آفتاب سوختگی چشم و یا فوتوکراتیت یک بیماری چشمی دردناک و موقتی است که در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش ایجاد می شود. به طور کلی انتظار می رود فوتوکراتیت قرنیه چشم شما را تحت تاثیر قرار دهد.
برف کوری زمانی اتفاق می افتد که اشعه ماوراء بنفش از برف و یخ به چشمان شما منعکس می شود. معمولاً علائم ناشی از این اختلال فقط چند ساعت تا چند روز طول می کشد. استفاده از عینک آفتابی به پیشگیری از بروز اختلال فوتوکراتیت کمک شایانی می کند.
از آنجایی که علائم این اختلال معمولا به طور خود به خود برطرف می شوند، پس شما می توانید آنها را در خانه درمان کنید. اگر علائم بهبود نیافتند باید به یک چشم پزشک مراجعه کنید. راه اصلی پیشگیری از اختلال فوتوکراتیت، استفاده از عینک ها و یا هر نوع محافظ چشم استاندارد است.
فوتوکراتیت یک بیماری چشمی دردناک و موقتی است که در اثر قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش (UV) ایجاد می شود. اشعه ماوراء بنفش اغلب از خورشید ناشی می شود. فوتوکراتیت را می توان با آفتاب سوختگی مقایسه کرد، با این تفاوت که در فوتوکراتیت، اشعه ماوراء بنفش قرنیه چشم شما را به جای پوست تحت تاثیر قرار می دهد.
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش می تواند به طور موقت به قرنیه شما (قسمت شفاف چشم شما در جلوی مردمک چشم) و ملتحمه (لایه ای شفاف از بافت که داخل پلک و سفیدی چشم شما را می پوشاند) آسیب برساند. علائم این اختلال نیز ناشی از همین آسیب ایجاد می شوند.
برف کوری یک شکل رایج از فوتکراتیت
برف کوری یک نوع فوتکراتیت است. این نوع از فوتوکراتیت زمانی رخ می دهد که اشعه ماوراء بنفش توسط برف و یخ به چشم فرد منعکس می شود. این بیماری بیشتر در نزدیکی قطب شمال و جنوب یا مناطق کوهستانی که هوا سرد تر است و محافظت کمتری در برابر اشعه ماوراء بنفش وجود دارد، رایج است.
برف کوری شکل رایجی از فوتوکراتیت است که در اثر انعکاس اشعه ماوراء بنفش تابیده شده به یخ و برف ایجاد می شود. طبیعی است که چنین اختلالی در مناطق سرد و برفی بسیار بیشتر از سایر مناطقی که بارش برف در آن ها نادر است، اتفاق می افتد.
استفاده از عینک های محافظ، بهترین راه برای پیشگیری از تمام انواع فوتوکراتیت به حساب می آید.
برف کوری همچنین ممکن است در اثر یخ زدن سطح قرنیه و همچنین خشک شدن شدید سطح قرنیه به دلیل هوای بسیار خشک ایجاد شده باشد. اسکی، حرکت و پیاده روی در برف و کوهنوردی فعالیت هایی هستند که معمولاً با این بیماری مرتبط هستند. ساکنین مناطق برفی باید بیشتر از سایر افراد به فکر مراقبت از چشم هایشان باشند.
چه کسانی بیشتر در معرض ابتلا به فوتکراتیت هستند؟
احتمال بروز آفتاب سوختگی چشم ها در شرایط زیر بیشتر است:
- زمان زیادی را در خارج از منزل در زیر نور آفتاب بگذرانید.
- در فعالیت هایی مانند کوه نوردی، پیاده روی، اسکی و شنا شرکت کنید.
- در محیط هایی که اشعه ماوراء بنفش در آن وجود دارد زندگی یا کار کنید.
- در ارتفاعات بالاتر (قرار گرفتن بیشتر در معرض اشعه ماوراء بنفش) یا در کمربند خورشید زندگی کنید.
افرادی که در معرض خطر بیشتر ابتلا به این اختلال هستند، بیش از سایرین باید به فکر محافظت از چشمان خود باشند.
چه چیزی باعث بروز فوتوکراتیت می شود؟
چشمان شما ممکن است در برابر اشعه ماوراء بنفش آسیب ببینند. به ویژه، اشعه های UV-A و UV-B خورشید می توانند باعث آسیب کوتاه مدت و بلند مدت به چشم شما شده و بر بینایی شما تأثیر بگذارند. اگرچه خورشید همچنین اشعه UV-C ساطع می کند، اما این اشعه ها توسط لایه ازن جذب می شوند و به چشم شما آسیب نمی رسانند.
برای محافظت از تمام انواع اشعه های ماوراء بنفشی که از لایه اوزون می گذرند، باید از عینک ها و محافظ های استاندارد استفاده کرد. محافظ ها و عینک های استاندارد باعث ایجاد آسیب بیشتر در چشم می شوند.
علاوه بر نور مستقیم خورشید، سایر منابع نور ماوراء بنفش که می توانند باعث فوتکراتیت شوند عبارت اند از:
- نور لیزر
- لامپ های بخار جیوه، لامپ های رومیزی هالوژن
- لامپ های مورد استفاده در تخت یا اتاق های برنزه کننده
- نور خورشید منعکس شده از برف، یخ، آب، ماسه یا سیمان به چشم
- رعد و برق، جرقه برقی. تجهیزات جوشکاری، لامپ های سیل عکاسی.
همچنین خیره شدن مستقیم به خورشید، مانند خورشید گرفتگی، در واقع می تواند صدمات طولانی مدت و جدی تری ایجاد کند. حتی باعث سوختگی و وارد شدن آسیب به شبکیه چشم شما شود.
علائم فوتوکراتیت کدامند؟
اگر مبتلا به فوتوکراتیت هستید، ممکن است یک یا چند مورد از علائم زیر را تجربه کنید:
- تورم
- سردرد
- تاری دید
- حساسیت به نور
- دیدن هاله های نور
- احساس سوزش در چشم
- جمع شدن اشک در چشم
- از دست دادن موقت بینایی
- تکان خوردن غیرعادی پلک ها
- احساس درد یا وجود قرمزی در چشم
- تغییر رنگ در بینایی شما (جزو علائم نادر)
علائم ممکن است از شش تا 24 ساعت طول بکشد، اما معمولاً ظرف 48 ساعت ناپدید می شوند. هرچه بیشتر در معرض نور ماوراء بنفش باشید، علائم شما ممکن است شدیدتر باشد.
علاوه بر آن، قرار گرفتن طولانی مدت در معرض حتی مقدار کمی از اشعه ماوراء بنفش می تواند خطر ابتلا به آب مروارید یا دژنراسیون ماکولا را افزایش دهد. اثرات قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش با گذشت زمان افزایش می یابد. قرار گرفتن طولانی مدت در معرض اشعه ماوراء بنفش همچنین می تواند باعث افزایش بافت اضافی در سطح چشم شما شود.
به این موارد pingueculae و pterygia گفته می شود. استفاده از عینک آفتابی استاندارد در خارج از منزل ممکن است این موارد را محدود کند.
نور مرئی آبی و بنفش با طول موج کوتاهتر که از چراغ های LED، رایانه ها و تلفن های هوشمند ساطع می شوند نیز می توانند برای شبکیه چشم شما مضر بوده و یک عامل خطر برای دژنراسیون ماکولا در آینده باشند.
اختلال فوتوکراتیت چگونه تشخیص داده می شود؟
برای تشخیص این اختلال، چشم پزشک چشم های شما را معاینه کرده و درباره فعالیت های اخیر و شرایط محیط کار شما سوالاتی می پرسد. یک چشم پزشک (پزشک متخصص بیماری های چشم) می تواند تعیین کند که آیا آسیب چشم شما جدی است یا خیر.
چشم پزشک ممکن است قطره های حاوی ماده ای رنگی به نام فلورسئین را در چشم شما بریزد. این رنگ به آشکارسازی بی نظمی های سطحی احتمالی در سطح قرنیه شما کمک می کند.
فوتوکراتیت چگونه درمان می شود؟
در صورت بروز هر کدام از علائم این اختلال، فوراً به داخل منزل بروید. سپس در یک اتاق تاریک بمانید. در صورت استفاده از لنزهای تماسی، آن ها را بردارید. به هیچ وجه چشمان خود را مالش ندهید.
برای از بین بردن ناراحتی خود، یک دستمال سرد روی چشم های بسته خود بگذارید، از اشک مصنوعی و یا از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی بدون نسخه مانند ایبوپروفن استفاده کنید.
معمولاً این بیماری طی چند ساعت تا چند روز خود به خود برطرف می شود. در صورت نیاز به درمان دارویی، در صورت وجود خطر عفونت چشم، پزشک ممکن است قطره چشم تجویز کند.
در صورت از دست دادن بینایی یا دردی که بیش از دو روز طول می کشد، به پزشک مراجعه کنید.
چگونه می توان از بروز فوتوکراتیت پیشگیری کرد؟
بهترین کار این است که از محافظ مناسب چشم مانند عینک آفتابی یا عینک برفی استفاده کنید. در صورت گذراندن زمان در خارج از منزل، استفاده از عینک آفتابی یا عینکی که 99 تا 100 درصد اشعه ماوراء بنفش را مسدود یا جذب می کند، توصیه می شود.
توصیه می شود که عینک آفتابی یا آن هایی که دارای تابلوهای جانبی هستند را به چشم بزنید تا همه اشعه های مضر UV از چشم دفع شوند. انعکاس نور از برف، ماسه یا آب می تواند باعث سوختگی چشم ها شود. حتی اگر هوا ابری باشد نیز احتمال بروز این اتفاق وجود دارد.
هنگام بیرون رفتن از خانه از کلاه لبه پهن یا محافظ دار استفاده کنید. در صورت قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش در محل کار، از تجهیزات محافظتی مناسب چشم استفاده کنید. اگر از لنزهای تماسی استفاده می کنید و در محیطی آفتابی کار یا بازی می کنید، از متخصص چشم خود در مورد لنز های جذب کننده اشعه ماوراء بنفش سوال بپرسید.
حداقل یکبار در سال برای معاینه کامل چشم به چشم پزشک خود مراجعه کنید.
پیش آگهی ابتلا به آفتاب سوختگی چشم
خبر خوب در مورد اختلال فتوکراتیت این است که این بیماری موقتی است و علائم شما معمولاً ظرف چند ساعت تا چند روز برطرف می شود. با مصرف داروهای خانگی می توانید اکثر علائم این اختلال را برطرف کنید. پیشگیری از بروز اختلال فوتکراتیت آسان است.
برای پیشگیری از بروز این اختلال باید همیشه از عینک آفتابی یا سایر محافظ های چشمی (حتی در روزهای ابری) که اشعه ماوراء بنفش را مسدود یا جذب می کند، استفاده کنید. سالی یکبار به چشم پزشک خود مراجعه کنید تا از سلامت چشم خود مطمئن شده و مشکلات چشمی خود را به صورت زودهنگام تشخیص دهید.
سخن آخر
اختلال فوتوکراتیت در اثر آسیب قرنیه ناشی از تابش اشعه ماوراء بنفش ایجاد می شود. پس از 6 تا 12 ساعت پس از قرار گرفتن در معرض جوشکاری قوس الکتریکی، لامپ های خورشیدی یا سایر منابع اشعه ماوراء بنفش، چشم های فرد ممکن است قرمز، دردناک و آبکی شده و به نور حساس شوند.
همچنین ممکن است بینایی فرد تار و پلک ها قرمز و متورم شوند. این علائم در اثر آسیب موقت به سلول های سطح چشم ایجاد می شوند. خوشبختانه در اکثر مواقع این اختلال به خودی خود بهتر می شود و معمولاً هیچ آسیب دائمی ناشی از فوتوکراتیت وجود ندارد.
برای درمان سریع تر این اختلال می توان قطره های چشمی تجویز یا خریداری کرد تا چشم ها در زمان بهبودی راحت تر باشند. قرص های ضد درد نیز ممکن است برای کاهش درد فرد موثر باشند.
از آن جایی که این اختلال در اغلب مواقع خود به خود بهبود می یابد، می توان در خانه آن را مدیریت کرد. اما اگر علائم این اختلال بیش تر از حد معمول طول بکشد، باید به یک چشم پزشک مراجعه کنید. در اکثر مواقع، پیش آگهی اختلال فوتوکراتیت مثبت است.
آخرین دیدگاه‌ها