آزمایشات باروری در مردان برای تشخیص علت اصلی مشکلات باروری تجویز می شوند. اگر قصد فرزند دار شدن را دارید، بدانید که باروری معامله 50-50 است: نیمی از تخمک، نیمی از اسپرم. بنابراین سلامت مردان 50 درصد در باروری موثر است .اما در آزمایشات مربوط به باروری هر دو نفر هم زن و هم مرد باید مورد ارزیابی قرار بگیرند.
عواملی که می توانند باروری مردان را تحت تأثیر قرار دهند:
- آسیب
- عفونت ها
- آنتی بادی اسپرم
- پرتو درمانی گنادوتوکسیک
- بیماری های سیستمیک یا عصبی
- ناهنجاری های آناتومیک یا ژنتیکی
بسیاری از مردان ختی می توانند میزان باروری خود را با استفاده از تست های خانگی ارزیابی کنند. مزایای استفاده از این تست ها، عبارتند از:
- کیت ها ارزان هستند و همچنین نتایج آنها سریع مشخص می شود و کاربرد آسانی دارند.
- یک کیت خانگی شما را از استرس تهیه نمونه اسپرم در مطب پزشک راحت می کند.
- یک کیت خوب می تواند تعداد اسپرم معمولی، کم یا بسیار کم مردان را تشخیص دهد. این ارزیابی به مردان کمک خواهد کرد تا برای مرحله بعدی خود بهتر برنامه ریزی کنند.
اما در کنار مزایای استفاده این گیت ها، آنها برخی معایبی هم دارند که عبارتند از:
- تعداد اسپرم کم و مطلوب بین کیت ها مختلف متفاوت است.
- برخی از کیت ها تعداد اسپرم را زیر سطح خاصی اندازه گیری نمی کنند.
- کیت های خانگی تمام اطلاعات لازم را به فرد نمی دهند. آنها می توانند نشان دهند که تعداد اسپرم طبیعی است یا خیر، این اعداد تنها یک عامل در باروری مردان است.
به همین دلایل، گرچه یک کیت خانگی می تواند در اولین قدم مفید باشد، ولی برای ارزیابی کامل تر باروری باید به پزشک مراجعه کنید.
ارزیابی اولیه پزشکی برای آزمایشات باروری
مردانی که برای بررسی علت مشکلات باروری خود به پزشک مراجعه می کنند در مرحله اول معاینه جسمی و بدنی می شود. پزشک آلت تناسلی و بیضه ها را معاینه می کند. و سوالاتی را از فرد بپرسد، از جمله:
- زندگی جنسی
- سبک زندگی
- سابقه پزشکی
سوالات مربوط به سابقه پزشکی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- آیا قبلا جراحی کرده اید؟
- کدام داروها را مصرف می کنید؟
- آیا عفونت های آمیزشی داشته اید؟
سوالات در مورد سبک زندگی می تواند شامل موارد زیر است:
- چقدر ورزش می کنید؟
- آیا سیگار می کشید یا داروهای تفریحی مصرف می کنید؟
وقتی صحبت از زندگی جنسی می شود، می توانید انتظار بحث و گفتگوی واضح داشته باشید که شامل هر مشکلی می شود، مانند:
- اختلال نعوظ (ED)
- انزال دیررس
- انزال رتروگراد
- تجزیه و تحلیل مایع منی
آنالیز مایع منی چگونه انجام می شود؟
نمونه های منی به دو روش مختلف گرفته می شوند. مردانی که برای آنالیز مایع منی مراجعه می کنند ممکن است در مطب پزشک در یک ظرف مخصوص انزال کند. اگر به دلیل اعتقادات مذهبی یا فرهنگی مایل به این کار نباشند، می توانند از کاندوم مناسب در حین رابطه استفاده کند. احتمالاً باید چندین نمونه تهیه شود، زیرا تعداد اسپرم از یک نمونه به نمونه دیگر تغییر می کند.
تجزیه و تحلیل اسپرم در مورد باروری چه چیزی را نشان می دهد؟
وقتی نمونه منی تحویل داده شد، اکنون تجزیه و تحلیل آن به عهده پزشک کلینیک است.
پزشک در نمونه منی موارد زیر را مورد بررسی قرار می دهد:
- حجم منی: این یک اندازه گیری از مقدار منی موجود در نمونه است.
- وضعیت اسپرم: این بررسی نشان می دهد که چند درصد اسپرم زنده است.
- علائم عفونت: وجود باکتری های خاص در منی می تواند نشان دهنده عفونت باشد.
- غلظت اسپرم: سازمان بهداشت جهانی (WHO) تعداد اسپرم ها را در سطح بالا یا بالاتر طبقه بندی می کند.
- تحرک: آیا اسپرم در حال حرکت است؟ تحرک نشان دهنده باروری است، در حالی که تنها کمتر از 32 درصد از اسپرم ها دارای تحرک باشند، این از علائم ناباروری است.
- مرفولوژی: اسپرم چگونه شکل می گیرد؟ اکثر اسپرم های نمونه کامل نخواهد بود. اما اگر بیش از12 درصد دارای اندازه و شکل طبیعی باشند، این نشان دهنده باروری است. نمونه، با مورفولوژی طبیعی کمتر از 9 درصد می تواند به معنای ناباروری باشد.
- در حالی که این اعداد به تشخیص بین باروری، و ناباروری کمک می کند، اما هیچ یک از آنها به طور قطعی ناباروری را مشخص نمی کنند. در اینجا باید دو نکته را بخاطر بسپارید:
- یک نمونه منی با غلظت اسپرم کاهش یافته، بیشتر ناهنجاری در تحرک و مورفولوژی اسپرم را نشان می دهد.
- درصد اسپرم ها با مورفولوژی طبیعی شاید بهترین نشانه منی سالم باشد.
آزمایش ادرار جزء آزمایشات باروری مردان
گاهی اوقات، سلول های اسپرم از نظر پزشکی سالم هستند، اما هنوز مرد در باروری مشکل دارند. این مشکل می تواند وضعیتی به نام ناباروری نورموزواسپرمی را نشان دهد، به این معنی که سلولهای اسپرم، خود نابارور هستند. در این شرایط پزشک ممکن است آزمایش ادرار را تجویز کند.
در مطب پزشک یا مرکز آزمایش، یک لیوان پلاستیکی به فرد داده می شود و می خواهند یک نمونه ادرار کوچک و تمیز تهیه کند. با استفاده از دستمال تمیز کننده ای که داده شده است، اطراف مجرای ادرار خود را پاک کرده تا از ورود باکتری های آلت تناسلی به لیوان جلوگیری کند.
یک مطالعه در سال 2014 نشان می دهد که پزشکان می توانند با تعیین سطح پنج نشانگر زیستی (مولکول های کوچک) در ادرار، ناباروری نرموزواسپرمی را تشخیص دهند.
با این که آزمایشات استاندارد باروری احتمال دارد ۷۵ درصد موارد را نشان دهد، محققان توانستند 86 درصد از مردان نابارور و 87 درصد از مردان بارور را به درستی شناسایی کنند.
در حالی که هنوز بررسی های بیشتری در این زمینه مورد نیاز است، محققان پیشنهاد می کنند که علت تغییر این نشانگرهای زیستی می تواند مربوط به مشکلات فیزیولوژیکی به عنوان ریشه ناباروری نرموزواسپرمی باشد.
ساخت اسپرم یک فرآیند انرژی زا است و هر مشکلی در روند تشکیل آن می تواند تولید مناسب اسپرم را با مشکل مواجه کند. هرچه اطلاعات بیشتری در مورد نشانگرهای زیستی داشته باشیم، رفع مشکلات فیزیولوژیکی آسان تر خواهد بود.
آزمایشات هورمونی برای بررسی باروری در مردان
غده هیپوفیز، هیپوتالاموس و بیضه ها در تولید اسپرم، با هم همکاری دارند. هورمون محرک فولیکول (FSH) و هورمون جسم زرد LH همراه با تستوسترون در تولید اسپرم نقش دارند. یک آزمایش خون ساده میزان این سه هورمون مهم را نشان می دهد.
FSH
این هورمون به تولید اسپرم کمک می کند. مقدار زیاد آن می تواند نشان دهد که بیضه به درستی کار نمی کند، که شاید در اثر بیماری، اشعه ایکس یا شیمی درمانی آسیب دیده است. سطح پایین آن نشان می دهد که اسپرم تولید نمی شود.
LH
این در غده هیپوفیز تولید می شود. در بیضه ها LHبه گیرنده های سلول های لیدیگ متصل می شود و تستوسترون را که برای تولید اسپرم مورد نیاز است آزاد می کند. سطح LH همچنین می تواند پس از تزریق هورمون آزاد کننده گونادوتروپین.، GnRHاندازه گیری شود. مزیت اندازه گیری LH این است که پزشک می تواند تشخیص دهد که مشکل از غده هیپوفیز یا قسمت دیگری از بدن است.
تستوسترون
سطح تستوسترون سالم برای مردان بین 300 تا 1000 نانوگرم در دسی لیتر (ng / dL) است. باید بدانید که بعد از 40 سالگی، هر ساله سطح تستوسترون به طور متوسط حدود 1 درصد کاهش می یابد.
آزمایشات تصویربرداری برای بررسی مشکلات باروری مردان
در برخی موارد، پزشک احتمال دارد برای بررسی مشکلات باروری مردان، آزمایشات تصویر برداری را انجام دهد تا مطمئن شود که ساختار آناتومیک بدون مشکل است و هیچگونه انسدادی وجود ندارد. برخی از این آزمایشات، عبارتند از:
سونوگرافی اسکروتوم
در این معاینه، پزشک یک کاوشگر دستی را از روی بیضه عبور می دهد. در سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای بررسی موارد زیر استفاده می شود:
- کیست
- تومورها
- عفونت ها
- مجموعه ای از مایعات داخل بیضه ها
این تست همچنین پیچ خوردگی بیضه و واریکوسل را بررسی می کند. در حالی که بسیاری از مردان مبتلا به واریکوسل هستند و هرگز متوجه آن نیستند، اما در مورد درمان ناباروری، پزشک احتمال دارد جراحی را توصیه کند .
سونوگرافی ترانس رکتال
در این آزمایش تشخیصی یک قطعه کوچک و روغن کاری شده به راست روده وارد می شود. این تصویربرداری به پزشک اجازه می دهد تا پروستات را بررسی کند و مطمئن شود که هیچ انسدادی در مجاری مایع وجود ندارد. انسداد را می توان با جراحی درمان کرد.
آزمایش آنتی بادی های ضد اسپرم
معمولاً اسپرم با بقیه بدن و سیستم ایمنی فرد ارتباط ندارد. با این حال، آسیب، جراحی یا عفونت غده پروستات می تواند در این سیستم تداخل ایجاد کند. اگر علت ناباروری هنوز مشخص نشده باشد، پزشک می تواند آزمایش آنتی بادی ضد اسپرم را درخواست کند. در این آزمایش نمونه ای از مایع منی مرد تهیه می شود. این آزمایش با استفاده از ماده ای که فقط به اسپرم آسیب دیده متصل می شود، مایع منی را از نظر وجود آنتی بادی ها، بررسی می کند. هر چه سطح اسپرم های تحت تأثیر آنتی بادی ها بیشتر باشد، احتمال باروری تخمک توسط اسپرم کمتر است. (این آنتی بادی ها در خانم ها نیز وجود دارند، بنابراین شاید پزشک از همسر فرد نیز بخواهد آزمایش را انجام می دهد ).
پزشکان در مورد انجام این آزمایش اختلاف نظر دارند. برخی معتقدند این آزمایش به تنظیم یک برنامه درمانی برای ناباروری کمک نمی کند. بعضی دیگر توصیه می کنند برای کاهش پاسخ ایمنی بدن از دارو استفاده شود.
نمونه برداری از بیضه
اگر تست های دیگر قطعی نباشند احتمال دارد نمونه برداری یا بیوپسی در انتهای کار انجام شود. در این آزمایش، یک نمونه از بیضه با سوزن یا از طریق برش کوچک تهیه خواهد شد. اگر نتایج نمونه برداری بیضه نشان دهد که تولید اسپرم طبیعی است، شاید مشکل ناشی از انسداد در انتقال اسپرم باشد.
آزمایش ژنتیک
به دنبال رشد روش های لقاح آزمایشگاهی، مطالعات در مورد علل ژنتیکی ناباروری افزایش یافته است. آزمایش ژنتیکی انجام شده بر روی DNA می تواند به حذف ناهنجاری های کروموزومی کمک کند، به ویژه در مردان دارای آزواسپرمی (اسپرم وجود ندارد) یا الیگواسپرمی (تعداد اسپرم کم).
نتایج آزمایش ژنتیک می تواند موارد زیر را در پی داشته باشد:
- از درمان های غیرضروری جراحی یا پزشکی جلوگیری می کند.
- به فرد کمک می کند تا آگاهانه در مورد مراحل بعدی خود تصمیم بگیرد.
اگر همه آزمایشات را انجام داده باشید و همه چیز به صورت طبیعی باشد، احتمال دارد پزشک تشخیص دهد که “ناباروری ایدیوپاتیک” دارید. این بدان معنی است که در حال حاضر، هیچ راهی برای فهمیدن علت ناباروری وجود ندارد.
حرف آخر
راه های زیادی برای بارداری با کمک پزشکی وجود دارد. به یاد داشته باشید بسیاری از تشخیص های ناباروری مردان با موفقیت قابل درمان هستند.
آخرین دیدگاه‌ها