لابیاها روی فرج قرار دارند که قسمت بیرونی اندام تناسلی زن را تشکیل می‌دهد. این بخش‌ها از کلیتوریس، واژن و مجرای ادرار در برابر عفونت و آسیب محافظت می‌کنند. شرایط مختلفی می‌توانند باعث تورم لابیا شوند، مواردی مانند عفونت و کیست از این جمله‌اند.
لابیا گاهی اوقات لبهای واژن نیز نامیده می‌شود. دو جفت لب وجود دارد. یکی از آنها شامل لابیا بزرگ است که در قسمت بیرونی واژن قرار دارد و قسمت دیگر لابیا مینور است که شامل چین‌های داخلی پوست هستند و به واژن منتهی می‌شوند.
لابیاها، چین‌های پوستی هستند که در نزدیکی دهانه واژن قرار دارند. در واقع لابیاها بخشی از دستگاه تناسلی زنانه را تشکیل می‌دهند. لابیاها مانند موانع فیزیکی عمل و از اندام‌های تولید مثل داخلی مانند واژن، کلیتوریس و مجرای ادرار در برابر آسیب یا عفونت محافظت می‌کنند.
دستگاه تناسلی یک زن از دو جفت لابیا تشکیل شده است. جفت بیرونی، لبهای بزرگ هستند، در حالی که جفت داخلی، لبهای کوچک نام دارند. تفاوت ساختاری زیادی بین لبهای بزرگ و لبهای کوچک وجود دارد. لبهای کوچک گوشتی هستند و توسط موهای ناحیه تناسلی احاطه شده‌اند.
در مقابل، لابیا کوچک فاقد بافت چربی است و از کلیتوریس تا دهانه واژن گسترش یافته است. اندازه لابیاها از فردی به فرد دیگر متفاوت است و این مسئله مشکلی به حساب نمی‌آید. گاهی اوقات ممکن است لابیا کوچک یک طرف بلندتر از طرف دیگر باشد. همچنین رنگ لابیاها با توجه به سن زن متفاوت است.
به عنوان مثال، زنان جوان احتمالاً دارای لابیاهای صورتی مایل به رنگ بدن هستند، در حالی که زنان سالمند دارای لابیاهای سیاه مایل به قهوه‌ای هستند. مشکل زمانی ایجاد می‌شود که انواع عفونت‌ها، کیست‌ها و سایر بیماری زمینه ای باعث تورم و التهاب لابیا شوند.
علت تورم لابیا ( لبه های بیرونی واژن)
علائم التهاب لابیا ممکن است با احساس سوزش، درد، خارش و قرمزی همراه باشد. علاوه بر تورم لابیا، علائم زیر ممکن است نشان دهنده ابتلا به عفونت یا بیماری زمینه‌ای دیگری باشند:
- درد
- خارش
- سرخی
- سوزش
- برآمدگی روی لب‌ها
- بوی بد از واژن
- ترشحات غیر معمول از واژن
- احساس گرما در اطراف ناحیه تناسلی
اگر درباره این علائم سوالی دارید، با پزشکت تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
شایع ترین علل التهاب لابیا
التهاب لابیا می توانند علل زیادی داشته باشد که شایع ترین آنها عبارتند از:
عفونت قارچی
اکثر زنان (تقریباً 75 درصد) حداقل یک بار در زندگی خود عفونت قارچی را تجربه می‌کنند. علائم عفونت قارچی، عبارتاند از:
بیش از ۱۱۲ پزشک آنلاین و آماده پاسخگویی
مشاوره آنلاین با بهترین پزشکان و متخصصان زنان و زایمان
- ورم
- خارش
- سوزش
- ترشحات سفید رنگ که ممکن است غلیظ و توده‌ای باشد.
شرایطی که خطر ابتلا به عفونت قارچی را افزایش می‌دهند، شامل بارداری، دیابت کنترل نشده و ضعف سیستم ایمنی است. برخی از داروها از جمله استروئیدها، آنتی بیوتیک‌ها و قرص‌های ضد بارداری خوراکی نیز خطر بروز این وضعیت را افزایش می‌دهند.
واژینوز باکتریال
واژینوز باکتریایی (BV) تقریباً 30 درصد از زنان در سنین باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. این وضعیت به علت عدم تعادل بین جمعیت باکتری‌ها در واژن ایجاد می‌شود. علائم این اختلال شامل تورم لابیا، ترشح سبز یا خاکستری و بوی ماهی مانند است. با این حال، بسیاری از زنان مبتلا به عدم تعادل باکتریایی ممکن است هیچ علامتی را تجربه نکنند.
عواملی که خطر ابتلا به BV را افزایش می‌دهند، عبارتاند از:
- داشتن شرکای جنسی متعدد
- رابطه با یک شریک جنسی جدید
تریکومونیازیس
این عفونت مقاربتی (STI) تقریباً 3 درصد از زنان در سنین باروری را تحت تأثیر قرار می‌دهد. بسیاری از زنان مبتلا به این عفونت، علائمی را تجربه نمی‌کنند. افراد مبتلا به تریکومونیازیس، ممکن است که علائم زیر را تجربه کنند:
- تورم لابیا
- بوی بد واژن
- ادرار دردناک
- تحریک و خارش فرج
- ترشح زرد مایل به سبز
سابقه ابتلا به بیماری‌های مقاربتی یا چندین شریک جنسی، خطر ابتلا به تریکومونیازیس را افزایش می‌دهد.
آلرژی یا تحریک
اگر فرد به عفونت مبتلا نباشد، تورم لابیا ممکن است در اثر تماس با یک محصول تحریک کننده یا آلرژن ایجاد شده باشد. از جمله موادی که ممکن است باعث بروز تورم لابیا شوند، عبارتاند از:
- اسپرم کش‌ها
- لاتکس موجود در کاندوم
- مواد شیمیایی موجود در پارچه
- عطرهای موجود در مواد شوینده و صابون
کیست بارتولین
غدد بارتولن در دو طرف دهانه واژن قرار دارند. این غدد می‌توانند دچار انسداد شوند و در داخل و اطراف واژن تورم ایجاد کنند. با وجود اینکه این تورم معمولا علائم دیگری ایجاد نمی‌کند، ممکن است منجر به بروز عفونت و ایجاد درد و تجمع چرک در ناحیه شود. حدود 2 درصد از زنان ابتلا به کیست بارتولین را تجربه می‌کنند. این کیست‌ها معمولا در زنان 20 ساله ایجاد می‌شوند. با افزایش سن خطر ابتلا به این کیست کاهش می‌یابد.
رابطه جنسی
آمیزش جنسی بدون استفاده از مواد روانکار کافی، چه مایع ترشح شده از خود واژن یا استفاده از یک محصول روان کننده، می‌تواند باعث اصطکاک شود. این اصطکاک می‌تواند به ناحیه واژن و لابیا آسیب برساند و منجر به بروز تورم و ناراحتی شود.
درمان التهاب و تورم لابیا
درمان تورم لابیا به علت اصلی ایجاد کننده آن بستگی دارد. گزینه‌های درمانی تورم لابیا، عبارتاند از:
- استفاده از کرم‌های استروئیدی ممکن است برای کسانی که به تورم ناشی از آلرژی یا مقاربت جنسی مبتلا شده‌اند، مفید باشد.
- تورم لابیا ناشی از عفونت‌های باکتریایی مانند واژینوز باکتریایی یا تریکومونیازیس را می‌توان با مصرف آنتی بیوتیک درمان کرد.
- زنان مبتلا به عفونت قارچی ممکن است نیاز به مصرف داروهای ضد قارچ بدون نسخه یا نسخه‌ای داشته باشند که ممکن است به صورت موضعی یا خوراکی مصرف شود.
- کیست بارتولین همیشه نیاز به درمان ندارد. با این حال، درمان برخی از موارد کیست بارتولین به مصرف آنتی بیوتیک، جراحی جزئی یا حتی برداشتن کیست با جراحی نیاز دارند.
درمان خانگی تورم لابیا
از جمله روش‌های درمانی خانگی تورم لابیا، عبارتاند از:
قرار دادن کمپرس خنک روی لابیا می‌تواند تورم را کاهش دهد. این درمان را می توان چندین بار در روز تکرار کرد.
کیست بارتولین ممکن است در خانه با حمام سیتز درمان شود. این درمان شامل نشستن در یک وان حمام پر از آب گرم است. تکرار این کار برای چندین بار در روز به مدت حداکثر 4 روز می‌تواند باعث تخلیه کیست شود.
نتایج حاصل از برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف مکمل‌های پروبیوتیک ممکن است عفونت‌های واژن را درمان یا از بروز آن پیشگیری کند. مصرف منظم غذاهای غنی از پروبیوتیک، مانند ماست طبیعی و کفیر نیز ممکن است مفید باشد.
سرکه سیب
نوشیدن 1 تا 2 قاشق غذاخوری سرکه سیب در یک لیوان آب تا سه بار در روز یک درمان خانگی محبوب برای رفع عفونت‌های قارچی است. سرکه سیب برای خرید در سوپرمارکت‌ها، فروشگاه‌های بهداشتی و نیز منابع آنلاین در دسترس است.
حذف مواد حساسیت زا
حذف مواد حساسیت زا و محرک نیز می‌تواند اقدامی مفید باشد. تورم لابیا ناشی از مواد خاص ممکن است پس از حذف آلرژن یا محرک فروکش کند و رفع شود. از جمله این محصولات می‌تواند شامل صابون، مواد شوینده، لباس و داروی ضد بارداری باشد.
کاهش مصرف قند
کاهش مصرف قند نیز مفید است. تصور می‌شود که رژیم‌های غذایی با قند بالا در بروز برخی از عفونت‌های قارچی مکرر نقش دارند. بنابراین، اجتناب از مصرف شکر، غذاهای فرآوری شده و آب میوه در هنگام ابتلا به عفونت قارچی ممکن است برای درمان مفید باشد.
سیر یک ضد قارچ طبیعی است. سیر اغلب به عنوان یک روش درمانی برای رفع عفونت‌های واژن معرفی می‌شود. اگرچه تحقیقات بیشتری برای تعیین موثر بودن آن مورد نیاز است اما طبق نتایج یک تحقیق، محققین دریافتند که کرم واژینال ساخته شده از سیر و آویشن به اندازه یک داروی ضد قارچ برای رفع عفونت‌های قارچی موثر است.
چگونه از التهاب و ورم لابیا پیشگیری کنیم؟
از جمله روش‌های مفید برای پیشگیری از بروز التهاب لابیا، عبارتاند از:
- پوشیدن لباس گشاد
- رعایت نکات بهداشتی
- پوشیدن لباس زیر نخی
- استفاده از پد به جای تامپون
- مصرف مواد خوراکی پروبیوتیک
- اجتناب از استفاده محصولات معطر
- استفاده از آنتی بیوتیک فقط در صورت لزوم
- استفاده از مواد روان کننده در حین فعالیت جنسی
در اکثر زنان، تورم لابیا نشان دهنده یک بیماری جدی نیست. با این حال، در صورتی که تورم لابیا مزمن باشد یا علائم دیگری نیز بروز پیدا کنند، باید با یک پزشک مشورت کرد. بسته به علت زمینه‌ای، روش‌های درمانی زیادی برای رفع التهاب لابیا وجود دارد. چندین روش درمانی خانگی نیز می‌توانند به طور موثر علائم التهاب را مدیریت کنند یا کاهش دهند.
برای پیشگیری از تورم لابیا و سایر مشکلات دستگاه تناسلی، بهداشت را رعایت کنید و از استفاده محصولات و لباس‌های تحریک کننده خودداری کنید.
چه علائم دیگری ممکن است به همراه تورم لابیا بروز پیدا کنند؟
به طور کلی، تورم لابیا ممکن است به علت مختلف و شرایط پزشکی خاصی ایجاد شود. در صورت ابتلا به برخی از شرایط پزشکی، بیمار ممکن است با علائم زیر رو به رو شود:
- بوی بد واژن
- ترشحات واژن
- سوزش و خارش اندام تناسلی
- احساس گرم بودن ناحیه تناسلی
- احساس درد هنگام نشستن یا راه رفتن
- وجود قرمزی و یک برآمدگی کوچک در لابیا
اگر درباره این علائم سوالی دارید، با پزشکت تماس بگیرید و با او مشورت کنید.
تشخیص علت تورم و التهاب لابیا
علت تورم لابیا ممکن است به روش‌های مختلفی تشخیص داده شود. از جمله مواردی که می‌توانند به تشخیص تورم لابیا کمک کنند، عبارتاند از:
- نمونه بافت
- تست ادرار
- معاینه جسمی
- لیست کامل علائم
- سواب واژن یا ولو
- سابقه پزشکی و جنسی
بسته به علائم فرد و نتایج اولیه آزمایش ممکن است از آزمایش‌های بیشتری استفاده شود. به طور کلی زنانی که دچار تورم لابیا هستند، اگر تورم به مرور زمان بدتر شد یا با یکی از موارد زیر همراه بود، باید به پزشک مراجعه کنند:
- خارش
- بوی بد واژن
- دردی مزمن یا شدید
- ترشحات غیر معمول واژن
- ایجاد توده یا برآمدگی روی لب‌ها
اطلاع از سابقه پزشکی به پزشک کمک می‌کند تا سلامت عمومی و وضعیت بیمار را بررسی کند. پزشک عمدتاً بر روی سوابق جنسی بیمار تمرکز می‌کند تا از علل بروز تورم در لابیای کوچک یا مینور مطلع شود. همچنین، پزشک ممکن است در مورد علائم بیماری از فرد سوال بپرسد تا احتمال ابتلا به سایر شرایط پزشکی را رد کند.
معاینه فیزیکی:
معاینه فیزیکی برای بررسی تورم و حساسیت واژن، فرج، کلیتوریس، لابیا و سایر اندام‌های تناسلی انجام می‌شود. تورم لابیا به راحتی از طریق معاینه فیزیکی قابل مشاهده است.
سواب واژن:
در آزمایش سواب واژن، پزشک نمونه‌ای از سلول‌های تشکیل دهنده واژن و فرج را تهیه می‌کند. این نمونه سلولی در آزمایشگاه برای تشخیص ناهنجاری‌های موجود در سلول آنالیز می‌شود.
تست ادرار:
آنالیز ادرار یک آزمایش تشخیصی ساده است که برای تشخیص ناهنجاری‌های اورولوژیک انجام می‌شود. در این آزمایش از بیمار خواسته می‌شود که ادرار خود را در یک ظرف یا کیسه استریل تهیه شده توسط بیمارستان جمع آوری کند. سپس نمونه ادرار برای بررسی زیر میکروسکوپ به آزمایشگاه فرستاده می‌شود. به طور کلی این آزمایش به شناسایی سویه باکتریایی که باعث بروز عفونت لابیا شده است، کمک می‌کند.
