسول های تاخیری، گرانول های تاخیری، قرص و پودر برای سوسپانسیون خوراکی عرضه می شود.Nexium به عنوان یک داروی نسخه ای در دسترس است. با این حال، می‌توانید Nexium 24HR را بدون نسخه (OTC) با دوز پایین‌تر برای درمان سوزش سر دل (دو یا چند روز در هفته) خریداری کنید.

شاید برایتان جالب باشد که بدانید این دو تفاوت میان سوزش سردل و بازگشت اسید به معده چیست و با درد معده شما دقیقاً دچار چه چیزی هستید؟ اطلاعات بیشتر را در این مقاله بخوانید: فرق سوزش سر دل و رفلاکس اسید چیست؟

قرص نکسیوم برای چیست؟

اس آمپرازول، می تواند برای درمان یا پیشگیری از برخی بیماری های ناشی از تولید بیش از حد اسید معده موثر باشد، از جمله:

• GERD: یک اختلال مزمن که با ریفلاکس، برگشت، سوزش سر دل، سرفه، گرفتگی صدا، درد قفسه سینه و مشکل در بلع مشخص می شود.
• زخم های گوارشی مرتبط با NSAID: زخم های گوارشی ناشی از استفاده طولانی مدت از داروهای ضد التهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) مانند آسپرین، ادویل (ایبوپروفن) و آلو (ناپروکسن)
• ریشه کنی هلیکوباکتر پیلوری: پیشگیری از عود زخم در بیماران تحت درمان آنتی بیوتیکی برای ریشه کنی هلیکوباکتر پیلوری (عفونت باکتریایی که ارتباط نزدیکی با زخم معده دارد)
• اختلالات ترشح بیش از حد: اختلالات گوارشی نادر مانند سندرم زولینگر-الیسون که منجر به تولید بیش از حد اسید معده می شود.

همچنین از نکسیوم در بزرگسالان برای درمان موارد زیر ممکن است استفاده و تجویز شود:

• درمان هلیکوباکتر پیلوری
• چهار تا هشت هفته برای درمان علائم GERD
• تا شش ماه برای کاهش خطر زخم معده مرتبط با NSAID
• درمان طولانی مدت شرایطی که باعث تولید بیش از حد اسید معده می شود.

نحوه مصرف قرص نکسیوم 

بزرگسالان و کودکان زیر 1 ماه می توانند از Nexium استفاده کنند. بسته به اهداف درمانی خود، ممکن است بتوانید Nexium را از 10 روز (برای درمان ریشه کنی هلیکوباکتر پیلوری ) تا شش ماه برای جلوگیری از زخم های مرتبط با NSAIDمصرف کنید. اما باید به این نکته توجه داشته باشید که Nexium در دو شکل مختلف وجود دارد که هر کدام دارای نشانه ها و دستورالعمل های دوز خاصی هستند.

• گرانول های تاخیری
• کپسول های تاخیری

کپسولهای تاخیری را حداقل یک ساعت قبل از غذا، معمولا یک بار در روز، صبح مصرف کنید. کپسول ها را به طور کامل ببلعید؛ آنها را نجوید یا خرد نکنید.

شما می‌توانید از طریق گفتگوی آنلاین با دکتر و شرح شرایط خود، از نحوه مصرف درست این دارو آگاهی پیدا کنید.

بیش از ۶۵ پزشک آنلاین و آماده پاسخگویی

مشاوره آنلاین با پزشکان داروساز

گفتگو با پزشک

کودکان و بزرگسالانی که در بلعیدن قرص ها مشکل دارند، می توانند کپسول را باز کرده و محتویات آن را روی سس سیب بپاشند و به همین ترتیب مصرف کنند. اما باید بلافاصله پس از مخلوط کردن مصرف شود. نکسیوم را با هیچ غذای دیگری به جز سس سیب مخلوط نکنید.

برای بیمارانی که لوله های تغذیه بینی معده دارند، محتویات کپسول Nexium را با 50 میلی لیتر آب مخلوط کرده و با سرنگ به داخل لوله تزریق کنید. فقط باید از این طریق با سرنگ با نوک کاتتر تجویز شود.

می‌توانید گرانول‌های تأخیری نکسیوم را مانند کپسول‌های Nexium مصرف کنید. گرانول ها را با آب مخلوط کنید تا یک سوسپانسیون مایع ایجاد شود. مقدار آب مورد استفاده برای حل کردن گرانول ها بر اساس دوز متفاوت است:

• بسته های 2.5 میلی گرمی و 5 میلی گرمی: با 5 میلی لیتر آب مخلوط کنید، دو تا سه دقیقه صبر کنید تا غلیظ شود و ظرف 30 دقیقه مصرف کنید.
• بسته های 10، 20 و 40 میلی گرمی: با 15 میلی لیتر آب مخلوط کنید، دو تا سه دقیقه صبر کنید تا غلیظ شود و ظرف 30 دقیقه مصرف کنید.

قرص نکسیوم برای نوزاد

Nexium همچنین می تواند در کودکان و نوجوانان 1 ساله تا 17 ساله تا هشت هفته برای درمان GERD استفاده شود. کودکان 1 ماهه تا کمتر از 1 سال می توانند نکسیوم را تا 6 هفته فقط برای درمان GERD با آسیب ناشی از اسید به مری مصرف کنند. با این حال بررسی ها نشان داده است که مصرف آن در کودکان کمتر از 1 سال، پس از چهار هفته  زیاد موثر نبوده است.

موارد استفاده خارج از برچسب اسموپرازول

Nexium و سایر PPI ها معمولاً خارج از برچسب استفاده می شوند، به این معنی که برای درمان بیماری هایی تجویر شوند که توسط FDA مشخص و تایید نشده است. موارد مصرف خارج از برچسب اسموپرازول عبارتند از:

• مری بارت
• سیستینوز
• ازوفاژیت فرسایشی
• ازوفاژیت ائوزینوفیلیک
• بیماری زخم پپتیک (به هر علتی)
• گاستریت مزمن (به هر علتی)
• سوء هاضمه (سوء هاضمه)
• پیشگیری از گاستریت استرس (التهاب معده)
• فتق هیاتال (که اغلب باعث رفلاکس اسید می شود).

قرص نکسیوم چقدر طول می کشد تا اثر کند؟

شما باید دو تا سه روز پس از شروع Nexium متوجه بهبود علائم شوید، اما ممکن است تا چهار هفته طول بکشد تا به درستی عمل کند.

شایع ترین عوارض قرص نکسیوم

مانند همه داروها، مصرف اسومپرازول ممکن است عوارض جانبی ایجاد کند. بسیاری از این عوارض جانبی خفیف هستند و با سازگاری بدن با درمان، خود به خود برطرف می شوند. گاهی اوقات، Nexium می تواند عوارض جانبی جدی ایجاد کند. بهتر است قبل از شروع Nexium، به ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود در مورد هر گونه بیماری که دارید، از جمله بیماری کبد، بیماری کلیوی، یا اختلالات معدنی و استخوانی مانند پوکی استخوان، مشورت کنید.

عوارض جانبی رایج Nexium می تواند بر اساس سن شما متفاوت باشد و ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• سردرد
• اسهال
• حالت تهوع
• نفخ شکم
• درد شکم
• خشکی دهان (عمدتا در بزرگسالان)
• یبوست (عمدتا در بزرگسالان)
• خواب آلودگی (عمدتا در کودکان)
• نارسایی (عمدتاً در نوزادان)
• تنفس سریع (عمدتا در نوزادان)

در صورت تداوم یا بدتر شدن این علائم با پزشک خود تماس بگیرید.

موارد هشدار مصرف داروی نکسیوم

برخی از افرادی که Nexium مصرف می کنند به نفریت بینابینی حاد مبتلا شده اند . نفریت بینابینی حاد یک بیماری التهابی است که می تواند عملکرد کلیه را مختل کند و حتی منجر به نارسایی حاد کلیه شود . این وضعیت می تواند در هر مرحله از درمان رخ دهد. در هر شرایطی مصرف دارو فورا باید قطع شود.

همچنین Nexium می تواند خطر ابتلا به عفونت باکتریایی به نام Clostridioides difficile (C. difficile) را در بیماران بستری افزایش دهد. C. difficile اغلب در بیمارستان ها پخش و باعث اسهال آبکی، سردرد، تب، حالت تهوع، از دست دادن اشتها و درد معده می شود. مشخص نیست که چرا این اتفاق می افتد، اما تصور می شود که PPI ها با کاهش اسیدهای معده که به کنترل باکتری ها کمک می کند، به C. difficile اجازه رشد می دهد.

آلرژی های دارویی شدید با نکزیوم، مانند واکنش های حساسیت بیش از حد و شوک آنافیلاکسی، به ندرت رخ می دهد.

آگاهی بیشتر با علائم این عارضه و راهکارهای کنترل آن در مقاله:  آنافیلاکسی چیست؟ علل و علائم آن کدامند؟

عوارض جانبی بلند مدت اسومپرازول

دارو های مهارکننده پمپ پروتون مانند Nexium می توانند خطر شکستگی استخوان را افزایش دهند، به ویژه با استفاده طولانی مدت در افراد سالمن احتمال بروز این خطر بیشتر هم می شود. برای همین به نظر می رسد مصرف PPI با افزایش خطر پوکی استخوان مرتبط است.

برای همین اساس بهتر است هنگام مصرف این دارو برای پیشگیری از پوکی استخوان و خطر شکستگی، از جمله استفاده از ویتامین D یا مکمل های کلسیم با پزشک خود مشورت کنید.

در موارد نادر، PPI هایی مانند Nexium می توانند باعث افت شدید سطح منیزیم خون یا هیپومنیزیمی شوند. هیپومنیزیمی معمولاً پس از یک سال مصرف دارو رخ می دهد، اما ممکن است تا سه ماهگی شروع شود. اگرچه هیپومنیزیمی اغلب هیچ علامتی ندارد، اما گاهی اوقات می تواند باعث گرفتگی و اسپاسم، ریتم غیر طبیعی قلب (آریتمی) و تشنج شود.

هیپومنیزیمی معمولاً با مکمل های منیزیم و قطع فوری PPI درمان می شود.

اسومپرازول توسط کبد تجزیه و عمدتاً از طریق مدفوع از بدن دفع می شود. به همین دلیل، بیماران مبتلا به اختلال عملکرد کبد کمتر قادر به تجزیه دارو هستند و برای جلوگیری از مسمومیت و آسیب کبدی به دوز کمتری نیاز دارند.

اگر نارسایی شدید کبدی دارید نباید بیش از 20 میلی گرم Nexium در روز برای جلوگیری از این عوارض جدی بالقوه مصرف کنید. پزشک معالج شما باید آزمایش‌های عملکرد کبدی (LFTs) را به‌طور روتین انجام دهد تا هرگونه علائم سمیت کبدی (مسمومیت کبدی) را کنترل کند.

جدول عوارض کوتاه‌مدت و بلندمدت نکسیوم

عوارض کوتاه‌مدت معمولاً خفیف هستند و با سازگاری بدن برطرف می‌شوند. عوارض بلندمدت ممکن است در مصرف طولانی (بیش از یک سال) رخ دهند و نیاز به نظارت پزشکی دارند.

توصیه های دارویی نکسیوم

اسومپرازول می تواند در صورت استفاده در بیماران مبتلا به شرایط تحت درمان با آنتی بیوتیک، یک نوع واکنش آلرژیک جدی ایجاد کند. اگر شما یا فرزندتان دچار خارش، مشکل در تنفس یا بلع، یا تورم دست، صورت یا دهان خود هستید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

این دارو گاهی همراه با آموکسی سیلین (Amoxil®) و کلاریترومایسین (Biaxin®) برای درمان زخم های ناشی از عفونت هلیکوباکتر پیلوری تجویز می شود. مطمئن شوید که خطرات و استفاده صحیح از سایر داروهای تجویز شده توسط پزشک را می دانید.

اگر دچار تغییر در تکرر ادرار یا مقدار ادرار، خون در ادرار، تب، درد مفاصل، از دست دادن اشتها، حالت تهوع، بثورات پوستی، تورم بدن، پاها یا مچ پا، خستگی یا ضعف یا افزایش وزن غیرعادی پس از مصرف این دارو هستید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید. اینها می تواند علائم یک مشکل جدی کلیوی به نام نفریت حاد توبولو اینترستیشیال باشد.

مصرف طولانی مدت این دارو ممکن است جذب ویتامین B12 را برای بدن دشوارتر کند. اگر در مورد کمبود ویتامین B12 نگرانی دارید، به پزشک خود اطلاع دهید.

ممکن است هنگام مصرف این دارو به تنهایی یا همراه با آنتی بیوتیک، ناراحتی های جدی معده ایجاد شود. اگر شما یا فرزندتان گرفتگی معده، احساس نفخ، اسهال آبکی و شدید که گاهی اوقات ممکن است خونی نیز باشد، تب، تهوع یا استفراغ، یا خستگی یا ضعف غیرعادی شدید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.

حتی مصرف اسومپرازول می تواند خطر شکستگی لگن، مچ دست و ستون فقرات را افزایش دهد. اگر درد استخوان شدید دارید یا قادر به راه رفتن یا نشستن عادی نیستید، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

این دارو ممکن است باعث واکنش‌های پوستی جدی شود، از جمله سندرم استیونز-جانسون، نکرولیز سمی اپیدرمی، پوسچولوز اگزانتماتوز عمومی حاد، و واکنش دارویی همراه با ائوزینوفیلی و علائم سیستمیک شود.

اگر مدفوع سیاه، قیری، تاول، لایه برداری یا شل شدن پوست، درد قفسه سینه، لرز، سرفه، اسهال، خارش، درد مفاصل یا عضله، ادرار دردناک یا مشکل، قرمزی چشم های تحریک شده، قرمزی دارید، فوراً با پزشک خود مشورت کنید.

مصرف نکسیوم در بارداری

هیچ مدرکی دال بر عدم استفاده از اسومپرازول در دوران بارداری وجود ندارد. با این حال، مطالعات حیوانی احتمال نقص جنین را گزارش کرده است. هیچ مطالعه به خوبی کنترل شده در انسان در دسترس نیست، اما هیچ شواهدی از نقص مادرزادی در انسان وجود ندارد. بررسی های صورت گرفته بر روز حیوانات نشان می دهد که نکسیوم در صورت مصرف 34 برابر دوز توصیه شده ممکن است باعث ناهنجاری استخوان شود.

به هر حال بهتر است اگر باردار هستید یا قصد باردار شدن دارید، با ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود صحبت کنید تا فواید درمان و خطرات احتمالی را به طور کامل بسنجید. همین امر در مورد شیردهی نیز صدق می کند. نکسیوم ممکن است در مقادیر کم از شیر مادر عبور کند.

عوارض مصرف بیش از حد قرص نکسیوم

اگر یک دوز نکسیوم را فراموش کردید، به محض یادآوری آن را مصرف کنید. اگر تقریباً زمان مصرف نوبت بعدی فرا رسیده است، دوز اولیه را نادیده بگیرید و طبق معمول ادامه دهید. هرگز دو دوز را با هم مصرف نکنید.

مصرف تصادفی بیش از دوز توصیه شده نکسیوم (به عنوان مثال، دو دوز 40 میلی گرمی در یک دوره 24 ساعته) احتمالاً هیچ آسیبی به شما وارد نخواهد کرد.

با این حال، مشخص شده است که مصرف بیش از حد عمدی تا 2400 میلی گرم (60 برابر حداکثر دوز در بزرگسالان) باعث بروز بسیاری از علائم شدید می شود. علائم مصرف بیش از حد Nexium عبارتند از:

• خواب آلودگی
• سردرد
• حالت تهوع
• گیجی
• گرگرفتگی
• خشکی دهان
• ضربان قلب تند
• تاری دید

هیچ پادزهری برای مصرف بیش از حد PPI وجود ندارد و روش هایی مانند همودیالیز نمی توانند دارو را از جریان خون دفع کنند.

حتی این احتمال وجود دارد لوپوس اریتماتوز جلدی یا سیستمیک در بیماران لوپوس و در حال مصرف PPI رخ دهد یا حتی علائم بیماری بدتر شود. اگر شما یا فرزندتان درد مفاصل یا بثورات پوستی روی گونه ها یا بازوهای خود دارید که با قرار گرفتن در معرض آفتاب بدتر می شود، فوراً با پزشک خود تماس بگیرید.

این دارو ممکن است خطر ابتلا به پولیپ غده فوندیک (رشد غیرطبیعی بافت در قسمت فوقانی معده) را افزایش دهد. اگر بیش از 1 سال از این دارو استفاده می کنید احتمال بروز این عوارض بیشتر است. اگر نگرانی دارید با پزشک خود صحبت کنید.

مصرف این دارو تحت هیچ شرایطی بدون مشورت با پزشک خود قطع نکنید. مطمئن شوید که هر پزشک یا دندانپزشکی که شما را معالجه می کند می داند که شما یا فرزندتان از این دارو استفاده می کنید. چون مصرف داروی اسومپرازول ممکن است بر نتایج برخی از آزمایشات پزشکی تأثیر بگذارد.

چه داروهایی با نکسیوم تداخل دارند؟

نکسیوم (اسومپرازول) می‌تواند با چندین دارو تداخل داشته باشد که ممکن است اثربخشی داروها را کاهش دهد یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهد. برخی از مهم‌ترین تداخلات دارویی عبارتند از:

• کلوپیدوگرل: نکسیوم ممکن است اثربخشی این رقیق‌کننده خون را کاهش دهد.

• وارفارین: افزایش خطر خونریزی در صورت مصرف همزمان.

• داروهای ضدقارچ (کتوکونازول، ایتراکونازول): کاهش جذب این داروها به دلیل کاهش اسید معده.

• داروهای HIV (آتازاناویر، نلفیناویر): کاهش اثربخشی این داروها.

• متوترکسات: به‌ویژه در دوزهای بالا، ممکن است سطح آن در خون افزایش یابد.

• ریفامپین و گیاه علف چای (سنت جان): کاهش اثربخشی نکسیوم.

• دیگوکسین: افزایش سطح دیگوکسین در خون.

توصیه: همیشه فهرست کامل داروها، مکمل‌ها و محصولات گیاهی مصرفی خود را به پزشک اطلاع دهید. برای جلوگیری از تداخلات، ممکن است نیاز به تنظیم دوز یا جایگزینی دارو باشد.

در چه شرایطی نباید اسومپرازول مصرف شود؟

اگر حساسیت شدید به هر یک از دارو های مهار کننده پمپ پروتون دارید، نباید از Nexium استفاده کنید. این دارو ها شامل تجربه برونکواسپاسم ناشی از آلرژی، کهیر، آنژیوادم (تورم عمیق بافت)، نفریت بینابینی حاد، یا آنافیلاکسی است.

داروهای مشابه با نکسیوم

نکسیوم یکی از اشکال ازومپرازول است که اسمومپرازول منیزیم نامیده می شود. شکل دیگری به نام اسومپرازول استرانسیوم، مکانیسم اثر مشابهی دارد اما فقط با نسخه در دسترس است و در کودکان استفاده نمی شود.

همچنین یک فرم داخل وریدی (IV) به نام Nexium IV (اسومپرازول سدیم) وجود دارد که به ورید بزرگسالان یا کودکانی که نمی توانند دارو را از طریق دهان مصرف کنند یا زخم خونریزی دهنده ناشی از آندوسکوپی دارند، تزریق می شود.

فراتر از Nexium، پنج PPI دیگر برای استفاده توسط FDA تایید شده است که عبارتند از:

• AcipHex (رابپرازول)
• دکسیلانت (دکسلانسوپرازول)
• پرواسید (لانسوپرازول)
• پریلوسک (امپرازول)
• پروتونیکس (پانتوپرازول)

مانند Nexium، Prevacid و Prilosec هر دو بدون نسخه در دسترس هستند. همچنین دارویی به نام Zegerid وجود دارد که امپرازول را با بی کربنات سدیم ترکیب می کند تا علائم سوزش سر دل را بهتر تسکین دهد.

اگرچه همه PPI ها به روش های مشابهی کار می کنند، نکسیوم طولانی ترین نیمه عمر دارو را به طور کلی دارد. این بدان معناست که بیشتر از برخی PPI های دیگر در سیستم شما باقی می ماند. همچنین ثابت شده است که از سایر PPI ها در سرکوب اسید معده بهتر است.

از جنبه منفی، مصرف Nexium این است که مصرف آن با غذا میزان جذب داروی بدن را در مقایسه با دارویی مانند Dexilant کاهش می دهد، به همین دلیل است که شما باید Nexium را با معده خالی مصرف کنید. دکسیلانت عوارض جانبی کمتری دارد اما نسبت به سایرین گران‌تر است.

سخن آخر

نکسیوم (اسومپرازول) یکی از موثرترین داروها برای مدیریت مشکلات گوارشی مرتبط با اسید معده است، اما مصرف آن نیازمند دقت و نظارت پزشکی است. اگر درباره نحوه مصرف، عوارض یا تداخلات دارویی نکسیوم سوال دارید، می‌توانید از خدمات مشاوره پزشکی آنلاین استفاده کنید تا با متخصصان گوارش به‌صورت سریع و آسان مشورت کنید. این خدمات به شما کمک می‌کنند تا با اطمینان و اطلاعات کامل، بهترین تصمیم را برای سلامت خود بگیرید.

توجه: این مقاله صرفاً جنبه اطلاع‌رسانی دارد و جایگزین مشاوره پزشکی نیست. برای تشخیص و درمان، حتماً با پزشک متخصص گوارش مشورت کنید.