سندرم پس از ضربه مغزی چیست؟

سندرم پس از ضربه مغزی دائمی نیست. اما نیاز به تشخیص زودهنگام و نظارت دقیق دارد. با درمان مناسب، علائم در نهایت باید از بین بروند. اما کسب اطلاعات مورد نیاز در این زمینه می تواند برای همه ما مفید باشد. ضربه ای که در اثر تصادف رانندگی یا در حین ورزش به سر وارد می شود می تواند باعث آسیب مغزی خفیف شود که به عنوان ضربه مغزی شناخته می شود. ضربه مغزی به سلول های مغز آسیب می زند و بر عملکرد مغز تأثیر می گذارد، احتمالاً علائمی مانند سردرد، گیجی و مشکل در تمرکز را برای چند روز تا دو هفته (گاهی تا یک ماه) تجربه خواهید کرد. گاهی اوقات، علائم طولانی مدت هستند و برای چندین ماه یا حتی سال ها باقی می مانند. این به عنوان سندرم پس از ضربه مغزی (PCS) شناخته می شود.

ضربه مغزی و PCS صدمات “نامرئی” هستند. علائم آنها اغلب به حداقل می رسد. این می تواند به ویژه در ورزشکارانی که تشویق می شوند خیلی زود به بازی بازگردند نگران کننده باشد.

علائم سندرم پس از ضربه مغزی چیست؟

شایع ترین علائم PCS عبارتند از:

• خستگی
• اضطراب
• سردرد
• افسردگی
• کاهش تمرکز
• مشکلات حافظه
• تحریک پذیری
• اختلالات خواب
• مشکلات بینایی مانند حساسیت به نور و اختلالات بینایی

سردرد های پس از ضربه مغزی می توانند متفاوت باشند و ممکن است شبیه سردردهای تنشی یا میگرن باشند. اغلب آنها سردردهای تنشی هستند. اینها ممکن است با آسیب گردن همراه باشد که همزمان با آسیب سر اتفاق افتاده است. اگر دچار آسیب به سر شدید که باعث سردرگمی یا فراموشی شود – حتی اگر هرگز هوشیاری خود را از دست نداده اید، به پزشک مراجعه کنید. اگر در حین انجام یک ورزش ضربه مغزی رخ داد، به بازی برنگردید. به دنبال مراقبت های پزشکی باشید تا خطر بدتر شدن آسیب خود را نداشته باشید.

علت سندرم پس از ضربه مغزی چیست؟

برخی از کارشناسان بر این باورند که سندرم پس از ضربه مغزی به دلیل آسیب ساختاری به مغز یا اختلال در سیستم پیام رسانی در اعصاب، ناشی از ضربه ای است که باعث ضربه مغزی شده است. برخی دیگر بر این باورند که سندرم پس از ضربه مغزی به عوامل روانی مرتبط است. شایع ترین علائم – سردرد، سرگیجه و مشکلات خواب – شبیه علائمی است که اغلب توسط افرادی که افسردگی، اضطراب یا اختلال استرس پس از سانحه تشخیص داده می شود، تجربه می کنند.

در بسیاری از موارد، هم آسیب فیزیکی ضربه مغزی و هم واکنش های عاطفی به این اثرات در بروز علائم نقش دارند. با این حال، برخی تحقیقات نشان می‌دهد که برخی از عوامل در افرادی که سندرم پس از ضربه مغزی ایجاد می‌کنند در مقایسه با افرادی که این علائم را تجربه نمی کنند، شایع‌تر است. این عوامل عبارتند از: سابقه افسردگی، اضطراب، اختلال استرس پس از سانحه، عوامل استرس زای مهم زندگی، سیستم حمایت اجتماعی ضعیف و عدم مهارت های مقابله ای.

هنوز تحقیقات بیشتری برای درک بهتر اینکه چگونه و چرا سندرم پس از ضربه مغزی پس از برخی آسیب‌ها و نه برخی دیگر رخ می‌دهند، مورد نیاز است.

اما به طور کلی ضربه مغزی به مغز شما آسیب می رساند و بر شیمی مغز تأثیر می گذارد. همچنین می تواند منجر به مشکلاتی در جریان خون در مغز شود. این عدم تعادل در نهایت منجر به علائم ضربه مغزی می شود. هم کودکان و هم بزرگسالان می توانند به PCS مبتلا شوند، اما مشخص نیست که چرا برخی افراد بیشتر از دیگران به آن مبتلا می شوند.

بر اساس بررسی ها احتمال بیشتری برای تشخیص PCS وجود داشته باشد اگر:

• سابقه افسردگی یا اضطراب دارید.
• سابقه یک یا چند ضربه مغزی قبلی داشتید.
• خطر بروز آن در سالمندان با توجه به خطر زمین خوردن زیاد است.
• بلافاصله پس از آسیب، علائم شدید یا زیادی داشتید (سردرد شدید، گیجی قابل توجه)
• سن. مطالعات نشان داده اند که افزایش سن یک عامل خطر برای سندرم پس از ضربه مغزی است.
• جنسیت.زنان بیشتر احتمال دارد که با سندرم پس از ضربه مغزی تشخیص داده شوند، اما این ممکن است به این دلیل باشد که زنان معمولاً بیشتر به دنبال مراقبت های پزشکی هستند.

سندرم پس از ضربه مغزی دائمی نیست. اما نیاز به تشخیص زودهنگام و نظارت دقیق دارد. با درمان مناسب، علائم در نهایت باید از بین بروند. با این حال، این ممکن است زمان ببرد و یک رویکرد چند رشته ای از جمله نورولوژی، روانپزشکی، فیزیوتراپی، درمان دهلیزی، چشم درمانی و غیره نیاز داشته باشد. هیچ درمان واحدی برای این وضعیت وجود ندارد که در همه موارد موثر باشد.

آیا سندرم پس از ضربه مغزی دائمی است؟

سندرم پس از ضربه مغزی را می توان با استراحت و طیف وسیعی از درمان ها درمان کرد. افراد معمولاً در عرض 3 تا 6 ماه از آن بهبود می یابند. اگر چه زمانی که دچار ضربه مغزی شده اید، در معرض خطر شدیدتر ضربه های مغزی مکرر هستید.

پس از تشخیص ضربه مغزی، باید تا زمان فروکش کردن علائم استراحت کنید. پزشک شما همچنین بسته به میزان آسیب شما، بهترین برنامه درمانی PCS را به شما توصیه می کند.

اگر علائم شما بیش از یک ماه یا بیشتر ادامه داشته باشد، ممکن است پزشک سندرم پس از ضربه مغزی را تشخیص دهد. سپس آنها چندین رویکرد را برای درمان توصیه می کنند، از جمله مراجعه به روانپزشک، فیزیوتراپیست، و متخصص مغز و اعصاب که تجربه درمان ضربه مغزی را دارد.

بهترین درمان برای سندرم پس از ضربه مغزی چیست؟

مدت زمانی که ممکن است برای بهتر شدن طول بکشد می تواند ناامید کننده باشد. اما مهم این است که تسلیم نشوید. هدف از درمان این است که مغز شما استراحت کند و بهبود یابد و همچنین عوامل استرس زا را کاهش دهد. پزشک بهبودی شما را زیر نظر خواهد داشت و با بهبودی، درمان های شما را تنظیم می کند. آنها ممکن است آزمایشات را تکرار کنند و دارو را تنظیم کنند.

درمان شامل چندین رویکرد است:

• استراحت که برای ریکاوری مغز بسیار مهم است.
• ورزش سبک ممکن است خوب باشد، اما باید با پزشک خود مشورت کنید.
• تا زمانی که علائم شما بهبود نیافته و پزشکتان نگفته باشد، هیچ ورزش متوسط تا شدید انجام ندهید.
• تا زمانی که پزشک معالج خود را تایید نکرده است، از انجام هرگونه ورزش تماسی خودداری کنید.
• ممکن است برای کمک به درمان هر گونه اضطراب و افسردگی نیاز به مراجعه به روانپزشک یا درمانگر داشته باشید.
• محدود کردن زمان تماشای تلویزیون و مطالعه برای کاهش فشار روی مغز شما. این باعث بهبود تمرکز و توجه می شود.
• ممکن است برای کمک به درمان سردرد و نظارت بر نقص های شناختی نیاز به مراجعه به متخصص مغز و اعصاب داشته باشید.
• اگر آسیب به گردن یا سایر آسیب‌های مرتبط دارید، ممکن است لازم باشد برای یک برنامه ورزشی و توانبخشی به فیزیوتراپ مراجعه کنید.

درمان بر اساس علائم بیمار

پزشک شما علائم فردی را که تجربه می کنید درمان می کند. انواع علائم و فراوانی آنها برای همه متفاوت است.

سردرد. داروهایی که معمولاً برای میگرن یا سردردهای تنشی استفاده می‌شوند، از جمله برخی از داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد فشار خون و داروهای ضد صرع، به نظر می‌رسد برای انواع سردردهای پس از ضربه مغزی مؤثر باشند. داروها معمولاً مختص فرد هستند، بنابراین شما و پزشکتان در مورد اینکه کدام برای شما مناسب‌تر است، صحبت می‌کنید. به خاطر داشته باشید که استفاده بیش از حد از مسکن های بدون نسخه و تجویزی ممکن است به سردردهای مداوم پس از ضربه مغزی کمک کند.

مشکلات حافظه و تفکر

در حال حاضر هیچ دارویی به طور خاص برای درمان مشکلات شناختی پس از آسیب خفیف مغزی توصیه نمی شود. اگر مشکلات شناختی دارید زمان ممکن است بهترین درمان باشد. اکثر آنها طی هفته ها تا ماه ها پس از آسیب به خودی خود از بین می روند.

اشکال خاصی از شناخت درمانی ممکن است مفید باشد، از جمله توانبخشی متمرکز که آموزش در زمینه های خاصی را ارائه می دهد که باید تقویت کنید. برخی از افراد ممکن است به کاردرمانی یا گفتار درمانی نیاز داشته باشند. استرس می تواند شدت علائم شناختی را افزایش دهد و یادگیری استراتژی های مدیریت استرس می تواند برای کاهش علائم شناختی مفید باشد. آرامش درمانی نیز ممکن است کمک کند.

افسردگی و اضطراب

علائم مداوم پس از ضربه مغزی اغلب پس از اینکه فرد آسیب دیده متوجه شد که علتی برای علائم او وجود دارد و احتمالاً علائم با گذشت زمان بهبود می یابند بهبود می یابند. آموزش در مورد این اختلال می تواند ترس فرد را کاهش دهد و به ایجاد آرامش ذهنی کمک کند. اگر پس از ضربه مغزی دچار افسردگی یا اضطراب جدید یا فزاینده ای شده اید، برخی از گزینه های درمانی عبارتند از:

• روان درمانی. ممکن است مفید باشد که نگرانی های خود را با روانشناس یا روانپزشکی که تجربه کار با افراد مبتلا به آسیب مغزی دارد، در میان بگذارید.
• دارو. برای مبارزه با اضطراب یا افسردگی، داروهای ضد افسردگی یا داروهای ضد اضطراب ممکن است تجویز شود.

چگونه از بروز PCS پیشگیری کنیم؟

تنها راه شناخته شده برای جلوگیری از ایجاد علائم مداوم پس از ضربه مغزی، جلوگیری از آسیب سر در وهله اول است.

جلوگیری از صدمات سر. اگرچه نمی توانید برای هر موقعیت بالقوه ای آماده شوید، در اینجا چند نکته برای جلوگیری از علل شایع آسیب سر وجود دارد:

• هر زمان که با ماشین سفر می کنید، کمربند ایمنی خود را ببندید و مطمئن شوید که کودکان در صندلی های ایمنی مناسب سن خود قرار دارند. کودکان زیر 13 سال در صندلی عقب ایمن تر هستند، به خصوص اگر ماشین شما دارای کیسه هوا باشد.
• هر زمان که شما یا فرزندانتان در حال دوچرخه‌سواری، اسکیت روی یخ، اسکی، اسنوبرد، بازی فوتبال، ضربه زدن یا دویدن روی پایه‌ها در سافت‌بال یا بیسبال، اسکیت‌برد یا اسب‌سواری هستید، از کلاه ایمنی استفاده کنید. هنگام موتور سواری از کلاه ایمنی استفاده کنید.
• در خانه برای جلوگیری از سقوط اقدام کنید، مانند برداشتن قالیچه های کوچک، بهبود نور و نصب نرده ها.

برای جلوگیری از ضربه مغزی، همیشه هنگام انجام ورزش های تماسی از وسایل حفاظتی مناسب استفاده کنید (کلاه ایمنی، بالشتک، وسایل دهانی).

اگر دچار ضربه مغزی شده اید، روند درمانی خود را دنبال کنید و دستورات پزشک خود را دنبال کنید. استراحت برای بهبود سریع و به حداقل رساندن احتمال ابتلا به سندرم پس از ضربه مغزی بسیار مهم است.

سخن آخر

سندرم پس از ضربه مغزی زمانی رخ می دهد که علائم ضربه مغزی فراتر از دوره بهبودی مورد انتظار پس از آسیب اولیه باقی بماند. دوره نقاهت معمول هفته تا ماه است. این علائم ممکن است شامل سردرد، سرگیجه و مشکلات تمرکز و حافظه باشد.

ضربه مغزی یک آسیب تروماتیک مغزی خفیف است که معمولاً پس از ضربه ای به سر اتفاق می افتد. همچنین می تواند با تکان دادن شدید و حرکت سر یا بدن رخ دهد. برای ضربه مغزی یا تجربه علائم مداوم پس از ضربه مغزی، لازم نیست هوشیاری خود را از دست بدهید. در واقع، به نظر نمی رسد که خطر ایجاد سندرم پس از ضربه مغزی با شدت آسیب اولیه مرتبط باشد. در بیشتر افراد، علائم در 7 تا 10 روز اول رخ می دهد و در عرض سه ماه از بین می رود. گاهی اوقات، ممکن است یک سال یا بیشتر باقی بمانند. هدف از درمان پس از ضربه مغزی، مدیریت موثر علائم شما است.