اختلالات حرکتی می توانند با نشانه های مختلفی بروز کند که این اختلالات می توانند با علائم خفیف شروع شده تا مشکلات ناتوان کننده ادامه یابند. گزینه های درمانی برای هر فرد مبتلا به بیماری پارکینسون یا سایر اختلالات حرکتی، به متخصصان خاصی نیاز دارند، که با استفاده با راهکارهایی، پیشرفت بیماری را کنترل کنند.
آتاکسی
آتاکسی، نوعی اختلال دژنراتیو است که بر مغز، ساقه مغز یا نخاع تأثیر می گذارد. این بیماری می تواند منجر به عدم دقت، بی ثباتی، عدم تعادل، لرزش یا عدم هماهنگی هنگام انجام حرکات ارادی شود. بیماران ممکن است به دلیل ناپایداری راه رفتن مرتباً به زمین بخورند. آتاکسی همچنین می تواند بر گفتار و حرکت چشم تأثیر بگذارد. در شرایطی که اختلال متابولیک به عنوان یکی از علت های اصلی آتاکسی شناخته شود، بیمار ممکن است نیاز به درمان های خاص داشته باشد.
دیستونی
دیستونی یک اختلال عضلانی عصبی است که با اسپاسم عضلانی غیر ارادی مشخص می شود. دیستونی در نتیجه عملکرد غیر طبیعی گانگلیون پایه رخ می دهد. گانگلیون پایه یک قسمت عمیق از مغز است که به کنترل هماهنگی حرکت کمک می کند. این مناطق از مغز سرعت و حرکت مناسب بدن را کنترل و از حرکات ناخواسته و غیر ارادی پیشگیری می کنند.
بیماران مبتلا به دیستونی ممکن است دچار پیچ خوردگی غیرقابل کنترل، حرکات تکراری یا وضعیت های غیرطبیعی شوند. این موارد می توانند بر روی هر قسمت از بدن، از جمله بازوها، پاها، تنه، پلک ها و تارهای صوتی تأثیر بگذارند.
دیستونی عمومی کل بدن را درگیر می کند. دیستونی کانونی فقط شامل یک قسمت خاصی از بدن معمولاً گردن (تورتیکولی اسپاسم)، پلک (بلفارواسپاسم)، قسمت پایین صورت (سندرم Meige) یا دست (دیستونی اندام) است. بسته به اینکه کدام قسمت از بدن تحت تأثیر قرار گرفته باشد، شرایط بیمار ممکن است بسیار ناتوان کننده باشد.
یک روش سه مرحله ای برای درمان دیستونی وجود دارد، که عبارتند از:
- دارو درمانی
- تزریق سم بوتولینوم (بوتاکس). تزریق بوتاکس به پیشگیری از ارتباط بین عصب و عضله کمک می کند و ممکن است حرکات و حالت های غیر طبیعی را کاهش دهد.
- جراحی. جراحی زمانی در نظر گرفته می شود که سایر درمان ها بی اثر باشند. هدف از جراحی قطع مسیرهای مسئول حرکات غیرطبیعی در سطوح مختلف سیستم عصبی است.
اخیراً تحریک عمیق مغز (DBS) با موفقیت انجام شده است. سایر جراحی ها شامل بریدن اعصاب منتهی به ریشه های عصبی در اعماق گردن نزدیک نخاع (ریزوتومی قدامی گردن) یا برداشتن اعصاب در نقطه ورود آنها به عضلات منقبض (عصب کشی انتخابی محیطی) است.
این گزینه های درمانی ممکن است به تنهایی یا به صورت ترکیبی استفاده شوند.
لرزش اساسی
لرزش دست اساسی یا لرزش کنترل نشده، معمولاً از یک یا هر دو دست یا بازو است که در صورت تلاش برای حرکات دادن آنها، بدتر می شود. حدود 50 درصد بیماران سابقه خانوادگی این بیماری را دارند. این وضعیت معمولاً عوارض جدی در پی ندارد، اما مطمئناً می تواند در فعالیت های روزمره تداخل ایجاد کرده و منجر به پریشانی بیمار شود.
در برخی موارد، فیزیوتراپی یا تغییر در سبک زندگی ممکن است علائم بیمار را بهبود بخشد. اگر این وضعیت بر توانایی بیمار در انجام کارهای روزمره تأثیر بگذارد و تأثیر منفی بر کیفیت زندگی داشته باشد، دارو یا جراحی در نظر گرفته می شود.
لرزش در حدود 50 تا 75 درصد بیمارانی که دارو مصرف می کنند، کاهش می یابد. مسدود کننده های بتا معمولاً برای بیماران جوان تجویز می شوند زیرا ممکن است باعث از دست دادن حافظه و سردرگمی در بیماران سالمند شوند. تزریق بوتاکس به پیشگیری از ارتباط بین عصب و عضله کمک می کند و ممکن است لرزش را کاهش دهد.
اگر لرزش آنقدر شدید باشد که باعث ناتوانی شود، ممکن است جراحی توصیه شود.
جراحی در دو طرف تالاموس به دلیل خطر بالای از دست دادن گفتار به ندرت انجام می شود. تحریک عمقی مغز، یکی دیگر از گزینه های جراحی در موارد شدید لرزش است که به دارو پاسخ نداده باشد.
آتروفی چند سیستم (MSA)
MSA یکی از انواع اختلالات حرکتی پیش رونده است که بر حرکت، فشار خون و سایر عملکردهای بدن تأثیر می گذارد. از آنجا که شروع و شدت علائم MSA از فردی به فرد دیگر متفاوت است، دامنه های مختلفی از علائم در ابتدا به عنوان سه بیماری مختلف تعیین شد:
- سندرم Drager
- انحطاط استریاتونیگالال
- آتروفی الیگوپونتو مغزی
همه اینها اکنون به عنوان MSA طبقه بندی می شوند. علائم آن عبارتند از:
- یبوست
- سرگیجه
- سبکی سر
- اختلال در بلع
- مشکلات گفتاری
- مشکلات ادراری
- از دست دادن تعادل
- از دست دادن هماهنگی
- ناتوانی جنسی در مردان
- سفتی یا سختی اندام ها
- حرکات یخ زده یا کند بی ثباتی
- افت قابل توجه فشار خون هنگام ایستادن
- غش یا تاری دید (افت فشار خون ارتواستاتیک)
پزشک ممکن است برای درمان برخی از علائم مرتبط با این بیماری دارو تجویز کند. آگونیست های لوودوپا و دوپامین که برای درمان بیماری پارکینسون استفاده می شوند ممکن است در درمان کندی و سختی در برخی از بیماران موثر باشد. با پیشرفت MSA، مزایای دارو کاهش می یابد. در مواردی که بیماری پیشرفت کرده و علائم بیمار شدت بیشتری دارند، هنگامی که بیمار نمی تواند به تنهایی غذا را ببلعد، ممکن است به یک لوله تغذیه نیاز باشد.
بیماری هانتینگتون
بیماری هانتینگتون یک بیماری پیشرونده و کشنده است که در اثر زوال برخی سلول های عصبی در مغز ایجاد می شود. شروع این بیماری اغلب در سنین 35 تا 50 سالگی اتفاق میفتد، در حالی که این بیماری بدون بهبود در طی 10 تا 25 سال پیشرفت می کند.
بیماری هانتینگتون تقریباً از هر 10 هزار نفر در ایالات متحده یک نفر را درگیر می کند. علائم آن عبارتند از:
- ایجاد مشکلات روانپزشکی
- حرکات غیرقابل کنترل اندام، تنه و صورت
- از دست دادن تدریجی توانایی های ذهنی
این بیماری ارثی است. کودکی که دارای یک والدین آسیب دیده است 50 درصد احتمال ابتلا به بیماری هانتینگتون را دارد.
هیچ درمانی برای بیماری هانتینگتون وجود ندارد، بنابراین درمان بر کاهش علائم، پیشگیری از عوارض و کمک به بیماران و اعضای خانواده برای مقابله با چالش های روزمره متمرکز است.
پزشکان ممکن است داروهای ضد روان پریشی، داروهای ضد افسردگی، آرام بخش ها، تثبیت کننده های خلقی یا تزریق بوتاکس را تجویز کنند. این داروها در کمترین دوز موثر تجویز می شوند، زیرا همه این داروها ممکن است عوارض جانبی داشته باشند.
بیماری هانتینگتون معمولاً طی 10 تا 30 سال دوره کامل خود را طی می کند. محققان می گویند که هرچه زودتر علائم در زندگی رخ دهد، بیماری اغلب سریعتر پیشرفت می کند.
میوکلونوس
میوکلونوس، اسپاسم متناوب یک و یا گروهی از عضلات است. میوکلونوس در چندین نوع عمده و بسیاری از زیر مجموعه ها طبقه بندی می شود. رایج ترین نوع آن میوکلونوس قشر مغزی است که از ناحیه ای از مغز ایجاد می شود که به قشر حسی-حرکتی معروف است.
حرکات غیرارداری معمولاً ریتم منظمی دارند و ممکن است به یک عضله یا گروه عضلانی (کانونی) یا چندین گروه مختلف عضلانی (چند کانونی) محدود شوند. ممکن است بدون دلیل واضحی رخ دهند یا در نتیجه منجر به بروز بسیاری از بیماری ها شوند.
برخی از بیماری های مرتبط با میوکلونوس عبارتند از:
- آلزایمر
- سندرم رت
- بیماری سلیاک
- سندرم آنجلمن
- بیماری هانتینگتون
- بیماری کروتسفلدت-یاکوب
میوکلونوس زیر قشری معمولاً بسیاری از گروه های عضلانی را تحت تأثیر قرار می دهد. ممکن است در نتیجه سطح غیر طبیعی اکسیژن در مغز (هیپوکسی) یا یک روند متابولیکی مانند نارسایی کلیه یا کبد باشد.
بیماری پارکینسون
بیماری پارکینسون نوعی اختلال حرکتی پیشرونده است که در اثر تخریب سلول های عصبی در بخشی از مغز موسوم به جسم سیاه که کنترل حرکت را ایجاد می کند، تشکیل می شود.
فلج فوق هسته ای پیشرو (PSP)
PSP یکی از انواع اختلالات حرکتی نادر مغزی است که باعث مشکلات جدی و عصبی می شود. افراد مبتلا به PSP به تدریج سلول های مغزی خاص خود را از دست می دهند. این وضعیت باعث کند شدن حرکت و کاهش کنترل راه رفتن، تعادل، بلع، گفتار و حرکت چشم می شوند.
PSP غالباً، تغییرات شخصیتی و شناختی ایجاد می کند که باعث طغیان های احساسی و کاهش توانایی های فکری می شود.
این بیماری بیشتر در افراد 40 تا 60 ساله دیده می شود و معمولاً در طی شش تا 10 سال دوره کامل خود را طی می کند. به علت تشابه علائم، بعضاً به عنوان بیماری پارکینسون تشخیص داده می شود. در حالی که علت PSP ناشناخته است، محققان می دانند که پروتئین مغزی به نام تاو در توده های غیر طبیعی در سلول های خاص مغز در افراد مبتلا به PSP جمع و باعث مرگ سلول ها می شود.
سندرم رت
سندرم رت یکی از انواع اختلالات حرکتی پیشرونده است که باعث علائم ناتوان کننده ای از جمله کاهش توانایی عضلانی، رفتار اوتیستیک مانند، حرکات تکراری دست، تنفس نامنظم، کاهش توانایی بیان احساسات، تاخیر در رشد مغز و رشد سر، ناهنجاری های راه رفتن و تشنج می شود.
از دست دادن توانایی قدرت عضله معمولاً اولین علامت سندرم رت است. از هر 10 هزار تا 23 هزار دختر نوزاد، یک نفر مبتلا به رت است، اما شیوع آن ممکن است به دلیل موارد تشخیص داده نشده بسیار بیشتر باشد.
رت می تواند پسران را تحت تأثیر قرار دهد، اما درصد بسیار کمی از آنها را شامل می شود. رت در اثر جهش در ژن MECP2 ایجاد می شود، روی کروموزوم X واقع شده است. به نظر می رسد کودکان مبتلا به رت تا شش الی 18 ماهگی به طور طبیعی رشد می کنند، در این مرحله علائم شروع می شوند. مبتلایان به رت دچار معلولیت می شوند و در کار های روزمره به کمک نیاز دارند.
اسپاستیسیته
اسپاستیسیته، افزایش انقباضات عضلانی است که باعث سفتی یا گرفتگی عضلات می شود و می تواند در حرکت، گفتار و راه رفتن فرد تداخل ایجاد کند. اسپاستیسیته، معمولاً در اثر آسیب به بخشی از مغز یا نخاع رخ می دهد که حرکت ارادی را کنترل می کند. ممکن است در اثر آسیب نخاعی، مولتیپل اسکلروزیس، فلج مغزی، سکته مغزی، آسیب مغزی ناشی از کمبود اکسیژن، آسیب شدید سر و بیماری های متابولیکی مانند بیماری لو گریگ (ALS) هم رخ دهد.
دیسکینزیا
دیسکیزیا یکی از انواع اختلالات حرکتی است که در اثر مصرف طولانی مدت بعضی از داروهای ضد روان پریشی و نورولپتیک ایجاد میشود. TD با حرکات تکراری، غیر ارادی مانند لبخند زدن، چشمک زدن یا حرکات سریع پا و بازو مشخص می شود.
این بیماری می تواند کاملاً شرم آور باشد زیرا حرکات بیمار قابل کنترل نیست. TD ممکن است در بسیاری از موارد خفیف و برگشت پذیر باشد.
درصد بیمارانی که به TD شدید یا برگشت ناپذیر مبتلا می شوند، به نسبت افرادی که درمان طولانی مدت ضد سایکوتیک دریافت می کنند، بسیار کم است. افراد سالمند بیشتر از افراد جوان مستعد ابتلا به TD مداوم و برگشت ناپذیر هستند. انواع جدید داروهای ضد روان پریشی میزان شیوع TD را بطور قابل توجهی کاهش داده است.
آخرین دیدگاه‌ها