ترشحات آبکی واژن نشان دهنده چیست؟

ترشحات آبکی واژن کاملا طبیعی است و می تواند نشانه سلامت واژن باشد. واژن برای تمیز کردن خود ترشحاتی تولید می کند. مقدار ترشحات آبکی واژن در زمان تخمک گذاری بیشتر می شود. ترشحات آبکی واژن نشان می دهند که PH واژن و همچنین میکروارگانیسم های مفید واژن در تعادل هستند. مقدار ترشحات آبکی واژن معمولا در دوره های مختلف سیکل قاعدگی تغییر می کند.

ترشحات واژن مایعی است که از طریق واژن به سمت خارج از بدن جریان می یابد تا آن را تمیز و مرطوب نگه دارد و از عفونت ها پیشگیری کند. ترشحات سالم معمولاً موکوس مانند هستند و بو ندارند. همچنین ممکن است ترشحات شفاف یا سفید شیری رنگ باشند. در برخی موارد نیز ترشحات چسبناک هستند و بافت ضخیم تری دارند.

ترشحات آبکی واژن نگران کننده نیستند. اما با این حال ترشحات می توانند با توجه به مراحل چرخه قاعدگی تغییر کنند. اگر ترشحات به طور ناگهانی بو، رنگ یا بافت غیرعادی به خود بگیرد، ممکن است نشانه عفونت باشد. این امر به ویژه در صورتی صادق است که ترشحات با علائمی مانند التهاب، درد و خارش واژن همراه باشد. عفونت های بالقوه عبارتند از:

• کاندیدا
• کلامیدیا
• سوزاک
• تریکومونیازیس
• واژینوز باکتریال
• تب خال ناحیه تناسلی

اگر مشکوک به داشتن یکی از شرایط فوق هستید، باید در اسرع وقت به دنبال درمان فوری پزشکی باشید. در ادامه به علل ترشحات آبکی واژن می پردازیم.

شایع ترین علل ترشحات آبکی واژن

ترشحات آبکی واژن معمولا طبیعی است و اغلب به دلیل نوسانات طبیعی هورمونی رخ می دهند. مقدار هورمون های بدن زنان در طی فرآیندهای تولید مثلی مانند تخمک گذاری و بارداری، برانگیختگی جنسی یا یائسگی تغییر می کند.

ترشحات آبکی و تخمک گذاری

تخمک گذاری معمولاً در نیمه چرخه قاعدگی، تقریباً 14 روز قبل از اولین روز پریود بعدی شروع می شود. در زمان تخمک گذاری، ترشحات ممکن است شبیه سفیده تخم مرغ به نظر برسند. ترشحات واژن در این مرحله حالتی لغزنده و کششی دارند. در طول تخمک گذاری، مخاط زیادی در واژن تولید می شود. در این مرحله میزان ترشحات واژن تا 30 برابر بیشتر از مرحله بعد از تخمک گذاری است. این ترشحات در مقایسه با زمان های دیگر چرخه قاعدگی حالت آبکی تری دارد. برخی از خانم ها به دلیل افزایش ترشحات آبکی واژن ترجیح می دهند در این دوران از پدهای روزانه استفاده کنند.

ترشحات آبکی و بارداری

در طول دوران بارداری، دهانه رحم و دیواره های واژن نرم می شوند. همچنین بدن برای محافظت از رحم، تولید ترشحات واژن را افزایش می دهد. این ترشحات آبکی باعث خارج شدن باکتری های موجود در داخل واژن می شوند.  بنابراین این ترشحات به پیشگیری از انتقال عفونت از طریق واژن به رحم کمک می کنند.

به همین دلیل، برخی از زنان متوجه می شوند که ترشحات شفاف تا سفید بیشتری در دوران بارداری دارند و این طبیعی است.

در هفته آخر بارداری، ترشحات آبکی و شفاف واژن تا حدودی تغییر می کنند. ممکن است گاهی در این ترشحات رگه های ضخیم مخاط یا مقداری خون مشاهده کنید. این پدیده کاملا طبیعی است و نباید باعث نگرانی خانم های باردار شود. در دوران بارداری مخاطی که دهانه رحم وجود دارد، به تدریج از طریق واژن تخلیه می شود. تخلیه این ترشحات دهانه رحم را برای زایمان و تولد نوزاد آماده می کند.

ترشحات آبکی و تحریک جنسی

در طول دوره‌های برانگیختگی جنسی، غدد واژن مایع شفاف و آبکی تولید می‌کنند. این ترشحات باعث روان شدن واژن می شوند و آن را برای مقاربت جنسی آماده می کنند. این ترشحات طبیعی است و معمولا فقط به مدت یک ساعت ترشح می شود.

ترشحات واژن در زمان برانگیختگی جنسی دارای خصوصیات زیر است:

• خیس
• لغزنده
• مرطوب

ترشحات آبکی و یائسگی

یائسگی به متوقف شدن سیکل های قاعدگی گفته می شود. یائسگی وضعیتی است که تمام زنان با افزایش سن و معمولا پس از چهل سالگی آن را تجربه می کنند. این دوران با نوسانات شدید هورمونی همراه است. سطح استروژن در دوران یائسگی کاهش پیدا می کند، ترشحات واژن کمتر می شود. این ترشحات اغلب سفید رنگ، بی بو و بسیار کم هستند. کاهش تولید استروژن علاوه بر اینکه ترشحات واژن را تحت تاثیر قرار می دهد، عوارض زیاد دیگری مانند گرگرفتگی دارد.

ترشحات آبکی واژن چه زمانی رخ می دهند؟

ترشحات واژن طبیعی است و می تواند در هر زمانی از چرخه قاعدگی رخ دهد. همچنین ترشحات در مراحل مختلف چرخه قاعدگی از نظر قوام و رنگ دچار تغییراتی می شوند. مشاهده ترشحات واژن در هر سنی امکان پذیر است. میزان ترشحات به عوامل خاصی از جمله مرحله چرخه قاعدگی بستگی دارد. خانم ها معمولا در شرایط زیر ترشحات آبکی بیشتری را تجربه می کنند:

• بارداری
• فعالیت جنسی
• مصرف قرص های ضد بارداری

ترشحات واژن قبل از پریود

ترشحات واژن می تواند در طول چرخه قاعدگی تغییر کند. این ترشحات ممکن است شفاف، سفید یا کمی زرد به نظر برسند. وقتی ترشحات روی لباس زیر خشک می شوند تیره تر به نظر می رسند. مقدار ترشحات واژن ممکن است بسته به زمان چرخه تغییر کند. ترشحات در طول چرخه غلیظ تر یا رقیق تر می شوند. ترشحات واژن در آستانه قاعدگی، ممکن است از شفاف به قهوه ای یا صورتی تغییر کند. این وضعیت به لکه بینی معروف است و به هیچ وجه جای نگرانی نیست.

ترشحات واژن بعد از پریود

برخی از زنان ممکن است متوجه شوند که بعد از چرخه قاعدگی لکه بینی خفیفی دارند. این ترشحات ممکن است به رنگ قهوه ای یا قرمز باشند و معمولاً روشن تر از دوره معمولی است. این وضعیت طبیعی است و نشان می دهد که دوره قاعدگی به پایان رسیده است.

خونریزی غیر منتظره

برخی از زنان در طول چرخه خود خونریزی یا لکه بینی غیرمنتظره را تجربه می کنند. بررسی ها نشان می دهد که در حدود 5 درصد از زنان لکه بینی را در میانه چرخه قاعدگی خود تجربه می کنند. مقدار این خونریزی در اغلب موراد بسیار کم است و جای نگرانی ندارد.

خونریزی غیرمنتظره در طول چرخه ممکن است صورتی، قرمز یا قهوه ای باشد و اغلب روشن تر از خونریزی دوران پریود است. به دلیل کم بودن لکه بینی معمولا خانم ها نیازی به استفاده از پد بهداشتی ندارند.

چگونه ترشحات آبکی واژن را از بین ببریم؟

ترشحات آبکی واژن طبیعی و نشان دهنده سلامت واژن است. برای پیشگیری از ترشحات نیاز به انجام هیچ کاری نیست، اما ممکن است برخی از زنان استفاده از پد بهداشتی را مفید بدانند.

اگر مانند زمان تخمک گذاری ترشحات زیادی را تجربه می کنید، یا دائم در حال لکه بینی هستید، می توانید برای محافظت بیشتر از پد بهداشتی استفاده کنید. در مورد ترشحات سفید یا شفاف هیچ نگرانی وجود ندارد، اما می توانید اقداماتی را برای کاهش ترشحات غیر طبیعی و محافظت از سلامت کلی واژن خود انجام دهید، از جمله:

• در هنگام خواب لباس زیر نپوشید.
• از نشستن در جکوزی خودداری کنید.
• از اسپری های بهداشتی زنانه استفاده نکنید.
• هنگام اجابت مزاج ناحیه تناسلی خود را از جلو به عقب پاک کنید.
• هر روز به طور منظم دوش بگیرید و ناحیه تناسلی را خشک کنید.
• از دستمال توالت معطر یا رنگی به دلیل داشتن ترکیبات مضر خودداری کنید.
• به جای پوشیدن شلوارهای تنگ یا جوراب شلواری، بهتر است تا حد امکان لباس های گشاد بپوشید.
• تا حد امکان سعی کنید لباس های نخی بپوشید. پوشیدن این لباس ها باعث تنفس راحت پوست شما می شود.

آیا باید دوش واژن بگیرید؟

به شستشوی واژن با آب، دوش واژن گفته می شود. خانم ها اغلب برای از بین بردن بوی بد واژن و یا شستن این ناحیه از دوش واژن استفاده می کنند. دوش واژن معمولا به صورت آماده در داروخانه ها وجود دارد. دوش های واژن آماده در اغلب موارد علاوه بر آب حاوی جوش شیرین یا نمک هستند. جوش شیرین و نمک باعث تمیزی بیشتر واژن و از بین بردن میکروب های مضر می شوند.

اما با این حال استفاده از دوش برای تمیز کردن واژن ضروری نیست و در بسیاری از موارد می تواند مضر باشد. به این دلیل که برخی از دوش ها حاوی مواد شیمیایی هستند که می توانند تعادل pH واژن را مختل کرده و رشد باکتری های مضر واژن را بیشتر کنند.

همچنین استفاده از دوش واژن خطرات دیگری نیز به همراه دارد. به عنوان مثال در صورت ابتلا به عفونت استفاده از دوش می تواند عفونت را به رحم منتقل کند. این وضعیت ممکن است خطر ابتلا به بیماری التهابی لگن (PID) را افزایش دهد. اگر متوجه بویی از ناحیه تناسلی خود شدید، به سادگی قسمت بیرونی واژن (به نام فرج) را با آب و صابون ملایم بشویید تا هر گونه بو از بین برود.

چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

ترشحات شفاف و آبکی واژن طبیعی بوده و به ندرت باعث نگرانی می شود. اما اگر ترشحات بیش از حد را تجربه می‌کنید، یا ترشحات شما دچار تغییر رنگ یا ضخامت شده است باید به پزشک مراجعه کنید. گاهی ممکن است ترشحات واژن با علائم دیگری مانند تب، درد شکم یا لگن همراه باشد. ابتلا به این وضعیت در اغلب موارد نشان دهنده ابتلا به عفونت شدید است.

همچنین اگر ترشحات غیرعادی دارید و فکر می کنید در معرض عفونت مقاربتی (STI) قرار گرفته اید، باید در اسرع وقت با پزشک خود تماس بگیرید. مشاهده برخی از علائم همراه با ترشحات معمولا نشان دهنده عفونت است. بنابراین باید حتما با این علائم آشنا باشید تا هر وقت یکی از این علائم را تجربه کردید، سریع با پزشک خود تماس بگیرید. این علائم عبارتند از:

• تورم در ناحیه تناسلی
• زخم در واژن یا فرج
• سوزش در هنگام ادرار
• خارش در ناحیه تناسلی
• رو به وخامت رفتن علائم
• تغییر ناگهانی قوام ترشحات
• وجود تاول در واژن یا فرج
• تغییر ناگهانی بوی ترشحات
• قرمزی و التهاب در اندام تناسلی
• تغییرات ناگهانی در رنگ ترشحات واژن
• برطرف نشدن علائم بعد از گذشت یک هفته

درمان ترشحات غیر طبیعی واژن

داروهای خوراکی مانند آنتی بیوتیک ها ممکن است توسط پزشک برای درمان علل مختلف ترشحات آبکی تجویز شوند.

ترشحات زیاد و غیرطبیعی واژن می تواند نشانه ابتلا به بیماری های عفونی مختلفی مانند واژینوز باکتریایی، تریکومونیازیس یا کاندیدیازیس باشد.

این بیماری ها را می توان به روش های زیر درمان کرد:

تریکومونیازیس. این بیماری با مصرف داروهای آنتی بیوتیک خوراکی مانند مترونیدازول درمان می شود.

واژینوز باکتریایی. پزشک معمولاً داروهای آنتی بیوتیکی تجویز می کند. این داروها معمولا شامل کرم کلیندامایسین یا مترونیدازول خوراکی یا داخل واژینال هستند. مصرف منظم این داروها باعث کاهش التهاب واژن شده و عفونت را از ببن می برد.

کاندیدیازیس. پزشک ممکن است داروهای خوراکی یا موضعی را توصیه کند. برخی از داروهای موضعی بدون نسخه (OTC) را می توانید به راحتی از داروخانه ها تهیه کنید. مصرف منظم داروها می تواند عفونت را در 1 تا 3 روز برطرف کند. برخی دیگر از داروها نیاز به نسخه پزشک دارند و در صورت شدید بودن علائم، توسط پزشک تجویز می شوند.

هر یک از این عفونت ها نیاز به درمان پزشکی دارند، اما رعایت بهداشت می تواند تا حد زیادی در پیشگیری از عود بیماری به شما کمک کند. ناحیه تناسلی را به طور مرتب بشویید. تا حد امکان از صابون های ملایم و ضد حساسیت، مانند صابون حاوی گلیسیرین استفاده کنید. مرطوب بودن ناحیه تناسلی باعث رشد باکتری مضر می شود، بنابراین ناحیه تناسلی خود را هر بار پس از شستشو کاملا خشک کنید.

سخن آخر

به طور کلی ترشحات آبکی واژن معمولاً جای نگرانی ندارد و نشانه سلامت واژن است. این ترشحات می تواند نشانه پاک شدن واژن از باکتری های مضر باشد.  همچنین ترشحات در بسیاری از موارد نشانه مهم فرارسیدن زمان تخمک گذاری هستند. استفاده از پدهای بهداشتی روزانه برای جذب رطوبت اضافه که بدن در دوره های بین پریود ایجاد می کند مفید است.

اگر ترشحات واژن با علائم دیگری مانند خارش یا درد واژن همراه باشند، باید در اسرع وقت به پزشک مراجعه کنید. زیرا این علائم ممکن است ناشی از برفک یا ابتلا به بیماری های عفونی دیگری باشند. در صورت بروز سایر علائم که نگران کننده هستند، حتما به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید.